Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / థేరగాథాపాళి • Theragāthāpāḷi

    ౨. సారిపుత్తత్థేరగాథా

    2. Sāriputtattheragāthā

    ౯౮౧.

    981.

    ‘‘యథాచారీ యథాసతో సతీమా, యతసఙ్కప్పజ్ఝాయి అప్పమత్తో;

    ‘‘Yathācārī yathāsato satīmā, yatasaṅkappajjhāyi appamatto;

    అజ్ఝత్తరతో సమాహితత్తో, ఏకో సన్తుసితో తమాహు భిక్ఖుం.

    Ajjhattarato samāhitatto, eko santusito tamāhu bhikkhuṃ.

    ౯౮౨.

    982.

    ‘‘అల్లం సుక్ఖం వా భుఞ్జన్తో, న బాళ్హం సుహితో సియా;

    ‘‘Allaṃ sukkhaṃ vā bhuñjanto, na bāḷhaṃ suhito siyā;

    ఊనూదరో మితాహారో, సతో భిక్ఖు పరిబ్బజే.

    Ūnūdaro mitāhāro, sato bhikkhu paribbaje.

    ౯౮౩.

    983.

    ‘‘చత్తారో పఞ్చ ఆలోపే, అభుత్వా ఉదకం పివే;

    ‘‘Cattāro pañca ālope, abhutvā udakaṃ pive;

    అలం ఫాసువిహారాయ, పహితత్తస్స భిక్ఖునో.

    Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

    ౯౮౪.

    984.

    ‘‘కప్పియం తం చే ఛాదేతి, చీవరం ఇదమత్థికం 1;

    ‘‘Kappiyaṃ taṃ ce chādeti, cīvaraṃ idamatthikaṃ 2;

    అలం ఫాసువిహారాయ, పహితత్తస్స భిక్ఖునో.

    Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

    ౯౮౫.

    985.

    ‘‘పల్లఙ్కేన నిసిన్నస్స, జణ్ణుకే నాభివస్సతి;

    ‘‘Pallaṅkena nisinnassa, jaṇṇuke nābhivassati;

    అలం ఫాసువిహారాయ, పహితత్తస్స భిక్ఖునో.

    Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

    ౯౮౬.

    986.

    3 ‘‘యో సుఖం దుక్ఖతో అద్ద, దుక్ఖమద్దక్ఖి సల్లతో;

    4 ‘‘Yo sukhaṃ dukkhato adda, dukkhamaddakkhi sallato;

    ఉభయన్తరేన 5 నాహోసి, కేన లోకస్మి కిం సియా.

    Ubhayantarena 6 nāhosi, kena lokasmi kiṃ siyā.

    ౯౮౭.

    987.

    ‘‘మా మే కదాచి పాపిచ్ఛో, కుసీతో హీనవీరియో;

    ‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;

    అప్పస్సుతో అనాదరో, కేన లోకస్మి కిం సియా.

    Appassuto anādaro, kena lokasmi kiṃ siyā.

    ౯౮౮.

    988.

    ‘‘బహుస్సుతో చ మేధావీ, సీలేసు సుసమాహితో;

    ‘‘Bahussuto ca medhāvī, sīlesu susamāhito;

    చేతోసమథమనుయుత్తో, అపి ముద్ధని తిట్ఠతు.

    Cetosamathamanuyutto, api muddhani tiṭṭhatu.

    ౯౮౯.

    989.

    ‘‘యో పపఞ్చమనుయుత్తో, పపఞ్చాభిరతో మగో;

    ‘‘Yo papañcamanuyutto, papañcābhirato mago;

    విరాధయీ సో నిబ్బానం, యోగక్ఖేమం అనుత్తరం.

    Virādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.

    ౯౯౦.

    990.

    ‘‘యో చ పపఞ్చం హిత్వాన, నిప్పపఞ్చపథే రతో;

    ‘‘Yo ca papañcaṃ hitvāna, nippapañcapathe rato;

    ఆరాధయీ సో నిబ్బానం, యోగక్ఖేమం అనుత్తరం.

    Ārādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.

    ౯౯౧.

    991.

    7 ‘‘గామే వా యది వారఞ్ఞే, నిన్నే వా యది వా థలే;

    8 ‘‘Gāme vā yadi vāraññe, ninne vā yadi vā thale;

    యత్థ అరహన్తో విహరన్తి, తం భూమిరామణేయ్యకం.

    Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ.

    ౯౯౨.

    992.

    ‘‘రమణీయాని అరఞ్ఞాని, యత్థ న రమతీ జనో;

    ‘‘Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;

    వీతరాగా రమిస్సన్తి, న తే కామగవేసినో.

    Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino.

    ౯౯౩.

    993.

    9 ‘‘నిధీనంవ పవత్తారం, యం పస్సే వజ్జదస్సినం;

    10 ‘‘Nidhīnaṃva pavattāraṃ, yaṃ passe vajjadassinaṃ;

    నిగ్గయ్హవాదిం మేధావిం, తాదిసం పణ్డితం భజే;

    Niggayhavādiṃ medhāviṃ, tādisaṃ paṇḍitaṃ bhaje;

    తాదిసం భజమానస్స, సేయ్యో హోతి న పాపియో.

    Tādisaṃ bhajamānassa, seyyo hoti na pāpiyo.

    ౯౯౪.

    994.

    11 ‘‘ఓవదేయ్యానుసాసేయ్య, అసబ్భా చ నివారయే;

    12 ‘‘Ovadeyyānusāseyya, asabbhā ca nivāraye;

    సతఞ్హి సో పియో హోతి, అసతం హోతి అప్పియో.

    Satañhi so piyo hoti, asataṃ hoti appiyo.

    ౯౯౫.

    995.

    ‘‘అఞ్ఞస్స భగవా బుద్ధో, ధమ్మం దేసేసి చక్ఖుమా;

    ‘‘Aññassa bhagavā buddho, dhammaṃ desesi cakkhumā;

    ధమ్మే దేసియమానమ్హి, సోతమోధేసిమత్థికో;

    Dhamme desiyamānamhi, sotamodhesimatthiko;

    తం మే అమోఘం సవనం, విముత్తోమ్హి అనాసవో.

    Taṃ me amoghaṃ savanaṃ, vimuttomhi anāsavo.

    ౯౯౬.

    996.

    ‘‘నేవ పుబ్బేనివాసాయ, నపి దిబ్బస్స చక్ఖునో;

    ‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;

    చేతోపరియాయ ఇద్ధియా, చుతియా ఉపపత్తియా;

    Cetopariyāya iddhiyā, cutiyā upapattiyā;

    సోతధాతువిసుద్ధియా, పణిధీ మే న విజ్జతి 13.

    Sotadhātuvisuddhiyā, paṇidhī me na vijjati 14.

    ౯౯౭.

    997.

    ‘‘రుక్ఖమూలంవ నిస్సాయ, ముణ్డో సఙ్ఘాటిపారుతో;

    ‘‘Rukkhamūlaṃva nissāya, muṇḍo saṅghāṭipāruto;

    పఞ్ఞాయ ఉత్తమో థేరో, ఉపతిస్సోవ 15 ఝాయతి.

    Paññāya uttamo thero, upatissova 16 jhāyati.

    ౯౯౮.

    998.

    ‘‘అవితక్కం సమాపన్నో, సమ్మాసమ్బుద్ధసావకో;

    ‘‘Avitakkaṃ samāpanno, sammāsambuddhasāvako;

    అరియేన తుణ్హీభావేన, ఉపేతో హోతి తావదే.

    Ariyena tuṇhībhāvena, upeto hoti tāvade.

    ౯౯౯.

    999.

    17 ‘‘యథాపి పబ్బతో సేలో, అచలో సుప్పతిట్ఠితో;

    18 ‘‘Yathāpi pabbato selo, acalo suppatiṭṭhito;

    ఏవం మోహక్ఖయా భిక్ఖు, పబ్బతోవ న వేధతి.

    Evaṃ mohakkhayā bhikkhu, pabbatova na vedhati.

    ౧౦౦౦.

    1000.

    ‘‘అనఙ్గణస్స పోసస్స, నిచ్చం సుచిగవేసినో;

    ‘‘Anaṅgaṇassa posassa, niccaṃ sucigavesino;

    వాలగ్గమత్తం పాపస్స, అబ్భమత్తంవ ఖాయతి.

    Vālaggamattaṃ pāpassa, abbhamattaṃva khāyati.

    ౧౦౦౧.

    1001.

    ‘‘నాభినన్దామి మరణం, నాభినన్దామి జీవితం;

    ‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

    నిక్ఖిపిస్సం ఇమం కాయం, సమ్పజానో పతిస్సతో.

    Nikkhipissaṃ imaṃ kāyaṃ, sampajāno patissato.

    ౧౦౦౨.

    1002.

    ‘‘నాభినన్దామి మరణం, నాభినన్దామి జీవితం;

    ‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

    కాలఞ్చ పటికఙ్ఖామి, నిబ్బిసం భతకో యథా.

    Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathā.

    ౧౦౦౩.

    1003.

    ‘‘ఉభయేన మిదం మరణమేవ, నామరణం పచ్ఛా వా పురే వా;

    ‘‘Ubhayena midaṃ maraṇameva, nāmaraṇaṃ pacchā vā pure vā;

    పటిపజ్జథ మా వినస్సథ, ఖణో వో మా ఉపచ్చగా.

    Paṭipajjatha mā vinassatha, khaṇo vo mā upaccagā.

    ౧౦౦౪.

    1004.

    ‘‘నగరం యథా పచ్చన్తం, గుత్తం సన్తరబాహిరం;

    ‘‘Nagaraṃ yathā paccantaṃ, guttaṃ santarabāhiraṃ;

    ఏవం గోపేథ అత్తానం, ఖణో వో మా ఉపచ్చగా;

    Evaṃ gopetha attānaṃ, khaṇo vo mā upaccagā;

    ఖణాతీతా హి సోచన్తి, నిరయమ్హి సమప్పితా.

    Khaṇātītā hi socanti, nirayamhi samappitā.

    ౧౦౦౫.

    1005.

    ‘‘ఉపసన్తో ఉపరతో, మన్తభాణీ 19 అనుద్ధతో;

    ‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī 20 anuddhato;

    ధునాతి పాపకే ధమ్మే, దుమపత్తంవ మాలుతో.

    Dhunāti pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.

    ౧౦౦౬.

    1006.

    ‘‘ఉపసన్తో ఉపరతో, మన్తభాణీ అనుద్ధతో;

    ‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī anuddhato;

    అప్పాసి 21 పాపకే ధమ్మే, దుమపత్తంవ మాలుతో.

    Appāsi 22 pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.

    ౧౦౦౭.

    1007.

    ‘‘ఉపసన్తో అనాయాసో, విప్పసన్నో అనావిలో;

    ‘‘Upasanto anāyāso, vippasanno anāvilo;

    కల్యాణసీలో మేధావీ, దుక్ఖస్సన్తకరో సియా.

    Kalyāṇasīlo medhāvī, dukkhassantakaro siyā.

    ౧౦౦౮.

    1008.

    ‘‘న విస్ససే ఏకతియేసు ఏవం, అగారిసు పబ్బజితేసు చాపి;

    ‘‘Na vissase ekatiyesu evaṃ, agārisu pabbajitesu cāpi;

    సాధూపి హుత్వా న అసాధు హోన్తి, అసాధు హుత్వా పున సాధు హోన్తి.

    Sādhūpi hutvā na asādhu honti, asādhu hutvā puna sādhu honti.

    ౧౦౦౯.

    1009.

    ‘‘కామచ్ఛన్దో చ బ్యాపాదో, థినమిద్ధఞ్చ భిక్ఖునో;

    ‘‘Kāmacchando ca byāpādo, thinamiddhañca bhikkhuno;

    ఉద్ధచ్చం విచికిచ్ఛా చ, పఞ్చేతే చిత్తకేలిసా.

    Uddhaccaṃ vicikicchā ca, pañcete cittakelisā.

    ౧౦౧౦.

    1010.

    ‘‘యస్స సక్కరియమానస్స, అసక్కారేన చూభయం;

    ‘‘Yassa sakkariyamānassa, asakkārena cūbhayaṃ;

    సమాధి న వికమ్పతి, అప్పమాదవిహారినో.

    Samādhi na vikampati, appamādavihārino.

    ౧౦౧౧.

    1011.

    ‘‘తం ఝాయినం సాతతికం, సుఖుమదిట్ఠివిపస్సకం;

    ‘‘Taṃ jhāyinaṃ sātatikaṃ, sukhumadiṭṭhivipassakaṃ;

    ఉపాదానక్ఖయారామం, ఆహు సప్పురిసో ఇతి.

    Upādānakkhayārāmaṃ, āhu sappuriso iti.

    ౧౦౧౨.

    1012.

    ‘‘మహాసముద్దో పథవీ, పబ్బతో అనిలోపి చ;

    ‘‘Mahāsamuddo pathavī, pabbato anilopi ca;

    ఉపమాయ న యుజ్జన్తి, సత్థు వరవిముత్తియా.

    Upamāya na yujjanti, satthu varavimuttiyā.

    ౧౦౧౩.

    1013.

    ‘‘చక్కానువత్తకో థేరో, మహాఞాణీ సమాహితో;

    ‘‘Cakkānuvattako thero, mahāñāṇī samāhito;

    పథవాపగ్గిసమానో, న రజ్జతి న దుస్సతి.

    Pathavāpaggisamāno, na rajjati na dussati.

    ౧౦౧౪.

    1014.

    ‘‘పఞ్ఞాపారమితం పత్తో, మహాబుద్ధి మహామతి;

    ‘‘Paññāpāramitaṃ patto, mahābuddhi mahāmati;

    అజళో జళసమానో, సదా చరతి నిబ్బుతో.

    Ajaḷo jaḷasamāno, sadā carati nibbuto.

    ౧౦౧౫.

    1015.

    ‘‘పరిచిణ్ణో మయా సత్థా…పే॰… భవనేత్తి సమూహతా.

    ‘‘Pariciṇṇo mayā satthā…pe… bhavanetti samūhatā.

    ౧౦౧౬.

    1016.

    ‘‘సమ్పాదేథప్పమాదేన , ఏసా మే అనుసాసనీ;

    ‘‘Sampādethappamādena , esā me anusāsanī;

    హన్దాహం పరినిబ్బిస్సం, విప్పముత్తోమ్హి సబ్బధీ’’తి.

    Handāhaṃ parinibbissaṃ, vippamuttomhi sabbadhī’’ti.

    … సారిపుత్తో థేరో….

    … Sāriputto thero….







    Footnotes:
    1. ఇదమత్థితం (సీ॰)
    2. idamatthitaṃ (sī.)
    3. సం॰ ని॰ ౪.౨౫౩; ఇతివు॰ ౫౩
    4. saṃ. ni. 4.253; itivu. 53
    5. ఉభయమన్తరే (సీ॰)
    6. ubhayamantare (sī.)
    7. ధ॰ ప॰ ౯౮
    8. dha. pa. 98
    9. ధ॰ ప॰ ౭౬
    10. dha. pa. 76
    11. ధ॰ ప॰ ౭౭
    12. dha. pa. 77
    13. కథా॰ ౩౭౮
    14. kathā. 378
    15. ఉపతిస్సో చ (సీ॰ క॰)
    16. upatisso ca (sī. ka.)
    17. ఉదా॰ ౨౪
    18. udā. 24
    19. మత్తభాణీ (సీ॰)
    20. mattabhāṇī (sī.)
    21. అబ్బహి (స్యా॰), అభాసి (?)
    22. abbahi (syā.), abhāsi (?)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / థేరగాథా-అట్ఠకథా • Theragāthā-aṭṭhakathā / ౨. సారిపుత్తత్థేరగాథావణ్ణనా • 2. Sāriputtattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact