Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౩. సారిపుత్తసుత్తం
3. Sāriputtasuttaṃ
౩౩. అథ ఖో ఆయస్మా సారిపుత్తో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నం ఖో ఆయస్మన్తం సారిపుత్తం భగవా ఏతదవోచ – ‘‘సంఖిత్తేనపి ఖో అహం, సారిపుత్త, ధమ్మం దేసేయ్యం; విత్థారేనపి ఖో అహం, సారిపుత్త, ధమ్మం దేసేయ్యం; సంఖిత్తవిత్థారేనపి ఖో అహం, సారిపుత్త, ధమ్మం దేసేయ్యం; అఞ్ఞాతారో చ దుల్లభా’’తి. ‘‘ఏతస్స, భగవా, కాలో, ఏతస్స, సుగత, కాలో యం భగవా సంఖిత్తేనపి ధమ్మం దేసేయ్య, విత్థారేనపి ధమ్మం దేసేయ్య, సంఖిత్తవిత్థారేనపి ధమ్మం దేసేయ్య. భవిస్సన్తి ధమ్మస్స అఞ్ఞాతారో’’తి.
33. Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘saṃkhittenapi kho ahaṃ, sāriputta, dhammaṃ deseyyaṃ; vitthārenapi kho ahaṃ, sāriputta, dhammaṃ deseyyaṃ; saṃkhittavitthārenapi kho ahaṃ, sāriputta, dhammaṃ deseyyaṃ; aññātāro ca dullabhā’’ti. ‘‘Etassa, bhagavā, kālo, etassa, sugata, kālo yaṃ bhagavā saṃkhittenapi dhammaṃ deseyya, vitthārenapi dhammaṃ deseyya, saṃkhittavitthārenapi dhammaṃ deseyya. Bhavissanti dhammassa aññātāro’’ti.
‘‘తస్మాతిహ, సారిపుత్త, ఏవం సిక్ఖితబ్బం – ‘ఇమస్మిఞ్చ సవిఞ్ఞాణకే కాయే అహఙ్కారమమఙ్కారమానానుసయా న భవిస్సన్తి, బహిద్ధా చ సబ్బనిమిత్తేసు అహఙ్కారమమఙ్కారమానానుసయా న భవిస్సన్తి, యఞ్చ చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం ఉపసమ్పజ్జ విహరతో అహఙ్కారమమఙ్కారమానానుసయా న హోన్తి తఞ్చ చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సామా’తి. ఏవఞ్హి ఖో, సారిపుత్త, సిక్ఖితబ్బం.
‘‘Tasmātiha, sāriputta, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘imasmiñca saviññāṇake kāye ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na bhavissanti, bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na bhavissanti, yañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharato ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharissāmā’ti. Evañhi kho, sāriputta, sikkhitabbaṃ.
‘‘యతో చ ఖో, సారిపుత్త, భిక్ఖునో ఇమస్మిఞ్చ సవిఞ్ఞాణకే కాయే అహఙ్కారమమఙ్కారమానానుసయా న హోన్తి, బహిద్ధా చ సబ్బనిమిత్తేసు అహఙ్కారమమఙ్కారమానానుసయా న హోన్తి, యఞ్చ చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం ఉపసమ్పజ్జ విహరతో అహఙ్కారమమఙ్కారమానానుసయా న హోన్తి తఞ్చ చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి; అయం వుచ్చతి, సారిపుత్త – ‘భిక్ఖు అచ్ఛేచ్ఛి 1 తణ్హం, వివత్తయి 2 సంయోజనం, సమ్మా మానాభిసమయా అన్తమకాసి దుక్ఖస్స’. ఇదఞ్చ పన మేతం, సారిపుత్త, సన్ధాయ భాసితం పారాయనే 3 ఉదయపఞ్హే –
‘‘Yato ca kho, sāriputta, bhikkhuno imasmiñca saviññāṇake kāye ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti, bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti, yañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharato ahaṅkāramamaṅkāramānānusayā na honti tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ upasampajja viharati; ayaṃ vuccati, sāriputta – ‘bhikkhu acchecchi 4 taṇhaṃ, vivattayi 5 saṃyojanaṃ, sammā mānābhisamayā antamakāsi dukkhassa’. Idañca pana metaṃ, sāriputta, sandhāya bhāsitaṃ pārāyane 6 udayapañhe –
‘‘పహానం కామసఞ్ఞానం, దోమనస్సాన చూభయం;
‘‘Pahānaṃ kāmasaññānaṃ, domanassāna cūbhayaṃ;
థినస్స చ పనూదనం, కుక్కుచ్చానం నివారణం.
Thinassa ca panūdanaṃ, kukkuccānaṃ nivāraṇaṃ.
‘‘ఉపేక్ఖాసతిసంసుద్ధం , ధమ్మతక్కపురేజవం;
‘‘Upekkhāsatisaṃsuddhaṃ , dhammatakkapurejavaṃ;
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౩. సారిపుత్తసుత్తవణ్ణనా • 3. Sāriputtasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౩. సారిపుత్తసుత్తవణ్ణనా • 3. Sāriputtasuttavaṇṇanā