Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੨. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ
2. Sāriputtasuttaṃ
੫੨. ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆવੁਸੋ ਭਿਕ੍ਖવੇ’’ਤਿ। ‘‘ਆવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਏਤਦવੋਚ –
52. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘ਨੋ ਚੇ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਰਚਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ, ਅਥ ‘ਸਚਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਕੁਸਲੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ – ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਆવੁਸੋ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘No ce, āvuso, bhikkhu paracittapariyāyakusalo hoti, atha ‘sacittapariyāyakusalo bhavissāmī’ti – evañhi vo, āvuso, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਕਥਞ੍ਚਾવੁਸੋ , ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਚਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ? ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆવੁਸੋ, ਇਤ੍ਥੀ વਾ ਪੁਰਿਸੋ વਾ ਦਹਰੋ ਯੁવਾ ਮਣ੍ਡਨਕਜਾਤਿਕੋ ਆਦਾਸੇ વਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਚ੍ਛੇ વਾ ਉਦਪਤ੍ਤੇ ਸਕਂ ਮੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਪਸ੍ਸਤਿ ਰਜਂ વਾ ਅਙ੍ਗਣਂ વਾ, ਤਸ੍ਸੇવ ਰਜਸ੍ਸ વਾ ਅਙ੍ਗਣਸ੍ਸ વਾ ਪਹਾਨਾਯ વਾਯਮਤਿ। ਨੋ ਚੇ ਤਤ੍ਥ ਪਸ੍ਸਤਿ ਰਜਂ વਾ ਅਙ੍ਗਣਂ વਾ, ਤੇਨੇવਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ – ‘ਲਾਭਾ વਤ ਮੇ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ વਤ ਮੇ’ਤਿ।
‘‘Kathañcāvuso , bhikkhu sacittapariyāyakusalo hoti? Seyyathāpi, āvuso, itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanakajātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udapatte sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno sace tattha passati rajaṃ vā aṅgaṇaṃ vā, tasseva rajassa vā aṅgaṇassa vā pahānāya vāyamati. No ce tattha passati rajaṃ vā aṅgaṇaṃ vā, tenevattamano hoti paripuṇṇasaṅkappo – ‘lābhā vata me, parisuddhaṃ vata me’ti.
ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਾ ਬਹੁਕਾਰਾ ਹੋਤਿ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ – ‘ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, વਿਗਤਥਿਨਮਿਦ੍ਧੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਉਦ੍ਧਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਅਨੁਦ੍ਧਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਕੋਧਨੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਅਕ੍ਕੋਧਨੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਅਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਸਾਰਦ੍ਧਕਾਯੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਅਸਾਰਦ੍ਧਕਾਯੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਕੁਸੀਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਸਮਾਹਿਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਅਸਮਾਹਿਤੋ ਨੁ ਖੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮੀ’ਤਿ।
Evamevaṃ kho, āvuso, bhikkhuno paccavekkhaṇā bahukārā hoti kusalesu dhammesu – ‘abhijjhālu nu kho bahulaṃ viharāmi, anabhijjhālu nu kho bahulaṃ viharāmi, byāpannacitto nu kho bahulaṃ viharāmi, abyāpannacitto nu kho bahulaṃ viharāmi, thinamiddhapariyuṭṭhito nu kho bahulaṃ viharāmi, vigatathinamiddho nu kho bahulaṃ viharāmi, uddhato nu kho bahulaṃ viharāmi, anuddhato nu kho bahulaṃ viharāmi, vicikiccho nu kho bahulaṃ viharāmi, tiṇṇavicikiccho nu kho bahulaṃ viharāmi, kodhano nu kho bahulaṃ viharāmi, akkodhano nu kho bahulaṃ viharāmi, saṃkiliṭṭhacitto nu kho bahulaṃ viharāmi, asaṃkiliṭṭhacitto nu kho bahulaṃ viharāmi, sāraddhakāyo nu kho bahulaṃ viharāmi, asāraddhakāyo nu kho bahulaṃ viharāmi, kusīto nu kho bahulaṃ viharāmi, āraddhavīriyo nu kho bahulaṃ viharāmi, samāhito nu kho bahulaṃ viharāmi, asamāhito nu kho bahulaṃ viharāmī’ti.
‘‘ਸਚੇ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ…ਪੇ॰… ਅਸਮਾਹਿਤੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮੀ’ਤਿ, ਤੇਨਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤੇਸਂਯੇવ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦੋ ਚ વਾਯਾਮੋ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨੀ ਚ ਸਤਿ ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚ ਕਰਣੀਯਂ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆવੁਸੋ, ਆਦਿਤ੍ਤਚੇਲੋ વਾ ਆਦਿਤ੍ਤਸੀਸੋ વਾ। ਤਸ੍ਸੇવ ਚੇਲਸ੍ਸ વਾ ਸੀਸਸ੍ਸ વਾ ਨਿਬ੍ਬਾਪਨਾਯ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਛਨ੍ਦਞ੍ਚ વਾਯਾਮਞ੍ਚ ਉਸ੍ਸਾਹਞ੍ਚ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹਿਞ੍ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨਿਞ੍ਚ ਸਤਿਞ੍ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤੇਸਂਯੇવ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦੋ ਚ વਾਯਾਮੋ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨੀ ਚ ਸਤਿ ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚ ਕਰਣੀਯਂ।
‘‘Sace, āvuso, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘abhijjhālu bahulaṃ viharāmi…pe… asamāhito bahulaṃ viharāmī’ti, tenāvuso, bhikkhunā tesaṃyeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ. Seyyathāpi, āvuso, ādittacelo vā ādittasīso vā. Tasseva celassa vā sīsassa vā nibbāpanāya adhimattaṃ chandañca vāyāmañca ussāhañca ussoḷhiñca appaṭivāniñca satiñca sampajaññañca kareyya. Evamevaṃ kho, āvuso, tena bhikkhunā tesaṃyeva pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ.
‘‘ਸਚੇ ਪਨਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮਿ…ਪੇ॰… ਸਮਾਹਿਤੋ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਾਮੀ’ਤਿ, ਤੇਨਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤੇਸੁਯੇવ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਉਤ੍ਤਰਿ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾਯ ਯੋਗੋ ਕਰਣੀਯੋ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ।
‘‘Sace panāvuso, bhikkhu paccavekkhamāno evaṃ jānāti – ‘anabhijjhālu bahulaṃ viharāmi…pe… samāhito bahulaṃ viharāmī’ti, tenāvuso, bhikkhunā tesuyeva kusalesu dhammesu patiṭṭhāya uttari āsavānaṃ khayāya yogo karaṇīyo’’ti. Dutiyaṃ.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧-੪. ਸਚਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 1-4. Sacittasuttādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧-੧੦. ਸਚਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 1-10. Sacittasuttādivaṇṇanā