Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఉదాన-అట్ఠకథా • Udāna-aṭṭhakathā

    ౪. సారిపుత్తసుత్తవణ్ణనా

    4. Sāriputtasuttavaṇṇanā

    ౨౪. చతుత్థే పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వాతి ఆరమ్మణాభిముఖం సతిం ఠపయిత్వా ముఖసమీపే కత్వా. తథా హి విభఙ్గే వుత్తం –

    24. Catutthe parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvāti ārammaṇābhimukhaṃ satiṃ ṭhapayitvā mukhasamīpe katvā. Tathā hi vibhaṅge vuttaṃ –

    ‘‘అయం సతి ఉపట్ఠితా హోతి సుపట్ఠితా నాసికగ్గే వా ముఖనిమిత్తే వా, తేన వుచ్చతి పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా’’తి (విభ॰ ౫౩౭).

    ‘‘Ayaṃ sati upaṭṭhitā hoti supaṭṭhitā nāsikagge vā mukhanimitte vā, tena vuccati parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā’’ti (vibha. 537).

    అథ వా ‘‘పరీతి పరిగ్గహట్ఠో, ముఖన్తి నియ్యానట్ఠో, సతీతి ఉపట్ఠానట్ఠో, తేన వుచ్చతి ‘పరిముఖం సతి’’’న్తి. ఏవం పటిసమ్భిదాయం (పటి॰ మ॰ ౧.౧౬౪) వుత్తనయేనపేత్థ అత్థో వేదితబ్బో. తత్రాయం సఙ్ఖేపత్థో – పరిగ్గహితనియ్యానసతిం కత్వాతి. నియ్యానన్తి చ సతియా ఓగాహితబ్బం ఆరమ్మణం దట్ఠబ్బం. ఏత్థ చ పురిమో పచ్ఛిమో చ అత్థో సబ్బసఙ్గాహకవసేన, ఇతరో సమాపత్తియా పుబ్బభాగసమన్నాహారవసేన దట్ఠబ్బో. సతీతి వా సతిసీసేన ఝానం వుత్తం ‘‘యే కాయగతాసతిం పరిభుఞ్జన్తీ’’తిఆదీసు (అ॰ ని॰ ౧.౬౦౦) వియ. కతమం పన తం ఝానన్తి? రూపావచరచతుత్థజ్ఝానం పాదకం కత్వా సమాపన్నం అరహత్తఫలజ్ఝానం. కథం పనేతం జానితబ్బన్తి? ఆనేఞ్జసమాధియోగేన థేరస్స సవిసేసం నిచ్చలభావం కేనచి అకమ్పనీయతఞ్చ పబ్బతోపమాయ పకాసేన్తో భగవా ఇమం ఉదానం అభాసీతి గాథాయ ఏవ అయమత్థో విఞ్ఞాయతి. న చాయం నిసజ్జా థేరస్స సచ్చప్పటివేధాయ, అథ ఖో దిట్ఠధమ్మసుఖవిహారాయ. పుబ్బేయేవ హి సూకరఖతలేణే (మ॰ ని॰ ౨.౨౦౧) అత్తనో భాగినేయ్యస్స దీఘనఖపరిబ్బాజకస్స భగవతి ధమ్మం దేసేన్తే అయం మహాథేరో సచ్చప్పటివేధకిచ్చం మత్థకం పాపేసీతి.

    Atha vā ‘‘parīti pariggahaṭṭho, mukhanti niyyānaṭṭho, satīti upaṭṭhānaṭṭho, tena vuccati ‘parimukhaṃ sati’’’nti. Evaṃ paṭisambhidāyaṃ (paṭi. ma. 1.164) vuttanayenapettha attho veditabbo. Tatrāyaṃ saṅkhepattho – pariggahitaniyyānasatiṃ katvāti. Niyyānanti ca satiyā ogāhitabbaṃ ārammaṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Ettha ca purimo pacchimo ca attho sabbasaṅgāhakavasena, itaro samāpattiyā pubbabhāgasamannāhāravasena daṭṭhabbo. Satīti vā satisīsena jhānaṃ vuttaṃ ‘‘ye kāyagatāsatiṃ paribhuñjantī’’tiādīsu (a. ni. 1.600) viya. Katamaṃ pana taṃ jhānanti? Rūpāvacaracatutthajjhānaṃ pādakaṃ katvā samāpannaṃ arahattaphalajjhānaṃ. Kathaṃ panetaṃ jānitabbanti? Āneñjasamādhiyogena therassa savisesaṃ niccalabhāvaṃ kenaci akampanīyatañca pabbatopamāya pakāsento bhagavā imaṃ udānaṃ abhāsīti gāthāya eva ayamattho viññāyati. Na cāyaṃ nisajjā therassa saccappaṭivedhāya, atha kho diṭṭhadhammasukhavihārāya. Pubbeyeva hi sūkarakhataleṇe (ma. ni. 2.201) attano bhāgineyyassa dīghanakhaparibbājakassa bhagavati dhammaṃ desente ayaṃ mahāthero saccappaṭivedhakiccaṃ matthakaṃ pāpesīti.

    ఏతమత్థన్తి ఏతం థేరస్స ఆనేఞ్జసమాధియోగేన తాదిభావప్పత్తియా చ కేనచి అకమ్పనీయతాసఙ్ఖాతం అత్థం సబ్బాకారతో విదిత్వా తదత్థవిభావనం ఇమం ఉదానం ఉదానేసి.

    Etamatthanti etaṃ therassa āneñjasamādhiyogena tādibhāvappattiyā ca kenaci akampanīyatāsaṅkhātaṃ atthaṃ sabbākārato viditvā tadatthavibhāvanaṃ imaṃ udānaṃ udānesi.

    తత్థ యథాపి పబ్బతో సేలోతి యథా సిలామయో ఏకగ్ఘనసిలాపబ్బతో, న పంసుపబ్బతో న మిస్సకపబ్బతోతి అత్థో. అచలో సుప్పతిట్ఠితోతి సుప్పతిట్ఠితమూలో పకతివాతేహి అచలో అకమ్పనీయో హోతి. ఏవం మోహక్ఖయా భిక్ఖు, పబ్బతోవ న వేధతీతి మోహస్స అనవసేసప్పహానా మోహమూలకత్తా చ సబ్బాకుసలానం పహీనసబ్బాకుసలో భిక్ఖు, యథా సో పబ్బతో పకతివాతేహి, ఏవం లోకధమ్మేహి న వేధతి న కమ్పతి. మోహక్ఖయోతి వా యస్మా నిబ్బానం అరహత్తఞ్చ వుచ్చతి, తస్మా మోహక్ఖయస్స హేతు నిబ్బానస్స అరహత్తస్స వా అధిగతత్తా చతూసు అరియసచ్చేసు సుప్పతిట్ఠితో అసమాపన్నకాలేపి యథావుత్తపబ్బతో వియ న కేనచి వేధతి, పగేవ సమాపన్నకాలేతి అధిప్పాయో.

    Tattha yathāpi pabbato seloti yathā silāmayo ekagghanasilāpabbato, na paṃsupabbato na missakapabbatoti attho. Acalo suppatiṭṭhitoti suppatiṭṭhitamūlo pakativātehi acalo akampanīyo hoti. Evaṃ mohakkhayā bhikkhu, pabbatova na vedhatīti mohassa anavasesappahānā mohamūlakattā ca sabbākusalānaṃ pahīnasabbākusalo bhikkhu, yathā so pabbato pakativātehi, evaṃ lokadhammehi na vedhati na kampati. Mohakkhayoti vā yasmā nibbānaṃ arahattañca vuccati, tasmā mohakkhayassa hetu nibbānassa arahattassa vā adhigatattā catūsu ariyasaccesu suppatiṭṭhito asamāpannakālepi yathāvuttapabbato viya na kenaci vedhati, pageva samāpannakāleti adhippāyo.

    చతుత్థసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Catutthasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఉదానపాళి • Udānapāḷi / ౪. సారిపుత్తసుత్తం • 4. Sāriputtasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact