Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៦. សារិបុត្តសុត្តវណ្ណនា
6. Sāriputtasuttavaṇṇanā
២១៤. ឆដ្ឋេ បោរិយាតិ អក្ខរាទិបរិបុណ្ណាយ។ វិស្សដ្ឋាយាតិ អវិពទ្ធាយ អបលិពុទ្ធាយ។ ធម្មសេនាបតិស្ស ហិ កថេន្តស្ស បិត្តាទីនំ វសេន អបលិពុទ្ធវចនំ ហោតិ, អយទណ្ឌេន បហតកំសតាលតោ សទ្ទោ វិយ និច្ឆរតិ។ អនេលគលាយាតិ អនេលាយ អគលាយ និទ្ទោសាយ ចេវ អក្ខលិតបទព្យញ្ជនាយ ច។ ថេរស្ស ហិ កថយតោ បទំ វា ព្យញ្ជនំ វា ន បរិហាយតិ។ អត្ថស្ស វិញ្ញាបនិយាតិ អត្ថស្ស វិញ្ញាបនសមត្ថាយ។ ភិក្ខុនន្តិ ភិក្ខូនំ។
214. Chaṭṭhe poriyāti akkharādiparipuṇṇāya. Vissaṭṭhāyāti avibaddhāya apalibuddhāya. Dhammasenāpatissa hi kathentassa pittādīnaṃ vasena apalibuddhavacanaṃ hoti, ayadaṇḍena pahatakaṃsatālato saddo viya niccharati. Anelagalāyāti anelāya agalāya niddosāya ceva akkhalitapadabyañjanāya ca. Therassa hi kathayato padaṃ vā byañjanaṃ vā na parihāyati. Atthassa viññāpaniyāti atthassa viññāpanasamatthāya. Bhikkhunanti bhikkhūnaṃ.
សំខិត្តេនបីតិ ‘‘ចត្តារិមានិ, អាវុសោ, អរិយសច្ចានិ។ កតមានិ ចត្តារិ? ទុក្ខំ អរិយសច្ចំ…បេ.… ឥមានិ ខោ, អាវុសោ, ចត្តារិ អរិយសច្ចានិ, តស្មាតិហ, អាវុសោ, ឥទំ ទុក្ខំ អរិយសច្ចន្តិ យោគោ ករណីយោ’’តិ (សំ. និ. ៥.១០៩៦-១០៩៨) ឯវំ សំខិត្តេនបិ ទេសេតិ។ វិត្ថារេនបីតិ ‘‘កតមំ, អាវុសោ, ទុក្ខំ អរិយសច្ច’’ន្តិអាទិនា (ម. និ. ៣.៣៧៣) នយេន តានេវ វិភជន្តោ វិត្ថារេនបិ ភាសតិ។ ខន្ធាទិទេសនាសុបិ ឯសេវ នយោ។ សាឡិកាយិវ និគ្ឃោសោតិ យថា មធុរំ អម្ពបក្កំ សាយិត្វា បក្ខេហិ វាតំ ទត្វា មធុរស្សរំ និច្ឆារេន្តិយា សាឡិកសកុណិយា និគ្ឃោសោ, ឯវំ ថេរស្ស ធម្មំ កថេន្តស្ស មធុរោ និគ្ឃោសោ ហោតិ។ បដិភានំ ឧទីរយីតិ សមុទ្ទតោ ឩមិយោ វិយ អនន្តំ បដិភានំ ឧដ្ឋហតិ។ ឱធេន្តីតិ ឱទហន្តិ។ ឆដ្ឋំ។
Saṃkhittenapīti ‘‘cattārimāni, āvuso, ariyasaccāni. Katamāni cattāri? Dukkhaṃ ariyasaccaṃ…pe… imāni kho, āvuso, cattāri ariyasaccāni, tasmātiha, āvuso, idaṃ dukkhaṃ ariyasaccanti yogo karaṇīyo’’ti (saṃ. ni. 5.1096-1098) evaṃ saṃkhittenapi deseti. Vitthārenapīti ‘‘katamaṃ, āvuso, dukkhaṃ ariyasacca’’ntiādinā (ma. ni. 3.373) nayena tāneva vibhajanto vitthārenapi bhāsati. Khandhādidesanāsupi eseva nayo. Sāḷikāyiva nigghosoti yathā madhuraṃ ambapakkaṃ sāyitvā pakkhehi vātaṃ datvā madhurassaraṃ nicchārentiyā sāḷikasakuṇiyā nigghoso, evaṃ therassa dhammaṃ kathentassa madhuro nigghoso hoti. Paṭibhānaṃ udīrayīti samuddato ūmiyo viya anantaṃ paṭibhānaṃ uṭṭhahati. Odhentīti odahanti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៦. សារិបុត្តសុត្តំ • 6. Sāriputtasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៦. សារិបុត្តសុត្តវណ្ណនា • 6. Sāriputtasuttavaṇṇanā