Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā |
സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
൬൦. സാരീബ്രാഹ്മണിയാ പുത്തോ സാരിപുത്തോ. മോഗ്ഗലീബ്രാഹ്മണിയാ പുത്തോ മോഗ്ഗല്ലാനോ. ഛന്നപരിബ്ബാജകസ്സാതി സേതവത്ഥേന ഹിരികോപീനം ഛാദേത്വാ വിചരണകപരിബ്ബാജകസ്സ, തേന ‘‘നായം നഗ്ഗപരിബ്ബാജകോ’’തി ദസ്സേതി. ‘‘ഉപഞ്ഞാത’’ന്തി ഇമസ്സ വിവരണം ഞാതോ ചേവാതി. ‘‘മഗ്ഗ’’ന്തി ഇമസ്സ വിവരണം ഉപഗതോ ച മഗ്ഗോതി. തേന ച ഉപഞ്ഞാതന്തി ഏത്ഥ ഞാത-സദ്ദോ ഞാണപരിയായോ. മഗ്ഗന്തി ലിങ്ഗവിപല്ലാസേന മഗ്ഗോവ വുത്തോ. ഉപസദ്ദോ ച ഉപഗമനത്ഥോ മഗ്ഗസദ്ദേനപി സമ്ബന്ധിതബ്ബോതി ദസ്സേതി. ഇദം വുത്തം ഹോതി – യസ്മാ പിട്ഠിതോ പിട്ഠിതോ അനുബന്ധനം നാമ അത്ഥികേഹി ഉപഞ്ഞാതം ഉപഗതഞാണഞ്ചേവ ഹോതി, തേഹി ഉപഗതോ പടിപന്നോ മഗ്ഗോ ച, തസ്മാ യംനൂനാഹം അനുബന്ധേയ്യന്തി. ഉപഞ്ഞാതം നിബ്ബാനന്തി ഉപപത്തിയാ അനുമാനേന ഞാതം നിബ്ബാനം. ‘‘മഗ്ഗ’’ന്തി ഇമസ്സ വിവരണം മഗ്ഗന്തോതി, അനുമാനേന ഞാതം പച്ചക്ഖതോ ദസ്സനത്ഥായ ഗവേസന്തോതി അത്ഥോ.
60. Sārībrāhmaṇiyā putto sāriputto. Moggalībrāhmaṇiyā putto moggallāno. Channaparibbājakassāti setavatthena hirikopīnaṃ chādetvā vicaraṇakaparibbājakassa, tena ‘‘nāyaṃ naggaparibbājako’’ti dasseti. ‘‘Upaññāta’’nti imassa vivaraṇaṃ ñāto cevāti. ‘‘Magga’’nti imassa vivaraṇaṃ upagato ca maggoti. Tena ca upaññātanti ettha ñāta-saddo ñāṇapariyāyo. Magganti liṅgavipallāsena maggova vutto. Upasaddo ca upagamanattho maggasaddenapi sambandhitabboti dasseti. Idaṃ vuttaṃ hoti – yasmā piṭṭhito piṭṭhito anubandhanaṃ nāma atthikehi upaññātaṃ upagatañāṇañceva hoti, tehi upagato paṭipanno maggo ca, tasmā yaṃnūnāhaṃ anubandheyyanti. Upaññātaṃ nibbānanti upapattiyā anumānena ñātaṃ nibbānaṃ. ‘‘Magga’’nti imassa vivaraṇaṃ maggantoti, anumānena ñātaṃ paccakkhato dassanatthāya gavesantoti attho.
നിരോധോ ച നിരോധൂപായോ ച ഏകസേസേന നിരോധോതി വുത്തോതി ദസ്സേന്തോ ‘‘അഥ വാ’’തിആദിമാഹ. പടിപാദേന്തോതി നിഗമേന്തോ.
Nirodho ca nirodhūpāyo ca ekasesena nirodhoti vuttoti dassento ‘‘atha vā’’tiādimāha. Paṭipādentoti nigamento.
ഇതോ ഉത്തരീതി ഇതോ മയാ ലദ്ധസോതാപത്തിതോ ഉത്തരി ഇതരമഗ്ഗത്തയം യദിപി നത്ഥി, തഥാപി ഏസോ ഏവ മയാ ഗവേസിതോ നിബ്ബാനധമ്മോതി അത്ഥോ.
Ito uttarīti ito mayā laddhasotāpattito uttari itaramaggattayaṃ yadipi natthi, tathāpi eso eva mayā gavesito nibbānadhammoti attho.
൬൨-൩. തദാരമ്മണായാതി നിബ്ബാനാരമ്മണായ സോതാപത്തിഫലവിമുത്തിയാ. തേസം ആയസ്മന്താനന്തി സപരിസാനം തേസം ദ്വിന്നം പരിസാനം തസ്മിംയേവ ഖണേ ഭഗവതോ ധമ്മം സുത്വാ അരഹത്തം പാപുണി, അഗ്ഗസാവകാ പന അത്തനോ ഞാണകിച്ചസ്സ മഹന്തതായ കതിപാഹച്ചയേന. തേനാഹ ‘‘ഏവ’’ന്തിആദി. ഉസൂയനകിരിയായ കമ്മഭാവം സന്ധായ ‘‘ഉപയോഗത്ഥേവാ’’തി വുത്തം.
62-3.Tadārammaṇāyāti nibbānārammaṇāya sotāpattiphalavimuttiyā. Tesaṃ āyasmantānanti saparisānaṃ tesaṃ dvinnaṃ parisānaṃ tasmiṃyeva khaṇe bhagavato dhammaṃ sutvā arahattaṃ pāpuṇi, aggasāvakā pana attano ñāṇakiccassa mahantatāya katipāhaccayena. Tenāha ‘‘eva’’ntiādi. Usūyanakiriyāya kammabhāvaṃ sandhāya ‘‘upayogatthevā’’ti vuttaṃ.
സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൧൪. സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനപബ്ബജ്ജാകഥാ • 14. Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനപബ്ബജ്ജാകഥാ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൪. സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാന പബ്ബജ്ജാകഥാ • 14. Sāriputtamoggallāna pabbajjākathā