Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
೬೦. ಸಾರೀಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪುತ್ತೋ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ। ಮೋಗ್ಗಲೀಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪುತ್ತೋ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ। ಛನ್ನಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸಾತಿ ಸೇತವತ್ಥೇನ ಹಿರಿಕೋಪೀನಂ ಛಾದೇತ್ವಾ ವಿಚರಣಕಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ, ತೇನ ‘‘ನಾಯಂ ನಗ್ಗಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಉಪಞ್ಞಾತ’’ನ್ತಿ ಇಮಸ್ಸ ವಿವರಣಂ ಞಾತೋ ಚೇವಾತಿ। ‘‘ಮಗ್ಗ’’ನ್ತಿ ಇಮಸ್ಸ ವಿವರಣಂ ಉಪಗತೋ ಚ ಮಗ್ಗೋತಿ। ತೇನ ಚ ಉಪಞ್ಞಾತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಞಾತ-ಸದ್ದೋ ಞಾಣಪರಿಯಾಯೋ। ಮಗ್ಗನ್ತಿ ಲಿಙ್ಗವಿಪಲ್ಲಾಸೇನ ಮಗ್ಗೋವ ವುತ್ತೋ। ಉಪಸದ್ದೋ ಚ ಉಪಗಮನತ್ಥೋ ಮಗ್ಗಸದ್ದೇನಪಿ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಯಸ್ಮಾ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುಬನ್ಧನಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿಕೇಹಿ ಉಪಞ್ಞಾತಂ ಉಪಗತಞಾಣಞ್ಚೇವ ಹೋತಿ, ತೇಹಿ ಉಪಗತೋ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಮಗ್ಗೋ ಚ, ತಸ್ಮಾ ಯಂನೂನಾಹಂ ಅನುಬನ್ಧೇಯ್ಯನ್ತಿ। ಉಪಞ್ಞಾತಂ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ ಉಪಪತ್ತಿಯಾ ಅನುಮಾನೇನ ಞಾತಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ। ‘‘ಮಗ್ಗ’’ನ್ತಿ ಇಮಸ್ಸ ವಿವರಣಂ ಮಗ್ಗನ್ತೋತಿ, ಅನುಮಾನೇನ ಞಾತಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋ ದಸ್ಸನತ್ಥಾಯ ಗವೇಸನ್ತೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
60. Sārībrāhmaṇiyā putto sāriputto. Moggalībrāhmaṇiyā putto moggallāno. Channaparibbājakassāti setavatthena hirikopīnaṃ chādetvā vicaraṇakaparibbājakassa, tena ‘‘nāyaṃ naggaparibbājako’’ti dasseti. ‘‘Upaññāta’’nti imassa vivaraṇaṃ ñāto cevāti. ‘‘Magga’’nti imassa vivaraṇaṃ upagato ca maggoti. Tena ca upaññātanti ettha ñāta-saddo ñāṇapariyāyo. Magganti liṅgavipallāsena maggova vutto. Upasaddo ca upagamanattho maggasaddenapi sambandhitabboti dasseti. Idaṃ vuttaṃ hoti – yasmā piṭṭhito piṭṭhito anubandhanaṃ nāma atthikehi upaññātaṃ upagatañāṇañceva hoti, tehi upagato paṭipanno maggo ca, tasmā yaṃnūnāhaṃ anubandheyyanti. Upaññātaṃ nibbānanti upapattiyā anumānena ñātaṃ nibbānaṃ. ‘‘Magga’’nti imassa vivaraṇaṃ maggantoti, anumānena ñātaṃ paccakkhato dassanatthāya gavesantoti attho.
ನಿರೋಧೋ ಚ ನಿರೋಧೂಪಾಯೋ ಚ ಏಕಸೇಸೇನ ನಿರೋಧೋತಿ ವುತ್ತೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಅಥ ವಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಪಟಿಪಾದೇನ್ತೋತಿ ನಿಗಮೇನ್ತೋ।
Nirodho ca nirodhūpāyo ca ekasesena nirodhoti vuttoti dassento ‘‘atha vā’’tiādimāha. Paṭipādentoti nigamento.
ಇತೋ ಉತ್ತರೀತಿ ಇತೋ ಮಯಾ ಲದ್ಧಸೋತಾಪತ್ತಿತೋ ಉತ್ತರಿ ಇತರಮಗ್ಗತ್ತಯಂ ಯದಿಪಿ ನತ್ಥಿ, ತಥಾಪಿ ಏಸೋ ಏವ ಮಯಾ ಗವೇಸಿತೋ ನಿಬ್ಬಾನಧಮ್ಮೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
Ito uttarīti ito mayā laddhasotāpattito uttari itaramaggattayaṃ yadipi natthi, tathāpi eso eva mayā gavesito nibbānadhammoti attho.
೬೨-೩. ತದಾರಮ್ಮಣಾಯಾತಿ ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣಾಯ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲವಿಮುತ್ತಿಯಾ। ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನನ್ತಿ ಸಪರಿಸಾನಂ ತೇಸಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪರಿಸಾನಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಖಣೇ ಭಗವತೋ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ, ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಞಾಣಕಿಚ್ಚಸ್ಸ ಮಹನ್ತತಾಯ ಕತಿಪಾಹಚ್ಚಯೇನ। ತೇನಾಹ ‘‘ಏವ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಉಸೂಯನಕಿರಿಯಾಯ ಕಮ್ಮಭಾವಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಉಪಯೋಗತ್ಥೇವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
62-3.Tadārammaṇāyāti nibbānārammaṇāya sotāpattiphalavimuttiyā. Tesaṃ āyasmantānanti saparisānaṃ tesaṃ dvinnaṃ parisānaṃ tasmiṃyeva khaṇe bhagavato dhammaṃ sutvā arahattaṃ pāpuṇi, aggasāvakā pana attano ñāṇakiccassa mahantatāya katipāhaccayena. Tenāha ‘‘eva’’ntiādi. Usūyanakiriyāya kammabhāvaṃ sandhāya ‘‘upayogatthevā’’ti vuttaṃ.
ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೧೪. ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ • 14. Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೪. ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ • 14. Sāriputtamoggallāna pabbajjākathā