| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / උදාන-අට්‌ඨකථා • Udāna-aṭṭhakathā |
7. සාරිපුත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Sāriputtasuttavaṇṇanā
37. සත්‌තමෙ අපුබ්‌බං නත්‌ථි. ගාථාය අධිචෙතසොති අධිචිත්‌තවතො, සබ්‌බචිත්‌තානං අධිකෙන අරහත්‌තඵලචිත්‌තෙන සමන්‌නාගතස්‌සාති අත්‌ථො. අප්‌පමජ්‌ජතොති න පමජ්‌ජතො, අප්‌පමාදෙන අනවජ්‌ජධම්‌මෙසු සාතච්‌චකිරියාය සමන්‌නාගතස්‌සාති වුත්‌තං හොති. මුනිනොති ‘‘යො මුනාති උභො ලොකෙ, මුනි තෙන පවුච්‌චතී’’ති (ධ. ප. 269; චූළනි. මෙත්‌තගූමාණවපුච්‌ඡානිද්‌දෙස 21) එවං උභයලොකමුනනෙන මොනං වුච්‌චති ඤාණං, තෙන අරහත්‌තඵලඤාණසඞ්‌ඛාතෙන ඤාණෙන සමන්‌නාගතත්‌තා වා ඛීණාසවො මුනි නාම, තස්‌ස මුනිනො. මොනපථෙසු සික්‌ඛතොති අරහත්‌තඤාණසඞ්‌ඛාතස්‌ස මොනස්‌ස පථෙසු සත්‌තතිංසබොධිපක්‌ඛියධම්‌මෙසු තීසු වා සික්‌ඛාසු සික්‌ඛතො. ඉදඤ්‌ච පුබ්‌බභාගප්‌පටිපදං ගහෙත්‌වා වුත්‌තං. පරිනිට්‌ඨිතසික්‌ඛො හි අරහා, තස්‌මා එවං සික්‌ඛතො, ඉමාය සික්‌ඛාය මුනිභාවං පත්‌තස්‌ස මුනිනොති එවමෙත්‌ථ අත්‌ථො දට්‌ඨබ්‌බො. යස්‌මා ච එතදෙව, තස්‌මා හෙට්‌ඨිමමග්‌ගඵලචිත්‌තානං වසෙන අධිචෙතසො, චතුසච්‌චසම්‌බොධපටිපත්‌තියං අප්‌පමාදවසෙන අප්‌පමජ්‌ජතො, මග්‌ගඤාණසමන්‌නාගමෙන මුනිනොති එවමෙතෙසං තිණ්‌ණං පදානං අත්‌ථො යුජ්‌ජතියෙව. අථ වා ‘‘අප්‌පමජ්‌ජතො සික්‌ඛතො’’ති පදානං හෙතුඅත්‌ථතා දට්‌ඨබ්‌බා අප්‌පමජ්‌ජනහෙතු සික්‌ඛනහෙතු ච අධිචෙතසොති.
37. Sattame apubbaṃ natthi. Gāthāya adhicetasoti adhicittavato, sabbacittānaṃ adhikena arahattaphalacittena samannāgatassāti attho. Appamajjatoti na pamajjato, appamādena anavajjadhammesu sātaccakiriyāya samannāgatassāti vuttaṃ hoti. Muninoti ‘‘yo munāti ubho loke, muni tena pavuccatī’’ti (dha. pa. 269; cūḷani. mettagūmāṇavapucchāniddesa 21) evaṃ ubhayalokamunanena monaṃ vuccati ñāṇaṃ, tena arahattaphalañāṇasaṅkhātena ñāṇena samannāgatattā vā khīṇāsavo muni nāma, tassa munino. Monapathesu sikkhatoti arahattañāṇasaṅkhātassa monassa pathesu sattatiṃsabodhipakkhiyadhammesu tīsu vā sikkhāsu sikkhato. Idañca pubbabhāgappaṭipadaṃ gahetvā vuttaṃ. Pariniṭṭhitasikkho hi arahā, tasmā evaṃ sikkhato, imāya sikkhāya munibhāvaṃ pattassa muninoti evamettha attho daṭṭhabbo. Yasmā ca etadeva, tasmā heṭṭhimamaggaphalacittānaṃ vasena adhicetaso, catusaccasambodhapaṭipattiyaṃ appamādavasena appamajjato, maggañāṇasamannāgamena muninoti evametesaṃ tiṇṇaṃ padānaṃ attho yujjatiyeva. Atha vā ‘‘appamajjato sikkhato’’ti padānaṃ hetuatthatā daṭṭhabbā appamajjanahetu sikkhanahetu ca adhicetasoti.
සොකා න භවන්‌ති තාදිනොති තාදිසස්‌ස ඛීණාසවමුනිනො අබ්‌භන්‌තරෙ ඉට්‌ඨවියොගාදිවත්‌ථුකා සොකා චිත්‌තසන්‌තාපා න හොන්‌ති. අථ වා තාදිනොති තාදිලක්‌ඛණසමන්‌නාගතස්‌ස එවරූපස්‌ස මුනිනො සොකා න භවන්‌තීති අයමෙත්‌ථ අත්‌ථො. උපසන්‌තස්‌සාති රාගාදීනං අච්‌චන්‌තූපසමෙන උපසන්‌තස්‌ස. සදා සතීමතොති සතිවෙපුල්‌ලප්‌පත්‌තියා නිච්‌චකාලං සතියා අවිරහිතස්‌ස.
Sokā na bhavanti tādinoti tādisassa khīṇāsavamunino abbhantare iṭṭhaviyogādivatthukā sokā cittasantāpā na honti. Atha vā tādinoti tādilakkhaṇasamannāgatassa evarūpassa munino sokā na bhavantīti ayamettha attho. Upasantassāti rāgādīnaṃ accantūpasamena upasantassa. Sadā satīmatoti sativepullappattiyā niccakālaṃ satiyā avirahitassa.
එත්‌ථ ච ‘‘අධිචෙතසො’’ති ඉමිනා අධිචිත්‌තසික්‌ඛා, ‘‘අප්‌පමජ්‌ජතො’’ති එතෙන අධිසීලසික්‌ඛා, ‘‘මුනිනො මොනපථෙසු සික්‌ඛතො’’ති එතෙහි අධිපඤ්‌ඤාසික්‌ඛා. ‘‘මුනිනො’’ති වා එතෙන අධිපඤ්‌ඤාසික්‌ඛා, ‘‘මොනපථෙසු සික්‌ඛතො’’ති එතෙන තාසං ලොකුත්‌තරසික්‌ඛානං පුබ්‌බභාගපටිපදා, ‘‘සොකා න භවන්‌තී’’තිආදීහි සික්‌ඛාපාරිපූරියා ආනිසංසො පකාසිතොති වෙදිතබ්‌බං. සෙසං වුත්‌තනයමෙව.
Ettha ca ‘‘adhicetaso’’ti iminā adhicittasikkhā, ‘‘appamajjato’’ti etena adhisīlasikkhā, ‘‘munino monapathesu sikkhato’’ti etehi adhipaññāsikkhā. ‘‘Munino’’ti vā etena adhipaññāsikkhā, ‘‘monapathesu sikkhato’’ti etena tāsaṃ lokuttarasikkhānaṃ pubbabhāgapaṭipadā, ‘‘sokā na bhavantī’’tiādīhi sikkhāpāripūriyā ānisaṃso pakāsitoti veditabbaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
සත්‌තමසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Sattamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / උදානපාළි • Udānapāḷi / 7. සාරිපුත්‌තසුත්‌තං • 7. Sāriputtasuttaṃ
