| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
सारिपुत्तमोग्गल्लानपब्बज्जाकथावण्णना
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
६०. किं काहसीति किं काहति। ‘‘किं करोति, किं करोसी’’ति वा ब्यञ्जनं बहुं वत्वाति अत्थो। पटिपादेन्तोति निगमेन्तो। ‘‘पच्चब्यथा , पच्चब्यथ’’न्तिपि पठन्ति। कप्पनहुतेहीति एत्थ दसकानं सतं सहस्सं, सहस्सानं सतं सतसहस्सं, सतसहस्सानं सतं कोटि, कोटिसतसहस्सानं सतं पकोटि, पकोटिसतसहस्सानं सतं कोटिपकोटि, कोटिपकोटिसतसहस्सानं सतं नहुतन्ति वेदितब्बं। कप्पनहुतेहीति एवमनुसारतो अब्भतीतं नामाति खन्धकभाणकानं पाठोति।
60.Kiṃ kāhasīti kiṃ kāhati. ‘‘Kiṃ karoti, kiṃ karosī’’ti vā byañjanaṃ bahuṃ vatvāti attho. Paṭipādentoti nigamento. ‘‘Paccabyathā , paccabyatha’’ntipi paṭhanti. Kappanahutehīti ettha dasakānaṃ sataṃ sahassaṃ, sahassānaṃ sataṃ satasahassaṃ, satasahassānaṃ sataṃ koṭi, koṭisatasahassānaṃ sataṃ pakoṭi, pakoṭisatasahassānaṃ sataṃ koṭipakoṭi, koṭipakoṭisatasahassānaṃ sataṃ nahutanti veditabbaṃ. Kappanahutehīti evamanusārato abbhatītaṃ nāmāti khandhakabhāṇakānaṃ pāṭhoti.
६३. ‘‘कुलच्छेदाया’’ति पाठो, कुलुपच्छेदायाति अत्थो। मनुस्सा ‘‘धम्मेन किर समणा सक्यपुत्तिया नयन्ति, नाधम्मेना’’ति न पुन चोदेसुन्ति एवं पाठसेसेन सम्बन्धो कातब्बो।
63. ‘‘Kulacchedāyā’’ti pāṭho, kulupacchedāyāti attho. Manussā ‘‘dhammena kira samaṇā sakyaputtiyā nayanti, nādhammenā’’ti na puna codesunti evaṃ pāṭhasesena sambandho kātabbo.
एत्तावता थेरो निदानं निट्ठपेसीति वेदितब्बं। होन्ति चेत्थ –
Ettāvatā thero nidānaṃ niṭṭhapesīti veditabbaṃ. Honti cettha –
‘‘यं धम्मसेनापति एत्थ मूल-
‘‘Yaṃ dhammasenāpati ettha mūla-
गन्थस्स सिद्धिक्कमदस्सनेन।
Ganthassa siddhikkamadassanena;
निदाननिट्ठानमकंसु धम्म-
Nidānaniṭṭhānamakaṃsu dhamma-
सङ्गाहका ते विनयक्कमञ्ञू॥
Saṅgāhakā te vinayakkamaññū.
‘‘निदानलीनत्थपदानमेव,
‘‘Nidānalīnatthapadānameva,
निदानिट्ठानमिदं विदित्वा।
Nidāniṭṭhānamidaṃ viditvā;
इतो परं चे विनयत्थयुत्त-
Ito paraṃ ce vinayatthayutta-
पदानि वीमंसनमेव ञेय्य’’न्ति॥
Padāni vīmaṃsanameva ñeyya’’nti.
सारिपुत्तमोग्गल्लानपब्बज्जाकथावण्णना निट्ठिता।
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / १४. सारिपुत्तमोग्गल्लानपब्बज्जाकथा • 14. Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / सारिपुत्तमोग्गल्लानपब्बज्जाकथा • Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / सारिपुत्तमोग्गल्लानपब्बज्जाकथावण्णना • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / सारिपुत्तमोग्गल्लानपब्बज्जाकथावण्णना • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / १४. सारिपुत्तमोग्गल्लान पब्बज्जाकथा • 14. Sāriputtamoggallāna pabbajjākathā
