Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సుత్తనిపాతపాళి • Suttanipātapāḷi |
౧౬. సారిపుత్తసుత్తం
16. Sāriputtasuttaṃ
౯౬౧.
961.
‘‘న మే దిట్ఠో ఇతో పుబ్బే, (ఇచ్చాయస్మా సారిపుత్తో)
‘‘Na me diṭṭho ito pubbe, (iccāyasmā sāriputto)
న సుతో ఉద కస్సచి;
Na suto uda kassaci;
ఏవం వగ్గువదో సత్థా,
Evaṃ vagguvado satthā,
తుసితా గణిమాగతో.
Tusitā gaṇimāgato.
౯౬౨.
962.
‘‘సదేవకస్స లోకస్స, యథా దిస్సతి చక్ఖుమా;
‘‘Sadevakassa lokassa, yathā dissati cakkhumā;
సబ్బం తమం వినోదేత్వా, ఏకోవ రతిమజ్ఝగా.
Sabbaṃ tamaṃ vinodetvā, ekova ratimajjhagā.
౯౬౩.
963.
‘‘తం బుద్ధం అసితం తాదిం, అకుహం గణిమాగతం;
‘‘Taṃ buddhaṃ asitaṃ tādiṃ, akuhaṃ gaṇimāgataṃ;
బహూనమిధ బద్ధానం, అత్థి పఞ్హేన ఆగమం.
Bahūnamidha baddhānaṃ, atthi pañhena āgamaṃ.
౯౬౪.
964.
‘‘భిక్ఖునో విజిగుచ్ఛతో, భజతో రిత్తమాసనం;
‘‘Bhikkhuno vijigucchato, bhajato rittamāsanaṃ;
రుక్ఖమూలం సుసానం వా, పబ్బతానం గుహాసు వా.
Rukkhamūlaṃ susānaṃ vā, pabbatānaṃ guhāsu vā.
౯౬౫.
965.
‘‘ఉచ్చావచేసు సయనేసు, కీవన్తో తత్థ భేరవా;
‘‘Uccāvacesu sayanesu, kīvanto tattha bheravā;
యేహి భిక్ఖు న వేధేయ్య, నిగ్ఘోసే సయనాసనే.
Yehi bhikkhu na vedheyya, nigghose sayanāsane.
౯౬౬.
966.
‘‘కతీ పరిస్సయా లోకే, గచ్ఛతో అగతం దిసం;
‘‘Katī parissayā loke, gacchato agataṃ disaṃ;
యే భిక్ఖు అభిసమ్భవే, పన్తమ్హి సయనాసనే.
Ye bhikkhu abhisambhave, pantamhi sayanāsane.
౯౬౭.
967.
‘‘క్యాస్స బ్యప్పథయో అస్సు, క్యాస్సస్సు ఇధ గోచరా;
‘‘Kyāssa byappathayo assu, kyāssassu idha gocarā;
కాని సీలబ్బతానాస్సు, పహితత్తస్స భిక్ఖునో.
Kāni sīlabbatānāssu, pahitattassa bhikkhuno.
౯౬౮.
968.
‘‘కం సో సిక్ఖం సమాదాయ, ఏకోది నిపకో సతో;
‘‘Kaṃ so sikkhaṃ samādāya, ekodi nipako sato;
కమ్మారో రజతస్సేవ, నిద్ధమే మలమత్తనో’’.
Kammāro rajatasseva, niddhame malamattano’’.
౯౬౯.
969.
‘‘విజిగుచ్ఛమానస్స యదిదం ఫాసు, (సారిపుత్తాతి భగవా)
‘‘Vijigucchamānassa yadidaṃ phāsu, (sāriputtāti bhagavā)
రిత్తాసనం సయనం సేవతో చే;
Rittāsanaṃ sayanaṃ sevato ce;
సమ్బోధికామస్స యథానుధమ్మం,
Sambodhikāmassa yathānudhammaṃ,
తం తే పవక్ఖామి యథా పజానం.
Taṃ te pavakkhāmi yathā pajānaṃ.
౯౭౦.
970.
‘‘పఞ్చన్నం ధీరో భయానం న భాయే, భిక్ఖు సతో సపరియన్తచారీ;
‘‘Pañcannaṃ dhīro bhayānaṃ na bhāye, bhikkhu sato sapariyantacārī;
డంసాధిపాతానం సరీసపానం, మనుస్సఫస్సానం చతుప్పదానం.
Ḍaṃsādhipātānaṃ sarīsapānaṃ, manussaphassānaṃ catuppadānaṃ.
౯౭౧.
971.
‘‘పరధమ్మికానమ్పి న సన్తసేయ్య, దిస్వాపి తేసం బహుభేరవాని;
‘‘Paradhammikānampi na santaseyya, disvāpi tesaṃ bahubheravāni;
అథాపరాని అభిసమ్భవేయ్య, పరిస్సయాని కుసలానుఏసీ.
Athāparāni abhisambhaveyya, parissayāni kusalānuesī.
౯౭౨.
972.
‘‘ఆతఙ్కఫస్సేన ఖుదాయ ఫుట్ఠో, సీతం అతుణ్హం 1 అధివాసయేయ్య;
‘‘Ātaṅkaphassena khudāya phuṭṭho, sītaṃ atuṇhaṃ 2 adhivāsayeyya;
సో తేహి ఫుట్ఠో బహుధా అనోకో, వీరియం పరక్కమ్మదళ్హం కరేయ్య.
So tehi phuṭṭho bahudhā anoko, vīriyaṃ parakkammadaḷhaṃ kareyya.
౯౭౩.
973.
‘‘థేయ్యం న కారే 3 న ముసా భణేయ్య, మేత్తాయ ఫస్సే తసథావరాని;
‘‘Theyyaṃ na kāre 4 na musā bhaṇeyya, mettāya phasse tasathāvarāni;
యదావిలత్తం మనసో విజఞ్ఞా, కణ్హస్స పక్ఖోతి వినోదయేయ్య.
Yadāvilattaṃ manaso vijaññā, kaṇhassa pakkhoti vinodayeyya.
౯౭౪.
974.
‘‘కోధాతిమానస్స వసం న గచ్ఛే, మూలమ్పి తేసం పలిఖఞ్ఞ తిట్ఠే;
‘‘Kodhātimānassa vasaṃ na gacche, mūlampi tesaṃ palikhañña tiṭṭhe;
అథప్పియం వా పన అప్పియం వా, అద్ధా భవన్తో అభిసమ్భవేయ్య.
Athappiyaṃ vā pana appiyaṃ vā, addhā bhavanto abhisambhaveyya.
౯౭౫.
975.
‘‘పఞ్ఞం పురక్ఖత్వా కల్యాణపీతి, విక్ఖమ్భయే తాని పరిస్సయాని;
‘‘Paññaṃ purakkhatvā kalyāṇapīti, vikkhambhaye tāni parissayāni;
అరతిం సహేథ సయనమ్హి పన్తే, చతురో సహేథ పరిదేవధమ్మే.
Aratiṃ sahetha sayanamhi pante, caturo sahetha paridevadhamme.
౯౭౬.
976.
‘‘కింసూ అసిస్సామి కువం వా 5 అసిస్సం, దుక్ఖం వత సేత్థ క్వజ్జ సేస్సం;
‘‘Kiṃsū asissāmi kuvaṃ vā 6 asissaṃ, dukkhaṃ vata settha kvajja sessaṃ;
ఏతే వితక్కే పరిదేవనేయ్యే, వినయేథ సేఖో అనికేతచారీ.
Ete vitakke paridevaneyye, vinayetha sekho aniketacārī.
౯౭౭.
977.
‘‘అన్నఞ్చ లద్ధా వసనఞ్చ కాలే, మత్తం సో జఞ్ఞా ఇధ తోసనత్థం;
‘‘Annañca laddhā vasanañca kāle, mattaṃ so jaññā idha tosanatthaṃ;
సో తేసు గుత్తో యతచారి గామే, రుసితోపి వాచం ఫరుసం న వజ్జా.
So tesu gutto yatacāri gāme, rusitopi vācaṃ pharusaṃ na vajjā.
౯౭౮.
978.
‘‘ఓక్ఖిత్తచక్ఖు న చ పాదలోలో, ఝానానుయుత్తో బహుజాగరస్స;
‘‘Okkhittacakkhu na ca pādalolo, jhānānuyutto bahujāgarassa;
ఉపేక్ఖమారబ్భ సమాహితత్తో, తక్కాసయం కుక్కుచ్చియూపఛిన్దే.
Upekkhamārabbha samāhitatto, takkāsayaṃ kukkucciyūpachinde.
౯౭౯.
979.
‘‘చుదితో వచీభి సతిమాభినన్దే, సబ్రహ్మచారీసు ఖిలం పభిన్దే;
‘‘Cudito vacībhi satimābhinande, sabrahmacārīsu khilaṃ pabhinde;
వాచం పముఞ్చే కుసలం నాతివేలం, జనవాదధమ్మాయ న చేతయేయ్య.
Vācaṃ pamuñce kusalaṃ nātivelaṃ, janavādadhammāya na cetayeyya.
౯౮౦.
980.
‘‘అథాపరం పఞ్చ రజాని లోకే, యేసం సతీమా వినయాయ సిక్ఖే;
‘‘Athāparaṃ pañca rajāni loke, yesaṃ satīmā vinayāya sikkhe;
రూపేసు సద్దేసు అథో రసేసు, గన్ధేసు ఫస్సేసు సహేథ రాగం.
Rūpesu saddesu atho rasesu, gandhesu phassesu sahetha rāgaṃ.
౯౮౧.
981.
‘‘ఏతేసు ధమ్మేసు వినేయ్య ఛన్దం, భిక్ఖు సతిమా సువిముత్తచిత్తో;
‘‘Etesu dhammesu vineyya chandaṃ, bhikkhu satimā suvimuttacitto;
కాలేన సో సమ్మా ధమ్మం పరివీమంసమానో,
Kālena so sammā dhammaṃ parivīmaṃsamāno,
ఏకోదిభూతో విహనే తమం సో’’తి.
Ekodibhūto vihane tamaṃ so’’ti.
సారిపుత్తసుత్తం సోళసమం నిట్ఠితం. అట్ఠకవగ్గో చతుత్థో
Sāriputtasuttaṃ soḷasamaṃ niṭṭhitaṃ. Aṭṭhakavaggo catuttho
నిట్ఠితో.
Niṭṭhito.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
కామం గుహఞ్చ దుట్ఠా చ, సుద్ధఞ్చ పరమా జరా;
Kāmaṃ guhañca duṭṭhā ca, suddhañca paramā jarā;
మేత్తేయ్యో చ పసూరో చ, మాగణ్డి పురాభేదనం.
Metteyyo ca pasūro ca, māgaṇḍi purābhedanaṃ.
ఇతి ఏతాని సుత్తాని, సబ్బానట్ఠకవగ్గికాతి.
Iti etāni suttāni, sabbānaṭṭhakavaggikāti.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / సుత్తనిపాత-అట్ఠకథా • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ౧౬. సారిపుత్తసుత్తవణ్ణనా • 16. Sāriputtasuttavaṇṇanā