| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๖. สาริปุตฺตสุตฺตํ
6. Sāriputtasuttaṃ
๒๑๔. เอกํ สมยํ อายสฺมา สาริปุโตฺต สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา สาริปุโตฺต ภิกฺขู ธมฺมิยา กถาย สนฺทเสฺสติ สมาทเปติ สมุเตฺตเชติ สมฺปหํเสติ โปริยา วาจาย วิสฺสฎฺฐาย อเนลคลาย 1 อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยาฯ เต จ ภิกฺขู อฎฺฐิํ กตฺวา มนสิ กตฺวา สพฺพเจตสา สมนฺนาหริตฺวา โอหิตโสตา ธมฺมํ สุณนฺติฯ อถ โข อายสฺมโต วงฺคีสสฺส เอตทโหสิ – ‘‘อยํ โข อายสฺมา สาริปุโตฺต ภิกฺขู ธมฺมิยา กถาย สนฺทเสฺสติ สมาทเปติ สมุเตฺตเชติ สมฺปหํเสติ โปริยา วาจาย วิสฺสฎฺฐาย อเนลคลาย อตฺถสฺส วิญฺญาปนิยาฯ เต จ ภิกฺขู อฎฺฐิํ กตฺวา มนสิ กตฺวา สพฺพเจตสา สมนฺนาหริตฺวา โอหิตโสตา ธมฺมํ สุณนฺติฯ ยํนูนาหํ อายสฺมนฺตํ สาริปุตฺตํ สมฺมุขา สารุปฺปาหิ คาถาหิ อภิตฺถเวยฺย’’นฺติฯ
214. Ekaṃ samayaṃ āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā sāriputto bhikkhū dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti poriyā vācāya vissaṭṭhāya anelagalāya 2 atthassa viññāpaniyā. Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti. Atha kho āyasmato vaṅgīsassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā sāriputto bhikkhū dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti poriyā vācāya vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā. Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti. Yaṃnūnāhaṃ āyasmantaṃ sāriputtaṃ sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthaveyya’’nti.
อถ โข อายสฺมา วงฺคีโส อุฎฺฐายาสนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา เยนายสฺมา สาริปุโตฺต เตนญฺชลิํ ปณาเมตฺวา อายสฺมนฺตํ สาริปุตฺตํ เอตทโวจ – ‘‘ปฎิภาติ มํ, อาวุโส สาริปุตฺต, ปฎิภาติ มํ, อาวุโส สาริปุตฺตา’’ติฯ ‘‘ปฎิภาตุ ตํ, อาวุโส วงฺคีสา’’ติฯ อถ โข อายสฺมา วงฺคีโส อายสฺมนฺตํ สาริปุตฺตํ สมฺมุขา สารุปฺปาหิ คาถาหิ อภิตฺถวิ –
Atha kho āyasmā vaṅgīso uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yenāyasmā sāriputto tenañjaliṃ paṇāmetvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘paṭibhāti maṃ, āvuso sāriputta, paṭibhāti maṃ, āvuso sāriputtā’’ti. ‘‘Paṭibhātu taṃ, āvuso vaṅgīsā’’ti. Atha kho āyasmā vaṅgīso āyasmantaṃ sāriputtaṃ sammukhā sāruppāhi gāthāhi abhitthavi –
‘‘คมฺภีรปโญฺญ เมธาวี, มคฺคามคฺคสฺส โกวิโท;
‘‘Gambhīrapañño medhāvī, maggāmaggassa kovido;
สาริปุโตฺต มหาปโญฺญ, ธมฺมํ เทเสติ ภิกฺขุนํฯ
Sāriputto mahāpañño, dhammaṃ deseti bhikkhunaṃ.
‘‘สํขิเตฺตนปิ เทเสติ, วิตฺถาเรนปิ ภาสติ;
‘‘Saṃkhittenapi deseti, vitthārenapi bhāsati;
‘‘ตสฺส ตํ เทสยนฺตสฺส, สุณนฺติ มธุรํ คิรํ;
‘‘Tassa taṃ desayantassa, suṇanti madhuraṃ giraṃ;
สเรน รชนีเยน, สวนีเยน วคฺคุนา;
Sarena rajanīyena, savanīyena vaggunā;
อุทคฺคจิตฺตา มุทิตา, โสตํ โอเธนฺติ ภิกฺขโว’’ติฯ
Udaggacittā muditā, sotaṃ odhenti bhikkhavo’’ti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๖. สาริปุตฺตสุตฺตวณฺณนา • 6. Sāriputtasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๖. สาริปุตฺตสุตฺตวณฺณนา • 6. Sāriputtasuttavaṇṇanā
