Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
සාරිපුත්තමොග්ගල්ලානපබ්බජ්ජාකථාවණ්ණනා
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
60. සාරීබ්රාහ්මණියා පුත්තො සාරිපුත්තො. මොග්ගලීබ්රාහ්මණියා පුත්තො මොග්ගල්ලානො. ඡන්නපරිබ්බාජකස්සාති සෙතවත්ථෙන හිරිකොපීනං ඡාදෙත්වා විචරණකපරිබ්බාජකස්ස, තෙන ‘‘නායං නග්ගපරිබ්බාජකො’’ති දස්සෙති. ‘‘උපඤ්ඤාත’’න්ති ඉමස්ස විවරණං ඤාතො චෙවාති. ‘‘මග්ග’’න්ති ඉමස්ස විවරණං උපගතො ච මග්ගොති. තෙන ච උපඤ්ඤාතන්ති එත්ථ ඤාත-සද්දො ඤාණපරියායො. මග්ගන්ති ලිඞ්ගවිපල්ලාසෙන මග්ගොව වුත්තො. උපසද්දො ච උපගමනත්ථො මග්ගසද්දෙනපි සම්බන්ධිතබ්බොති දස්සෙති. ඉදං වුත්තං හොති – යස්මා පිට්ඨිතො පිට්ඨිතො අනුබන්ධනං නාම අත්ථිකෙහි උපඤ්ඤාතං උපගතඤාණඤ්චෙව හොති, තෙහි උපගතො පටිපන්නො මග්ගො ච, තස්මා යංනූනාහං අනුබන්ධෙය්යන්ති. උපඤ්ඤාතං නිබ්බානන්ති උපපත්තියා අනුමානෙන ඤාතං නිබ්බානං. ‘‘මග්ග’’න්ති ඉමස්ස විවරණං මග්ගන්තොති, අනුමානෙන ඤාතං පච්චක්ඛතො දස්සනත්ථාය ගවෙසන්තොති අත්ථො.
60. Sārībrāhmaṇiyā putto sāriputto. Moggalībrāhmaṇiyā putto moggallāno. Channaparibbājakassāti setavatthena hirikopīnaṃ chādetvā vicaraṇakaparibbājakassa, tena ‘‘nāyaṃ naggaparibbājako’’ti dasseti. ‘‘Upaññāta’’nti imassa vivaraṇaṃ ñāto cevāti. ‘‘Magga’’nti imassa vivaraṇaṃ upagato ca maggoti. Tena ca upaññātanti ettha ñāta-saddo ñāṇapariyāyo. Magganti liṅgavipallāsena maggova vutto. Upasaddo ca upagamanattho maggasaddenapi sambandhitabboti dasseti. Idaṃ vuttaṃ hoti – yasmā piṭṭhito piṭṭhito anubandhanaṃ nāma atthikehi upaññātaṃ upagatañāṇañceva hoti, tehi upagato paṭipanno maggo ca, tasmā yaṃnūnāhaṃ anubandheyyanti. Upaññātaṃ nibbānanti upapattiyā anumānena ñātaṃ nibbānaṃ. ‘‘Magga’’nti imassa vivaraṇaṃ maggantoti, anumānena ñātaṃ paccakkhato dassanatthāya gavesantoti attho.
නිරොධො ච නිරොධූපායො ච එකසෙසෙන නිරොධොති වුත්තොති දස්සෙන්තො ‘‘අථ වා’’තිආදිමාහ. පටිපාදෙන්තොති නිගමෙන්තො.
Nirodho ca nirodhūpāyo ca ekasesena nirodhoti vuttoti dassento ‘‘atha vā’’tiādimāha. Paṭipādentoti nigamento.
ඉතො උත්තරීති ඉතො මයා ලද්ධසොතාපත්තිතො උත්තරි ඉතරමග්ගත්තයං යදිපි නත්ථි, තථාපි එසො එව මයා ගවෙසිතො නිබ්බානධම්මොති අත්ථො.
Ito uttarīti ito mayā laddhasotāpattito uttari itaramaggattayaṃ yadipi natthi, tathāpi eso eva mayā gavesito nibbānadhammoti attho.
62-3. තදාරම්මණායාති නිබ්බානාරම්මණාය සොතාපත්තිඵලවිමුත්තියා. තෙසං ආයස්මන්තානන්ති සපරිසානං තෙසං ද්වින්නං පරිසානං තස්මිංයෙව ඛණෙ භගවතො ධම්මං සුත්වා අරහත්තං පාපුණි, අග්ගසාවකා පන අත්තනො ඤාණකිච්චස්ස මහන්තතාය කතිපාහච්චයෙන. තෙනාහ ‘‘එව’’න්තිආදි. උසූයනකිරියාය කම්මභාවං සන්ධාය ‘‘උපයොගත්ථෙවා’’ති වුත්තං.
62-3.Tadārammaṇāyāti nibbānārammaṇāya sotāpattiphalavimuttiyā. Tesaṃ āyasmantānanti saparisānaṃ tesaṃ dvinnaṃ parisānaṃ tasmiṃyeva khaṇe bhagavato dhammaṃ sutvā arahattaṃ pāpuṇi, aggasāvakā pana attano ñāṇakiccassa mahantatāya katipāhaccayena. Tenāha ‘‘eva’’ntiādi. Usūyanakiriyāya kammabhāvaṃ sandhāya ‘‘upayogatthevā’’ti vuttaṃ.
සාරිපුත්තමොග්ගල්ලානපබ්බජ්ජාකථාවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 14. සාරිපුත්තමොග්ගල්ලානපබ්බජ්ජාකථා • 14. Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්ග-අට්ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / සාරිපුත්තමොග්ගල්ලානපබ්බජ්ජාකථා • Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සාරිපුත්තමොග්ගල්ලානපබ්බජ්ජාකථාවණ්ණනා • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / සාරිපුත්තමොග්ගල්ලානපබ්බජ්ජාකථාවණ්ණනා • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 14. සාරිපුත්තමොග්ගල්ලාන පබ්බජ්ජාකථා • 14. Sāriputtamoggallāna pabbajjākathā