Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ථෙරගාථාපාළි • Theragāthāpāḷi |
2. සාරිපුත්තත්ථෙරගාථා
2. Sāriputtattheragāthā
981.
981.
‘‘යථාචාරී යථාසතො සතීමා, යතසඞ්කප්පජ්ඣායි අප්පමත්තො;
‘‘Yathācārī yathāsato satīmā, yatasaṅkappajjhāyi appamatto;
අජ්ඣත්තරතො සමාහිතත්තො, එකො සන්තුසිතො තමාහු භික්ඛුං.
Ajjhattarato samāhitatto, eko santusito tamāhu bhikkhuṃ.
982.
982.
‘‘අල්ලං සුක්ඛං වා භුඤ්ජන්තො, න බාළ්හං සුහිතො සියා;
‘‘Allaṃ sukkhaṃ vā bhuñjanto, na bāḷhaṃ suhito siyā;
ඌනූදරො මිතාහාරො, සතො භික්ඛු පරිබ්බජෙ.
Ūnūdaro mitāhāro, sato bhikkhu paribbaje.
983.
983.
‘‘චත්තාරො පඤ්ච ආලොපෙ, අභුත්වා උදකං පිවෙ;
‘‘Cattāro pañca ālope, abhutvā udakaṃ pive;
අලං ඵාසුවිහාරාය, පහිතත්තස්ස භික්ඛුනො.
Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.
984.
984.
අලං ඵාසුවිහාරාය, පහිතත්තස්ස භික්ඛුනො.
Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.
985.
985.
‘‘පල්ලඞ්කෙන නිසින්නස්ස, ජණ්ණුකෙ නාභිවස්සති;
‘‘Pallaṅkena nisinnassa, jaṇṇuke nābhivassati;
අලං ඵාසුවිහාරාය, පහිතත්තස්ස භික්ඛුනො.
Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.
986.
986.
3 ‘‘යො සුඛං දුක්ඛතො අද්ද, දුක්ඛමද්දක්ඛි සල්ලතො;
4 ‘‘Yo sukhaṃ dukkhato adda, dukkhamaddakkhi sallato;
987.
987.
‘‘මා මෙ කදාචි පාපිච්ඡො, කුසීතො හීනවීරියො;
‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;
අප්පස්සුතො අනාදරො, කෙන ලොකස්මි කිං සියා.
Appassuto anādaro, kena lokasmi kiṃ siyā.
988.
988.
‘‘බහුස්සුතො ච මෙධාවී, සීලෙසු සුසමාහිතො;
‘‘Bahussuto ca medhāvī, sīlesu susamāhito;
චෙතොසමථමනුයුත්තො, අපි මුද්ධනි තිට්ඨතු.
Cetosamathamanuyutto, api muddhani tiṭṭhatu.
989.
989.
‘‘යො පපඤ්චමනුයුත්තො, පපඤ්චාභිරතො මගො;
‘‘Yo papañcamanuyutto, papañcābhirato mago;
විරාධයී සො නිබ්බානං, යොගක්ඛෙමං අනුත්තරං.
Virādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.
990.
990.
‘‘යො ච පපඤ්චං හිත්වාන, නිප්පපඤ්චපථෙ රතො;
‘‘Yo ca papañcaṃ hitvāna, nippapañcapathe rato;
ආරාධයී සො නිබ්බානං, යොගක්ඛෙමං අනුත්තරං.
Ārādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.
991.
991.
යත්ථ අරහන්තො විහරන්ති, තං භූමිරාමණෙය්යකං.
Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ.
992.
992.
‘‘රමණීයානි අරඤ්ඤානි, යත්ථ න රමතී ජනො;
‘‘Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;
වීතරාගා රමිස්සන්ති, න තෙ කාමගවෙසිනො.
Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino.
993.
993.
9 ‘‘නිධීනංව පවත්තාරං, යං පස්සෙ වජ්ජදස්සිනං;
10 ‘‘Nidhīnaṃva pavattāraṃ, yaṃ passe vajjadassinaṃ;
නිග්ගය්හවාදිං මෙධාවිං, තාදිසං පණ්ඩිතං භජෙ;
Niggayhavādiṃ medhāviṃ, tādisaṃ paṇḍitaṃ bhaje;
තාදිසං භජමානස්ස, සෙය්යො හොති න පාපියො.
Tādisaṃ bhajamānassa, seyyo hoti na pāpiyo.
994.
994.
සතඤ්හි සො පියො හොති, අසතං හොති අප්පියො.
Satañhi so piyo hoti, asataṃ hoti appiyo.
995.
995.
‘‘අඤ්ඤස්ස භගවා බුද්ධො, ධම්මං දෙසෙසි චක්ඛුමා;
‘‘Aññassa bhagavā buddho, dhammaṃ desesi cakkhumā;
ධම්මෙ දෙසියමානම්හි, සොතමොධෙසිමත්ථිකො;
Dhamme desiyamānamhi, sotamodhesimatthiko;
තං මෙ අමොඝං සවනං, විමුත්තොම්හි අනාසවො.
Taṃ me amoghaṃ savanaṃ, vimuttomhi anāsavo.
996.
996.
‘‘නෙව පුබ්බෙනිවාසාය, නපි දිබ්බස්ස චක්ඛුනො;
‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;
චෙතොපරියාය ඉද්ධියා, චුතියා උපපත්තියා;
Cetopariyāya iddhiyā, cutiyā upapattiyā;
997.
997.
‘‘රුක්ඛමූලංව නිස්සාය, මුණ්ඩො සඞ්ඝාටිපාරුතො;
‘‘Rukkhamūlaṃva nissāya, muṇḍo saṅghāṭipāruto;
998.
998.
‘‘අවිතක්කං සමාපන්නො, සම්මාසම්බුද්ධසාවකො;
‘‘Avitakkaṃ samāpanno, sammāsambuddhasāvako;
අරියෙන තුණ්හීභාවෙන, උපෙතො හොති තාවදෙ.
Ariyena tuṇhībhāvena, upeto hoti tāvade.
999.
999.
එවං මොහක්ඛයා භික්ඛු, පබ්බතොව න වෙධති.
Evaṃ mohakkhayā bhikkhu, pabbatova na vedhati.
1000.
1000.
‘‘අනඞ්ගණස්ස පොසස්ස, නිච්චං සුචිගවෙසිනො;
‘‘Anaṅgaṇassa posassa, niccaṃ sucigavesino;
වාලග්ගමත්තං පාපස්ස, අබ්භමත්තංව ඛායති.
Vālaggamattaṃ pāpassa, abbhamattaṃva khāyati.
1001.
1001.
‘‘නාභිනන්දාමි මරණං, නාභිනන්දාමි ජීවිතං;
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;
නික්ඛිපිස්සං ඉමං කායං, සම්පජානො පතිස්සතො.
Nikkhipissaṃ imaṃ kāyaṃ, sampajāno patissato.
1002.
1002.
‘‘නාභිනන්දාමි මරණං, නාභිනන්දාමි ජීවිතං;
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;
කාලඤ්ච පටිකඞ්ඛාමි, නිබ්බිසං භතකො යථා.
Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathā.
1003.
1003.
‘‘උභයෙන මිදං මරණමෙව, නාමරණං පච්ඡා වා පුරෙ වා;
‘‘Ubhayena midaṃ maraṇameva, nāmaraṇaṃ pacchā vā pure vā;
පටිපජ්ජථ මා විනස්සථ, ඛණො වො මා උපච්චගා.
Paṭipajjatha mā vinassatha, khaṇo vo mā upaccagā.
1004.
1004.
‘‘නගරං යථා පච්චන්තං, ගුත්තං සන්තරබාහිරං;
‘‘Nagaraṃ yathā paccantaṃ, guttaṃ santarabāhiraṃ;
එවං ගොපෙථ අත්තානං, ඛණො වො මා උපච්චගා;
Evaṃ gopetha attānaṃ, khaṇo vo mā upaccagā;
ඛණාතීතා හි සොචන්ති, නිරයම්හි සමප්පිතා.
Khaṇātītā hi socanti, nirayamhi samappitā.
1005.
1005.
ධුනාති පාපකෙ ධම්මෙ, දුමපත්තංව මාලුතො.
Dhunāti pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.
1006.
1006.
‘‘උපසන්තො උපරතො, මන්තභාණී අනුද්ධතො;
‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī anuddhato;
1007.
1007.
‘‘උපසන්තො අනායාසො, විප්පසන්නො අනාවිලො;
‘‘Upasanto anāyāso, vippasanno anāvilo;
කල්යාණසීලො මෙධාවී, දුක්ඛස්සන්තකරො සියා.
Kalyāṇasīlo medhāvī, dukkhassantakaro siyā.
1008.
1008.
‘‘න විස්සසෙ එකතියෙසු එවං, අගාරිසු පබ්බජිතෙසු චාපි;
‘‘Na vissase ekatiyesu evaṃ, agārisu pabbajitesu cāpi;
සාධූපි හුත්වා න අසාධු හොන්ති, අසාධු හුත්වා පුන සාධු හොන්ති.
Sādhūpi hutvā na asādhu honti, asādhu hutvā puna sādhu honti.
1009.
1009.
‘‘කාමච්ඡන්දො ච බ්යාපාදො, ථිනමිද්ධඤ්ච භික්ඛුනො;
‘‘Kāmacchando ca byāpādo, thinamiddhañca bhikkhuno;
උද්ධච්චං විචිකිච්ඡා ච, පඤ්චෙතෙ චිත්තකෙලිසා.
Uddhaccaṃ vicikicchā ca, pañcete cittakelisā.
1010.
1010.
‘‘යස්ස සක්කරියමානස්ස, අසක්කාරෙන චූභයං;
‘‘Yassa sakkariyamānassa, asakkārena cūbhayaṃ;
සමාධි න විකම්පති, අප්පමාදවිහාරිනො.
Samādhi na vikampati, appamādavihārino.
1011.
1011.
‘‘තං ඣායිනං සාතතිකං, සුඛුමදිට්ඨිවිපස්සකං;
‘‘Taṃ jhāyinaṃ sātatikaṃ, sukhumadiṭṭhivipassakaṃ;
උපාදානක්ඛයාරාමං, ආහු සප්පුරිසො ඉති.
Upādānakkhayārāmaṃ, āhu sappuriso iti.
1012.
1012.
‘‘මහාසමුද්දො පථවී, පබ්බතො අනිලොපි ච;
‘‘Mahāsamuddo pathavī, pabbato anilopi ca;
උපමාය න යුජ්ජන්ති, සත්ථු වරවිමුත්තියා.
Upamāya na yujjanti, satthu varavimuttiyā.
1013.
1013.
‘‘චක්කානුවත්තකො ථෙරො, මහාඤාණී සමාහිතො;
‘‘Cakkānuvattako thero, mahāñāṇī samāhito;
පථවාපග්ගිසමානො, න රජ්ජති න දුස්සති.
Pathavāpaggisamāno, na rajjati na dussati.
1014.
1014.
‘‘පඤ්ඤාපාරමිතං පත්තො, මහාබුද්ධි මහාමති;
‘‘Paññāpāramitaṃ patto, mahābuddhi mahāmati;
අජළො ජළසමානො, සදා චරති නිබ්බුතො.
Ajaḷo jaḷasamāno, sadā carati nibbuto.
1015.
1015.
‘‘පරිචිණ්ණො මයා සත්ථා…පෙ.… භවනෙත්ති සමූහතා.
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā…pe… bhavanetti samūhatā.
1016.
1016.
‘‘සම්පාදෙථප්පමාදෙන , එසා මෙ අනුසාසනී;
‘‘Sampādethappamādena , esā me anusāsanī;
හන්දාහං පරිනිබ්බිස්සං, විප්පමුත්තොම්හි සබ්බධී’’ති.
Handāhaṃ parinibbissaṃ, vippamuttomhi sabbadhī’’ti.
… සාරිපුත්තො ථෙරො….
… Sāriputto thero….
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ථෙරගාථා-අට්ඨකථා • Theragāthā-aṭṭhakathā / 2. සාරිපුත්තත්ථෙරගාථාවණ්ණනා • 2. Sāriputtattheragāthāvaṇṇanā