Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi |
൨. സാരിപുത്തത്ഥേരഗാഥാ
2. Sāriputtattheragāthā
൯൮൧.
981.
‘‘യഥാചാരീ യഥാസതോ സതീമാ, യതസങ്കപ്പജ്ഝായി അപ്പമത്തോ;
‘‘Yathācārī yathāsato satīmā, yatasaṅkappajjhāyi appamatto;
അജ്ഝത്തരതോ സമാഹിതത്തോ, ഏകോ സന്തുസിതോ തമാഹു ഭിക്ഖും.
Ajjhattarato samāhitatto, eko santusito tamāhu bhikkhuṃ.
൯൮൨.
982.
‘‘അല്ലം സുക്ഖം വാ ഭുഞ്ജന്തോ, ന ബാള്ഹം സുഹിതോ സിയാ;
‘‘Allaṃ sukkhaṃ vā bhuñjanto, na bāḷhaṃ suhito siyā;
ഊനൂദരോ മിതാഹാരോ, സതോ ഭിക്ഖു പരിബ്ബജേ.
Ūnūdaro mitāhāro, sato bhikkhu paribbaje.
൯൮൩.
983.
‘‘ചത്താരോ പഞ്ച ആലോപേ, അഭുത്വാ ഉദകം പിവേ;
‘‘Cattāro pañca ālope, abhutvā udakaṃ pive;
അലം ഫാസുവിഹാരായ, പഹിതത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ.
Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.
൯൮൪.
984.
അലം ഫാസുവിഹാരായ, പഹിതത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ.
Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.
൯൮൫.
985.
‘‘പല്ലങ്കേന നിസിന്നസ്സ, ജണ്ണുകേ നാഭിവസ്സതി;
‘‘Pallaṅkena nisinnassa, jaṇṇuke nābhivassati;
അലം ഫാസുവിഹാരായ, പഹിതത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ.
Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.
൯൮൬.
986.
3 ‘‘യോ സുഖം ദുക്ഖതോ അദ്ദ, ദുക്ഖമദ്ദക്ഖി സല്ലതോ;
4 ‘‘Yo sukhaṃ dukkhato adda, dukkhamaddakkhi sallato;
൯൮൭.
987.
‘‘മാ മേ കദാചി പാപിച്ഛോ, കുസീതോ ഹീനവീരിയോ;
‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;
അപ്പസ്സുതോ അനാദരോ, കേന ലോകസ്മി കിം സിയാ.
Appassuto anādaro, kena lokasmi kiṃ siyā.
൯൮൮.
988.
‘‘ബഹുസ്സുതോ ച മേധാവീ, സീലേസു സുസമാഹിതോ;
‘‘Bahussuto ca medhāvī, sīlesu susamāhito;
ചേതോസമഥമനുയുത്തോ, അപി മുദ്ധനി തിട്ഠതു.
Cetosamathamanuyutto, api muddhani tiṭṭhatu.
൯൮൯.
989.
‘‘യോ പപഞ്ചമനുയുത്തോ, പപഞ്ചാഭിരതോ മഗോ;
‘‘Yo papañcamanuyutto, papañcābhirato mago;
വിരാധയീ സോ നിബ്ബാനം, യോഗക്ഖേമം അനുത്തരം.
Virādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.
൯൯൦.
990.
‘‘യോ ച പപഞ്ചം ഹിത്വാന, നിപ്പപഞ്ചപഥേ രതോ;
‘‘Yo ca papañcaṃ hitvāna, nippapañcapathe rato;
ആരാധയീ സോ നിബ്ബാനം, യോഗക്ഖേമം അനുത്തരം.
Ārādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.
൯൯൧.
991.
യത്ഥ അരഹന്തോ വിഹരന്തി, തം ഭൂമിരാമണേയ്യകം.
Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ.
൯൯൨.
992.
‘‘രമണീയാനി അരഞ്ഞാനി, യത്ഥ ന രമതീ ജനോ;
‘‘Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;
വീതരാഗാ രമിസ്സന്തി, ന തേ കാമഗവേസിനോ.
Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino.
൯൯൩.
993.
നിഗ്ഗയ്ഹവാദിം മേധാവിം, താദിസം പണ്ഡിതം ഭജേ;
Niggayhavādiṃ medhāviṃ, tādisaṃ paṇḍitaṃ bhaje;
താദിസം ഭജമാനസ്സ, സേയ്യോ ഹോതി ന പാപിയോ.
Tādisaṃ bhajamānassa, seyyo hoti na pāpiyo.
൯൯൪.
994.
സതഞ്ഹി സോ പിയോ ഹോതി, അസതം ഹോതി അപ്പിയോ.
Satañhi so piyo hoti, asataṃ hoti appiyo.
൯൯൫.
995.
‘‘അഞ്ഞസ്സ ഭഗവാ ബുദ്ധോ, ധമ്മം ദേസേസി ചക്ഖുമാ;
‘‘Aññassa bhagavā buddho, dhammaṃ desesi cakkhumā;
ധമ്മേ ദേസിയമാനമ്ഹി, സോതമോധേസിമത്ഥികോ;
Dhamme desiyamānamhi, sotamodhesimatthiko;
തം മേ അമോഘം സവനം, വിമുത്തോമ്ഹി അനാസവോ.
Taṃ me amoghaṃ savanaṃ, vimuttomhi anāsavo.
൯൯൬.
996.
‘‘നേവ പുബ്ബേനിവാസായ, നപി ദിബ്ബസ്സ ചക്ഖുനോ;
‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;
ചേതോപരിയായ ഇദ്ധിയാ, ചുതിയാ ഉപപത്തിയാ;
Cetopariyāya iddhiyā, cutiyā upapattiyā;
൯൯൭.
997.
‘‘രുക്ഖമൂലംവ നിസ്സായ, മുണ്ഡോ സങ്ഘാടിപാരുതോ;
‘‘Rukkhamūlaṃva nissāya, muṇḍo saṅghāṭipāruto;
൯൯൮.
998.
‘‘അവിതക്കം സമാപന്നോ, സമ്മാസമ്ബുദ്ധസാവകോ;
‘‘Avitakkaṃ samāpanno, sammāsambuddhasāvako;
അരിയേന തുണ്ഹീഭാവേന, ഉപേതോ ഹോതി താവദേ.
Ariyena tuṇhībhāvena, upeto hoti tāvade.
൯൯൯.
999.
ഏവം മോഹക്ഖയാ ഭിക്ഖു, പബ്ബതോവ ന വേധതി.
Evaṃ mohakkhayā bhikkhu, pabbatova na vedhati.
൧൦൦൦.
1000.
‘‘അനങ്ഗണസ്സ പോസസ്സ, നിച്ചം സുചിഗവേസിനോ;
‘‘Anaṅgaṇassa posassa, niccaṃ sucigavesino;
വാലഗ്ഗമത്തം പാപസ്സ, അബ്ഭമത്തംവ ഖായതി.
Vālaggamattaṃ pāpassa, abbhamattaṃva khāyati.
൧൦൦൧.
1001.
‘‘നാഭിനന്ദാമി മരണം, നാഭിനന്ദാമി ജീവിതം;
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;
നിക്ഖിപിസ്സം ഇമം കായം, സമ്പജാനോ പതിസ്സതോ.
Nikkhipissaṃ imaṃ kāyaṃ, sampajāno patissato.
൧൦൦൨.
1002.
‘‘നാഭിനന്ദാമി മരണം, നാഭിനന്ദാമി ജീവിതം;
‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;
കാലഞ്ച പടികങ്ഖാമി, നിബ്ബിസം ഭതകോ യഥാ.
Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathā.
൧൦൦൩.
1003.
‘‘ഉഭയേന മിദം മരണമേവ, നാമരണം പച്ഛാ വാ പുരേ വാ;
‘‘Ubhayena midaṃ maraṇameva, nāmaraṇaṃ pacchā vā pure vā;
പടിപജ്ജഥ മാ വിനസ്സഥ, ഖണോ വോ മാ ഉപച്ചഗാ.
Paṭipajjatha mā vinassatha, khaṇo vo mā upaccagā.
൧൦൦൪.
1004.
‘‘നഗരം യഥാ പച്ചന്തം, ഗുത്തം സന്തരബാഹിരം;
‘‘Nagaraṃ yathā paccantaṃ, guttaṃ santarabāhiraṃ;
ഏവം ഗോപേഥ അത്താനം, ഖണോ വോ മാ ഉപച്ചഗാ;
Evaṃ gopetha attānaṃ, khaṇo vo mā upaccagā;
ഖണാതീതാ ഹി സോചന്തി, നിരയമ്ഹി സമപ്പിതാ.
Khaṇātītā hi socanti, nirayamhi samappitā.
൧൦൦൫.
1005.
ധുനാതി പാപകേ ധമ്മേ, ദുമപത്തംവ മാലുതോ.
Dhunāti pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.
൧൦൦൬.
1006.
‘‘ഉപസന്തോ ഉപരതോ, മന്തഭാണീ അനുദ്ധതോ;
‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī anuddhato;
൧൦൦൭.
1007.
‘‘ഉപസന്തോ അനായാസോ, വിപ്പസന്നോ അനാവിലോ;
‘‘Upasanto anāyāso, vippasanno anāvilo;
കല്യാണസീലോ മേധാവീ, ദുക്ഖസ്സന്തകരോ സിയാ.
Kalyāṇasīlo medhāvī, dukkhassantakaro siyā.
൧൦൦൮.
1008.
‘‘ന വിസ്സസേ ഏകതിയേസു ഏവം, അഗാരിസു പബ്ബജിതേസു ചാപി;
‘‘Na vissase ekatiyesu evaṃ, agārisu pabbajitesu cāpi;
സാധൂപി ഹുത്വാ ന അസാധു ഹോന്തി, അസാധു ഹുത്വാ പുന സാധു ഹോന്തി.
Sādhūpi hutvā na asādhu honti, asādhu hutvā puna sādhu honti.
൧൦൦൯.
1009.
‘‘കാമച്ഛന്ദോ ച ബ്യാപാദോ, ഥിനമിദ്ധഞ്ച ഭിക്ഖുനോ;
‘‘Kāmacchando ca byāpādo, thinamiddhañca bhikkhuno;
ഉദ്ധച്ചം വിചികിച്ഛാ ച, പഞ്ചേതേ ചിത്തകേലിസാ.
Uddhaccaṃ vicikicchā ca, pañcete cittakelisā.
൧൦൧൦.
1010.
‘‘യസ്സ സക്കരിയമാനസ്സ, അസക്കാരേന ചൂഭയം;
‘‘Yassa sakkariyamānassa, asakkārena cūbhayaṃ;
സമാധി ന വികമ്പതി, അപ്പമാദവിഹാരിനോ.
Samādhi na vikampati, appamādavihārino.
൧൦൧൧.
1011.
‘‘തം ഝായിനം സാതതികം, സുഖുമദിട്ഠിവിപസ്സകം;
‘‘Taṃ jhāyinaṃ sātatikaṃ, sukhumadiṭṭhivipassakaṃ;
ഉപാദാനക്ഖയാരാമം, ആഹു സപ്പുരിസോ ഇതി.
Upādānakkhayārāmaṃ, āhu sappuriso iti.
൧൦൧൨.
1012.
‘‘മഹാസമുദ്ദോ പഥവീ, പബ്ബതോ അനിലോപി ച;
‘‘Mahāsamuddo pathavī, pabbato anilopi ca;
ഉപമായ ന യുജ്ജന്തി, സത്ഥു വരവിമുത്തിയാ.
Upamāya na yujjanti, satthu varavimuttiyā.
൧൦൧൩.
1013.
‘‘ചക്കാനുവത്തകോ ഥേരോ, മഹാഞാണീ സമാഹിതോ;
‘‘Cakkānuvattako thero, mahāñāṇī samāhito;
പഥവാപഗ്ഗിസമാനോ, ന രജ്ജതി ന ദുസ്സതി.
Pathavāpaggisamāno, na rajjati na dussati.
൧൦൧൪.
1014.
‘‘പഞ്ഞാപാരമിതം പത്തോ, മഹാബുദ്ധി മഹാമതി;
‘‘Paññāpāramitaṃ patto, mahābuddhi mahāmati;
അജളോ ജളസമാനോ, സദാ ചരതി നിബ്ബുതോ.
Ajaḷo jaḷasamāno, sadā carati nibbuto.
൧൦൧൫.
1015.
‘‘പരിചിണ്ണോ മയാ സത്ഥാ…പേ॰… ഭവനേത്തി സമൂഹതാ.
‘‘Pariciṇṇo mayā satthā…pe… bhavanetti samūhatā.
൧൦൧൬.
1016.
‘‘സമ്പാദേഥപ്പമാദേന , ഏസാ മേ അനുസാസനീ;
‘‘Sampādethappamādena , esā me anusāsanī;
ഹന്ദാഹം പരിനിബ്ബിസ്സം, വിപ്പമുത്തോമ്ഹി സബ്ബധീ’’തി.
Handāhaṃ parinibbissaṃ, vippamuttomhi sabbadhī’’ti.
… സാരിപുത്തോ ഥേരോ….
… Sāriputto thero….
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ൨. സാരിപുത്തത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ • 2. Sāriputtattheragāthāvaṇṇanā