Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā |
สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถาวณฺณนา
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
๖๐. กิํ กาหสีติ กิํ กาหติฯ ‘‘กิํ กโรติ, กิํ กโรสี’’ติ วา พฺยญฺชนํ พหุํ วตฺวาติ อโตฺถฯ ปฎิปาเทโนฺตติ นิคเมโนฺตฯ ‘‘ปจฺจพฺยถา , ปจฺจพฺยถ’’นฺติปิ ปฐนฺติฯ กปฺปนหุเตหีติ เอตฺถ ทสกานํ สตํ สหสฺสํ, สหสฺสานํ สตํ สตสหสฺสํ, สตสหสฺสานํ สตํ โกฎิ, โกฎิสตสหสฺสานํ สตํ ปโกฎิ, ปโกฎิสตสหสฺสานํ สตํ โกฎิปโกฎิ, โกฎิปโกฎิสตสหสฺสานํ สตํ นหุตนฺติ เวทิตพฺพํฯ กปฺปนหุเตหีติ เอวมนุสารโต อพฺภตีตํ นามาติ ขนฺธกภาณกานํ ปาโฐติฯ
60.Kiṃ kāhasīti kiṃ kāhati. ‘‘Kiṃ karoti, kiṃ karosī’’ti vā byañjanaṃ bahuṃ vatvāti attho. Paṭipādentoti nigamento. ‘‘Paccabyathā , paccabyatha’’ntipi paṭhanti. Kappanahutehīti ettha dasakānaṃ sataṃ sahassaṃ, sahassānaṃ sataṃ satasahassaṃ, satasahassānaṃ sataṃ koṭi, koṭisatasahassānaṃ sataṃ pakoṭi, pakoṭisatasahassānaṃ sataṃ koṭipakoṭi, koṭipakoṭisatasahassānaṃ sataṃ nahutanti veditabbaṃ. Kappanahutehīti evamanusārato abbhatītaṃ nāmāti khandhakabhāṇakānaṃ pāṭhoti.
๖๓. ‘‘กุลเจฺฉทายา’’ติ ปาโฐ, กุลุปเจฺฉทายาติ อโตฺถฯ มนุสฺสา ‘‘ธเมฺมน กิร สมณา สกฺยปุตฺติยา นยนฺติ, นาธเมฺมนา’’ติ น ปุน โจเทสุนฺติ เอวํ ปาฐเสเสน สมฺพโนฺธ กาตโพฺพฯ
63. ‘‘Kulacchedāyā’’ti pāṭho, kulupacchedāyāti attho. Manussā ‘‘dhammena kira samaṇā sakyaputtiyā nayanti, nādhammenā’’ti na puna codesunti evaṃ pāṭhasesena sambandho kātabbo.
เอตฺตาวตา เถโร นิทานํ นิฎฺฐเปสีติ เวทิตพฺพํฯ โหนฺติ เจตฺถ –
Ettāvatā thero nidānaṃ niṭṭhapesīti veditabbaṃ. Honti cettha –
‘‘ยํ ธมฺมเสนาปติ เอตฺถ มูล-
‘‘Yaṃ dhammasenāpati ettha mūla-
คนฺถสฺส สิทฺธิกฺกมทสฺสเนน;
Ganthassa siddhikkamadassanena;
นิทานนิฎฺฐานมกํสุ ธมฺม-
Nidānaniṭṭhānamakaṃsu dhamma-
สงฺคาหกา เต วินยกฺกมญฺญูฯ
Saṅgāhakā te vinayakkamaññū.
‘‘นิทานลีนตฺถปทานเมว,
‘‘Nidānalīnatthapadānameva,
นิทานิฎฺฐานมิทํ วิทิตฺวา;
Nidāniṭṭhānamidaṃ viditvā;
อิโต ปรํ เจ วินยตฺถยุตฺต-
Ito paraṃ ce vinayatthayutta-
ปทานิ วีมํสนเมว เญยฺย’’นฺติฯ
Padāni vīmaṃsanameva ñeyya’’nti.
สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๑๔. สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถา • 14. Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถา • Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถาวณฺณนา • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถาวณฺณนา • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๑๔. สาริปุตฺตโมคฺคลฺลาน ปพฺพชฺชากถา • 14. Sāriputtamoggallāna pabbajjākathā