Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౬. సారిపుత్తసుత్తవణ్ణనా
6. Sāriputtasuttavaṇṇanā
౨౧౪. వాక్కరణచాతురియతో వచనగుణహేతూనం పూరియా పూరే భవాతి పోరీ, తాయ పోరియా. తేనాహ ‘‘అక్ఖరాదిపరిపుణ్ణాయా’’తి. అవిబద్ధాయాతి పిత్తాదీహి న విబద్ధాయ అనుపద్దుతాయ. తేనాహ ‘‘అపలిబుద్ధాయా’’తిఆది. నిద్దోసాయాతి అత్థతో బ్యఞ్జనతో విగతదోసాయ. అక్ఖలితపదబ్యఞ్జనాయాతి అగలితపదబ్యఞ్జనాయ, అత్థస్స విఞ్ఞాపనియాతి దిట్ఠధమ్మికాదిఅత్థస్స బోధనే పరియత్తాయ. భిక్ఖునన్తి గాథాసుఖత్థం రస్సం కత్వా వుత్తం.
214. Vākkaraṇacāturiyato vacanaguṇahetūnaṃ pūriyā pūre bhavāti porī, tāya poriyā. Tenāha ‘‘akkharādiparipuṇṇāyā’’ti. Avibaddhāyāti pittādīhi na vibaddhāya anupaddutāya. Tenāha ‘‘apalibuddhāyā’’tiādi. Niddosāyāti atthato byañjanato vigatadosāya. Akkhalitapadabyañjanāyāti agalitapadabyañjanāya, atthassa viññāpaniyāti diṭṭhadhammikādiatthassa bodhane pariyattāya. Bhikkhunanti gāthāsukhatthaṃ rassaṃ katvā vuttaṃ.
‘‘సంఖిత్తేనపి దేసేతి, విత్థారేనపి భాసతీ’’తి నయిదం పఠమం ఉద్దిసిత్వా తస్స అత్థస్స కిత్తనవసేన పవత్తితం వచనం సన్ధాయ వుత్తం. సా హి విత్థారదేసనా ఏవ హోతి. యా పన దేసనా కదాచి ధమ్మపటిగ్గాహకానం అజ్ఝాసయవసేన సంఖిత్తేనేవ దస్సేత్వా నిక్ఖిపతి, యా చ కదాచి విత్థారేన, తదుభయం సన్ధాయ వుత్తం. తేనాహ ‘‘చత్తారిమానీ’’తిఆది. సభావమధురో పచ్చయవసేన మధురతరో హోతీతి దస్సేతుం ‘‘యథా’’తిఆది వుత్తం. వివిధాకారం కత్వా ధమ్మం కథేతుం పటిభాతీతి పటిభానం, దేసనాపకారఞాణం. తేనాహ ‘‘సముద్దతో’’తిఆది. ఓదహన్తీతి అవజాననవసేన గమేన్తి.
‘‘Saṃkhittenapi deseti, vitthārenapi bhāsatī’’ti nayidaṃ paṭhamaṃ uddisitvā tassa atthassa kittanavasena pavattitaṃ vacanaṃ sandhāya vuttaṃ. Sā hi vitthāradesanā eva hoti. Yā pana desanā kadāci dhammapaṭiggāhakānaṃ ajjhāsayavasena saṃkhitteneva dassetvā nikkhipati, yā ca kadāci vitthārena, tadubhayaṃ sandhāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘cattārimānī’’tiādi. Sabhāvamadhuro paccayavasena madhurataro hotīti dassetuṃ ‘‘yathā’’tiādi vuttaṃ. Vividhākāraṃ katvā dhammaṃ kathetuṃ paṭibhātīti paṭibhānaṃ, desanāpakārañāṇaṃ. Tenāha ‘‘samuddato’’tiādi. Odahantīti avajānanavasena gamenti.
సారిపుత్తసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Sāriputtasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౬. సారిపుత్తసుత్తం • 6. Sāriputtasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౬. సారిపుత్తసుత్తవణ్ణనా • 6. Sāriputtasuttavaṇṇanā