Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā

    2. ஸாரிபுத்தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா

    2. Sāriputtattheragāthāvaṇṇanā

    யதா²சாரீ யதா²ஸதோதிஆதி³கா ஆயஸ்மதோ ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². தஸ்ஸ ஆயஸ்மதோ மஹாமொக்³க³ல்லானத்தே²ரஸ்ஸ ச வத்து² ஏவங் வேதி³தப்³ப³ங் – அதீதே இதோ ஸதஸஹஸ்ஸகப்பாதி⁴கே அஸங்க்²யெய்யமத்த²கே ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி, நாமேன ஸரத³மாணவோ நாம அஹோஸி. மஹாமொக்³க³ல்லானோ க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தி, நாமேன ஸிரிவட்³ட⁴குடும்பி³கோ நாம அஹோஸி. தே உபோ⁴பி ஸஹபங்ஸுகீளகஸஹாயா அஹேஸுங். தேஸு ஸரத³மாணவோ பிது அச்சயேன குலஸந்தகங் த⁴னங் படிபஜ்ஜித்வா ஏகதி³வஸங் ரஹோக³தோ சிந்தேஸி – ‘‘இமேஸங் ஸத்தானங் மரணங் நாம ஏகந்திகங், தஸ்மா மயா ஏகங் பப்³ப³ஜ்ஜங் உபக³ந்த்வா மொக்க²மக்³கோ³ க³வேஸிதப்³போ³’’தி ஸஹாயங் உபஸங்கமித்வா, ஸம்ம, அஹங் பப்³ப³ஜிதுகாமோ, கிங் த்வங் பப்³ப³ஜிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸஸீ’’தி வத்வா தேன ‘‘ந ஸக்கி²ஸ்ஸாமீ’’தி வுத்தே ‘‘ஹோது அஹமேவ பப்³ப³ஜிஸ்ஸாமீ’’தி ரதனகொட்டா²கா³ரானி விவராபெத்வா கபணத்³தி⁴காதீ³னங் மஹாதா³னங் த³த்வா பப்³ப³தபாத³ங் க³ந்த்வா இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜி. தஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுபப்³ப³ஜிதா சதுஸத்ததிஸஹஸ்ஸமத்தா ப்³ராஹ்மணபுத்தா அஹேஸுங். ஸோ பஞ்ச அபி⁴ஞ்ஞாயோ அட்ட² ச ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா தேஸம்பி ஜடிலானங் கஸிணபரிகம்மங் ஆசிக்கி². தேபி ஸப்³பே³ பஞ்சாபி⁴ஞ்ஞா அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தேஸுங்.

    Yathācārīyathāsatotiādikā āyasmato sāriputtattherassa gāthā. Tassa āyasmato mahāmoggallānattherassa ca vatthu evaṃ veditabbaṃ – atīte ito satasahassakappādhike asaṅkhyeyyamatthake āyasmā sāriputto brāhmaṇamahāsālakule nibbatti, nāmena saradamāṇavo nāma ahosi. Mahāmoggallāno gahapatimahāsālakule nibbatti, nāmena sirivaḍḍhakuṭumbiko nāma ahosi. Te ubhopi sahapaṃsukīḷakasahāyā ahesuṃ. Tesu saradamāṇavo pitu accayena kulasantakaṃ dhanaṃ paṭipajjitvā ekadivasaṃ rahogato cintesi – ‘‘imesaṃ sattānaṃ maraṇaṃ nāma ekantikaṃ, tasmā mayā ekaṃ pabbajjaṃ upagantvā mokkhamaggo gavesitabbo’’ti sahāyaṃ upasaṅkamitvā, samma, ahaṃ pabbajitukāmo, kiṃ tvaṃ pabbajituṃ sakkhissasī’’ti vatvā tena ‘‘na sakkhissāmī’’ti vutte ‘‘hotu ahameva pabbajissāmī’’ti ratanakoṭṭhāgārāni vivarāpetvā kapaṇaddhikādīnaṃ mahādānaṃ datvā pabbatapādaṃ gantvā isipabbajjaṃ pabbaji. Tassa pabbajjaṃ anupabbajitā catusattatisahassamattā brāhmaṇaputtā ahesuṃ. So pañca abhiññāyo aṭṭha ca samāpattiyo nibbattetvā tesampi jaṭilānaṃ kasiṇaparikammaṃ ācikkhi. Tepi sabbe pañcābhiññā aṭṭha samāpattiyo nibbattesuṃ.

    தேன ஸமயேன அனோமத³ஸ்ஸீ நாம ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ லோகே உப்பஜ்ஜித்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ ஸத்தே ஸங்ஸாரமஹோக⁴தோ தாரெத்வா ஏகதி³வஸங் ‘‘ஸரத³தாபஸஸ்ஸ ச அந்தேவாஸிகானஞ்ச ஸங்க³ஹங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஏகோ அது³தியோ பத்தசீவரமாதா³ய ஆகாஸேன க³ந்த்வா ‘‘பு³த்³த⁴பா⁴வங் மே ஜானாதூ’’தி தாபஸஸ்ஸ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ ஆகாஸதோ ஓதரித்வா பத²வியங் பதிட்டா²ஸி. ஸரத³தாபஸோ ஸத்து² ஸரீரே மஹாபுரிஸலக்க²ணானி உபதா⁴ரெத்வா ‘‘ஸப்³ப³ஞ்ஞுபு³த்³தோ⁴யேவாய’’ந்தி நிட்ட²ங் க³ந்த்வா பச்சுக்³க³மனங் கத்வா ஆஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா அதா³ஸி. நிஸீதி³ ப⁴க³வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே. ஸரத³தாபஸோ ஸத்து² ஸந்திகே ஏகமந்தங் நிஸீதி³.

    Tena samayena anomadassī nāma sammāsambuddho loke uppajjitvā pavattitavaradhammacakko satte saṃsāramahoghato tāretvā ekadivasaṃ ‘‘saradatāpasassa ca antevāsikānañca saṅgahaṃ karissāmī’’ti eko adutiyo pattacīvaramādāya ākāsena gantvā ‘‘buddhabhāvaṃ me jānātū’’ti tāpasassa passantasseva ākāsato otaritvā pathaviyaṃ patiṭṭhāsi. Saradatāpaso satthu sarīre mahāpurisalakkhaṇāni upadhāretvā ‘‘sabbaññubuddhoyevāya’’nti niṭṭhaṃ gantvā paccuggamanaṃ katvā āsanaṃ paññāpetvā adāsi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Saradatāpaso satthu santike ekamantaṃ nisīdi.

    தஸ்மிங் ஸமயே தஸ்ஸ அந்தேவாஸிகா சதுஸத்ததிஸஹஸ்ஸமத்தா ஜடிலா பணீதபணீதானி ஓஜவந்தானி ப²லாப²லானி க³ஹெத்வா ஆக³தா ஸத்தா²ரங் தி³ஸ்வா ஸஞ்ஜாதப்பஸாதா³ அத்தனோ ஆசரியஸ்ஸ ச ஸத்து² ச நிஸின்னாகாரங் ஓலோகெத்வா, ‘‘ஆசரிய, மயங் புப்³பே³ ‘தும்ஹேஹி மஹந்ததரோ கோசி நத்தீ²’தி விசராம, அயங் பன புரிஸோ தும்ஹேஹி மஹந்ததரோ மஞ்ஞே’’தி ஆஹங்ஸு. ‘‘கிங் வதே³த², தாதா? ஸாஸபேன ஸத்³தி⁴ங் அட்ட²ஸட்டி²யோஜனஸதஸஹஸ்ஸுப்³பே³த⁴ங் ஸினேருங் ஸமங் காதுங் இச்ச²த²? ஸப்³ப³ஞ்ஞுபு³த்³தே⁴ன மங் துல்யங் மா கரித்தா²’’தி. அத² தே தாபஸா ஆசரியஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ‘‘யாவ மஹா வதாயங் புரிஸுத்தமோ’’தி ஸப்³பே³வ பாதே³ஸு நிபதித்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³ங்ஸு.

    Tasmiṃ samaye tassa antevāsikā catusattatisahassamattā jaṭilā paṇītapaṇītāni ojavantāni phalāphalāni gahetvā āgatā satthāraṃ disvā sañjātappasādā attano ācariyassa ca satthu ca nisinnākāraṃ oloketvā, ‘‘ācariya, mayaṃ pubbe ‘tumhehi mahantataro koci natthī’ti vicarāma, ayaṃ pana puriso tumhehi mahantataro maññe’’ti āhaṃsu. ‘‘Kiṃ vadetha, tātā? Sāsapena saddhiṃ aṭṭhasaṭṭhiyojanasatasahassubbedhaṃ sineruṃ samaṃ kātuṃ icchatha? Sabbaññubuddhena maṃ tulyaṃ mā karitthā’’ti. Atha te tāpasā ācariyassa vacanaṃ sutvā ‘‘yāva mahā vatāyaṃ purisuttamo’’ti sabbeva pādesu nipatitvā satthāraṃ vandiṃsu.

    அத² தே ஆசரியோ ஆஹ – ‘‘தாதா, ஸத்து² அனுச்ச²விகோ நோ தெ³ய்யத⁴ம்மோ நத்தி², ஸத்தா² ச பி⁴க்கா²சாரவேலாய இதா⁴க³தோ, ஹந்த³ மயங் தெ³ய்யத⁴ம்மங் யதா²ப³லங் த³ஸ்ஸாம. தும்ஹேஹி யங் யங் பணீதங் ப²லாப²லங் ஆப⁴தங், தங் தங் ஆஹரதா²’’தி ஆஹராபெத்வா ஹத்தே² தோ⁴வித்வா ஸயங் ததா²க³தஸ்ஸ பத்தே பதிட்டா²பேஸி. ஸத்தா²ரா ச ப²லாப²லே படிக்³க³ண்ஹிதமத்தே தே³வதா தி³ப்³போ³ஜங் பக்கி²பிங்ஸு. தாபஸோ உத³கம்பி ஸயமேவ பரிஸ்ஸாவெத்வா அதா³ஸி. ததோ போ⁴ஜனகிச்சங் நிட்டா²பெத்வா ஸத்த²ரி நிஸின்னே ஸப்³பே³ அந்தேவாஸிகே பக்கோஸித்வா ஸத்து² ஸந்திகே ஸாரணீயங் கத²ங் கதெ²ந்தோ நிஸீதி³. ஸத்தா² ‘‘த்³வே அக்³க³ஸாவகா பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் ஆக³ச்ச²ந்தூ’’தி சிந்தேஸி. தே ஸத்து² சித்தங் ஞத்வா தாவதே³வ ஸதஸஹஸ்ஸகீ²ணாஸவபரிவாரா அக்³க³ஸாவகா ஆக³ந்த்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் அட்ட²ங்ஸு.

    Atha te ācariyo āha – ‘‘tātā, satthu anucchaviko no deyyadhammo natthi, satthā ca bhikkhācāravelāya idhāgato, handa mayaṃ deyyadhammaṃ yathābalaṃ dassāma. Tumhehi yaṃ yaṃ paṇītaṃ phalāphalaṃ ābhataṃ, taṃ taṃ āharathā’’ti āharāpetvā hatthe dhovitvā sayaṃ tathāgatassa patte patiṭṭhāpesi. Satthārā ca phalāphale paṭiggaṇhitamatte devatā dibbojaṃ pakkhipiṃsu. Tāpaso udakampi sayameva parissāvetvā adāsi. Tato bhojanakiccaṃ niṭṭhāpetvā satthari nisinne sabbe antevāsike pakkositvā satthu santike sāraṇīyaṃ kathaṃ kathento nisīdi. Satthā ‘‘dve aggasāvakā bhikkhusaṅghena saddhiṃ āgacchantū’’ti cintesi. Te satthu cittaṃ ñatvā tāvadeva satasahassakhīṇāsavaparivārā aggasāvakā āgantvā satthāraṃ vanditvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu.

    ததோ ஸரத³தாபஸோ அந்தேவாஸிகே ஆமந்தேஸி – ‘‘தாதா, ஸத்து² பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச புப்பா²ஸனேன பூஜா காதப்³பா³, தஸ்மா புப்பா²னி ஆஹரதா²’’தி. தே தாவதே³வ இத்³தி⁴யா வண்ணக³ந்த⁴ஸம்பன்னானி புப்பா²னி ஆஹரித்வா பு³த்³த⁴ஸ்ஸ யோஜனப்பமாணங் புப்பா²ஸனங் பஞ்ஞாபேஸுங், உபி⁴ன்னங் அக்³க³ஸாவகானங் திகா³வுதங், ஸேஸபி⁴க்கூ²னங் அட்³ட⁴யோஜனிகாதி³பே⁴த³ங், ஸங்க⁴னவகஸ்ஸ உஸப⁴மத்தங் பஞ்ஞாபேஸுங். ஏவங் தேஸங் பஞ்ஞத்தேஸு ஆஸனேஸு ஸரத³தாபஸோ ததா²க³தஸ்ஸ புரதோ அஞ்ஜலிங் பக்³க³ய்ஹ டி²தோ – ‘‘ப⁴ந்தே, மய்ஹங் அனுக்³க³ஹத்தா²ய இமங் புப்பா²ஸனங் அபி⁴ருஹதா²’’தி ஆஹ. நிஸீதி³ ப⁴க³வா புப்பா²ஸனே. ஸத்த²ரி நிஸின்னே த்³வே அக்³க³ஸாவகா ஸேஸபி⁴க்கூ² ச அத்தனோ அத்தனோ பத்தாஸனே நிஸீதி³ங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘தேஸங் மஹப்ப²லங் ஹோதூ’’தி நிரோத⁴ங் ஸமாபஜ்ஜி. ஸத்து² ஸமாபன்னபா⁴வங் ஞத்வா த்³வே அக்³க³ஸாவகாபி ஸேஸபி⁴க்கூ²பி நிரோத⁴ங் ஸமாபஜ்ஜிங்ஸு. தாபஸோ ஸத்தாஹங் நிரந்தரங் புப்ப²ச்ச²த்தங் தா⁴ரெந்தோ அட்டா²ஸி. இதரே பன வனமூலப²லாப²லங் பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ஸேஸகாலே அஞ்ஜலிங் பக்³க³ய்ஹ அட்ட²ங்ஸு.

    Tato saradatāpaso antevāsike āmantesi – ‘‘tātā, satthu bhikkhusaṅghassa ca pupphāsanena pūjā kātabbā, tasmā pupphāni āharathā’’ti. Te tāvadeva iddhiyā vaṇṇagandhasampannāni pupphāni āharitvā buddhassa yojanappamāṇaṃ pupphāsanaṃ paññāpesuṃ, ubhinnaṃ aggasāvakānaṃ tigāvutaṃ, sesabhikkhūnaṃ aḍḍhayojanikādibhedaṃ, saṅghanavakassa usabhamattaṃ paññāpesuṃ. Evaṃ tesaṃ paññattesu āsanesu saradatāpaso tathāgatassa purato añjaliṃ paggayha ṭhito – ‘‘bhante, mayhaṃ anuggahatthāya imaṃ pupphāsanaṃ abhiruhathā’’ti āha. Nisīdi bhagavā pupphāsane. Satthari nisinne dve aggasāvakā sesabhikkhū ca attano attano pattāsane nisīdiṃsu. Satthā ‘‘tesaṃ mahapphalaṃ hotū’’ti nirodhaṃ samāpajji. Satthu samāpannabhāvaṃ ñatvā dve aggasāvakāpi sesabhikkhūpi nirodhaṃ samāpajjiṃsu. Tāpaso sattāhaṃ nirantaraṃ pupphacchattaṃ dhārento aṭṭhāsi. Itare pana vanamūlaphalāphalaṃ paribhuñjitvā sesakāle añjaliṃ paggayha aṭṭhaṃsu.

    ஸத்தா² ஸத்தாஹஸ்ஸ அச்சயேன நிரோத⁴தோ வுட்டா²ய அக்³க³ஸாவகங் நிஸப⁴த்தே²ரங் ஆமந்தேஸி – ‘‘தாபஸானங் புப்பா²ஸனானுமோத³னங் கரோஹீ’’தி. தே²ரோ ஸாவகபாரமீஞாணே ட²த்வா தேஸங் புப்பா²ஸனானுமோத³னங் அகாஸி. தஸ்ஸ தே³ஸனாவஸானே ஸத்தா² து³தியங் அக்³க³ஸாவகங் அனோமத்தே²ரங் ஆமந்தேஸி – ‘‘த்வம்பி இமேஸங் த⁴ம்மங் தே³ஸேஹீ’’தி. ஸோபி தேபிடகங் பு³த்³த⁴வசனங் ஸம்மஸித்வா தேஸங் த⁴ம்மங் கதே²ஸி. த்³வின்னம்பி தே³ஸனாய ஏகஸ்ஸபி த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ நாஹோஸி. அத² ஸத்தா² பு³த்³த⁴விஸயே ட²த்வா த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆரபி⁴. தே³ஸனாவஸானே ட²பெத்வா ஸரத³தாபஸங் அவஸேஸா ஸப்³பே³பி சதுஸத்ததிஸஹஸ்ஸமத்தா ஜடிலா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு. ஸத்தா² ‘‘ஏத², பி⁴க்க²வோ’’தி ஹத்த²ங் பஸாரேஸி. தே தாவதே³வ அந்தரஹிததாபஸவேஸா அட்ட²பரிக்கா²ரவரத⁴ரா ஸட்டி²வஸ்ஸிகத்தே²ரா விய அஹேஸுங்.

    Satthā sattāhassa accayena nirodhato vuṭṭhāya aggasāvakaṃ nisabhattheraṃ āmantesi – ‘‘tāpasānaṃ pupphāsanānumodanaṃ karohī’’ti. Thero sāvakapāramīñāṇe ṭhatvā tesaṃ pupphāsanānumodanaṃ akāsi. Tassa desanāvasāne satthā dutiyaṃ aggasāvakaṃ anomattheraṃ āmantesi – ‘‘tvampi imesaṃ dhammaṃ desehī’’ti. Sopi tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ sammasitvā tesaṃ dhammaṃ kathesi. Dvinnampi desanāya ekassapi dhammābhisamayo nāhosi. Atha satthā buddhavisaye ṭhatvā dhammadesanaṃ ārabhi. Desanāvasāne ṭhapetvā saradatāpasaṃ avasesā sabbepi catusattatisahassamattā jaṭilā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Satthā ‘‘etha, bhikkhavo’’ti hatthaṃ pasāresi. Te tāvadeva antarahitatāpasavesā aṭṭhaparikkhāravaradharā saṭṭhivassikattherā viya ahesuṃ.

    ஸரத³தாபஸோ பன ‘‘அஹோ வதாஹம்பி அயங் நிஸப⁴த்தே²ரோ விய அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அக்³க³ஸாவகோ ப⁴வெய்ய’’ந்தி ஸத்து² தே³ஸனாகாலே உப்பன்னபரிவிதக்கதாய அஞ்ஞவிஹிதோ ஹுத்வா மக்³க³ப²லானி படிவிஜ்ஜி²துங் நாஸக்கி². அத² ததா²க³தங் வந்தி³த்வா ததா² பணிதா⁴னங் அகாஸி. ஸத்தா²பிஸ்ஸ அனந்தராயேன ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா – ‘‘இதோ த்வங் கப்பஸதஸஹஸ்ஸாதி⁴கங் ஏகங் அஸங்க்²யெய்யங் அதிக்கமித்வா கோ³தமஸ்ஸ நாம ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அக்³க³ஸாவகோ ஸாரிபுத்தோ நாம ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகரித்வா த⁴ம்மகத²ங் வத்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ ஆகாஸங் பக்க²ந்தி³.

    Saradatāpaso pana ‘‘aho vatāhampi ayaṃ nisabhatthero viya anāgate ekassa buddhassa aggasāvako bhaveyya’’nti satthu desanākāle uppannaparivitakkatāya aññavihito hutvā maggaphalāni paṭivijjhituṃ nāsakkhi. Atha tathāgataṃ vanditvā tathā paṇidhānaṃ akāsi. Satthāpissa anantarāyena samijjhanabhāvaṃ disvā – ‘‘ito tvaṃ kappasatasahassādhikaṃ ekaṃ asaṅkhyeyyaṃ atikkamitvā gotamassa nāma sammāsambuddhassa aggasāvako sāriputto nāma bhavissasī’’ti byākaritvā dhammakathaṃ vatvā bhikkhusaṅghaparivuto ākāsaṃ pakkhandi.

    ஸரத³தாபஸோபி ஸஹாயகஸ்ஸ ஸிரிவட்³ட⁴ஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா, ஸம்ம, மயா அனோமத³ஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ பாத³மூலே அனாக³தே உப்பஜ்ஜனகஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ நாம ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அக்³க³ஸாவகட்டா²னங் பத்தி²தங், த்வம்பி தஸ்ஸ து³தியஸாவகட்டா²னங் பத்தே²ஹீதி.

    Saradatāpasopi sahāyakassa sirivaḍḍhassa santikaṃ gantvā, samma, mayā anomadassissa bhagavato pādamūle anāgate uppajjanakassa gotamassa nāma sammāsambuddhassa aggasāvakaṭṭhānaṃ patthitaṃ, tvampi tassa dutiyasāvakaṭṭhānaṃ patthehīti.

    ஸிரிவட்³டோ⁴ தங் உபதே³ஸங் ஸுத்வா அத்தனோ நிவேஸனத்³வாரே அட்ட²கரீஸமத்தங் டா²னங் ஸமதலங் காரெத்வா லாஜபஞ்சமானி புப்பா²னி விகிரித்வா நீலுப்பலச்ச²த³னங் மண்ட³பங் காரெத்வா பு³த்³தா⁴ஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா பி⁴க்கூ²னம்பி ஆஸனானி பஞ்ஞாபெத்வா மஹந்தங் ஸக்காரஸம்மானங் ஸஜ்ஜெத்வா, ஸரத³தாபஸேன ஸத்தா²ரங் நிமந்தாபெத்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா, பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் மஹாரஹேஹி வத்தே²ஹி அச்சா²தெ³த்வா, து³தியஸாவகபா⁴வாய பணிதா⁴னங் அகாஸி. ஸத்தா²பிஸ்ஸ அனந்தராயேன ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா வுத்தனயேன ப்³யாகரித்வா ப⁴த்தானுமோத³னங் கத்வா பக்காமி. ஸிரிவட்³டோ⁴ ஹட்ட²பஹட்டோ² யாவஜீவங் குஸலகம்மங் கத்வா து³தியசித்தவாரே காமாவசரதே³வலோகே நிப்³ப³த்தி. ஸரத³தாபஸோ சத்தாரோ ப்³ரஹ்மவிஹாரே பா⁴வெத்வா ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்தி.

    Sirivaḍḍho taṃ upadesaṃ sutvā attano nivesanadvāre aṭṭhakarīsamattaṃ ṭhānaṃ samatalaṃ kāretvā lājapañcamāni pupphāni vikiritvā nīluppalacchadanaṃ maṇḍapaṃ kāretvā buddhāsanaṃ paññāpetvā bhikkhūnampi āsanāni paññāpetvā mahantaṃ sakkārasammānaṃ sajjetvā, saradatāpasena satthāraṃ nimantāpetvā sattāhaṃ mahādānaṃ pavattetvā, buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ mahārahehi vatthehi acchādetvā, dutiyasāvakabhāvāya paṇidhānaṃ akāsi. Satthāpissa anantarāyena samijjhanabhāvaṃ disvā vuttanayena byākaritvā bhattānumodanaṃ katvā pakkāmi. Sirivaḍḍho haṭṭhapahaṭṭho yāvajīvaṃ kusalakammaṃ katvā dutiyacittavāre kāmāvacaradevaloke nibbatti. Saradatāpaso cattāro brahmavihāre bhāvetvā brahmaloke nibbatti.

    ததோ பட்டா²ய நேஸங் உபி⁴ன்னம்பி அந்தராகம்மங் ந கதி²தங். அம்ஹாகங் பன ப⁴க³வதோ உப்பத்திதோ புரேதரமேவ ஸரத³தாபஸோ ராஜக³ஹஸ்ஸ அவிதூ³ரே உபதிஸ்ஸகா³மே ரூபஸாரியா ப்³ராஹ்மணியா குச்சி²ம்ஹி படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தங்தி³வஸமேவஸ்ஸ ஸஹாயோபி ராஜக³ஹஸ்ஸேவ அவிதூ³ரே கோலிதகா³மே மொக்³க³லியா ப்³ராஹ்மணியா குச்சி²ம்ஹி படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தானி கிர த்³வேபி குலானி யாவ ஸத்தமா குலபரிவட்டா ஆப³த்³த⁴படிப³த்³த⁴ஸஹாயகானேவ. தேஸங் த்³வின்னங் ஏகதி³வஸமேவ க³ப்³ப⁴பரிஹாரமத³ங்ஸு. த³ஸமாஸச்சயேன ஜாதானம்பி தேஸங் ச²ஸட்டி² தா⁴தியோ உபட்டா²பேஸுங், நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ரூபஸாரிப்³ராஹ்மணியா புத்தஸ்ஸ உபதிஸ்ஸகா³மே ஜெட்ட²குலஸ்ஸ புத்தத்தா உபதிஸ்ஸோதி நாமங் அகங்ஸு. இதரஸ்ஸ கோலிதகா³மே ஜெட்ட²குலஸ்ஸ புத்தத்தா கோலிதோதி நாமங் அகங்ஸு. தே உபோ⁴பி மஹதா பரிவாரேன வட்³ட⁴ந்தா வுத்³தி⁴மன்வாய ஸப்³ப³ஸிப்பானங் பாரங் அக³மங்ஸு.

    Tato paṭṭhāya nesaṃ ubhinnampi antarākammaṃ na kathitaṃ. Amhākaṃ pana bhagavato uppattito puretarameva saradatāpaso rājagahassa avidūre upatissagāme rūpasāriyā brāhmaṇiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi. Taṃdivasamevassa sahāyopi rājagahasseva avidūre kolitagāme moggaliyā brāhmaṇiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhi. Tāni kira dvepi kulāni yāva sattamā kulaparivaṭṭā ābaddhapaṭibaddhasahāyakāneva. Tesaṃ dvinnaṃ ekadivasameva gabbhaparihāramadaṃsu. Dasamāsaccayena jātānampi tesaṃ chasaṭṭhi dhātiyo upaṭṭhāpesuṃ, nāmaggahaṇadivase rūpasāribrāhmaṇiyā puttassa upatissagāme jeṭṭhakulassa puttattā upatissoti nāmaṃ akaṃsu. Itarassa kolitagāme jeṭṭhakulassa puttattā kolitoti nāmaṃ akaṃsu. Te ubhopi mahatā parivārena vaḍḍhantā vuddhimanvāya sabbasippānaṃ pāraṃ agamaṃsu.

    அதே²கதி³வஸங் தே ராஜக³ஹே கி³ரக்³க³ஸமஜ்ஜங் பஸ்ஸந்தா மஹாஜனங் ஸன்னிபதிதங் தி³ஸ்வா ஞாணஸ்ஸ பரிபாகக³தத்தா யோனிஸோ உம்முஜ்ஜந்தா ‘‘ஸப்³பே³பிமே ஓரங் வஸ்ஸஸதானங் மச்சுமுகே² பதிஸ்ஸந்தீ’’தி ஸங்வேக³ங் படிலபி⁴த்வா ‘‘அம்ஹேஹி மொக்க²த⁴ம்மோ பரியேஸிதப்³போ³, தஞ்ச பரியேஸந்தேஹி ஏகங் பப்³ப³ஜ்ஜங் லத்³து⁴ங் வட்டதீ’’தி நிச்ச²யங் கத்வா பஞ்சஹி மாணவகஸதேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸஞ்சயஸ்ஸ பரிப்³பா³ஜகஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிங்ஸு. தேஸங் பப்³ப³ஜிதகாலதோ பட்டா²ய ஸஞ்சயோ லாப⁴க்³க³யஸக்³க³ப்பத்தோ அஹோஸி . தே கதிபாஹேனேவ ஸப்³ப³ங் ஸஞ்சயஸ்ஸ ஸமயங் பரிக்³க³ண்ஹித்வா தத்த² ஸாரங் அதி³ஸ்வா ததோ நிக்க²மித்வா தத்த² தத்த² தே தே பண்டி³தஸம்மதே ஸமணப்³ராஹ்மணே பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தி, தே தேஹி புட்டா² நேவ ஸம்பாயந்தி, அஞ்ஞத³த்து² தேயேவ தேஸங் பஞ்ஹங் விஸ்ஸஜ்ஜெந்தி. ஏவங் தே மொக்க²ங் பரியேஸந்தா கதிகங் அகங்ஸு – ‘‘அம்ஹேஸு யோ பட²மங் அமதங் அதி⁴க³ச்ச²தி, ஸோ இதரஸ்ஸ ஆரோசேதூ’’தி.

    Athekadivasaṃ te rājagahe giraggasamajjaṃ passantā mahājanaṃ sannipatitaṃ disvā ñāṇassa paripākagatattā yoniso ummujjantā ‘‘sabbepime oraṃ vassasatānaṃ maccumukhe patissantī’’ti saṃvegaṃ paṭilabhitvā ‘‘amhehi mokkhadhammo pariyesitabbo, tañca pariyesantehi ekaṃ pabbajjaṃ laddhuṃ vaṭṭatī’’ti nicchayaṃ katvā pañcahi māṇavakasatehi saddhiṃ sañcayassa paribbājakassa santike pabbajiṃsu. Tesaṃ pabbajitakālato paṭṭhāya sañcayo lābhaggayasaggappatto ahosi . Te katipāheneva sabbaṃ sañcayassa samayaṃ pariggaṇhitvā tattha sāraṃ adisvā tato nikkhamitvā tattha tattha te te paṇḍitasammate samaṇabrāhmaṇe pañhaṃ pucchanti, te tehi puṭṭhā neva sampāyanti, aññadatthu teyeva tesaṃ pañhaṃ vissajjenti. Evaṃ te mokkhaṃ pariyesantā katikaṃ akaṃsu – ‘‘amhesu yo paṭhamaṃ amataṃ adhigacchati, so itarassa ārocetū’’ti.

    தேன ச ஸமயேன அம்ஹாகங் ஸத்த²ரி பட²மாபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கே அனுபுப்³பே³ன உருவேலகஸ்ஸபாதி³கே ஸஹஸ்ஸஜடிலே த³மெத்வா ராஜக³ஹே விஹரந்தே ஏகதி³வஸங் உபதிஸ்ஸோ பரிப்³பா³ஜகோ பரிப்³பா³ஜகாராமங் க³ச்ச²ந்தோ ஆயஸ்மந்தங் அஸ்ஸஜித்தே²ரங் ராஜக³ஹே பிண்டா³ய சரந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘ந மயா ஏவரூபோ ஆகப்பஸம்பன்னோ பப்³ப³ஜிதோ தி³ட்ட²புப்³போ³, ஸந்தத⁴ம்மேன நாம எத்த² ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி ஸஞ்ஜாதப்பஸாதோ³ பஞ்ஹங் புச்சி²துங் ஆயஸ்மந்தங் உதி³க்க²ந்தோ பிட்டி²தோ பிட்டி²தோ அனுப³ந்தி⁴. தே²ரோபி லத்³த⁴பிண்ட³பாதோ பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் பதிரூபங் ஓகாஸங் க³தோ. பரிப்³பா³ஜகோ அத்தனோ பரிப்³பா³ஜகபீட²ங் பஞ்ஞாபெத்வா அதா³ஸி. ப⁴த்தகிச்சபரியோஸானே சஸ்ஸ அத்தனோ குண்டி³காய உத³கங் அதா³ஸி.

    Tena ca samayena amhākaṃ satthari paṭhamābhisambodhiṃ patvā pavattitavaradhammacakke anupubbena uruvelakassapādike sahassajaṭile dametvā rājagahe viharante ekadivasaṃ upatisso paribbājako paribbājakārāmaṃ gacchanto āyasmantaṃ assajittheraṃ rājagahe piṇḍāya carantaṃ disvā ‘‘na mayā evarūpo ākappasampanno pabbajito diṭṭhapubbo, santadhammena nāma ettha bhavitabba’’nti sañjātappasādo pañhaṃ pucchituṃ āyasmantaṃ udikkhanto piṭṭhito piṭṭhito anubandhi. Theropi laddhapiṇḍapāto paribhuñjituṃ patirūpaṃ okāsaṃ gato. Paribbājako attano paribbājakapīṭhaṃ paññāpetvā adāsi. Bhattakiccapariyosāne cassa attano kuṇḍikāya udakaṃ adāsi.

    ஏவங் ஸோ ஆசரியவத்தங் கத்வா கதப⁴த்தகிச்சேன தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் படிஸந்தா²ரங் கத்வா ‘‘கோ வா தே ஸத்தா², கஸ்ஸ வா த்வங் த⁴ம்மங் ரோசேஸீ’’தி புச்சி². தே²ரோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ங் அபதி³ஸி. புன தேன ‘‘கிங்வாதீ³ பனாயஸ்மதோ ஸத்தா²’’தி புட்டோ² ‘‘இமஸ்ஸ ஸாஸனஸ்ஸ க³ம்பீ⁴ரதங் த³ஸ்ஸெஸ்ஸாமீ’’தி அத்தனோ நவகபா⁴வங் பவேதெ³த்வா ஸங்கே²பவஸேன சஸ்ஸ ஸாஸனத⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ ‘‘யே த⁴ம்மா ஹேதுப்பப⁴வா’’தி (மஹாவ॰ 60; அப॰ தே²ர 1.1.286; பேடகோ॰ 9) கா³த²மாஹ. பரிப்³பா³ஜகோ பட²மபத³த்³வயமேவ ஸுத்வா ஸஹஸ்ஸனயஸம்பன்னே ஸோதாபத்திப²லே பதிட்டா²ஸி, இதரங் பத³த்³வயங் ஸோதாபன்னகாலே நிட்டா²ஸி. கா³தா²பரியோஸானே பன ஸோதாபன்னோ ஹுத்வா உபரி விஸேஸே அப்பவத்தெந்தே ‘‘ப⁴விஸ்ஸதி எத்த² காரண’’ந்தி ஸல்லக்கெ²த்வா தே²ரங் ஆஹ – ‘‘மா, ப⁴ந்தே, உபரி த⁴ம்மதே³ஸனங் வட்³ட⁴யித்த², எத்தகமேவ ஹோது, கஹங் அம்ஹாகங் ஸத்தா² வஸதீ’’தி? ‘‘வேளுவனே’’தி. ‘‘ப⁴ந்தே, தும்ஹே புரதோ க³ச்ச²த², அஹங் மய்ஹங் ஸஹாயகஸ்ஸ கதபடிஞ்ஞங் மோசெத்வா தங் க³ஹெத்வா ஆக³மிஸ்ஸாமீ’’தி பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் கத்வா தே²ரங் உய்யோஜெத்வா பரிப்³பா³ஜகாராமங் அக³மாஸி.

    Evaṃ so ācariyavattaṃ katvā katabhattakiccena therena saddhiṃ paṭisanthāraṃ katvā ‘‘ko vā te satthā, kassa vā tvaṃ dhammaṃ rocesī’’ti pucchi. Thero sammāsambuddhaṃ apadisi. Puna tena ‘‘kiṃvādī panāyasmato satthā’’ti puṭṭho ‘‘imassa sāsanassa gambhīrataṃ dassessāmī’’ti attano navakabhāvaṃ pavedetvā saṅkhepavasena cassa sāsanadhammaṃ kathento ‘‘ye dhammā hetuppabhavā’’ti (mahāva. 60; apa. thera 1.1.286; peṭako. 9) gāthamāha. Paribbājako paṭhamapadadvayameva sutvā sahassanayasampanne sotāpattiphale patiṭṭhāsi, itaraṃ padadvayaṃ sotāpannakāle niṭṭhāsi. Gāthāpariyosāne pana sotāpanno hutvā upari visese appavattente ‘‘bhavissati ettha kāraṇa’’nti sallakkhetvā theraṃ āha – ‘‘mā, bhante, upari dhammadesanaṃ vaḍḍhayittha, ettakameva hotu, kahaṃ amhākaṃ satthā vasatī’’ti? ‘‘Veḷuvane’’ti. ‘‘Bhante, tumhe purato gacchatha, ahaṃ mayhaṃ sahāyakassa katapaṭiññaṃ mocetvā taṃ gahetvā āgamissāmī’’ti pañcapatiṭṭhitena vanditvā tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā theraṃ uyyojetvā paribbājakārāmaṃ agamāsi.

    கோலிதபரிப்³பா³ஜகோ தங் தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘முக²வண்ணோ ந அஞ்ஞதி³வஸேஸு விய, அத்³தா⁴னேன அமதங் அதி⁴க³தங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி தேனேவஸ்ஸ விஸேஸாதி⁴க³மங் ஸம்பா⁴வெத்வா அமதாதி⁴க³மங் புச்சி². ஸோபிஸ்ஸ ‘‘ஆமாவுஸோ, அமதங் அதி⁴க³த’’ந்தி படிஜானித்வா தமேவ கா³த²ங் அபா⁴ஸி. கா³தா²பரியோஸானே கோலிதோ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹித்வா ஆஹ – ‘‘கஹங் நோ ஸத்தா²’’தி? ‘‘வேளுவனே’’தி. ‘‘தேன ஹி, ஆவுஸோ, ஆயாம, ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி. உபதிஸ்ஸோ ஸப்³ப³காலம்பி ஆசரியபூஜகோவ, தஸ்மா ஸஞ்சயஸ்ஸ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸத்து² கு³ணே பகாஸெத்வா தம்பி ஸத்து² ஸந்திகங் நேதுகாமோ அஹோஸி. ஸோ லாபா⁴ஸாபகதோ அந்தேவாஸிகபா⁴வங் அனிச்ச²ந்தோ ‘‘ந ஸக்கோமி சாடி ஹுத்வா உத³கஸிஞ்சனங் ஹோது’’ந்தி படிக்கி²பி. தே அனேகேஹி காரணேஹி தங் ஸஞ்ஞாபேதுங் அஸக்கொந்தா அத்தனோ ஓவாதே³ வத்தமானேஹி அட்³ட⁴தெய்யஸதேஹி அந்தேவாஸிகேஹி ஸத்³தி⁴ங் வேளுவனங் அக³மங்ஸு. ஸத்தா² தே தூ³ரதோவ ஆக³ச்ச²ந்தே தி³ஸ்வா ‘‘ஏதங் மே ஸாவகயுக³ங் ப⁴விஸ்ஸதி அக்³க³ங் ப⁴த்³த³யுக³’’ந்தி வத்வா தேஸங் பரிஸாய சரியவஸேன த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா அரஹத்தே பதிட்டா²பெத்வா ஏஹிபி⁴க்கு²பா⁴வேன உபஸம்பத³ங் அதா³ஸி. யதா² தேஸங், ஏவங் அக்³க³ஸாவகானம்பி இத்³தி⁴மயபத்தசீவரங் ஆக³தமேவ. உபரிமக்³க³த்தயகிச்சங் பன ந நிட்டா²தி. கஸ்மா? ஸாவகபாரமீஞாணஸ்ஸ மஹந்ததாய.

    Kolitaparibbājako taṃ dūratova āgacchantaṃ disvā ‘‘mukhavaṇṇo na aññadivasesu viya, addhānena amataṃ adhigataṃ bhavissatī’’ti tenevassa visesādhigamaṃ sambhāvetvā amatādhigamaṃ pucchi. Sopissa ‘‘āmāvuso, amataṃ adhigata’’nti paṭijānitvā tameva gāthaṃ abhāsi. Gāthāpariyosāne kolito sotāpattiphale patiṭṭhahitvā āha – ‘‘kahaṃ no satthā’’ti? ‘‘Veḷuvane’’ti. ‘‘Tena hi, āvuso, āyāma, satthāraṃ passissāmā’’ti. Upatisso sabbakālampi ācariyapūjakova, tasmā sañcayassa santikaṃ gantvā satthu guṇe pakāsetvā tampi satthu santikaṃ netukāmo ahosi. So lābhāsāpakato antevāsikabhāvaṃ anicchanto ‘‘na sakkomi cāṭi hutvā udakasiñcanaṃ hotu’’nti paṭikkhipi. Te anekehi kāraṇehi taṃ saññāpetuṃ asakkontā attano ovāde vattamānehi aḍḍhateyyasatehi antevāsikehi saddhiṃ veḷuvanaṃ agamaṃsu. Satthā te dūratova āgacchante disvā ‘‘etaṃ me sāvakayugaṃ bhavissati aggaṃ bhaddayuga’’nti vatvā tesaṃ parisāya cariyavasena dhammaṃ desetvā arahatte patiṭṭhāpetvā ehibhikkhubhāvena upasampadaṃ adāsi. Yathā tesaṃ, evaṃ aggasāvakānampi iddhimayapattacīvaraṃ āgatameva. Uparimaggattayakiccaṃ pana na niṭṭhāti. Kasmā? Sāvakapāramīñāṇassa mahantatāya.

    தேஸு ஆயஸ்மா மஹாமொக்³க³ல்லானோ பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ ஸத்தமே தி³வஸே மக³த⁴ரட்டே² கல்லவாலகா³மே ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோ தி²னமித்³தே⁴ ஓக்கந்தே ஸத்தா²ரா ஸங்வேஜிதோ தி²னமித்³த⁴ங் வினோதெ³த்வா தா⁴துகம்மட்டா²னங் (அ॰ நி॰ 7.61) ஸுணந்தோ ஏவ உபரிமக்³க³த்தயங் அதி⁴க³ந்த்வா ஸாவகபாரமீஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் பாபுணி. ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ பப்³ப³ஜிததி³வஸதோ அட்³ட⁴மாஸங் அதிக்கமித்வா ஸத்தா²ரா ஸத்³தி⁴ங் ராஜக³ஹே ஸூகரக²தலேணே விஹரந்தோ அத்தனோ பா⁴கி³னெய்யஸ்ஸ தீ³க⁴னக²பரிப்³பா³ஜகஸ்ஸ வேத³னாபரிக்³க³ஹஸுத்தந்தே (ம॰ நி॰ 2.201 ஆத³யோ) தே³ஸியமானே தே³ஸனானுஸாரேன ஞாணங் பேஸெத்வா பரஸ்ஸ வட்³டி⁴தங் ப⁴த்தங் பு⁴ஞ்ஜந்தோ விய ஸாவகபாரமீஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் பாபுணி. இதி த்³வின்னம்பி அக்³க³ஸாவகானங் ஸத்து² ஸமீபே ஏவ ஸாவகபாரமீஞாணங் மத்த²கங் பத்தங். தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.1.141-374) –

    Tesu āyasmā mahāmoggallāno pabbajitadivasato sattame divase magadharaṭṭhe kallavālagāme samaṇadhammaṃ karonto thinamiddhe okkante satthārā saṃvejito thinamiddhaṃ vinodetvā dhātukammaṭṭhānaṃ (a. ni. 7.61) suṇanto eva uparimaggattayaṃ adhigantvā sāvakapāramīñāṇassa matthakaṃ pāpuṇi. Āyasmā sāriputto pabbajitadivasato aḍḍhamāsaṃ atikkamitvā satthārā saddhiṃ rājagahe sūkarakhataleṇe viharanto attano bhāgineyyassa dīghanakhaparibbājakassa vedanāpariggahasuttante (ma. ni. 2.201 ādayo) desiyamāne desanānusārena ñāṇaṃ pesetvā parassa vaḍḍhitaṃ bhattaṃ bhuñjanto viya sāvakapāramīñāṇassa matthakaṃ pāpuṇi. Iti dvinnampi aggasāvakānaṃ satthu samīpe eva sāvakapāramīñāṇaṃ matthakaṃ pattaṃ. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.1.141-374) –

    ‘‘ஹிமவந்தஸ்ஸ அவிதூ³ரே, லம்ப³கோ நாம பப்³ப³தோ;

    ‘‘Himavantassa avidūre, lambako nāma pabbato;

    அஸ்ஸமோ ஸுகதோ மய்ஹங், பண்ணஸாலா ஸுமாபிதா.

    Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.

    ‘‘உத்தானகூலா நதி³கா, ஸுபதித்தா² மனோரமா;

    ‘‘Uttānakūlā nadikā, supatitthā manoramā;

    ஸுஸுத்³த⁴புலினாகிண்ணா, அவிதூ³ரே மமஸ்ஸமங்.

    Susuddhapulinākiṇṇā, avidūre mamassamaṃ.

    ‘‘அஸக்க²ரா அபப்³பா⁴ரா, ஸாது³ அப்படிக³ந்தி⁴கா;

    ‘‘Asakkharā apabbhārā, sādu appaṭigandhikā;

    ஸந்த³தீ நதி³கா தத்த², ஸோப⁴யந்தா மமஸ்ஸமங்.

    Sandatī nadikā tattha, sobhayantā mamassamaṃ.

    ‘‘கும்பீ⁴லா மகரா செத்த², ஸுஸுமாரா ச கச்ச²பா;

    ‘‘Kumbhīlā makarā cettha, susumārā ca kacchapā;

    சரந்தி நதி³யா தத்த², ஸோப⁴யந்தா மமஸ்ஸமங்.

    Caranti nadiyā tattha, sobhayantā mamassamaṃ.

    ‘‘பாடீ²னா பாவுஸா மச்சா², ப³லஜா முஞ்ஜரோஹிதா;

    ‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;

    வக்³க³ளா பபதாயந்தா, ஸோப⁴யந்தி மமஸ்ஸமங்.

    Vaggaḷā papatāyantā, sobhayanti mamassamaṃ.

    ‘‘உபோ⁴ கூலேஸு நதி³யா, புப்பி²னோ ப²லினோ து³மா;

    ‘‘Ubho kūlesu nadiyā, pupphino phalino dumā;

    உப⁴தோ அபி⁴லம்ப³ந்தா, ஸோப⁴யந்தி மமஸ்ஸமங்.

    Ubhato abhilambantā, sobhayanti mamassamaṃ.

    ‘‘அம்பா³ ஸாலா ச திலகா, பாடலீ ஸிந்து³வாரகா;

    ‘‘Ambā sālā ca tilakā, pāṭalī sinduvārakā;

    தி³ப்³ப³க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி, புப்பி²தா மம அஸ்ஸமே.

    Dibbagandhā sampavanti, pupphitā mama assame.

    ‘‘சம்மகா ஸளலா நீபா, நாக³புன்னாக³கேதகா;

    ‘‘Cammakā saḷalā nīpā, nāgapunnāgaketakā;

    தி³ப்³ப³க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி, புப்பி²தா மம அஸ்ஸமே.

    Dibbagandhā sampavanti, pupphitā mama assame.

    ‘‘அதிமுத்தா அஸோகா ச, ப⁴கி³னீமாலா ச புப்பி²தா;

    ‘‘Atimuttā asokā ca, bhaginīmālā ca pupphitā;

    அங்கோலா பி³ம்பி³ஜாலா ச, புப்பி²தா மம அஸ்ஸமே.

    Aṅkolā bimbijālā ca, pupphitā mama assame.

    ‘‘கேதகா கந்த³லி சேவ, கோ³து⁴கா திணஸூலிகா;

    ‘‘Ketakā kandali ceva, godhukā tiṇasūlikā;

    தி³ப்³ப³க³ந்த⁴ங் ஸம்பவந்தா, ஸோப⁴யந்தி மமஸ்ஸமங்.

    Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

    ‘‘கணிகாரா கண்ணிகா ச, அஸனா அஜ்ஜுனா ப³ஹூ;

    ‘‘Kaṇikārā kaṇṇikā ca, asanā ajjunā bahū;

    தி³ப்³ப³க³ந்த⁴ங் ஸம்பவந்தா, ஸோப⁴யந்தி மமஸ்ஸமங்.

    Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

    ‘‘புன்னாகா³ கி³ரிபுன்னாகா³, கோவிளாரா ச புப்பி²தா;

    ‘‘Punnāgā giripunnāgā, koviḷārā ca pupphitā;

    தி³ப்³ப³க³ந்த⁴ங் ஸம்பவந்தா, ஸோப⁴யந்தி மமஸ்ஸமங்.

    Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

    ‘‘உத்³தா³லகா ச குடஜா, கத³ம்பா³ வகுலா ப³ஹூ;

    ‘‘Uddālakā ca kuṭajā, kadambā vakulā bahū;

    தி³ப்³ப³க³ந்த⁴ங் ஸம்பவந்தா, ஸோப⁴யந்தி மமஸ்ஸமங்.

    Dibbagandhaṃ sampavantā, sobhayanti mamassamaṃ.

    ‘‘ஆளகா இஸிமுக்³கா³ ச, கத³லிமாதுலுங்கி³யோ;

    ‘‘Āḷakā isimuggā ca, kadalimātuluṅgiyo;

    க³ந்தோ⁴த³கேன ஸங்வட்³டா⁴, ப²லானி தா⁴ரயந்தி தே.

    Gandhodakena saṃvaḍḍhā, phalāni dhārayanti te.

    ‘‘அஞ்ஞே புப்ப²ந்தி பது³மா, அஞ்ஞே ஜாயந்தி கேஸரீ;

    ‘‘Aññe pupphanti padumā, aññe jāyanti kesarī;

    அஞ்ஞே ஓபுப்பா² பது³மா, புப்பி²தா தளாகே ததா³.

    Aññe opupphā padumā, pupphitā taḷāke tadā.

    ‘‘க³ப்³ப⁴ங் க³ண்ஹந்தி பது³மா, நித்³தா⁴வந்தி முளாலியோ;

    ‘‘Gabbhaṃ gaṇhanti padumā, niddhāvanti muḷāliyo;

    ஸிங்கா⁴டிபத்தமாகிண்ணா, ஸோப⁴ந்தி தளாகே ததா³.

    Siṅghāṭipattamākiṇṇā, sobhanti taḷāke tadā.

    ‘‘நயிதா அம்ப³க³ந்தீ⁴ ச, உத்தலீ ப³ந்து⁴ஜீவகா;

    ‘‘Nayitā ambagandhī ca, uttalī bandhujīvakā;

    தி³ப்³ப³க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி, புப்பி²தா தளாகே ததா³.

    Dibbagandhā sampavanti, pupphitā taḷāke tadā.

    ‘‘பாடீ²னா பாவுஸா மச்சா², ப³லஜா முஞ்ஜரோஹிதா;

    ‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;

    ஸங்கு³லா மக்³கு³ரா சேவ, வஸந்தி தளாகே ததா³.

    Saṃgulā maggurā ceva, vasanti taḷāke tadā.

    ‘‘கும்பீ⁴லா ஸுஸுமாரா ச, தந்திகா³ஹா ச ரக்க²ஸா;

    ‘‘Kumbhīlā susumārā ca, tantigāhā ca rakkhasā;

    ஓகு³ஹா அஜக³ரா ச, வஸந்தி தளாகே ததா³.

    Oguhā ajagarā ca, vasanti taḷāke tadā.

    ‘‘பாரேவதா ரவிஹங்ஸா, சக்கவாகா நதீ³சரா;

    ‘‘Pārevatā ravihaṃsā, cakkavākā nadīcarā;

    கோகிலா ஸுகஸாளிகா, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Kokilā sukasāḷikā, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘குகுத்த²கா குளீரகா, வனே பொக்க²ரஸாதகா;

    ‘‘Kukutthakā kuḷīrakā, vane pokkharasātakā;

    தி³ந்தி³பா⁴ ஸுவபோதா ச, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Dindibhā suvapotā ca, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘ஹங்ஸா கோஞ்சா மயூரா ச, கோகிலா தம்ப³சூளகா;

    ‘‘Haṃsā koñcā mayūrā ca, kokilā tambacūḷakā;

    பம்பகா ஜீவங்ஜீவா ச, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Pampakā jīvaṃjīvā ca, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘கோஸிகா பொட்ட²ஸீஸா ச, குரரா ஸேனகா ப³ஹூ;

    ‘‘Kosikā poṭṭhasīsā ca, kurarā senakā bahū;

    மஹாகாளா ச ஸகுணா, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Mahākāḷā ca sakuṇā, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘பஸதா³ ச வராஹா ச, சமரா க³ண்ட³கா ப³ஹூ;

    ‘‘Pasadā ca varāhā ca, camarā gaṇḍakā bahū;

    ரோஹிச்சா ஸுகபோதா ச, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Rohiccā sukapotā ca, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘ஸீஹப்³யக்³கா⁴ ச தீ³பீ ச, அச்ச²கோகதரச்ச²கா;

    ‘‘Sīhabyagghā ca dīpī ca, acchakokataracchakā;

    திதா⁴ பபி⁴ன்னமாதங்கா³, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Tidhā pabhinnamātaṅgā, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘கின்னரா வானரா சேவ, அதோ²பி வனகம்மிகா;

    ‘‘Kinnarā vānarā ceva, athopi vanakammikā;

    சேதா ச லுத்³த³கா சேவ, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Cetā ca luddakā ceva, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘திந்து³கானி பியாலானி, மது⁴கே காஸுமாரியோ;

    ‘‘Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;

    து⁴வங் ப²லானி தா⁴ரெந்தி, அவிதூ³ரே மமஸ்ஸமங்.

    Dhuvaṃ phalāni dhārenti, avidūre mamassamaṃ.

    ‘‘கோஸம்பா³ ஸளலா நிம்பா³, ஸாது³ப²லஸமாயுதா;

    ‘‘Kosambā saḷalā nimbā, sāduphalasamāyutā;

    து⁴வங் ப²லானி தா⁴ரெந்தி, அவிதூ³ரே மமஸ்ஸமங்.

    Dhuvaṃ phalāni dhārenti, avidūre mamassamaṃ.

    ‘‘ஹரீதகா ஆமலகா, அம்ப³ஜம்பு³விபீ⁴தகா;

    ‘‘Harītakā āmalakā, ambajambuvibhītakā;

    கோலா ப⁴ல்லாதகா பி³ல்லா, ப²லானி தா⁴ரயந்தி தே.

    Kolā bhallātakā billā, phalāni dhārayanti te.

    ‘‘ஆலுவா ச களம்பா³ ச, பி³ளாலீதக்களானி ச;

    ‘‘Āluvā ca kaḷambā ca, biḷālītakkaḷāni ca;

    ஜீவகா ஸுதகா சேவ, ப³ஹுகா மம அஸ்ஸமே.

    Jīvakā sutakā ceva, bahukā mama assame.

    ‘‘அஸ்ஸமஸ்ஸாவிதூ³ரம்ஹி, தளாகாஸுங் ஸுனிம்மிதா;

    ‘‘Assamassāvidūramhi, taḷākāsuṃ sunimmitā;

    அச்சோ²த³கா ஸீதஜலா, ஸுபதித்தா² மனோரமா.

    Acchodakā sītajalā, supatitthā manoramā.

    ‘‘பது³முப்பலஸஞ்ச²ன்னா, புண்ட³ரீகஸமாயுதா;

    ‘‘Padumuppalasañchannā, puṇḍarīkasamāyutā;

    மந்தா³லகேஹி ஸஞ்ச²ன்னா, தி³ப்³ப³க³ந்தோ⁴பவாயதி.

    Mandālakehi sañchannā, dibbagandhopavāyati.

    ‘‘ஏவங் ஸப்³ப³ங்க³ஸம்பன்னே, புப்பி²தே ப²லிதே வனே;

    ‘‘Evaṃ sabbaṅgasampanne, pupphite phalite vane;

    ஸுகதே அஸ்ஸமே ரம்மே, விஹராமி அஹங் ததா³.

    Sukate assame ramme, viharāmi ahaṃ tadā.

    ‘‘ஸீலவா வதஸம்பன்னோ, ஜா²யீ ஜா²னரதோ ஸதா³;

    ‘‘Sīlavā vatasampanno, jhāyī jhānarato sadā;

    பஞ்சாபி⁴ஞ்ஞாப³லப்பத்தோ, ஸுருசி நாம தாபஸோ.

    Pañcābhiññābalappatto, suruci nāma tāpaso.

    ‘‘சதுவீஸஸஹஸ்ஸானி, ஸிஸ்ஸா மய்ஹங் உபட்ட²ஹுங்;

    ‘‘Catuvīsasahassāni, sissā mayhaṃ upaṭṭhahuṃ;

    ஸப்³பே³ மங் ப்³ராஹ்மணா ஏதே, ஜாதிமந்தோ யஸஸ்ஸினோ.

    Sabbe maṃ brāhmaṇā ete, jātimanto yasassino.

    ‘‘லக்க²ணே இதிஹாஸே ச, ஸனிக⁴ண்டு³ஸகேடுபே⁴;

    ‘‘Lakkhaṇe itihāse ca, sanighaṇḍusakeṭubhe;

    பத³கா வெய்யாகரணா, ஸத⁴ம்மே பாரமிங் க³தா.

    Padakā veyyākaraṇā, sadhamme pāramiṃ gatā.

    ‘‘உப்பாதேஸு நிமித்தேஸு, லக்க²ணேஸு ச கோவிதா³;

    ‘‘Uppātesu nimittesu, lakkhaṇesu ca kovidā;

    பத²ப்³யா பூ⁴மந்தலிக்கே², மம ஸிஸ்ஸா ஸுஸிக்கி²தா.

    Pathabyā bhūmantalikkhe, mama sissā susikkhitā.

    ‘‘அப்பிச்சா² நிபகா ஏதே, அப்பாஹாரா அலோலுபா;

    ‘‘Appicchā nipakā ete, appāhārā alolupā;

    லாபா⁴லாபே⁴ன ஸந்துட்டா², பரிவாரெந்தி மங் ஸதா³.

    Lābhālābhena santuṭṭhā, parivārenti maṃ sadā.

    ‘‘ஜா²யீ ஜா²னரதா தீ⁴ரா, ஸந்தசித்தா ஸமாஹிதா;

    ‘‘Jhāyī jhānaratā dhīrā, santacittā samāhitā;

    ஆகிஞ்சஞ்ஞங் பத்த²யந்தா, பரிவாரெந்தி மங் ஸதா³.

    Ākiñcaññaṃ patthayantā, parivārenti maṃ sadā.

    ‘‘அபி⁴ஞ்ஞாபாரமிப்பத்தா, பெத்திகே கோ³சரே ரதா;

    ‘‘Abhiññāpāramippattā, pettike gocare ratā;

    அந்தலிக்க²சரா தீ⁴ரா, பரிவாரெந்தி மங் ஸதா³.

    Antalikkhacarā dhīrā, parivārenti maṃ sadā.

    ‘‘ஸங்வுதா ச²ஸு த்³வாரேஸு, அனேஜா ரக்கி²திந்த்³ரியா;

    ‘‘Saṃvutā chasu dvāresu, anejā rakkhitindriyā;

    அஸங்ஸட்டா² ச தே தீ⁴ரா, மம ஸிஸ்ஸா து³ராஸதா³.

    Asaṃsaṭṭhā ca te dhīrā, mama sissā durāsadā.

    ‘‘பல்லங்கேன நிஸஜ்ஜாய, டா²னசங்கமனேன ச;

    ‘‘Pallaṅkena nisajjāya, ṭhānacaṅkamanena ca;

    வீதினாமெந்தி தே ரத்திங், மம ஸிஸ்ஸா து³ராஸதா³.

    Vītināmenti te rattiṃ, mama sissā durāsadā.

    ‘‘ரஜ்ஜனீயே ந ரஜ்ஜந்தி, து³ஸ்ஸனீயே ந து³ஸ்ஸரே;

    ‘‘Rajjanīye na rajjanti, dussanīye na dussare;

    மோஹனீயே ந முய்ஹந்தி, மம ஸிஸ்ஸா து³ராஸதா³.

    Mohanīye na muyhanti, mama sissā durāsadā.

    ‘‘இத்³தி⁴ங் வீமங்ஸமானா தே, வத்தந்தி நிச்சகாலிகங்;

    ‘‘Iddhiṃ vīmaṃsamānā te, vattanti niccakālikaṃ;

    பத²விங் தே பகம்பெந்தி, ஸாரப்³பே⁴ன து³ராஸதா³.

    Pathaviṃ te pakampenti, sārabbhena durāsadā.

    ‘‘கீளமானா ச தே ஸிஸ்ஸா, கீளந்தி ஜா²னகீளிதங்.

    ‘‘Kīḷamānā ca te sissā, kīḷanti jhānakīḷitaṃ.

    ஜம்பு³தோ ப²லமானெந்தி, மம ஸிஸ்ஸா து³ராஸதா³.

    Jambuto phalamānenti, mama sissā durāsadā.

    ‘‘அஞ்ஞே க³ச்ச²ந்தி கோ³யானங், அஞ்ஞே புப்³ப³விதே³ஹகங்;

    ‘‘Aññe gacchanti goyānaṃ, aññe pubbavidehakaṃ;

    அஞ்ஞே ச உத்தரகுருங், ஏஸனாய து³ராஸதா³.

    Aññe ca uttarakuruṃ, esanāya durāsadā.

    ‘‘புரதோ பேஸெந்தி கா²ரிங், பச்ச²தோ ச வஜந்தி தே;

    ‘‘Purato pesenti khāriṃ, pacchato ca vajanti te;

    சதுவீஸஸஹஸ்ஸேஹி, சா²தி³தங் ஹோதி அம்ப³ரங்.

    Catuvīsasahassehi, chāditaṃ hoti ambaraṃ.

    ‘‘அக்³கி³பாகீ அனக்³கீ³ ச, த³ந்தோது³க்க²லிகாபி ச;

    ‘‘Aggipākī anaggī ca, dantodukkhalikāpi ca;

    அஸ்மேன கொட்டிதா கேசி, பவத்தப²லபோ⁴ஜனா.

    Asmena koṭṭitā keci, pavattaphalabhojanā.

    ‘‘உத³கோரோஹணா கேசி, ஸாயங் பாதோ ஸுசீரதா;

    ‘‘Udakorohaṇā keci, sāyaṃ pāto sucīratā;

    தோயாபி⁴ஸேசனகரா, மம ஸிஸ்ஸா து³ராஸதா³.

    Toyābhisecanakarā, mama sissā durāsadā.

    ‘‘பரூள்ஹகச்ச²னக²லோமா, பங்கத³ந்தா ரஜஸ்ஸிரா;

    ‘‘Parūḷhakacchanakhalomā, paṅkadantā rajassirā;

    க³ந்தி⁴தா ஸீலக³ந்தே⁴ன, மம ஸிஸ்ஸா து³ராஸதா³.

    Gandhitā sīlagandhena, mama sissā durāsadā.

    ‘‘பாதோவ ஸன்னிபதித்வா, ஜடிலா உக்³க³தாபனா;

    ‘‘Pātova sannipatitvā, jaṭilā uggatāpanā;

    லாபா⁴லாப⁴ங் பகித்தெத்வா, க³ச்ச²ந்தி அம்ப³ரே ததா³.

    Lābhālābhaṃ pakittetvā, gacchanti ambare tadā.

    ‘‘ஏதேஸங் பக்கமந்தானங், மஹாஸத்³தோ³ பவத்ததி;

    ‘‘Etesaṃ pakkamantānaṃ, mahāsaddo pavattati;

    அஜினசம்மஸத்³தே³ன, முதி³தா ஹொந்தி தே³வதா.

    Ajinacammasaddena, muditā honti devatā.

    ‘‘தி³ஸோதி³ஸங் பக்கமந்தி, அந்தலிக்க²சரா இஸீ;

    ‘‘Disodisaṃ pakkamanti, antalikkhacarā isī;

    ஸகே ப³லேனுபத்த²த்³தா⁴, தே க³ச்ச²ந்தி யதி³ச்ச²கங்.

    Sake balenupatthaddhā, te gacchanti yadicchakaṃ.

    ‘‘பத²வீகம்பகா ஏதே, ஸப்³பே³வ நப⁴சாரினோ;

    ‘‘Pathavīkampakā ete, sabbeva nabhacārino;

    உக்³க³தேஜா து³ப்பஸஹா, ஸாக³ரோவ அகோ²பி⁴யா.

    Uggatejā duppasahā, sāgarova akhobhiyā.

    ‘‘டா²னசங்கமினோ கேசி, கேசி நேஸஜ்ஜிகா இஸீ;

    ‘‘Ṭhānacaṅkamino keci, keci nesajjikā isī;

    பவத்தபோ⁴ஜனா கேசி, மம ஸிஸ்ஸா து³ராஸதா³.

    Pavattabhojanā keci, mama sissā durāsadā.

    ‘‘மெத்தாவிஹாரினோ ஏதே, ஹிதேஸீ ஸப்³ப³பாணினங்;

    ‘‘Mettāvihārino ete, hitesī sabbapāṇinaṃ;

    அனத்துக்கங்ஸகா ஸப்³பே³, ந தே வம்பெ⁴ந்தி கஸ்ஸசி.

    Anattukkaṃsakā sabbe, na te vambhenti kassaci.

    ‘‘ஸீஹராஜாவஸம்பீ⁴தா, க³ஜராஜாவ தா²மவா;

    ‘‘Sīharājāvasambhītā, gajarājāva thāmavā;

    து³ராஸதா³ ப்³யக்³கா⁴ரிவ, ஆக³ச்ச²ந்தி மமந்திகே.

    Durāsadā byagghāriva, āgacchanti mamantike.

    ‘‘விஜ்ஜாத⁴ரா தே³வதா ச, நாக³க³ந்த⁴ப்³ப³ரக்க²ஸா;

    ‘‘Vijjādharā devatā ca, nāgagandhabbarakkhasā;

    கும்ப⁴ண்டா³ தா³னவா க³ருளா, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Kumbhaṇḍā dānavā garuḷā, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘தே ஜடாகா²ரிப⁴ரிதா, அஜினுத்தரவாஸனா;

    ‘‘Te jaṭākhāribharitā, ajinuttaravāsanā;

    அந்தலிக்க²சரா ஸப்³பே³, உபஜீவந்தி தங் ஸரங்.

    Antalikkhacarā sabbe, upajīvanti taṃ saraṃ.

    ‘‘ஸதா³னுச்ச²விகா ஏதே, அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸகா³ரவா;

    ‘‘Sadānucchavikā ete, aññamaññaṃ sagāravā;

    சதுப்³பீ³ஸஸஹஸ்ஸானங், கி²பிதஸத்³தோ³ ந விஜ்ஜதி.

    Catubbīsasahassānaṃ, khipitasaddo na vijjati.

    ‘‘பாதே³ பாத³ங் நிக்கி²பந்தா, அப்பஸத்³தா³ ஸுஸங்வுதா;

    ‘‘Pāde pādaṃ nikkhipantā, appasaddā susaṃvutā;

    உபஸங்கம்ம ஸப்³பே³வ, ஸிரஸா வந்த³ரே மமங்.

    Upasaṅkamma sabbeva, sirasā vandare mamaṃ.

    ‘‘தேஹி ஸிஸ்ஸேஹி பரிவுதோ, ஸந்தேஹி ச தபஸ்ஸிபி⁴;

    ‘‘Tehi sissehi parivuto, santehi ca tapassibhi;

    வஸாமி அஸ்ஸமே தத்த², ஜா²யீ ஜா²னரதோ அஹங்.

    Vasāmi assame tattha, jhāyī jhānarato ahaṃ.

    ‘‘இஸீனங் ஸீலக³ந்தே⁴ன, புப்ப²க³ந்தே⁴ன சூப⁴யங்;

    ‘‘Isīnaṃ sīlagandhena, pupphagandhena cūbhayaṃ;

    ப²லீனங் ப²லக³ந்தே⁴ன, க³ந்தி⁴தோ ஹோதி அஸ்ஸமோ.

    Phalīnaṃ phalagandhena, gandhito hoti assamo.

    ‘‘ரத்திந்தி³வங் ந ஜானாமி, அரதி மே ந விஜ்ஜதி;

    ‘‘Rattindivaṃ na jānāmi, arati me na vijjati;

    ஸகே ஸிஸ்ஸே ஓவத³ந்தோ, பி⁴ய்யோ ஹாஸங் லபா⁴மஹங்.

    Sake sisse ovadanto, bhiyyo hāsaṃ labhāmahaṃ.

    ‘‘புப்பா²னங் புப்ப²மானானங், ப²லானஞ்ச விபச்சதங்;

    ‘‘Pupphānaṃ pupphamānānaṃ, phalānañca vipaccataṃ;

    தி³ப்³ப³க³ந்தா⁴ பவாயந்தி, ஸோப⁴யந்தா மமஸ்ஸமங்.

    Dibbagandhā pavāyanti, sobhayantā mamassamaṃ.

    ‘‘ஸமாதி⁴ம்ஹா வுட்ட²ஹித்வா, அதாபீ நிபகோ அஹங்;

    ‘‘Samādhimhā vuṭṭhahitvā, atāpī nipako ahaṃ;

    கா²ரிபா⁴ரங் க³ஹெத்வான, வனங் அஜ்ஜோ²க³ஹிங் அஹங்.

    Khāribhāraṃ gahetvāna, vanaṃ ajjhogahiṃ ahaṃ.

    ‘‘உப்பாதே ஸுபினே சாபி, லக்க²ணேஸு ஸுஸிக்கி²தோ;

    ‘‘Uppāte supine cāpi, lakkhaṇesu susikkhito;

    பவத்தமானங் மந்தபத³ங், தா⁴ரயாமி அஹங் ததா³.

    Pavattamānaṃ mantapadaṃ, dhārayāmi ahaṃ tadā.

    ‘‘அனோமத³ஸ்ஸீ ப⁴க³வா, லோகஜெட்டோ² நராஸபோ⁴;

    ‘‘Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;

    விவேககாமோ ஸம்பு³த்³தோ⁴, ஹிமவந்தமுபாக³மி.

    Vivekakāmo sambuddho, himavantamupāgami.

    ‘‘அஜ்ஜோ²கா³ஹெத்வா ஹிமவந்தங், அக்³கோ³ காருணிகோ முனி;

    ‘‘Ajjhogāhetvā himavantaṃ, aggo kāruṇiko muni;

    பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வான, நிஸீதி³ புரிஸுத்தமோ.

    Pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.

    ‘‘தமத்³த³ஸாஹங் ஸம்பு³த்³த⁴ங், ஸப்பபா⁴ஸங் மனோரமங்;

    ‘‘Tamaddasāhaṃ sambuddhaṃ, sappabhāsaṃ manoramaṃ;

    இந்தீ³வரங்வ ஜலிதங், ஆதி³த்தங்வ ஹுதாஸனங்.

    Indīvaraṃva jalitaṃ, ādittaṃva hutāsanaṃ.

    ‘‘ஜலந்தங் தீ³பருக்க²ங்வ, விஜ்ஜுதங் க³க³னே யதா²;

    ‘‘Jalantaṃ dīparukkhaṃva, vijjutaṃ gagane yathā;

    ஸுபு²ல்லங் ஸாலராஜங்வ, அத்³த³ஸங் லோகனாயகங்.

    Suphullaṃ sālarājaṃva, addasaṃ lokanāyakaṃ.

    ‘‘அயங் நாகோ³ மஹாவீரோ, து³க்க²ஸ்ஸந்தகரோ முனி;

    ‘‘Ayaṃ nāgo mahāvīro, dukkhassantakaro muni;

    இமங் த³ஸ்ஸனமாக³ம்ம, ஸப்³ப³து³க்கா² பமுச்சரே.

    Imaṃ dassanamāgamma, sabbadukkhā pamuccare.

    ‘‘தி³ஸ்வானாஹங் தே³வதே³வங், லக்க²ணங் உபதா⁴ரயிங்;

    ‘‘Disvānāhaṃ devadevaṃ, lakkhaṇaṃ upadhārayiṃ;

    பு³த்³தோ⁴ நு கோ² ந வா பு³த்³தோ⁴, ஹந்த³ பஸ்ஸாமி சக்கு²மங்.

    Buddho nu kho na vā buddho, handa passāmi cakkhumaṃ.

    ‘‘ஸஹஸ்ஸாரானி சக்கானி, தி³ஸ்ஸந்தி சரணுத்தமே;

    ‘‘Sahassārāni cakkāni, dissanti caraṇuttame;

    லக்க²ணானிஸ்ஸ தி³ஸ்வான, நிட்ட²ங் க³ச்சே² ததா²க³தே.

    Lakkhaṇānissa disvāna, niṭṭhaṃ gacche tathāgate.

    ‘‘ஸம்மஜ்ஜனிங் க³ஹெத்வான, ஸம்மஜ்ஜித்வானஹங் ததா³;

    ‘‘Sammajjaniṃ gahetvāna, sammajjitvānahaṃ tadā;

    அத² புப்பே² ஸமானெத்வா, பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ங் அபூஜயிங்.

    Atha pupphe samānetvā, buddhaseṭṭhaṃ apūjayiṃ.

    ‘‘பூஜயித்வான ஸம்பு³த்³த⁴ங், ஓக⁴திண்ணமனாஸவங்;

    ‘‘Pūjayitvāna sambuddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ;

    ஏகங்ஸங் அஜினங் கத்வா, நமஸ்ஸிங் லோகனாயகங்.

    Ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā, namassiṃ lokanāyakaṃ.

    ‘‘யேன ஞாணேன ஸம்பு³த்³தோ⁴, விஹரதி அனாஸவோ;

    ‘‘Yena ñāṇena sambuddho, viharati anāsavo;

    தங் ஞாணங் கித்தயிஸ்ஸாமி, ஸுணாத² மம பா⁴ஸதோ.

    Taṃ ñāṇaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.

    ‘‘ஸமுத்³த⁴ரஸிமங் லோகங், ஸயம்பூ⁴ அமிதோத³ய;

    ‘‘Samuddharasimaṃ lokaṃ, sayambhū amitodaya;

    தவ த³ஸ்ஸனமாக³ம்ம, கங்கா²ஸோதங் தரந்தி தே.

    Tava dassanamāgamma, kaṅkhāsotaṃ taranti te.

    ‘‘துவங் ஸத்தா² ச கேது ச, த⁴ஜோ யூபோ ச பாணினங்;

    ‘‘Tuvaṃ satthā ca ketu ca, dhajo yūpo ca pāṇinaṃ;

    பராயணோ பதிட்டா² ச, தீ³போ ச த்³விபது³த்தமோ.

    Parāyaṇo patiṭṭhā ca, dīpo ca dvipaduttamo.

    ‘‘ஸக்கா ஸமுத்³தே³ உத³கங், பமேதுங் ஆள்ஹகேன வா;

    ‘‘Sakkā samudde udakaṃ, pametuṃ āḷhakena vā;

    ந த்வேவ தவ ஸப்³ப³ஞ்ஞு, ஞாணங் ஸக்கா பமேதவே.

    Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā pametave.

    ‘‘தா⁴ரேதுங் பத²விங் ஸக்கா, ட²பெத்வா துலமண்ட³லே;

    ‘‘Dhāretuṃ pathaviṃ sakkā, ṭhapetvā tulamaṇḍale;

    ந த்வேவ தவ ஸப்³ப³ஞ்ஞு, ஞாணங் ஸக்கா த⁴ரேதவே.

    Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā dharetave.

    ‘‘ஆகாஸோ மினிதுங் ஸக்கா, ரஜ்ஜுயா அங்கு³லேன வா;

    ‘‘Ākāso minituṃ sakkā, rajjuyā aṅgulena vā;

    ந த்வேவ தவ ஸப்³ப³ஞ்ஞு, ஞாணங் ஸக்கா பமேதவே.

    Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā pametave.

    ‘‘மஹாஸமுத்³தே³ உத³கங், பத²விஞ்சாகி²லஞ்ஜஹே;

    ‘‘Mahāsamudde udakaṃ, pathaviñcākhilañjahe;

    பு³த்³த⁴ஞாணங் உபாதா³ய, உபமாதோ ந யுஜ்ஜரே.

    Buddhañāṇaṃ upādāya, upamāto na yujjare.

    ‘‘ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ, சித்தங் யேஸங் பவத்ததி;

    ‘‘Sadevakassa lokassa, cittaṃ yesaṃ pavattati;

    அந்தோஜாலீகதா ஏதே, தவ ஞாணம்ஹி சக்கு²ம.

    Antojālīkatā ete, tava ñāṇamhi cakkhuma.

    ‘‘யேன ஞாணேன பத்தோஸி, கேவலங் போ³தி⁴முத்தமங்;

    ‘‘Yena ñāṇena pattosi, kevalaṃ bodhimuttamaṃ;

    தேன ஞாணேன ஸப்³ப³ஞ்ஞு, மத்³த³ஸீ பரதித்தி²யே.

    Tena ñāṇena sabbaññu, maddasī paratitthiye.

    ‘‘இமா கா³தா² த²வித்வான, ஸுருசி நாம தாபஸோ;

    ‘‘Imā gāthā thavitvāna, suruci nāma tāpaso;

    அஜினங் பத்த²ரித்வான, பத²வியங் நிஸீதி³ ஸோ.

    Ajinaṃ pattharitvāna, pathaviyaṃ nisīdi so.

    ‘‘சுல்லாஸீதிஸஹஸ்ஸானி , அஜ்ஜோ²கா³ள்ஹோ மஹண்ணவே;

    ‘‘Cullāsītisahassāni , ajjhogāḷho mahaṇṇave;

    அச்சுக்³க³தோ தாவதே³வ, கி³ரிராஜா பவுச்சதி.

    Accuggato tāvadeva, girirājā pavuccati.

    ‘‘தாவ அச்சுக்³க³தோ நேரு, ஆயதோ வித்த²தோ ச ஸோ;

    ‘‘Tāva accuggato neru, āyato vitthato ca so;

    சுண்ணிதோ அணுபே⁴தே³ன, கோடிஸதஸஹஸ்ஸஸோ.

    Cuṇṇito aṇubhedena, koṭisatasahassaso.

    ‘‘லக்கே² ட²பியமானம்ஹி, பரிக்க²யமக³ச்ச²த²;

    ‘‘Lakkhe ṭhapiyamānamhi, parikkhayamagacchatha;

    ந த்வேவ தவ ஸப்³ப³ஞ்ஞு, ஞாணங் ஸக்கா பமேதவே.

    Na tveva tava sabbaññu, ñāṇaṃ sakkā pametave.

    ‘‘ஸுகு²மச்சி²கேன ஜாலேன, உத³கங் யோ பரிக்கி²பே;

    ‘‘Sukhumacchikena jālena, udakaṃ yo parikkhipe;

    யே கேசி உத³கே பாணா, அந்தோஜாலீகதா ஸியுங்.

    Ye keci udake pāṇā, antojālīkatā siyuṃ.

    ‘‘ததே²வ ஹி மஹாவீர, யே கேசி புது²தித்தி²யா;

    ‘‘Tatheva hi mahāvīra, ye keci puthutitthiyā;

    தி³ட்டி²க³ஹனபக்க²ந்தா³, பராமாஸேன மோஹிதா.

    Diṭṭhigahanapakkhandā, parāmāsena mohitā.

    ‘‘தவ ஸுத்³தே⁴ன ஞாணேன, அனாவரணத³ஸ்ஸினா;

    ‘‘Tava suddhena ñāṇena, anāvaraṇadassinā;

    அந்தோஜாலீகதா ஏதே, ஞாணங் தே நாதிவத்தரே.

    Antojālīkatā ete, ñāṇaṃ te nātivattare.

    ‘‘ப⁴க³வா தம்ஹி ஸமயே, அனோமத³ஸ்ஸீ மஹாயஸோ;

    ‘‘Bhagavā tamhi samaye, anomadassī mahāyaso;

    வுட்ட²ஹித்வா ஸமாதி⁴ம்ஹா, தி³ஸங் ஓலோகயீ ஜினோ.

    Vuṭṭhahitvā samādhimhā, disaṃ olokayī jino.

    ‘‘அனோமத³ஸ்ஸிமுனினோ, நிஸபோ⁴ நாம ஸாவகோ;

    ‘‘Anomadassimunino, nisabho nāma sāvako;

    பரிவுதோ ஸதஸஹஸ்ஸேஹி, ஸந்தசித்தேஹி தாதி³பி⁴.

    Parivuto satasahassehi, santacittehi tādibhi.

    ‘‘கீ²ணாஸவேஹி ஸுத்³தே⁴ஹி, ச²ளபி⁴ஞ்ஞேஹி ஜா²யிபி⁴;

    ‘‘Khīṇāsavehi suddhehi, chaḷabhiññehi jhāyibhi;

    சித்தமஞ்ஞாய பு³த்³த⁴ஸ்ஸ, உபேஸி லோகனாயகங்.

    Cittamaññāya buddhassa, upesi lokanāyakaṃ.

    ‘‘அந்தலிக்கே² டி²தா தத்த², பத³க்கி²ணமகங்ஸு தே;

    ‘‘Antalikkhe ṭhitā tattha, padakkhiṇamakaṃsu te;

    நமஸ்ஸந்தா பஞ்ஜலிகா, ஓதருங் பு³த்³த⁴ஸந்திகே.

    Namassantā pañjalikā, otaruṃ buddhasantike.

    ‘‘அனோமத³ஸ்ஸீ ப⁴க³வா, லோகஜெட்டோ² நராஸபோ⁴;

    ‘‘Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;

    பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ நிஸீதி³த்வா, ஸிதங் பாதுகரீ ஜினோ.

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, sitaṃ pātukarī jino.

    ‘‘வருணோ நாமுபட்டா²கோ, அனோமத³ஸ்ஸிஸ்ஸ ஸத்து²னோ;

    ‘‘Varuṇo nāmupaṭṭhāko, anomadassissa satthuno;

    ஏகங்ஸங் சீவரங் கத்வா, அபுச்சி² லோகனாயகங்.

    Ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā, apucchi lokanāyakaṃ.

    ‘‘கோ நு கோ² ப⁴க³வா ஹேது, ஸிதகம்மஸ்ஸ ஸத்து²னோ;

    ‘‘Ko nu kho bhagavā hetu, sitakammassa satthuno;

    ந ஹி பு³த்³தா⁴ அஹேதூஹி, ஸிதங் பாதுகரொந்தி தே.

    Na hi buddhā ahetūhi, sitaṃ pātukaronti te.

    ‘‘அனோமத³ஸ்ஸீ ப⁴க³வா, லோகஜெட்டோ² நராஸபோ⁴;

    ‘‘Anomadassī bhagavā, lokajeṭṭho narāsabho;

    பி⁴க்கு²மஜ்ஜே² நிஸீதி³த்வா, இமங் கா³த²ங் அபா⁴ஸத².

    Bhikkhumajjhe nisīditvā, imaṃ gāthaṃ abhāsatha.

    ‘‘யோ மங் புப்பே²ன பூஜேஸி, ஞாணஞ்சாபி அனுத்த²வி;

    ‘‘Yo maṃ pupphena pūjesi, ñāṇañcāpi anutthavi;

    தமஹங் கித்தயிஸ்ஸாமி, ஸுணோத² மம பா⁴ஸதோ.

    Tamahaṃ kittayissāmi, suṇotha mama bhāsato.

    ‘‘பு³த்³த⁴ஸ்ஸ கி³ரமஞ்ஞாய, ஸப்³பே³ தே³வா ஸமாக³தா;

    ‘‘Buddhassa giramaññāya, sabbe devā samāgatā;

    ஸத்³த⁴ம்மங் ஸோதுகாமா தே, ஸம்பு³த்³த⁴முபஸங்கமுங்.

    Saddhammaṃ sotukāmā te, sambuddhamupasaṅkamuṃ.

    ‘‘த³ஸஸு லோகதா⁴தூஸு, தே³வகாயா மஹித்³தி⁴கா;

    ‘‘Dasasu lokadhātūsu, devakāyā mahiddhikā;

    ஸத்³த⁴ம்மங் ஸோதுகாமா தே, ஸம்பு³த்³த⁴முபஸங்கமுங்.

    Saddhammaṃ sotukāmā te, sambuddhamupasaṅkamuṃ.

    ‘‘ஹத்தீ² அஸ்ஸா ரதா² பத்தீ, ஸேனா ச சதுரங்கி³னீ;

    ‘‘Hatthī assā rathā pattī, senā ca caturaṅginī;

    பரிவாரெஸ்ஸந்திமங் நிச்சங், பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.

    Parivāressantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ஸட்டி²தூரியஸஹஸ்ஸானி, பே⁴ரியோ ஸமலங்கதா;

    ‘‘Saṭṭhitūriyasahassāni, bheriyo samalaṅkatā;

    உபட்டி²ஸ்ஸந்திமங் நிச்சங், பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.

    Upaṭṭhissantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ஸோளஸித்தி²ஸஹஸ்ஸானி, நாரியோ ஸமலங்கதா;

    ‘‘Soḷasitthisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    விசித்தவத்தா²ப⁴ரணா, ஆமுத்தமணிகுண்ட³லா.

    Vicittavatthābharaṇā, āmuttamaṇikuṇḍalā.

    ‘‘அளாரபம்ஹா ஹஸுலா, ஸுஸஞ்ஞா தனுமஜ்ஜி²மா;

    ‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;

    பரிவாரெஸ்ஸந்திமங் நிச்சங், பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.

    Parivāressantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘கப்பஸதஸஹஸ்ஸானி, தே³வலோகே ரமிஸ்ஸதி;

    ‘‘Kappasatasahassāni, devaloke ramissati;

    ஸஹஸ்ஸக்க²த்துங் சக்கவத்தீ, ராஜா ரட்டே² ப⁴விஸ்ஸதி.

    Sahassakkhattuṃ cakkavattī, rājā raṭṭhe bhavissati.

    ‘‘ஸஹஸ்ஸக்க²த்துங் தே³விந்தோ³, தே³வரஜ்ஜங் கரிஸ்ஸதி;

    ‘‘Sahassakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati;

    பதே³ஸரஜ்ஜங் விபுலங், க³ணனாதோ அஸங்கி²யங்.

    Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

    ‘‘பச்சி²மே ப⁴வஸம்பத்தே, மனுஸ்ஸத்தங் க³மிஸ்ஸதி;

    ‘‘Pacchime bhavasampatte, manussattaṃ gamissati;

    ப்³ராஹ்மணீ ஸாரியா நாம, தா⁴ரயிஸ்ஸதி குச்சி²னா.

    Brāhmaṇī sāriyā nāma, dhārayissati kucchinā.

    ‘‘மாதுயா நாமகொ³த்தேன, பஞ்ஞாயிஸ்ஸதியங் நரோ;

    ‘‘Mātuyā nāmagottena, paññāyissatiyaṃ naro;

    ஸாரிபுத்தோதி நாமேன, திக்க²பஞ்ஞோ ப⁴விஸ்ஸதி.

    Sāriputtoti nāmena, tikkhapañño bhavissati.

    ‘‘அஸீதிகோடீ ச²ட்³டெ³த்வா, பப்³ப³ஜிஸ்ஸதிகிஞ்சனோ;

    ‘‘Asītikoṭī chaḍḍetvā, pabbajissatikiñcano;

    க³வேஸந்தோ ஸந்திபத³ங், சரிஸ்ஸதி மஹிங் இமங்.

    Gavesanto santipadaṃ, carissati mahiṃ imaṃ.

    ‘‘அபரிமெய்யே இதோ கப்பே, ஓக்காககுலஸம்ப⁴வோ;

    ‘‘Aparimeyye ito kappe, okkākakulasambhavo;

    கோ³தமோ நாம கொ³த்தேன, ஸத்தா² லோகே ப⁴விஸ்ஸதி.

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ‘‘தஸ்ஸ த⁴ம்மேஸு தா³யாதோ³, ஓரஸோ த⁴ம்மனிம்மிதோ;

    ‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    ஸாரிபுத்தோதி நாமேன, ஹெஸ்ஸதி அக்³க³ஸாவகோ.

    Sāriputtoti nāmena, hessati aggasāvako.

    ‘‘அயங் பா⁴கீ³ரதீ² க³ங்கா³, ஹிமவந்தா பபா⁴விதா;

    ‘‘Ayaṃ bhāgīrathī gaṅgā, himavantā pabhāvitā;

    மஹாஸமுத்³த³மப்பேதி, தப்பயந்தீ மஹோத³தி⁴ங்.

    Mahāsamuddamappeti, tappayantī mahodadhiṃ.

    ‘‘ததே²வாயங் ஸாரிபுத்தோ, ஸகே தீஸு விஸாரதோ³;

    ‘‘Tathevāyaṃ sāriputto, sake tīsu visārado;

    பஞ்ஞாய பாரமிங் க³ந்த்வா, தப்பயிஸ்ஸதி பாணினே.

    Paññāya pāramiṃ gantvā, tappayissati pāṇine.

    ‘‘ஹிமவந்தமுபாதா³ய , ஸாக³ரஞ்ச மஹோத³தி⁴ங்;

    ‘‘Himavantamupādāya , sāgarañca mahodadhiṃ;

    எத்த²ந்தரே யங் புலினங், க³ணனாதோ அஸங்கி²யங்.

    Etthantare yaṃ pulinaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

    ‘‘தம்பி ஸக்கா அஸேஸேன, ஸங்கா²துங் க³ணனா யதா²;

    ‘‘Tampi sakkā asesena, saṅkhātuṃ gaṇanā yathā;

    ந த்வேவ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ, பஞ்ஞாயந்தோ ப⁴விஸ்ஸதி.

    Na tveva sāriputtassa, paññāyanto bhavissati.

    ‘‘லக்கே² ட²பியமானம்ஹி, கீ²யே க³ங்கா³ய வாலுகா;

    ‘‘Lakkhe ṭhapiyamānamhi, khīye gaṅgāya vālukā;

    ந த்வேவ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ, பஞ்ஞாயந்தோ ப⁴விஸ்ஸதி.

    Na tveva sāriputtassa, paññāyanto bhavissati.

    ‘‘மஹாஸமுத்³தே³ ஊமியோ, க³ணனாதோ அஸங்கி²யா;

    ‘‘Mahāsamudde ūmiyo, gaṇanāto asaṅkhiyā;

    ததே²வ ஸாரிபுத்தஸ்ஸ, பஞ்ஞாயந்தோ ந ஹெஸ்ஸதி.

    Tatheva sāriputtassa, paññāyanto na hessati.

    ‘‘ஆராத⁴யித்வா ஸம்பு³த்³த⁴ங், கோ³தமங் ஸக்யபுங்க³வங்;

    ‘‘Ārādhayitvā sambuddhaṃ, gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ;

    பஞ்ஞாய பாரமிங் க³ந்த்வா, ஹெஸ்ஸதி அக்³க³ஸாவகோ.

    Paññāya pāramiṃ gantvā, hessati aggasāvako.

    ‘‘பவத்திதங் த⁴ம்மசக்கங், ஸக்யபுத்தேன தாதி³னா;

    ‘‘Pavattitaṃ dhammacakkaṃ, sakyaputtena tādinā;

    அனுவத்தெஸ்ஸதி ஸம்மா, வஸ்ஸெந்தோ த⁴ம்மவுட்டி²யோ.

    Anuvattessati sammā, vassento dhammavuṭṭhiyo.

    ‘‘ஸப்³ப³மேதங் அபி⁴ஞ்ஞாய, கோ³தமோ ஸக்யபுங்க³வோ;

    ‘‘Sabbametaṃ abhiññāya, gotamo sakyapuṅgavo;

    பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ நிஸீதி³த்வா, அக்³க³ட்டா²னே ட²பெஸ்ஸதி.

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, aggaṭṭhāne ṭhapessati.

    ‘‘அஹோ மே ஸுகதங் கம்மங், அனோமத³ஸ்ஸிஸ்ஸ ஸத்து²னோ;

    ‘‘Aho me sukataṃ kammaṃ, anomadassissa satthuno;

    யஸ்ஸாஹங் காரங் கத்வான, ஸப்³ப³த்த² பாரமிங் க³தோ.

    Yassāhaṃ kāraṃ katvāna, sabbattha pāramiṃ gato.

    ‘‘அபரிமெய்யே கதங் கம்மங், ப²லங் த³ஸ்ஸேதி மே இத⁴;

    ‘‘Aparimeyye kataṃ kammaṃ, phalaṃ dasseti me idha;

    ஸுமுத்தோ ஸரவேகோ³வ, கிலேஸே ஜா²பயிங் அஹங்.

    Sumutto saravegova, kilese jhāpayiṃ ahaṃ.

    ‘‘அஸங்க²தங் க³வேஸந்தோ, நிப்³பா³னங் அசலங் பத³ங்;

    ‘‘Asaṅkhataṃ gavesanto, nibbānaṃ acalaṃ padaṃ;

    விசினங் தித்தி²யே ஸப்³பே³, ஏஸாஹங் ஸங்ஸரிங் ப⁴வே.

    Vicinaṃ titthiye sabbe, esāhaṃ saṃsariṃ bhave.

    ‘‘யதா²பி ப்³யாதி⁴தோ போஸோ, பரியேஸெய்ய ஓஸத⁴ங்;

    ‘‘Yathāpi byādhito poso, pariyeseyya osadhaṃ;

    விசினெய்ய வனங் ஸப்³ப³ங், ப்³யாதி⁴தோ பரிமுத்தியா.

    Vicineyya vanaṃ sabbaṃ, byādhito parimuttiyā.

    ‘‘அஸங்க²தங் க³வேஸந்தோ, நிப்³பா³னங் அமதங் பத³ங்;

    ‘‘Asaṅkhataṃ gavesanto, nibbānaṃ amataṃ padaṃ;

    அப்³போ³கிண்ணங் பஞ்சஸதங், பப்³ப³ஜிங் இஸிபப்³ப³ஜங்.

    Abbokiṇṇaṃ pañcasataṃ, pabbajiṃ isipabbajaṃ.

    ‘‘ஜடாபா⁴ரேன ப⁴ரிதோ, அஜினுத்தரனிவாஸனோ;

    ‘‘Jaṭābhārena bharito, ajinuttaranivāsano;

    அபி⁴ஞ்ஞாபாரமிங் க³ந்த்வா, ப்³ரஹ்மலோகங் அக³ச்சி²ஹங்.

    Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokaṃ agacchihaṃ.

    ‘‘நத்தி² பா³ஹிரகே ஸுத்³தி⁴, ட²பெத்வா ஜினஸாஸனங்;

    ‘‘Natthi bāhirake suddhi, ṭhapetvā jinasāsanaṃ;

    யே கேசி பு³த்³தி⁴மா ஸத்தா, ஸுஜ்ஜ²ந்தி ஜினஸாஸனே.

    Ye keci buddhimā sattā, sujjhanti jinasāsane.

    ‘‘அத்தகாரமயங் ஏதங், நயித³ங் இதிஹீதிஹங்;

    ‘‘Attakāramayaṃ etaṃ, nayidaṃ itihītihaṃ;

    அஸங்க²தங் க³வேஸந்தோ, குதித்தே² ஸஞ்சரிங் அஹங்.

    Asaṅkhataṃ gavesanto, kutitthe sañcariṃ ahaṃ.

    ‘‘யதா² ஸாரத்தி²கோ போஸோ, கத³லிங் செ²த்வான பா²லயே;

    ‘‘Yathā sāratthiko poso, kadaliṃ chetvāna phālaye;

    ந தத்த² ஸாரங் விந்தெ³ய்ய, ஸாரேன ரித்தகோ ஹி ஸோ.

    Na tattha sāraṃ vindeyya, sārena rittako hi so.

    ‘‘ததே²வ தித்தி²யா லோகே, நானாதி³ட்டீ² ப³ஹுஜ்ஜனா.

    ‘‘Tatheva titthiyā loke, nānādiṭṭhī bahujjanā.

    அஸங்க²தேன ரித்தாஸே, ஸாரேன கத³லீ யதா².

    Asaṅkhatena rittāse, sārena kadalī yathā.

    ‘‘பச்சி²மே ப⁴வஸம்பத்தே, ப்³ரஹ்மப³ந்து⁴ அஹோஸஹங்;

    ‘‘Pacchime bhavasampatte, brahmabandhu ahosahaṃ;

    மஹாபோ⁴க³ங் ச²ட்³டெ³த்வான, பப்³ப³ஜிங் அனகா³ரியங்.

    Mahābhogaṃ chaḍḍetvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ.

    ‘‘அஜ்ஜா²யகோ மந்தத⁴ரோ, திண்ணங் வேதா³ன பாரகூ³;

    ‘‘Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;

    ப்³ராஹ்மணோ ஸஞ்சயோ நாம, தஸ்ஸ மூலே வஸாமஹங்.

    Brāhmaṇo sañcayo nāma, tassa mūle vasāmahaṃ.

    ‘‘ஸாவகோ தே மஹாவீர, அஸ்ஸஜி நாம ப்³ராஹ்மணோ;

    ‘‘Sāvako te mahāvīra, assaji nāma brāhmaṇo;

    து³ராஸதோ³ உக்³க³தேஜோ, பிண்டா³ய சரதீ ததா³.

    Durāsado uggatejo, piṇḍāya caratī tadā.

    ‘‘தமத்³த³ஸாஸிங் ஸப்பஞ்ஞங், முனிங் மோனே ஸமாஹிதங்;

    ‘‘Tamaddasāsiṃ sappaññaṃ, muniṃ mone samāhitaṃ;

    ஸந்தசித்தங் மஹானாக³ங், ஸுபு²ல்லங் பது³மங் யதா².

    Santacittaṃ mahānāgaṃ, suphullaṃ padumaṃ yathā.

    ‘‘தி³ஸ்வா மே சித்தமுப்பஜ்ஜி, ஸுத³ந்தங் ஸுத்³த⁴மானஸங்;

    ‘‘Disvā me cittamuppajji, sudantaṃ suddhamānasaṃ;

    உஸப⁴ங் பவரங் வீரங், அரஹாயங் ப⁴விஸ்ஸதி.

    Usabhaṃ pavaraṃ vīraṃ, arahāyaṃ bhavissati.

    ‘‘பாஸாதி³கோ இரியதி, அபி⁴ரூபோ ஸுஸங்வுதோ;

    ‘‘Pāsādiko iriyati, abhirūpo susaṃvuto;

    உத்தமே த³மதே² த³ந்தோ, அமதத³ஸ்ஸீ ப⁴விஸ்ஸதி.

    Uttame damathe danto, amatadassī bhavissati.

    ‘‘யங்னூனாஹங் உத்தமத்த²ங், புச்செ²ய்யங் துட்ட²மானஸங்;

    ‘‘Yaṃnūnāhaṃ uttamatthaṃ, puccheyyaṃ tuṭṭhamānasaṃ;

    ஸோ மே புட்டோ² கதெ²ஸ்ஸதி, படிபுச்சா²மஹங் ததா³.

    So me puṭṭho kathessati, paṭipucchāmahaṃ tadā.

    ‘‘பிண்ட³பாதங் சரந்தஸ்ஸ, பச்ச²தோ அக³மாஸஹங்;

    ‘‘Piṇḍapātaṃ carantassa, pacchato agamāsahaṃ;

    ஓகாஸங் படிமானெந்தோ, புச்சி²துங் அமதங் பத³ங்.

    Okāsaṃ paṭimānento, pucchituṃ amataṃ padaṃ.

    ‘‘வீதி²ந்தரே அனுப்பத்தங், உபக³ந்த்வான புச்ச²ஹங்;

    ‘‘Vīthintare anuppattaṃ, upagantvāna pucchahaṃ;

    கத²ங் கொ³த்தோஸி த்வங் வீர, கஸ்ஸ ஸிஸ்ஸோஸி மாரிஸ.

    Kathaṃ gottosi tvaṃ vīra, kassa sissosi mārisa.

    ‘‘ஸோ மே புட்டோ² வியாகாஸி, அஸம்பீ⁴தோவ கேஸரீ;

    ‘‘So me puṭṭho viyākāsi, asambhītova kesarī;

    பு³த்³தோ⁴ லோகே ஸமுப்பன்னோ, தஸ்ஸ ஸிஸ்ஸொம்ஹி ஆவுஸோ.

    Buddho loke samuppanno, tassa sissomhi āvuso.

    ‘‘கீதி³ஸங் தே மஹாவீர, அனுஜாதோ மஹாயஸோ;

    ‘‘Kīdisaṃ te mahāvīra, anujāto mahāyaso;

    பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனங் த⁴ம்மங், ஸாது⁴ மே கத²யஸ்ஸு போ⁴.

    Buddhassa sāsanaṃ dhammaṃ, sādhu me kathayassu bho.

    ‘‘ஸோ மே புட்டோ² கதீ² ஸப்³ப³ங், க³ம்பீ⁴ரங் நிபுணங் பத³ங்;

    ‘‘So me puṭṭho kathī sabbaṃ, gambhīraṃ nipuṇaṃ padaṃ;

    தண்ஹாஸல்லஸ்ஸ ஹந்தாரங், ஸப்³ப³து³க்கா²பனூத³னங்.

    Taṇhāsallassa hantāraṃ, sabbadukkhāpanūdanaṃ.

    ‘‘யே த⁴ம்மா ஹேதுப்பப⁴வா, தேஸங் ஹேதுங் ததா²க³தோ ஆஹ;

    ‘‘Ye dhammā hetuppabhavā, tesaṃ hetuṃ tathāgato āha;

    தேஸஞ்ச யோ நிரோதோ⁴, ஏவங்வாதீ³ மஹாஸமணோ.

    Tesañca yo nirodho, evaṃvādī mahāsamaṇo.

    ‘‘ஸோஹங் விஸ்ஸஜ்ஜிதே பஞ்ஹே, பட²மங் ப²லமஜ்ஜ²க³ங்;

    ‘‘Sohaṃ vissajjite pañhe, paṭhamaṃ phalamajjhagaṃ;

    விரஜோ விமலோ ஆஸிங், ஸுத்வான ஜினஸாஸனங்.

    Virajo vimalo āsiṃ, sutvāna jinasāsanaṃ.

    ‘‘ஸுத்வான முனினோ வாக்யங், பஸ்ஸித்வா த⁴ம்மமுத்தமங்;

    ‘‘Sutvāna munino vākyaṃ, passitvā dhammamuttamaṃ;

    பரியோகா³ள்ஹஸத்³த⁴ம்மோ, இமங் கா³த²மபா⁴ஸஹங்.

    Pariyogāḷhasaddhammo, imaṃ gāthamabhāsahaṃ.

    ‘‘ஏஸேவ த⁴ம்மோ யதி³ தாவதே³வ, பச்சப்³யத² பத³மஸோகங்;

    ‘‘Eseva dhammo yadi tāvadeva, paccabyatha padamasokaṃ;

    அதி³ட்ட²ங் அப்³ப⁴தீதங், ப³ஹுகேஹி கப்பனஹுதேஹி.

    Adiṭṭhaṃ abbhatītaṃ, bahukehi kappanahutehi.

    ‘‘ய்வாஹங் த⁴ம்மங் க³வேஸந்தோ, குதித்தே² ஸஞ்சரிங் அஹங்;

    ‘‘Yvāhaṃ dhammaṃ gavesanto, kutitthe sañcariṃ ahaṃ;

    ஸோ மே அத்தோ² அனுப்பத்தோ, காலோ மே நப்பமஜ்ஜிதுங்.

    So me attho anuppatto, kālo me nappamajjituṃ.

    ‘‘தோஸிதோஹங் அஸ்ஸஜினா, பத்வான அசலங் பத³ங்;

    ‘‘Tositohaṃ assajinā, patvāna acalaṃ padaṃ;

    ஸஹாயகங் க³வேஸந்தோ, அஸ்ஸமங் அக³மாஸஹங்.

    Sahāyakaṃ gavesanto, assamaṃ agamāsahaṃ.

    ‘‘தூ³ரதோவ மமங் தி³ஸ்வா, ஸஹாயோ மே ஸுஸிக்கி²தோ;

    ‘‘Dūratova mamaṃ disvā, sahāyo me susikkhito;

    இரியாபத²ஸம்பன்னோ, இத³ங் வசனமப்³ரவி.

    Iriyāpathasampanno, idaṃ vacanamabravi.

    ‘‘பஸன்னமுக²னெத்தோஸி, முனிபா⁴வோவ தி³ஸ்ஸதி;

    ‘‘Pasannamukhanettosi, munibhāvova dissati;

    அமதாதி⁴க³தோ கச்சி, நிப்³பா³னமச்சுதங் பத³ங்.

    Amatādhigato kacci, nibbānamaccutaṃ padaṃ.

    ‘‘ஸுபா⁴னுரூபோ ஆயாஸி, ஆனேஞ்ஜகாரிதோ விய;

    ‘‘Subhānurūpo āyāsi, āneñjakārito viya;

    த³ந்தோவ த³ந்தத³மதோ², உபஸந்தோஸி ப்³ராஹ்மண.

    Dantova dantadamatho, upasantosi brāhmaṇa.

    ‘‘அமதங் மயாதி⁴க³தங், ஸோகஸல்லாபனூத³னங்;

    ‘‘Amataṃ mayādhigataṃ, sokasallāpanūdanaṃ;

    த்வம்பி தங் அதி⁴க³ச்சே²ஸி, க³ச்சா²ம பு³த்³த⁴ஸந்திகங்.

    Tvampi taṃ adhigacchesi, gacchāma buddhasantikaṃ.

    ‘‘ஸாதூ⁴தி ஸோ படிஸ்ஸுத்வா, ஸஹாயோ மே ஸுஸிக்கி²தோ;

    ‘‘Sādhūti so paṭissutvā, sahāyo me susikkhito;

    ஹத்தே²ன ஹத்த²ங் க³ண்ஹித்வா, உபக³ம்ம தவந்திகங்.

    Hatthena hatthaṃ gaṇhitvā, upagamma tavantikaṃ.

    ‘‘உபோ⁴பி பப்³ப³ஜிஸ்ஸாம, ஸக்யபுத்த தவந்திகே;

    ‘‘Ubhopi pabbajissāma, sakyaputta tavantike;

    தவ ஸாஸனமாக³ம்ம, விஹராம அனாஸவா.

    Tava sāsanamāgamma, viharāma anāsavā.

    ‘‘கோலிதோ இத்³தி⁴யா ஸெட்டோ², அஹங் பஞ்ஞாய பாரகோ³;

    ‘‘Kolito iddhiyā seṭṭho, ahaṃ paññāya pārago;

    உபோ⁴வ ஏகதோ ஹுத்வா, ஸாஸனங் ஸோப⁴யாமஸே.

    Ubhova ekato hutvā, sāsanaṃ sobhayāmase.

    ‘‘அபரியோஸிதஸங்கப்போ, குதித்தே² ஸஞ்சரிங் அஹங்;

    ‘‘Apariyositasaṅkappo, kutitthe sañcariṃ ahaṃ;

    தவ த³ஸ்ஸனமாக³ம்ம, ஸங்கப்போ பூரிதோ மம.

    Tava dassanamāgamma, saṅkappo pūrito mama.

    ‘‘பத²வியங் பதிட்டா²ய, புப்ப²ந்தி ஸமயே து³மா;

    ‘‘Pathaviyaṃ patiṭṭhāya, pupphanti samaye dumā;

    தி³ப்³ப³க³ந்தா⁴ ஸம்பவந்தி, தோஸெந்தி ஸப்³ப³பாணினங்.

    Dibbagandhā sampavanti, tosenti sabbapāṇinaṃ.

    ‘‘ததே²வாஹங் மஹாவீர, ஸக்யபுத்த மஹாயஸ;

    ‘‘Tathevāhaṃ mahāvīra, sakyaputta mahāyasa;

    ஸாஸனே தே பதிட்டா²ய, ஸமயேஸாமி புப்பி²துங்.

    Sāsane te patiṭṭhāya, samayesāmi pupphituṃ.

    ‘‘விமுத்திபுப்ப²ங் ஏஸந்தோ, ப⁴வஸங்ஸாரமோசனங்;

    ‘‘Vimuttipupphaṃ esanto, bhavasaṃsāramocanaṃ;

    விமுத்திபுப்ப²லாபே⁴ன, தோஸேமி ஸப்³ப³பாணினங்.

    Vimuttipupphalābhena, tosemi sabbapāṇinaṃ.

    ‘‘யாவதா பு³த்³த⁴கெ²த்தம்ஹி, ட²பெத்வான மஹாமுனிங்;

    ‘‘Yāvatā buddhakhettamhi, ṭhapetvāna mahāmuniṃ;

    பஞ்ஞாய ஸதி³ஸோ நத்தி², தவ புத்தஸ்ஸ சக்கு²ம.

    Paññāya sadiso natthi, tava puttassa cakkhuma.

    ‘‘ஸுவினீதா ச தே ஸிஸ்ஸா, பரிஸா சஸுஸிக்கி²தா;

    ‘‘Suvinītā ca te sissā, parisā casusikkhitā;

    உத்தமே த³மதே² த³ந்தா, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Uttame damathe dantā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘ஜா²யீ ஜா²னரதா தீ⁴ரா, ஸந்தசித்தா ஸமாஹிதா;

    ‘‘Jhāyī jhānaratā dhīrā, santacittā samāhitā;

    முனீ மோனெய்யஸம்பன்னா, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Munī moneyyasampannā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘அப்பிச்சா² நிபகா தீ⁴ரா, அப்பாஹாரா அலோலுபா;

    ‘‘Appicchā nipakā dhīrā, appāhārā alolupā;

    லாபா⁴லாபே⁴ன ஸந்துட்டா², பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Lābhālābhena santuṭṭhā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘ஆரஞ்ஞிகா து⁴தரதா, ஜா²யினோ லூக²சீவரா;

    ‘‘Āraññikā dhutaratā, jhāyino lūkhacīvarā;

    விவேகாபி⁴ரதா தீ⁴ரா, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Vivekābhiratā dhīrā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘படிபன்னா ப²லட்டா² ச, ஸேகா² ப²லஸமங்கி³னோ;

    ‘‘Paṭipannā phalaṭṭhā ca, sekhā phalasamaṅgino;

    ஆஸீஸகா உத்தமத்த²ங், பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Āsīsakā uttamatthaṃ, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘ஸோதாபன்னா ச விமலா, ஸகதா³கா³மினோ ச யே;

    ‘‘Sotāpannā ca vimalā, sakadāgāmino ca ye;

    அனாகா³மீ ச அரஹா, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Anāgāmī ca arahā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘ஸதிபட்டா²னகுஸலா, பொ³ஜ்ஜ²ங்க³பா⁴வனாரதா;

    ‘‘Satipaṭṭhānakusalā, bojjhaṅgabhāvanāratā;

    ஸாவகா தே ப³ஹூ ஸப்³பே³, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Sāvakā te bahū sabbe, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘இத்³தி⁴பாதே³ஸு குஸலா, ஸமாதி⁴பா⁴வனாரதா;

    ‘‘Iddhipādesu kusalā, samādhibhāvanāratā;

    ஸம்மப்பதா⁴னானுயுத்தா, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Sammappadhānānuyuttā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘தேவிஜ்ஜா ச²ளபி⁴ஞ்ஞா ச, இத்³தி⁴யா பாரமிங் க³தா;

    ‘‘Tevijjā chaḷabhiññā ca, iddhiyā pāramiṃ gatā;

    பஞ்ஞாய பாரமிங் பத்தா, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Paññāya pāramiṃ pattā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘ஏதி³ஸா தே மஹாவீர, தவ ஸிஸ்ஸா ஸுஸிக்கி²தா;

    ‘‘Edisā te mahāvīra, tava sissā susikkhitā;

    து³ராஸதா³ உக்³க³தேஜா, பரிவாரெந்தி தங் ஸதா³.

    Durāsadā uggatejā, parivārenti taṃ sadā.

    ‘‘தேஹி ஸிஸ்ஸேஹி பரிவுதோ, ஸஞ்ஞதேஹி தபஸ்ஸிபி⁴;

    ‘‘Tehi sissehi parivuto, saññatehi tapassibhi;

    மிக³ராஜாவஸம்பீ⁴தோ, உளுராஜாவ ஸோப⁴ஸி.

    Migarājāvasambhīto, uḷurājāva sobhasi.

    ‘‘பத²வியங் பதிட்டா²ய, ருஹந்தி த⁴ரணீருஹா;

    ‘‘Pathaviyaṃ patiṭṭhāya, ruhanti dharaṇīruhā;

    வேபுல்லதங் பாபுணந்தி, ப²லஞ்ச த³ஸ்ஸயந்தி தே.

    Vepullataṃ pāpuṇanti, phalañca dassayanti te.

    ‘‘பத²வீஸதி³ஸோ த்வங்ஸி, ஸக்யபுத்த மஹாயஸ;

    ‘‘Pathavīsadiso tvaṃsi, sakyaputta mahāyasa;

    ஸாஸனே தே பதிட்டா²ய, லப⁴ந்தி அமதங் ப²லங்.

    Sāsane te patiṭṭhāya, labhanti amataṃ phalaṃ.

    ‘‘ஸிந்து⁴ ஸரஸ்ஸதீ சேவ, நந்தி³யோ சந்த³பா⁴கி³கா;

    ‘‘Sindhu sarassatī ceva, nandiyo candabhāgikā;

    க³ங்கா³ ச யமுனா சேவ, ஸரபூ⁴ ச அதோ² மஹீ.

    Gaṅgā ca yamunā ceva, sarabhū ca atho mahī.

    ‘‘ஏதாஸங் ஸந்த³மானானங், ஸாக³ரோவ ஸம்படிச்ச²தி;

    ‘‘Etāsaṃ sandamānānaṃ, sāgarova sampaṭicchati;

    ஜஹந்தி புரிமங் நாமங், ஸாக³ரோதேவ ஞாயதி.

    Jahanti purimaṃ nāmaṃ, sāgaroteva ñāyati.

    ‘‘ததே²விமே சதுப்³ப³ண்ணா, பப்³ப³ஜித்வா தவந்திகே;

    ‘‘Tathevime catubbaṇṇā, pabbajitvā tavantike;

    ஜஹந்தி புரிமங் நாமங், பு³த்³த⁴புத்தாதி ஞாயரே.

    Jahanti purimaṃ nāmaṃ, buddhaputtāti ñāyare.

    ‘‘யதா²பி சந்தோ³ விமலோ, க³ச்ச²ங் ஆகாஸதா⁴துயா;

    ‘‘Yathāpi cando vimalo, gacchaṃ ākāsadhātuyā;

    ஸப்³பே³ தாரக³ணே லோகே, ஆபா⁴ய அதிரோசதி.

    Sabbe tāragaṇe loke, ābhāya atirocati.

    ‘‘ததே²வ த்வங் மஹாவீர, பரிவுதோ தே³வமானுஸே;

    ‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, parivuto devamānuse;

    ஏதே ஸப்³பே³ அதிக்கம்ம, ஜலஸி ஸப்³ப³தா³ துவங்.

    Ete sabbe atikkamma, jalasi sabbadā tuvaṃ.

    ‘‘க³ம்பீ⁴ரே உட்டி²தா ஊமீ, ந வேலமதிவத்தரே;

    ‘‘Gambhīre uṭṭhitā ūmī, na velamativattare;

    ஸப்³பா³ வேலங்வ பு²ஸந்தி, ஸஞ்சுண்ணா விகிரந்தி தா.

    Sabbā velaṃva phusanti, sañcuṇṇā vikiranti tā.

    ‘‘ததே²வ தித்தி²யா லோகே, நானாதி³ட்டீ² ப³ஹுஜ்ஜனா;

    ‘‘Tatheva titthiyā loke, nānādiṭṭhī bahujjanā;

    த⁴ம்மங் வாதி³துகாமா தே, நாதிவத்தந்தி தங் முனிங்.

    Dhammaṃ vāditukāmā te, nātivattanti taṃ muniṃ.

    ‘‘ஸசே ச தங் பாபுணந்தி, படிவாதே³ஹி சக்கு²ம;

    ‘‘Sace ca taṃ pāpuṇanti, paṭivādehi cakkhuma;

    தவந்திகங் உபக³ந்த்வா, ஸஞ்சுண்ணாவ ப⁴வந்தி தே.

    Tavantikaṃ upagantvā, sañcuṇṇāva bhavanti te.

    ‘‘யதா²பி உத³கே ஜாதா, குமுதா³ மந்தா³லகா ப³ஹூ;

    ‘‘Yathāpi udake jātā, kumudā mandālakā bahū;

    உபலிம்பந்தி தோயேன, கத்³த³மகலலேன ச.

    Upalimpanti toyena, kaddamakalalena ca.

    ‘‘ததே²வ ப³ஹுகா ஸத்தா, லோகே ஜாதா விரூஹரே;

    ‘‘Tatheva bahukā sattā, loke jātā virūhare;

    அட்டிதா ராக³தோ³ஸேன, கத்³த³மே குமுத³ங் யதா².

    Aṭṭitā rāgadosena, kaddame kumudaṃ yathā.

    ‘‘யதா²பி பது³மங் ஜலஜங், ஜலமஜ்ஜே² விரூஹதி;

    ‘‘Yathāpi padumaṃ jalajaṃ, jalamajjhe virūhati;

    ந ஸோ லிம்பதி தோயேன, பரிஸுத்³தோ⁴ ஹி கேஸரீ.

    Na so limpati toyena, parisuddho hi kesarī.

    ‘‘ததே²வ த்வங் மஹாவீர, லோகே ஜாதோ மஹாமுனி;

    ‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, loke jāto mahāmuni;

    நோபலிம்பஸி லோகேன, தோயேன பது³மங் யதா².

    Nopalimpasi lokena, toyena padumaṃ yathā.

    ‘‘யதா²பி ரம்மகே மாஸே, ப³ஹூ புப்ப²ந்தி வாரிஜா;

    ‘‘Yathāpi rammake māse, bahū pupphanti vārijā;

    நாதிக்கமந்தி தங் மாஸங், ஸமயோ புப்ப²னாய ஸோ.

    Nātikkamanti taṃ māsaṃ, samayo pupphanāya so.

    ‘‘ததே²வ த்வங் மஹாவீர, புப்பி²தோ தே விமுத்தியா;

    ‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, pupphito te vimuttiyā;

    ஸாஸனங் நாதிவத்தந்தி, பது³மங் வாரிஜங் யதா².

    Sāsanaṃ nātivattanti, padumaṃ vārijaṃ yathā.

    ‘‘ஸுபுப்பி²தோ ஸாலராஜா, தி³ப்³ப³க³ந்த⁴ங் பவாயதி;

    ‘‘Supupphito sālarājā, dibbagandhaṃ pavāyati;

    அஞ்ஞஸாலேஹி பரிவுதோ, ஸாலராஜாவ ஸோப⁴தி.

    Aññasālehi parivuto, sālarājāva sobhati.

    ‘‘ததே²வ த்வங் மஹாவீர, பு³த்³த⁴ஞாணேன புப்பி²தோ;

    ‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, buddhañāṇena pupphito;

    பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ, ஸாலராஜாவ ஸோப⁴ஸி.

    Bhikkhusaṅghaparivuto, sālarājāva sobhasi.

    ‘‘யதா²பி ஸேலோ ஹிமவா, ஓஸதோ⁴ ஸப்³ப³பாணினங்;

    ‘‘Yathāpi selo himavā, osadho sabbapāṇinaṃ;

    நாகா³னங் அஸுரானஞ்ச, தே³வதானஞ்ச ஆலயோ.

    Nāgānaṃ asurānañca, devatānañca ālayo.

    ‘‘ததே²வ த்வங் மஹாவீர, ஓஸதோ⁴ விய பாணினங்;

    ‘‘Tatheva tvaṃ mahāvīra, osadho viya pāṇinaṃ;

    தேவிஜ்ஜா ச²ளபி⁴ஞ்ஞா ச, இத்³தி⁴யா பாரமிங் க³தா.

    Tevijjā chaḷabhiññā ca, iddhiyā pāramiṃ gatā.

    ‘‘அனுஸிட்டா² மஹாவீர, தயா காருணிகேன தே;

    ‘‘Anusiṭṭhā mahāvīra, tayā kāruṇikena te;

    ரமந்தி த⁴ம்மரதியா, வஸந்தி தவ ஸாஸனே.

    Ramanti dhammaratiyā, vasanti tava sāsane.

    ‘‘மிக³ராஜா யதா² ஸீஹோ, அபி⁴னிக்க²ம்ம ஆஸயா;

    ‘‘Migarājā yathā sīho, abhinikkhamma āsayā;

    சதுத்³தி³ஸானுவிலோகெத்வா, திக்க²த்துங் அபி⁴னாத³தி.

    Catuddisānuviloketvā, tikkhattuṃ abhinādati.

    ‘‘ஸப்³பே³ மிகா³ உத்தஸந்தி, மிக³ராஜஸ்ஸ க³ஜ்ஜதோ;

    ‘‘Sabbe migā uttasanti, migarājassa gajjato;

    ததா² ஹி ஜாதிமா ஏஸோ, பஸூ தாஸேதி ஸப்³ப³தா³.

    Tathā hi jātimā eso, pasū tāseti sabbadā.

    ‘‘க³ஜ்ஜதோ தே மஹாவீர, வஸுதா⁴ ஸம்பகம்பதி;

    ‘‘Gajjato te mahāvīra, vasudhā sampakampati;

    போ³த⁴னெய்யாவபு³ஜ்ஜ²ந்தி, தஸந்தி மாரகாயிகா.

    Bodhaneyyāvabujjhanti, tasanti mārakāyikā.

    ‘‘தஸந்தி தித்தி²யா ஸப்³பே³, நத³தோ தே மஹாமுனி;

    ‘‘Tasanti titthiyā sabbe, nadato te mahāmuni;

    காகா ஸேனாவ விப்³ப⁴ந்தா, மிக³ரஞ்ஞா யதா² மிகா³.

    Kākā senāva vibbhantā, migaraññā yathā migā.

    ‘‘யே கேசி க³ணினோ லோகே, ஸத்தா²ரோதி பவுச்சரே;

    ‘‘Ye keci gaṇino loke, satthāroti pavuccare;

    பரம்பராக³தங் த⁴ம்மங், தே³ஸெந்தி பரிஸாய தே.

    Paramparāgataṃ dhammaṃ, desenti parisāya te.

    ‘‘ந ஹேவங் த்வங் மஹாவீர, த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி பாணினங்;

    ‘‘Na hevaṃ tvaṃ mahāvīra, dhammaṃ desesi pāṇinaṃ;

    ஸாமங் ஸச்சானி பு³ஜ்ஜி²த்வா, கேவலங் போ³தி⁴பக்கி²யங்.

    Sāmaṃ saccāni bujjhitvā, kevalaṃ bodhipakkhiyaṃ.

    ‘‘ஆஸயானுஸயங் ஞத்வா; இந்த்³ரியானங் ப³லாப³லங்;

    ‘‘Āsayānusayaṃ ñatvā; indriyānaṃ balābalaṃ;

    ப⁴ப்³பா³ப⁴ப்³பே³ விதி³த்வான, மஹாமேகோ⁴வ க³ஜ்ஜஸி.

    Bhabbābhabbe viditvāna, mahāmeghova gajjasi.

    ‘‘சக்கவாளபரியந்தா, நிஸின்னா பரிஸா ப⁴வே;

    ‘‘Cakkavāḷapariyantā, nisinnā parisā bhave;

    நானாதி³ட்டீ² விசினந்தங், விமதிச்சே²த³னாய தங்.

    Nānādiṭṭhī vicinantaṃ, vimaticchedanāya taṃ.

    ‘‘ஸப்³பே³ஸங் சித்தமஞ்ஞாய, ஓபம்மகுஸலோ முனி;

    ‘‘Sabbesaṃ cittamaññāya, opammakusalo muni;

    ஏகங் பஞ்ஹங் கதெ²ந்தோவ, விமதிங் சி²ந்த³ஸி பாணினங்.

    Ekaṃ pañhaṃ kathentova, vimatiṃ chindasi pāṇinaṃ.

    ‘‘உபதிஸ்ஸஸதி³ஸேஹேவ, வஸுதா⁴ பூரிதா ப⁴வே;

    ‘‘Upatissasadiseheva, vasudhā pūritā bhave;

    ஸப்³பே³வ தே பஞ்ஜலிகா, கித்தயுங் லோகனாயகங்.

    Sabbeva te pañjalikā, kittayuṃ lokanāyakaṃ.

    ‘‘கப்பங் வா தே கித்தயந்தா, நானாவண்ணேஹி கித்தயுங்;

    ‘‘Kappaṃ vā te kittayantā, nānāvaṇṇehi kittayuṃ;

    பரிமேதுங் ந ஸக்கெய்யுங், அப்பமெய்யோ ததா²க³தோ.

    Parimetuṃ na sakkeyyuṃ, appameyyo tathāgato.

    ‘‘யதா² ஸகேன தா²மேன, கித்திதோ ஹி மயா ஜினோ;

    ‘‘Yathā sakena thāmena, kittito hi mayā jino;

    கப்பகோடீபி கித்தெந்தா, ஏவமேவ பகித்தயுங்.

    Kappakoṭīpi kittentā, evameva pakittayuṃ.

    ‘‘ஸசே ஹி கோசி தே³வோ வா, மனுஸ்ஸோ வா ஸுஸிக்கி²தோ;

    ‘‘Sace hi koci devo vā, manusso vā susikkhito;

    பமேதுங் பரிகப்பெய்ய, விகா⁴தங்வ லபெ⁴ய்ய ஸோ.

    Pametuṃ parikappeyya, vighātaṃva labheyya so.

    ‘‘ஸாஸனே தே பதிட்டா²ய, ஸக்யபுத்த மஹாயஸ;

    ‘‘Sāsane te patiṭṭhāya, sakyaputta mahāyasa;

    பஞ்ஞாய பாரமிங் க³ந்த்வா, விஹராமி அனாஸவோ.

    Paññāya pāramiṃ gantvā, viharāmi anāsavo.

    ‘‘தித்தி²யே ஸம்பமத்³தா³மி, வத்தேமி ஜினஸாஸனங்;

    ‘‘Titthiye sampamaddāmi, vattemi jinasāsanaṃ;

    த⁴ம்மஸேனாபதி அஜ்ஜ, ஸக்யபுத்தஸ்ஸ ஸாஸனே.

    Dhammasenāpati ajja, sakyaputtassa sāsane.

    ‘‘அபரிமெய்யே கதங் கம்மங், ப²லங் த³ஸ்ஸேஸி மே இத⁴;

    ‘‘Aparimeyye kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;

    ஸுகி²த்தோ ஸரவேகோ³வ, கிலேஸே ஜா²பயீ மம.

    Sukhitto saravegova, kilese jhāpayī mama.

    ‘‘யோ கோசி மனுஜோ பா⁴ரங், தா⁴ரெய்ய மத்த²கே ஸதா³;

    ‘‘Yo koci manujo bhāraṃ, dhāreyya matthake sadā;

    பா⁴ரேன து³க்கி²தோ அஸ்ஸ, பா⁴ரேஹி ப⁴ரிதோ ததா².

    Bhārena dukkhito assa, bhārehi bharito tathā.

    ‘‘ட³ய்ஹமானோ தீஹக்³கீ³ஹி, ப⁴வேஸு ஸங்ஸரிங் அஹங்;

    ‘‘Ḍayhamāno tīhaggīhi, bhavesu saṃsariṃ ahaṃ;

    ப⁴ரிதோ ப⁴வபா⁴ரேன, கி³ரிங் உச்சாரிதோ யதா².

    Bharito bhavabhārena, giriṃ uccārito yathā.

    ‘‘ஓரோபிதோ ச மே பா⁴ரோ, ப⁴வா உக்³கா⁴டிதா மயா;

    ‘‘Oropito ca me bhāro, bhavā ugghāṭitā mayā;

    கரணீயங் கதங் ஸப்³ப³ங், ஸக்யபுத்தஸ்ஸ ஸாஸனே.

    Karaṇīyaṃ kataṃ sabbaṃ, sakyaputtassa sāsane.

    ‘‘யாவதா பு³த்³த⁴கெ²த்தம்ஹி, ட²பெத்வா ஸக்யபுங்க³வங்;

    ‘‘Yāvatā buddhakhettamhi, ṭhapetvā sakyapuṅgavaṃ;

    அஹங் அக்³கொ³ம்ஹி பஞ்ஞாய, ஸதி³ஸோ மே ந விஜ்ஜதி.

    Ahaṃ aggomhi paññāya, sadiso me na vijjati.

    ‘‘ஸமாதி⁴ம்ஹி ஸுகுஸலோ, இத்³தி⁴யா பாரமிங் க³தோ;

    ‘‘Samādhimhi sukusalo, iddhiyā pāramiṃ gato;

    இச்ச²மானோ சஹங் அஜ்ஜ, ஸஹஸ்ஸங் அபி⁴னிம்மினே.

    Icchamāno cahaṃ ajja, sahassaṃ abhinimmine.

    ‘‘அனுபுப்³ப³விஹாரஸ்ஸ, வஸீபூ⁴தோ மஹாமுனி;

    ‘‘Anupubbavihārassa, vasībhūto mahāmuni;

    கதே²ஸி ஸாஸனங் மய்ஹங், நிரோதோ⁴ ஸயனங் மம.

    Kathesi sāsanaṃ mayhaṃ, nirodho sayanaṃ mama.

    ‘‘தி³ப்³ப³சக்கு² விஸுத்³த⁴ங் மே, ஸமாதி⁴குஸலோ அஹங்;

    ‘‘Dibbacakkhu visuddhaṃ me, samādhikusalo ahaṃ;

    ஸம்மப்பதா⁴னானுயுத்தோ, பொ³ஜ்ஜ²ங்க³பா⁴வனாரதோ.

    Sammappadhānānuyutto, bojjhaṅgabhāvanārato.

    ‘‘ஸாவகேன ஹி பத்தப்³ப³ங், ஸப்³ப³மேவ கதங் மயா;

    ‘‘Sāvakena hi pattabbaṃ, sabbameva kataṃ mayā;

    லோகனாத²ங் ட²பெத்வான, ஸதி³ஸோ மே ந விஜ்ஜதி.

    Lokanāthaṃ ṭhapetvāna, sadiso me na vijjati.

    ‘‘ஸமாபத்தீனங் குஸலோ, ஜா²னவிமொக்கா²ன கி²ப்பபடிலாபீ⁴;

    ‘‘Samāpattīnaṃ kusalo, jhānavimokkhāna khippapaṭilābhī;

    பொ³ஜ்ஜ²ங்க³பா⁴வனாரதோ, ஸாவககு³ணபாரமிக³தொஸ்மி.

    Bojjhaṅgabhāvanārato, sāvakaguṇapāramigatosmi.

    ‘‘ஸாவககு³ணேனபி பு²ஸ்ஸேன, பு³த்³தி⁴யா பரிஸுத்தமபா⁴ரவா;

    ‘‘Sāvakaguṇenapi phussena, buddhiyā parisuttamabhāravā;

    யங் ஸத்³தா⁴ஸங்க³ஹிதங் சித்தங், ஸதா³ ஸப்³ரஹ்மசாரீஸு.

    Yaṃ saddhāsaṅgahitaṃ cittaṃ, sadā sabrahmacārīsu.

    ‘‘உத்³த⁴தவிஸோவ ஸப்போ, சி²ன்னவிஸாணோவ உஸபோ⁴;

    ‘‘Uddhatavisova sappo, chinnavisāṇova usabho;

    நிக்கி²த்தமானத³ப்போவ, உபேமி க³ருகா³ரவேன க³ணங்.

    Nikkhittamānadappova, upemi garugāravena gaṇaṃ.

    ‘‘யதி³ ரூபினீ ப⁴வெய்ய, பஞ்ஞா மே வஸுமதீபி ந ஸமெய்ய;

    ‘‘Yadi rūpinī bhaveyya, paññā me vasumatīpi na sameyya;

    அனோமத³ஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ, ப²லமேதங் ஞாணத²வனாய.

    Anomadassissa bhagavato, phalametaṃ ñāṇathavanāya.

    ‘‘பவத்திதங் த⁴ம்மசக்கங், ஸக்யபுத்தேன தாதி³னா;

    ‘‘Pavattitaṃ dhammacakkaṃ, sakyaputtena tādinā;

    அனுவத்தேமஹங் ஸம்மா, ஞாணத²வனாயித³ங் ப²லங்.

    Anuvattemahaṃ sammā, ñāṇathavanāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘மா மே கதா³சி பாபிச்சோ², குஸீதோ ஹீனவீரியோ;

    ‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;

    அப்பஸ்ஸுதோ அனாசாரோ, ஸமேதோ அஹு கத்த²சி.

    Appassuto anācāro, sameto ahu katthaci.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ ச மேதா⁴வீ, ஸீலேஸு ஸுஸமாஹிதோ;

    ‘‘Bahussuto ca medhāvī, sīlesu susamāhito;

    சேதோஸமதா²னுயுத்தோ, அபி முத்³த⁴னி திட்ட²து.

    Cetosamathānuyutto, api muddhani tiṭṭhatu.

    ‘‘தங் வோ வதா³மி ப⁴த்³த³ந்தே, தாவந்தெத்த² ஸமாக³தா;

    ‘‘Taṃ vo vadāmi bhaddante, tāvantettha samāgatā;

    அப்பிச்சா² ஹோத² ஸந்துட்டா², ஜா²யீ ஜா²னரதா ஸதா³.

    Appicchā hotha santuṭṭhā, jhāyī jhānaratā sadā.

    ‘‘யமஹங் பட²மங் தி³ஸ்வா, விரஜோ விமலோ அஹுங்;

    ‘‘Yamahaṃ paṭhamaṃ disvā, virajo vimalo ahuṃ;

    ஸோ மே ஆசரியோ தீ⁴ரோ, அஸ்ஸஜி நாம ஸாவகோ.

    So me ācariyo dhīro, assaji nāma sāvako.

    ‘‘தஸ்ஸாஹங் வாஹஸா அஜ்ஜ, த⁴ம்மஸேனாபதீ அஹுங்;

    ‘‘Tassāhaṃ vāhasā ajja, dhammasenāpatī ahuṃ;

    ஸப்³ப³த்த² பாரமிங் பத்வா, விஹராமி அனாஸவோ.

    Sabbattha pāramiṃ patvā, viharāmi anāsavo.

    ‘‘யோ மே ஆசரியோ ஆஸி, அஸ்ஸஜி நாம ஸாவகோ;

    ‘‘Yo me ācariyo āsi, assaji nāma sāvako;

    யஸ்ஸங் தி³ஸாயங் வஸதி, உஸ்ஸீஸம்ஹி கரோமஹங்.

    Yassaṃ disāyaṃ vasati, ussīsamhi karomahaṃ.

    ‘‘மம கம்மங் ஸரித்வான, கோ³தமோ ஸக்யபுங்க³வோ;

    ‘‘Mama kammaṃ saritvāna, gotamo sakyapuṅgavo;

    பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ நிஸீதி³த்வா, அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி மங்.

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, aggaṭṭhāne ṭhapesi maṃ.

    ‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    அபரபா⁴கே³ பன ஸத்தா² ஜேதவனமஹாவிஹாரே அரியக³ணமஜ்ஜே² நிஸின்னோ அத்தனோ ஸாவகே தேன தேன கு³ணவிஸேஸேன ஏதத³க்³கே³ ட²பெந்தோ – ‘‘ஏதத³க்³க³ங், பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் மஹாபஞ்ஞானங் யதி³த³ங் ஸாரிபுத்தோ’’தி (அ॰ நி॰ 1.188-189) தே²ரங் மஹாபஞ்ஞபா⁴வேன ஏதத³க்³கே³ ட²பேஸி. ஸோ ஏவங் ஸாவகபாரமீஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் பத்வா த⁴ம்மஸேனாபதிட்டா²னே பதிட்ட²ஹித்வா ஸத்தஹிதங் கரொந்தோ ஏகதி³வஸங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் அத்தனோ சரியவிபா⁴வனமுகே²ன அஞ்ஞங் ப்³யாகரொந்தோ –

    Aparabhāge pana satthā jetavanamahāvihāre ariyagaṇamajjhe nisinno attano sāvake tena tena guṇavisesena etadagge ṭhapento – ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ mahāpaññānaṃ yadidaṃ sāriputto’’ti (a. ni. 1.188-189) theraṃ mahāpaññabhāvena etadagge ṭhapesi. So evaṃ sāvakapāramīñāṇassa matthakaṃ patvā dhammasenāpatiṭṭhāne patiṭṭhahitvā sattahitaṃ karonto ekadivasaṃ sabrahmacārīnaṃ attano cariyavibhāvanamukhena aññaṃ byākaronto –

    981.

    981.

    ‘‘யதா²சாரீ யதா²ஸதோ ஸதீமா, யதஸங்கப்பஜ்ஜா²யி அப்பமத்தோ;

    ‘‘Yathācārī yathāsato satīmā, yatasaṅkappajjhāyi appamatto;

    அஜ்ஜ²த்தரதோ ஸமாஹிதத்தோ, ஏகோ ஸந்துஸிதோ தமாஹு பி⁴க்கு²ங்.

    Ajjhattarato samāhitatto, eko santusito tamāhu bhikkhuṃ.

    982.

    982.

    ‘‘அல்லங் ஸுக்க²ங் வா பு⁴ஞ்ஜந்தோ, ந பா³ள்ஹங் ஸுஹிதோ ஸியா;

    ‘‘Allaṃ sukkhaṃ vā bhuñjanto, na bāḷhaṃ suhito siyā;

    ஊனூத³ரோ மிதாஹாரோ, ஸதோ பி⁴க்கு² பரிப்³ப³ஜே.

    Ūnūdaro mitāhāro, sato bhikkhu paribbaje.

    983.

    983.

    ‘‘சத்தாரோ பஞ்ச ஆலோபே, அபு⁴த்வா உத³கங் பிவே;

    ‘‘Cattāro pañca ālope, abhutvā udakaṃ pive;

    அலங் பா²ஸுவிஹாராய, பஹிதத்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ.

    Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

    984.

    984.

    ‘‘கப்பியங் தஞ்சே சா²தே³தி, சீவரங் இத³மத்தி²கங்;

    ‘‘Kappiyaṃ tañce chādeti, cīvaraṃ idamatthikaṃ;

    அலங் பா²ஸுவிஹாராய, பஹிதத்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ.

    Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

    985.

    985.

    ‘‘பல்லங்கேன நிஸின்னஸ்ஸ, ஜண்ணுகே நாபி⁴வஸ்ஸதி;

    ‘‘Pallaṅkena nisinnassa, jaṇṇuke nābhivassati;

    அலங் பா²ஸுவிஹாராய, பஹிதத்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ.

    Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno.

    986.

    986.

    ‘‘யோ ஸுக²ங் து³க்க²தோ அத்³த³, து³க்க²மத்³த³க்கி² ஸல்லதோ;

    ‘‘Yo sukhaṃ dukkhato adda, dukkhamaddakkhi sallato;

    உப⁴யந்தரேன நாஹோஸி, கேன லோகஸ்மி கிங் ஸியா.

    Ubhayantarena nāhosi, kena lokasmi kiṃ siyā.

    987.

    987.

    ‘‘மா மே கதா³சி பாபிச்சோ², குஸீதோ ஹீனவீரியோ;

    ‘‘Mā me kadāci pāpiccho, kusīto hīnavīriyo;

    அப்பஸ்ஸுதோ அனாத³ரோ, கேன லோகஸ்மி கிங் ஸியா.

    Appassuto anādaro, kena lokasmi kiṃ siyā.

    988.

    988.

    ‘‘ப³ஹுஸ்ஸுதோ ச மேதா⁴வீ, ஸீலேஸு ஸுஸமாஹிதோ;

    ‘‘Bahussuto ca medhāvī, sīlesu susamāhito;

    சேதோஸமத²மனுயுத்தோ, அபி முத்³த⁴னி திட்ட²து.

    Cetosamathamanuyutto, api muddhani tiṭṭhatu.

    989.

    989.

    ‘‘யோ பபஞ்சமனுயுத்தோ, பபஞ்சாபி⁴ரதோ மகோ³;

    ‘‘Yo papañcamanuyutto, papañcābhirato mago;

    விராத⁴யீ ஸோ நிப்³பா³னங், யோக³க்கே²மங் அனுத்தரங்.

    Virādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.

    990.

    990.

    ‘‘யோ ச பபஞ்சங் ஹித்வான, நிப்பபஞ்சபதே² ரதோ;

    ‘‘Yo ca papañcaṃ hitvāna, nippapañcapathe rato;

    ஆராத⁴யீ ஸோ நிப்³பா³னங், யோக³க்கே²மங் அனுத்தரங்.

    Ārādhayī so nibbānaṃ, yogakkhemaṃ anuttaraṃ.

    991.

    991.

    ‘‘கா³மே வா யதி³ வாரஞ்ஞே, நின்னே வா யதி³ வா த²லே;

    ‘‘Gāme vā yadi vāraññe, ninne vā yadi vā thale;

    யத்த² அரஹந்தோ விஹரந்தி, தங் பூ⁴மிராமணெய்யகங்.

    Yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyakaṃ.

    992.

    992.

    ‘‘ரமணீயானி அரஞ்ஞானி, யத்த² ந ரமதீ ஜனோ;

    ‘‘Ramaṇīyāni araññāni, yattha na ramatī jano;

    வீதராகா³ ரமிஸ்ஸந்தி, ந தே காமக³வேஸினோ.

    Vītarāgā ramissanti, na te kāmagavesino.

    993.

    993.

    ‘‘நிதீ⁴னங்வ பவத்தாரங், யங் பஸ்ஸே வஜ்ஜத³ஸ்ஸினங்;

    ‘‘Nidhīnaṃva pavattāraṃ, yaṃ passe vajjadassinaṃ;

    நிக்³க³ய்ஹவாதி³ங் மேதா⁴விங், தாதி³ஸங் பண்டி³தங் ப⁴ஜே;

    Niggayhavādiṃ medhāviṃ, tādisaṃ paṇḍitaṃ bhaje;

    தாதி³ஸங் ப⁴ஜமானஸ்ஸ, ஸெய்யோ ஹோதி ந பாபியோ.

    Tādisaṃ bhajamānassa, seyyo hoti na pāpiyo.

    994.

    994.

    ‘‘ஓவதெ³ய்யானுஸாஸெய்ய, அஸப்³பா⁴ ச நிவாரயே;

    ‘‘Ovadeyyānusāseyya, asabbhā ca nivāraye;

    ஸதஞ்ஹி ஸோ பியோ ஹோதி, அஸதங் ஹோதி அப்பியோ.

    Satañhi so piyo hoti, asataṃ hoti appiyo.

    995.

    995.

    ‘‘அஞ்ஞஸ்ஸ ப⁴க³வா பு³த்³தோ⁴, த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி சக்கு²மா;

    ‘‘Aññassa bhagavā buddho, dhammaṃ desesi cakkhumā;

    த⁴ம்மே தே³ஸியமானம்ஹி, ஸோதமாதே⁴ஸிமத்தி²கோ;

    Dhamme desiyamānamhi, sotamādhesimatthiko;

    தங் மே அமோக⁴ங் ஸவனங், விமுத்தொம்ஹி அனாஸவோ.

    Taṃ me amoghaṃ savanaṃ, vimuttomhi anāsavo.

    996.

    996.

    ‘‘நேவ புப்³பே³னிவாஸாய, நபி தி³ப்³ப³ஸ்ஸ சக்கு²னோ;

    ‘‘Neva pubbenivāsāya, napi dibbassa cakkhuno;

    சேதோபரியாய இத்³தி⁴யா, சுதியா உபபத்தியா;

    Cetopariyāya iddhiyā, cutiyā upapattiyā;

    ஸோததா⁴துவிஸுத்³தி⁴யா, பணிதீ⁴ மே ந விஜ்ஜதி.

    Sotadhātuvisuddhiyā, paṇidhī me na vijjati.

    997.

    997.

    ‘‘ருக்க²மூலங்வ நிஸ்ஸாய, முண்டோ³ ஸங்கா⁴டிபாருதோ;

    ‘‘Rukkhamūlaṃva nissāya, muṇḍo saṅghāṭipāruto;

    பஞ்ஞாய உத்தமோ தே²ரோ, உபதிஸ்ஸோவ ஜா²யதி.

    Paññāya uttamo thero, upatissova jhāyati.

    998.

    998.

    ‘‘அவிதக்கங் ஸமாபன்னோ, ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸாவகோ;

    ‘‘Avitakkaṃ samāpanno, sammāsambuddhasāvako;

    அரியேன துண்ஹீபா⁴வேன, உபேதோ ஹோதி தாவதே³.

    Ariyena tuṇhībhāvena, upeto hoti tāvade.

    999.

    999.

    ‘‘யதா²பி பப்³ப³தோ ஸேலோ, அசலோ ஸுப்பதிட்டி²தோ;

    ‘‘Yathāpi pabbato selo, acalo suppatiṭṭhito;

    ஏவங் மோஹக்க²யா பி⁴க்கு², பப்³ப³தோவ ந வேத⁴தி.

    Evaṃ mohakkhayā bhikkhu, pabbatova na vedhati.

    1000.

    1000.

    ‘‘அனங்க³ணஸ்ஸ போஸஸ்ஸ, நிச்சங் ஸுசிக³வேஸினோ;

    ‘‘Anaṅgaṇassa posassa, niccaṃ sucigavesino;

    வாலக்³க³மத்தங் பாபஸ்ஸ, அப்³ப⁴மத்தங்வ கா²யதி.

    Vālaggamattaṃ pāpassa, abbhamattaṃva khāyati.

    1001.

    1001.

    ‘‘நாபி⁴னந்தா³மி மரணங், நாபி⁴னந்தா³மி ஜீவிதங்;

    ‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

    நிக்கி²பிஸ்ஸங் இமங் காயங், ஸம்பஜானோ படிஸ்ஸதோ.

    Nikkhipissaṃ imaṃ kāyaṃ, sampajāno paṭissato.

    1002.

    1002.

    ‘‘நாபி⁴னந்தா³மி மரணங், நாபி⁴னந்தா³மி ஜீவிதங்;

    ‘‘Nābhinandāmi maraṇaṃ, nābhinandāmi jīvitaṃ;

    காலஞ்ச படிகங்கா²மி, நிப்³பி³ஸங் ப⁴தகோ யதா².

    Kālañca paṭikaṅkhāmi, nibbisaṃ bhatako yathā.

    1003.

    1003.

    ‘‘உப⁴யேன மித³ங் மரணமேவ, நாமரணங் பச்சா² வா புரே வா;

    ‘‘Ubhayena midaṃ maraṇameva, nāmaraṇaṃ pacchā vā pure vā;

    படிபஜ்ஜத² மா வினஸ்ஸத², க²ணோ வோ மா உபச்சகா³.

    Paṭipajjatha mā vinassatha, khaṇo vo mā upaccagā.

    1004.

    1004.

    ‘‘நக³ரங் யதா² பச்சந்தங், கு³த்தங் ஸந்தரபா³ஹிரங்;

    ‘‘Nagaraṃ yathā paccantaṃ, guttaṃ santarabāhiraṃ;

    ஏவங் கோ³பேத² அத்தானங், க²ணோ வோ மா உபச்சகா³;

    Evaṃ gopetha attānaṃ, khaṇo vo mā upaccagā;

    க²ணாதீதா ஹி ஸோசந்தி, நிரயம்ஹி ஸமப்பிதா.

    Khaṇātītā hi socanti, nirayamhi samappitā.

    1005.

    1005.

    ‘‘உபஸந்தோ உபரதோ, மந்தபா⁴ணீ அனுத்³த⁴தோ;

    ‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī anuddhato;

    து⁴னாதி பாபகே த⁴ம்மே, து³மபத்தங்வ மாலுதோ.

    Dhunāti pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.

    1006.

    1006.

    ‘‘உபஸந்தோ உபரதோ, மந்தபா⁴ணீ அனுத்³த⁴தோ;

    ‘‘Upasanto uparato, mantabhāṇī anuddhato;

    அப்பாஸி பாபகே த⁴ம்மே, து³மபத்தங்வ மாலுதோ.

    Appāsi pāpake dhamme, dumapattaṃva māluto.

    1007.

    1007.

    ‘‘உபஸந்தோ அனாயாஸோ, விப்பஸன்னோ அனாவிலோ;

    ‘‘Upasanto anāyāso, vippasanno anāvilo;

    கல்யாணஸீலோ மேதா⁴வீ, து³க்க²ஸ்ஸந்தகரோ ஸியா.

    Kalyāṇasīlo medhāvī, dukkhassantakaro siyā.

    1008.

    1008.

    ‘‘ந விஸ்ஸஸே ஏகதியேஸு ஏவங், அகா³ரிஸு பப்³ப³ஜிதேஸு சாபி;

    ‘‘Na vissase ekatiyesu evaṃ, agārisu pabbajitesu cāpi;

    ஸாதூ⁴பி ஹுத்வான அஸாது⁴ ஹொந்தி, அஸாது⁴ ஹுத்வா புன ஸாது⁴ ஹொந்தி.

    Sādhūpi hutvāna asādhu honti, asādhu hutvā puna sādhu honti.

    1009.

    1009.

    ‘‘காமச்ச²ந்தோ³ ச ப்³யாபாதோ³, தி²னமித்³த⁴ஞ்ச பி⁴க்கு²னோ;

    ‘‘Kāmacchando ca byāpādo, thinamiddhañca bhikkhuno;

    உத்³த⁴ச்சங் விசிகிச்சா² ச, பஞ்சேதே சித்தகேலிஸா.

    Uddhaccaṃ vicikicchā ca, pañcete cittakelisā.

    1010.

    1010.

    ‘‘யஸ்ஸ ஸக்கரியமானஸ்ஸ, அஸக்காரேன சூப⁴யங்;

    ‘‘Yassa sakkariyamānassa, asakkārena cūbhayaṃ;

    ஸமாதி⁴ ந விகம்பதி, அப்பமாத³விஹாரினோ.

    Samādhi na vikampati, appamādavihārino.

    1011.

    1011.

    ‘‘தங் ஜா²யினங் ஸாததிகங், ஸுகு²மதி³ட்டி²பஸ்ஸகங்;

    ‘‘Taṃ jhāyinaṃ sātatikaṃ, sukhumadiṭṭhipassakaṃ;

    உபாதா³னக்க²யாராமங், ஆஹு ஸப்புரிஸோ இதி.

    Upādānakkhayārāmaṃ, āhu sappuriso iti.

    1012.

    1012.

    ‘‘மஹாஸமுத்³தோ³ பத²வீ, பப்³ப³தோ அனிலோபி ச;

    ‘‘Mahāsamuddo pathavī, pabbato anilopi ca;

    உபமாய ந யுஜ்ஜந்தி, ஸத்து² வரவிமுத்தியா.

    Upamāya na yujjanti, satthu varavimuttiyā.

    1013.

    1013.

    ‘‘சக்கானுவத்தகோ தே²ரோ, மஹாஞாணீ ஸமாஹிதோ;

    ‘‘Cakkānuvattako thero, mahāñāṇī samāhito;

    பத²வாபக்³கி³ஸமானோ, ந ரஜ்ஜதி ந து³ஸ்ஸதி.

    Pathavāpaggisamāno, na rajjati na dussati.

    1014.

    1014.

    ‘‘பஞ்ஞாபாரமிதங் பத்தோ, மஹாபு³த்³தி⁴ மஹாமதி;

    ‘‘Paññāpāramitaṃ patto, mahābuddhi mahāmati;

    அஜளோ ஜளஸமானோ, ஸதா³ சரதி நிப்³பு³தோ.

    Ajaḷo jaḷasamāno, sadā carati nibbuto.

    1015.

    1015.

    ‘‘பரிசிண்ணோ மயா ஸத்தா²…பே॰… ப⁴வனெத்திஸமூஹதா.

    ‘‘Pariciṇṇo mayā satthā…pe… bhavanettisamūhatā.

    1016.

    1016.

    ‘‘ஸம்பாதே³த²ப்பமாதே³ன, ஏஸா மே அனுஸாஸனீ;

    ‘‘Sampādethappamādena, esā me anusāsanī;

    ஹந்தா³ஹங் பரினிப்³பி³ஸ்ஸங், விப்பமுத்தொம்ஹி ஸப்³ப³தீ⁴’’தி. –

    Handāhaṃ parinibbissaṃ, vippamuttomhi sabbadhī’’ti. –

    இமா கா³தா² அபா⁴ஸி. இமா ஹி காசி கா³தா² தே²ரேன பா⁴ஸிதா, காசி தே²ரங் ஆரப்³ப⁴ ப⁴க³வதா பா⁴ஸிதா, ஸப்³பா³ பச்சா² அத்தனோ சரியபவேத³னவஸேன தே²ரேன பா⁴ஸிதத்தா தே²ரஸ்ஸேவ கா³தா² அஹேஸுங்.

    Imā gāthā abhāsi. Imā hi kāci gāthā therena bhāsitā, kāci theraṃ ārabbha bhagavatā bhāsitā, sabbā pacchā attano cariyapavedanavasena therena bhāsitattā therasseva gāthā ahesuṃ.

    தத்த² யதா²சாரீதி யதா² காயாதீ³ஹி ஸங்யதோ, ஸங்வுதோ ஹுத்வா சரதி விஹரதி, யதா²சரணஸீலோதி வா யதா²சாரீ, ஸீலஸம்பன்னோதி அத்தோ². யதா²ஸதோதி யதா²ஸந்தோ. கா³தா²ஸுக²த்த²ஞ்ஹி அனுனாஸிகலோபங் கத்வா நித்³தே³ஸோ கதோ, ஸந்தோ விய, அரியேஹி நிப்³பி³ஸேஸோதி அத்தோ². ஸதீமாதி பரமாய ஸதியா ஸமன்னாக³தோ. யதஸங்கப்பஜ்ஜா²யீதி ஸப்³ப³ஸோ மிச்சா²ஸங்கப்பங் பஹாய நெக்க²ம்மஸங்கப்பாதி³வஸேன ஸங்யதஸங்கப்போ ஹுத்வா ஆரம்மணூபனிஜ்ஜா²னேன லக்க²ணூபனிஜ்ஜா²னேன ச ஜா²யனஸீலோ. அப்பமத்தோதி தஸ்மிங்யேவ யதா²சாரிபா⁴வே யதஸங்கப்போ ஹுத்வா ஜா²யனேன ச பமாத³ரஹிதோ ஸப்³ப³த்த² ஸுப்பதிட்டி²தஸதிஸம்பஜஞ்ஞோ. அஜ்ஜ²த்தரதோதி கோ³சரஜ்ஜ²த்தே கம்மட்டா²னபா⁴வனாய அபி⁴ரதோ. ஸமாஹிதத்தோதி தாய ஏவ பா⁴வனாய ஏகக்³க³சித்தோ. ஏகோதி அஸஹாயோ க³ணஸங்ஸக்³க³ங், கிலேஸஸங்ஸக்³க³ஞ்ச பஹாய காயவிவேகங், சித்தவிவேகஞ்ச பரிப்³ரூஹயந்தோ. ஸந்துஸிதோதி பச்சயஸந்தோஸேன ச பா⁴வனாராமஸந்தோஸேன ச ஸம்மதே³வ துஸிதோ துட்டோ². பா⁴வனாய ஹி உபரூபரி விஸேஸங் ஆவஹந்தியா உளாரங் பீதிபாமோஜ்ஜங் உப்பஜ்ஜதி, மத்த²கங் பத்தாய பன வத்தப்³ப³மேவ நத்தி². தமாஹு பி⁴க்கு²ந்தி தங் ஏவரூபங் புக்³க³லங் ஸிக்க²த்தயபாரிபூரியா ப⁴யங் இக்க²னதாய பி⁴ன்னகிலேஸதாய ச பி⁴க்கூ²தி வத³ந்தி.

    Tattha yathācārīti yathā kāyādīhi saṃyato, saṃvuto hutvā carati viharati, yathācaraṇasīloti vā yathācārī, sīlasampannoti attho. Yathāsatoti yathāsanto. Gāthāsukhatthañhi anunāsikalopaṃ katvā niddeso kato, santo viya, ariyehi nibbisesoti attho. Satīmāti paramāya satiyā samannāgato. Yatasaṅkappajjhāyīti sabbaso micchāsaṅkappaṃ pahāya nekkhammasaṅkappādivasena saṃyatasaṅkappo hutvā ārammaṇūpanijjhānena lakkhaṇūpanijjhānena ca jhāyanasīlo. Appamattoti tasmiṃyeva yathācāribhāve yatasaṅkappo hutvā jhāyanena ca pamādarahito sabbattha suppatiṭṭhitasatisampajañño. Ajjhattaratoti gocarajjhatte kammaṭṭhānabhāvanāya abhirato. Samāhitattoti tāya eva bhāvanāya ekaggacitto. Ekoti asahāyo gaṇasaṃsaggaṃ, kilesasaṃsaggañca pahāya kāyavivekaṃ, cittavivekañca paribrūhayanto. Santusitoti paccayasantosena ca bhāvanārāmasantosena ca sammadeva tusito tuṭṭho. Bhāvanāya hi uparūpari visesaṃ āvahantiyā uḷāraṃ pītipāmojjaṃ uppajjati, matthakaṃ pattāya pana vattabbameva natthi. Tamāhubhikkhunti taṃ evarūpaṃ puggalaṃ sikkhattayapāripūriyā bhayaṃ ikkhanatāya bhinnakilesatāya ca bhikkhūti vadanti.

    இதா³னி யதா²வுத்தஸந்தோஸத்³வயே பச்சயஸந்தோஸங் தாவ த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அல்லங் ஸுக்க²ங் வா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² அல்லந்தி ஸப்பிஆதி³உபஸேகேன திந்தங் ஸினித்³த⁴ங். ஸுக்க²ந்தி தத³பா⁴வேன லூக²ங். வா-ஸத்³தோ³ அனியமத்தோ², அல்லங் வா ஸுக்க²ங் வாதி. பா³ள்ஹந்தி அதிவிய. ஸுஹிதோதி தா⁴தோ ந ஸியாதி அத்தோ². கத²ங் பன ஸியாதி ஆஹ ‘‘ஊனூத³ரோ மிதாஹாரோ’’தி பணீதங் லூக²ங் வாபி போ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜந்தோ பி⁴க்கு² யாவத³த்த²ங் அபு⁴ஞ்ஜித்வா ஊனூத³ரோ ஸல்லஹுகுத³ரோ, ததோ ஏவ மிதாஹாரோ பரிமிதபோ⁴ஜனோ அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தங் ஆஹாரங் ஆஹரந்தோ தத்த² மத்தஞ்ஞுதாய பச்சவெக்க²ணஸதியா ச ஸதோ ஹுத்வா பரிப்³ப³ஜே விஹரெய்ய.

    Idāni yathāvuttasantosadvaye paccayasantosaṃ tāva dassento ‘‘allaṃ sukkhaṃ vā’’tiādimāha. Tattha allanti sappiādiupasekena tintaṃ siniddhaṃ. Sukkhanti tadabhāvena lūkhaṃ. -saddo aniyamattho, allaṃ vā sukkhaṃ vāti. Bāḷhanti ativiya. Suhitoti dhāto na siyāti attho. Kathaṃ pana siyāti āha ‘‘ūnūdaro mitāhāro’’ti paṇītaṃ lūkhaṃ vāpi bhojanaṃ bhuñjanto bhikkhu yāvadatthaṃ abhuñjitvā ūnūdaro sallahukudaro, tato eva mitāhāro parimitabhojano aṭṭhaṅgasamannāgataṃ āhāraṃ āharanto tattha mattaññutāya paccavekkhaṇasatiyā ca sato hutvā paribbaje vihareyya.

    யதா² பன ஊனூத³ரோ மிதாஹாரோ ச நாம ஹோதி, தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘சத்தாரோ’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² அபு⁴த்வாதி சத்தாரோ வா பஞ்ச வா ஆலோபே கப³ளே அபு⁴ஞ்ஜித்வா தத்தகஸ்ஸ ஆஹாரஸ்ஸ ஓகாஸங் ட²பெத்வா பானீயங் பிவெய்ய. அயஞ்ஹி ஆஹாரே ஸல்லஹுகவுத்தி. நிப்³பா³னஞ்ஹி பேஸிதசித்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பா²ஸுவிஹாராய ஜா²னாதீ³னங் அதி⁴க³மயொக்³யதாய ஸுக²விஹாராய அலங் பரியத்தந்தி அத்தோ². இமினா குச்சி²பரிஹாரியங் பிண்ட³பாதங் வத³ந்தோ பிண்ட³பாதே இதரீதரஸந்தோஸங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘பு⁴த்வானா’’தி வா பாடோ², ஸோ சதுபஞ்சாலோபமத்தேனாபி ஆஹாரேன ஸரீரங் யாபேதுங் ஸமத்த²ஸ்ஸ அதிவிய தி²ரபகதிகஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ வஸேன வுத்தோ ஸியா, உத்தரகா³தா²ஹிபி ஸங்ஸந்த³தி ஏவ அப்பகஸ்ஸேவ சீவரஸ்ஸ ஸேனாஸனஸ்ஸ ச வக்க²மானத்தா.

    Yathā pana ūnūdaro mitāhāro ca nāma hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘cattāro’’tiādi vuttaṃ. Tattha abhutvāti cattāro vā pañca vā ālope kabaḷe abhuñjitvā tattakassa āhārassa okāsaṃ ṭhapetvā pānīyaṃ piveyya. Ayañhi āhāre sallahukavutti. Nibbānañhi pesitacittassa bhikkhuno phāsuvihārāya jhānādīnaṃ adhigamayogyatāya sukhavihārāya alaṃ pariyattanti attho. Iminā kucchiparihāriyaṃ piṇḍapātaṃ vadanto piṇḍapāte itarītarasantosaṃ dasseti. ‘‘Bhutvānā’’ti vā pāṭho, so catupañcālopamattenāpi āhārena sarīraṃ yāpetuṃ samatthassa ativiya thirapakatikassa puggalassa vasena vutto siyā, uttaragāthāhipi saṃsandati eva appakasseva cīvarassa senāsanassa ca vakkhamānattā.

    கப்பியந்தி யங் கப்பியகப்பியானுலோமேஸு கோ²மாதீ³ஸு அஞ்ஞதரந்தி அத்தோ². தஞ்சே சா²தே³தீதி கப்பியங் சீவரங் ஸமானங் சா²தே³தப்³ப³ங் டா²னங் சா²தே³தி சே, ஸத்தா²ரா அனுஞ்ஞாதஜாதியங் ஸந்தங் ஹெட்டி²மந்தேன அனுஞ்ஞாதபமாணயுத்தங் சே ஹோதீதி அத்தோ². இத³மத்தி²கந்தி இத³ங் பயோஜனத்த²ங் ஸத்தா²ரா வுத்தபயோஜனத்த²ங் யாவதே³வ ஸீதாதி³படிகா⁴தனத்த²ஞ்சேவ ஹிரீகோபீனபடிச்சா²த³னத்த²ஞ்சாதி அத்தோ². ஏதேன காயபரிஹாரியங் சீவரங் தத்த² இதரீதரஸந்தோஸஞ்ச வத³தி.

    Kappiyanti yaṃ kappiyakappiyānulomesu khomādīsu aññataranti attho. Tañce chādetīti kappiyaṃ cīvaraṃ samānaṃ chādetabbaṃ ṭhānaṃ chādeti ce, satthārā anuññātajātiyaṃ santaṃ heṭṭhimantena anuññātapamāṇayuttaṃ ce hotīti attho. Idamatthikanti idaṃ payojanatthaṃ satthārā vuttapayojanatthaṃ yāvadeva sītādipaṭighātanatthañceva hirīkopīnapaṭicchādanatthañcāti attho. Etena kāyaparihāriyaṃ cīvaraṃ tattha itarītarasantosañca vadati.

    பல்லங்கேன நிஸின்னஸ்ஸாதி பல்லங்கங் வுச்சதி ஸமந்ததோ ஊருப³த்³தா⁴ஸனங், தேன நிஸின்னஸ்ஸ, திஸந்தி⁴பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸின்னஸ்ஸாதி அத்தோ². ஜண்ணுகே நாபி⁴வஸ்ஸதீதி யஸ்ஸங் குடியங் ததா² நிஸின்னஸ்ஸ தே³வே வஸ்ஸந்தே ஜண்ணுகத்³வயங் வஸ்ஸோத³கேன ந தேமியதி, எத்தகம்பி ஸப்³ப³பரியந்தஸேனாஸனங் , ஸக்கா ஹி தத்த² நிஸீதி³த்வா அத்த²காமரூபேன குலபுத்தேன ஸத³த்த²ங் நிப்பா²தே³துங். தேனாஹ ‘‘அலங் பா²ஸுவிஹாராய, பஹிதத்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ’’தி.

    Pallaṅkena nisinnassāti pallaṅkaṃ vuccati samantato ūrubaddhāsanaṃ, tena nisinnassa, tisandhipallaṅkaṃ ābhujitvā nisinnassāti attho. Jaṇṇukenābhivassatīti yassaṃ kuṭiyaṃ tathā nisinnassa deve vassante jaṇṇukadvayaṃ vassodakena na temiyati, ettakampi sabbapariyantasenāsanaṃ , sakkā hi tattha nisīditvā atthakāmarūpena kulaputtena sadatthaṃ nipphādetuṃ. Tenāha ‘‘alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno’’ti.

    ஏவங் தே²ரோ இமாஹி சதூஹி கா³தா²ஹி யே தே பி⁴க்கூ² மஹிச்சா² அஸந்துட்டா², தேஸங் பரமுக்கங்ஸக³தங் ஸல்லேக²ஓவாத³ங் பகாஸெத்வா இதா³னி வேத³னாமுகே²ன பா⁴வனாராமஸந்தோஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘யோ ஸுக²’’ந்திஆதி³மாஹ. தத்த² ஸுக²ந்தி ஸுக²வேத³னங். து³க்க²தோதி விபரிணாமது³க்க²தோ. அத்³தா³தி அத்³த³ஸ, விபஸ்ஸனாபஞ்ஞாஸஹிதாய மக்³க³பஞ்ஞாய யதா²பூ⁴தங் யோ அபஸ்ஸீதி அத்தோ². ஸுக²வேத³னா ஹி பரிபோ⁴க³காலே அஸ்ஸாதி³யமானாபி விஸமிஸ்ஸங் விய போ⁴ஜனங் விபரிணாமகாலே து³க்கா²யேவ ஹோதி. தேனெத்த² து³க்கா²னுபஸ்ஸனங் த³ஸ்ஸேதி. து³க்க²மத்³த³க்கி² ஸல்லதோதி து³க்க²வேத³னங் யோ ஸல்லந்தி பஸ்ஸி. து³க்க²வேத³னா ஹி யதா² ஸல்லங் ஸரீரங் அனுபவிஸந்தம்பி அனுபவிஸித்வா டி²தம்பி உத்³த⁴ரியமானம்பி பீளனமேவ ஜனேதி, ஏவங் உப்பஜ்ஜமானாபி டி²திப்பத்தாபி பி⁴ஜ்ஜமானாபி விபா³த⁴தியேவாதி. ஏதேனெத்த² து³க்கா²னுபஸ்ஸனங்யேவ உக்கங்ஸெத்வா வத³தி, தேன ச ‘‘யங் து³க்க²ங் தத³னத்தா’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.15) வசனதோ வேத³னாத்³வயே அத்தத்தனியகா³ஹங் வினிவேடே²தி. உப⁴யந்தரேனாதி உப⁴யேஸங் அந்தரே, ஸுக²து³க்க²வேத³னானங் மஜ்ஜ²பூ⁴தே அது³க்க²மஸுகே²தி அத்தோ². நாஹோஸீதி யதா²பூ⁴தாவபோ³த⁴னே அத்தத்தனியாபி⁴னிவேஸனங் அஹோஸி. கேன லோகஸ்மி கிங் ஸியாதி ஏவங் வேத³னாமுகே²ன பஞ்சபி உபாதா³னக்க²ந்தே⁴ பரிஜானித்வா தப்படிப³த்³த⁴ங் ஸகலகிலேஸஜாலங் ஸமுச்சி²ந்தி³த்வா டி²தோ கேன நாம கிலேஸேன லோகஸ்மிங் ப³த்³தோ⁴, தே³வதாதீ³ஸு கிங் வா ஆயதி ஸியா, அஞ்ஞத³த்து² சி²ன்னப³ந்த⁴னோ அபஞ்ஞத்திகோவ ஸியாதி அதி⁴ப்பாயோ.

    Evaṃ thero imāhi catūhi gāthāhi ye te bhikkhū mahicchā asantuṭṭhā, tesaṃ paramukkaṃsagataṃ sallekhaovādaṃ pakāsetvā idāni vedanāmukhena bhāvanārāmasantosaṃ dassento ‘‘yo sukha’’ntiādimāha. Tattha sukhanti sukhavedanaṃ. Dukkhatoti vipariṇāmadukkhato. Addāti addasa, vipassanāpaññāsahitāya maggapaññāya yathābhūtaṃ yo apassīti attho. Sukhavedanā hi paribhogakāle assādiyamānāpi visamissaṃ viya bhojanaṃ vipariṇāmakāle dukkhāyeva hoti. Tenettha dukkhānupassanaṃ dasseti. Dukkhamaddakkhi sallatoti dukkhavedanaṃ yo sallanti passi. Dukkhavedanā hi yathā sallaṃ sarīraṃ anupavisantampi anupavisitvā ṭhitampi uddhariyamānampi pīḷanameva janeti, evaṃ uppajjamānāpi ṭhitippattāpi bhijjamānāpi vibādhatiyevāti. Etenettha dukkhānupassanaṃyeva ukkaṃsetvā vadati, tena ca ‘‘yaṃ dukkhaṃ tadanattā’’ti (saṃ. ni. 3.15) vacanato vedanādvaye attattaniyagāhaṃ viniveṭheti. Ubhayantarenāti ubhayesaṃ antare, sukhadukkhavedanānaṃ majjhabhūte adukkhamasukheti attho. Nāhosīti yathābhūtāvabodhane attattaniyābhinivesanaṃ ahosi. Kena lokasmi kiṃ siyāti evaṃ vedanāmukhena pañcapi upādānakkhandhe parijānitvā tappaṭibaddhaṃ sakalakilesajālaṃ samucchinditvā ṭhito kena nāma kilesena lokasmiṃ baddho, devatādīsu kiṃ vā āyati siyā, aññadatthu chinnabandhano apaññattikova siyāti adhippāyo.

    இதா³னி மிச்சா²படிபன்னே புக்³க³லே க³ரஹந்தோ ஸம்மாபடிபன்னே பஸங்ஸந்தோ ‘‘மா மே’’திஆதி³கா சதஸ்ஸோ கா³தா² அபா⁴ஸி. தத்த² மா மே கதா³சி பாபிச்சோ²தி யோ அஸந்தகு³ணஸம்பா⁴வனிச்சா²ய பாபிச்சோ² , ஸமணத⁴ம்மே உஸ்ஸாஹாபா⁴வேன குஸீதோ, ததோயேவ ஹீனவீரியோ, ஸச்சபடிச்சஸமுப்பாதா³தி³படிஸங்யுத்தஸ்ஸ ஸுதஸ்ஸ அபா⁴வேன அப்பஸ்ஸுதோ, ஓவாதா³னுஸாஸனீஸு ஆத³ராபா⁴வேன அனாத³ரோ, தாதி³ஸோ அதிஹீனபுக்³க³லோ மம ஸந்திகே கதா³சிபி மா ஹோது. கஸ்மா? கேன லோகஸ்மி கிங் ஸியாதி லோகஸ்மிங் ஸத்தனிகாயே தஸ்ஸ தாதி³ஸஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ கேன ஓவாதே³ன கிங் ப⁴விதப்³ப³ங், கேன வா கதேன கிங் ஸியா, நிரத்த²கமேவாதி அத்தோ².

    Idāni micchāpaṭipanne puggale garahanto sammāpaṭipanne pasaṃsanto ‘‘mā me’’tiādikā catasso gāthā abhāsi. Tattha mā me kadāci pāpicchoti yo asantaguṇasambhāvanicchāya pāpiccho , samaṇadhamme ussāhābhāvena kusīto, tatoyeva hīnavīriyo, saccapaṭiccasamuppādādipaṭisaṃyuttassa sutassa abhāvena appassuto, ovādānusāsanīsu ādarābhāvena anādaro, tādiso atihīnapuggalo mama santike kadācipi mā hotu. Kasmā? Kena lokasmi kiṃ siyāti lokasmiṃ sattanikāye tassa tādisassa puggalassa kena ovādena kiṃ bhavitabbaṃ, kena vā katena kiṃ siyā, niratthakamevāti attho.

    ப³ஹுஸ்ஸுதோ சாதி யோ புக்³க³லோ ஸீலாதி³படிஸங்யுத்தஸ்ஸ ஸுத்தகெ³ய்யாதி³பே⁴த³ஸ்ஸ ப³ஹுனோ ஸுதஸ்ஸ ஸம்ப⁴வேன ப³ஹுஸ்ஸுதோ, த⁴ம்மோஜபஞ்ஞாய பாரிஹாரியபஞ்ஞாய படிவேத⁴பஞ்ஞாய ச வஸேன மேதா⁴வீ, ஸீலேஸு ச ஸுட்டு² பதிட்டி²தத்தா ஸுஸமாஹிதோ, சேதோஸமத²ங் லோகியலோகுத்தரபே⁴த³ங் சித்தஸமாதா⁴னங் அனுயுத்தோ, தாதி³ஸோ புக்³க³லோ மய்ஹங் மத்த²கேபி திட்ட²து, பகே³வ ஸஹவாஸோ.

    Bahussuto cāti yo puggalo sīlādipaṭisaṃyuttassa suttageyyādibhedassa bahuno sutassa sambhavena bahussuto, dhammojapaññāya pārihāriyapaññāya paṭivedhapaññāya ca vasena medhāvī, sīlesu ca suṭṭhu patiṭṭhitattā susamāhito, cetosamathaṃ lokiyalokuttarabhedaṃ cittasamādhānaṃ anuyutto, tādiso puggalo mayhaṃ matthakepi tiṭṭhatu, pageva sahavāso.

    யோ பபஞ்சமனுயுத்தோதி யோ பன புக்³க³லோ கம்மாராமதாதி³வஸேன ரூபாபி⁴ஸங்கா³தி³வஸேன ச பவத்தியா பபஞ்சனட்டே²ன தண்ஹாதி³பே⁴த³ங் பபஞ்சங் அனுயுத்தோ, தத்த² ச அனாதீ³னவத³ஸ்ஸனேன அபி⁴ரதோ மக³ஸதி³ஸோ, ஸோ நிப்³பா³னங் விராத⁴யி, ஸோ நிப்³பா³னா ஸுவிதூ³ரவிதூ³ரே டி²தோ.

    Yo papañcamanuyuttoti yo pana puggalo kammārāmatādivasena rūpābhisaṅgādivasena ca pavattiyā papañcanaṭṭhena taṇhādibhedaṃ papañcaṃ anuyutto, tattha ca anādīnavadassanena abhirato magasadiso, so nibbānaṃ virādhayi, so nibbānā suvidūravidūre ṭhito.

    யோ ச பபஞ்சங் ஹித்வானாதி யோ பன புக்³க³லோ தண்ஹாபபஞ்சங் பஹாய தத³பா⁴வதோ நிப்பபஞ்சஸ்ஸ நிப்³பா³னஸ்ஸ பதே² அதி⁴க³முபாயே அரியமக்³கே³ ரதோ பா⁴வனாபி⁴ஸமயே அபி⁴ரதோ, ஸோ நிப்³பா³னங் ஆராத⁴யி ஸாதே⁴ஸி அதி⁴க³ச்சீ²தி அத்தோ².

    Yo ca papañcaṃ hitvānāti yo pana puggalo taṇhāpapañcaṃ pahāya tadabhāvato nippapañcassa nibbānassa pathe adhigamupāye ariyamagge rato bhāvanābhisamaye abhirato, so nibbānaṃ ārādhayi sādhesi adhigacchīti attho.

    அதே²கதி³வஸங் தே²ரோ அத்தனோ கனிட்ட²பா⁴திகஸ்ஸ ரேவதத்தே²ரஸ்ஸ கண்டகனிசிதக²தி³ரருக்க²ஸஞ்ச²ன்னே நிருத³ககந்தாரே வாஸங் தி³ஸ்வா தங் பஸங்ஸந்தோ ‘‘கா³மே வா’’திஆதி³கா த்³வே கா³தா² அபா⁴ஸி. தத்த² கா³மே வாதி கிஞ்சாபி அரஹந்தோ கா³மந்தே காயவிவேகங் ந லப⁴ந்தி, சித்தவிவேகங் பன லப⁴ந்தேவ. தேஸஞ்ஹி தி³ப்³ப³படிபா⁴கா³னிபி ஆரம்மணானி சித்தங் சாலேதுங் ந ஸக்கொந்தி, தஸ்மா கா³மே வா ஹோது அரஞ்ஞாதீ³ஸு அஞ்ஞதரங் வா, யத்த² அரஹந்தோ விஹரந்தி, தங் பூ⁴மிராமணெய்யகந்தி ஸோ பூ⁴மிப்பதே³ஸோ ரமணீயோ ஏவாதி அத்தோ².

    Athekadivasaṃ thero attano kaniṭṭhabhātikassa revatattherassa kaṇṭakanicitakhadirarukkhasañchanne nirudakakantāre vāsaṃ disvā taṃ pasaṃsanto ‘‘gāme vā’’tiādikā dve gāthā abhāsi. Tattha gāme vāti kiñcāpi arahanto gāmante kāyavivekaṃ na labhanti, cittavivekaṃ pana labhanteva. Tesañhi dibbapaṭibhāgānipi ārammaṇāni cittaṃ cāletuṃ na sakkonti, tasmā gāme vā hotu araññādīsu aññataraṃ vā, yattha arahanto viharanti, taṃ bhūmirāmaṇeyyakanti so bhūmippadeso ramaṇīyo evāti attho.

    அரஞ்ஞானீதி ஸுபுப்பி²ததருஸண்ட³மண்டி³தானி விமலஸலிலாஸயஸம்பன்னானி அரஞ்ஞானி ரமணீயானீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யத்தா²தி யேஸு அரஞ்ஞேஸு விகஸிதேஸு விய ரமமானேஸு காமபக்கி²கோ காமக³வேஸகோ ஜனோ ந ரமதி. வீதராகா³தி விக³தராகா³ பன கீ²ணாஸவா ப⁴மரமது⁴கரா விய பது³மவனேஸு ததா²ரூபேஸு அரஞ்ஞேஸு ரமிஸ்ஸந்தீதி. ந தே காமக³வேஸினோதி யஸ்மா தே வீதராகா³ காமக³வேஸினோ ந ஹொந்தீதி அத்தோ².

    Araññānīti supupphitatarusaṇḍamaṇḍitāni vimalasalilāsayasampannāni araññāni ramaṇīyānīti sambandho. Yatthāti yesu araññesu vikasitesu viya ramamānesu kāmapakkhiko kāmagavesako jano na ramati. Vītarāgāti vigatarāgā pana khīṇāsavā bhamaramadhukarā viya padumavanesu tathārūpesu araññesu ramissantīti. Na te kāmagavesinoti yasmā te vītarāgā kāmagavesino na hontīti attho.

    புன தே²ரோ ராத⁴ங் நாம து³க்³க³தப்³ராஹ்மணங் அனுகம்பாய பப்³பா³ஜெத்வா, உபஸம்பாதெ³த்வா தமேவ பச்சா²ஸமணங் கத்வா விசரந்தோ ஏகதி³வஸங் தஸ்ஸ ச ஸுப்³ப³சபா⁴வேன துஸ்ஸித்வா ஓவாத³ங் தெ³ந்தோ ‘‘நிதீ⁴னங்வா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² நிதீ⁴னங்வாதி தத்த² தத்த² நித³ஹித்வா ட²பிதானங் ஹிரஞ்ஞஸுவண்ணாதி³பூரானங் நிதி⁴கும்பீ⁴னங். பவத்தாரந்தி கிச்ச²ஜீவிகே து³க்³க³தமனுஸ்ஸே அனுகம்பங் கத்வா ‘‘ஏஹி தே ஸுகே²ன ஜீவிதுங் உபாயங் த³ஸ்ஸெஸ்ஸாமீ’’தி நிதி⁴ட்டா²னங் நெத்வா ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா ‘‘இமங் க³ஹெத்வா ஸுக²ங் ஜீவாஹீ’’தி ஆசிக்கி²தாரங் விய. வஜ்ஜத³ஸ்ஸினந்தி த்³வே வஜ்ஜத³ஸ்ஸினோ – ‘‘இமினா நங் அஸாருப்பேன வா க²லிதேன வா ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிக்³க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ரந்த⁴க³வேஸகோ ச, அஞ்ஞாதங் ஞாபேதுகாமோ ஞாதங் அஸ்ஸாதெ³ந்தோ ஸீலாதி³வுத்³தி⁴காமதாய தங் தங் வஜ்ஜங் ஓலோகெந்தோ உல்லும்பனஸபா⁴வஸண்டி²தோ சாதி, அயங் இத⁴ அதி⁴ப்பேதோ. யதா² ஹி து³க்³க³தமனுஸ்ஸோ ‘‘இமங் நிதி⁴ங் க³ண்ஹாஹீ’’தி நிக்³க³ய்ஹமானோபி நிதி⁴த³ஸ்ஸனே கோபங் ந கரோதி, பமுதி³தோவ ஹோதி, ஏவங் ஏவரூபேஸு புக்³க³லேஸு அஸாருப்பங் வா க²லிதங் வா தி³ஸ்வா ஆசிக்க²ந்தே கோபோ ந காதப்³போ³, துட்ட²சித்தேனேவ ப⁴விதப்³ப³ங், ‘‘ப⁴ந்தே, புனபி மங் ஏவரூபங் வதெ³ய்யாதா²’’தி பவாரேதப்³ப³மேவ. நிக்³க³ய்ஹவாதி³ந்தி யோ வஜ்ஜங் தி³ஸ்வா அயங் மே ஸத்³தி⁴விஹாரிகோ, அந்தேவாஸிகோ, உபகாரகோதி அசிந்தெத்வா வஜ்ஜானுரூபங் தஜ்ஜெந்தோ பணாமெந்தோ த³ண்ட³கம்மங் கரொந்தோ ஸிக்கா²பேதி, அயங் நிக்³க³ய்ஹவாதீ³ நாம ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ விய. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘நிக்³க³ய்ஹ நிக்³க³ய்ஹாஹங், ஆனந்த³, வக்கா²மி; பவய்ஹ பவய்ஹ, ஆனந்த³, வக்கா²மி. யோ ஸாரோ ஸோ ட²ஸ்ஸதீ’’தி (ம॰ நி॰ 3.196). மேதா⁴விந்தி த⁴ம்மோஜபஞ்ஞாய ஸமன்னாக³தங். தாதி³ஸந்தி ஏவரூபங் பண்டி³தங். ப⁴ஜேதி பயிருபாஸெய்ய. தாதி³ஸஞ்ஹி ஆசரியங் ப⁴ஜமானஸ்ஸ அந்தேவாஸிகஸ்ஸ ஸெய்யோ ஹோதி, ந பாபியோ, வுட்³டி⁴யேவ ஹோதி, நோ பரிஹானீதி அத்தோ².

    Puna thero rādhaṃ nāma duggatabrāhmaṇaṃ anukampāya pabbājetvā, upasampādetvā tameva pacchāsamaṇaṃ katvā vicaranto ekadivasaṃ tassa ca subbacabhāvena tussitvā ovādaṃ dento ‘‘nidhīnaṃvā’’tiādimāha. Tattha nidhīnaṃvāti tattha tattha nidahitvā ṭhapitānaṃ hiraññasuvaṇṇādipūrānaṃ nidhikumbhīnaṃ. Pavattāranti kicchajīvike duggatamanusse anukampaṃ katvā ‘‘ehi te sukhena jīvituṃ upāyaṃ dassessāmī’’ti nidhiṭṭhānaṃ netvā hatthaṃ pasāretvā ‘‘imaṃ gahetvā sukhaṃ jīvāhī’’ti ācikkhitāraṃ viya. Vajjadassinanti dve vajjadassino – ‘‘iminā naṃ asāruppena vā khalitena vā saṅghamajjhe niggaṇhissāmī’’ti randhagavesako ca, aññātaṃ ñāpetukāmo ñātaṃ assādento sīlādivuddhikāmatāya taṃ taṃ vajjaṃ olokento ullumpanasabhāvasaṇṭhito cāti, ayaṃ idha adhippeto. Yathā hi duggatamanusso ‘‘imaṃ nidhiṃ gaṇhāhī’’ti niggayhamānopi nidhidassane kopaṃ na karoti, pamuditova hoti, evaṃ evarūpesu puggalesu asāruppaṃ vā khalitaṃ vā disvā ācikkhante kopo na kātabbo, tuṭṭhacitteneva bhavitabbaṃ, ‘‘bhante, punapi maṃ evarūpaṃ vadeyyāthā’’ti pavāretabbameva. Niggayhavādinti yo vajjaṃ disvā ayaṃ me saddhivihāriko, antevāsiko, upakārakoti acintetvā vajjānurūpaṃ tajjento paṇāmento daṇḍakammaṃ karonto sikkhāpeti, ayaṃ niggayhavādī nāma sammāsambuddho viya. Vuttañhetaṃ – ‘‘niggayha niggayhāhaṃ, ānanda, vakkhāmi; pavayha pavayha, ānanda, vakkhāmi. Yo sāro so ṭhassatī’’ti (ma. ni. 3.196). Medhāvinti dhammojapaññāya samannāgataṃ. Tādisanti evarūpaṃ paṇḍitaṃ. Bhajeti payirupāseyya. Tādisañhi ācariyaṃ bhajamānassa antevāsikassa seyyo hoti, na pāpiyo, vuḍḍhiyeva hoti, no parihānīti attho.

    அதே²கதா³ அஸ்ஸஜிபுனப்³ப³ஸுகேஹி கீடாகி³ரிஸ்மிங் ஆவாஸே தூ³ஸிதே ஸத்தா²ரா ஆணத்தோ அத்தனோ பரிஸாய மஹாமொக்³க³ல்லானேன ச ஸத்³தி⁴ங் தத்த² க³தோ த⁴ம்மஸேனாபதி அஸ்ஸஜிபுனப்³ப³ஸுகேஸு ஓவாத³ங் அனாதி³யந்தேஸு இமங் கா³த²மாஹ. தத்த² ஓவதெ³ய்யாதி ஓவாத³ங் அனுஸிட்டி²ங் த³தெ³ய்ய. அனுஸாஸெய்யாதி தஸ்ஸேவ பரியாயவசனங். அத² வா உப்பன்னே வத்து²ஸ்மிங் வத³ந்தோ ஓவத³தி நாம, அனுப்பன்னே ‘‘அயஸோபி தே ஸியா’’திஆதி³ங் அனாக³தங் உத்³தி³ஸ்ஸ வத³ந்தோ அனுஸாஸதி நாம. ஸம்முகா² வத³ந்தோ வா ஓவத³தி நாம, பரம்முகா² தூ³தங், ஸாஸனங் வா பேஸெத்வா வத³ந்தோ அனுஸாஸதி நாம. ஸகிங் வத³ந்தோ வா ஓவத³தி நாம, புனப்புனங் வத³ந்தோ அனுஸாஸதி நாம. அஸப்³பா⁴ சாதி அகுஸலா த⁴ம்மா ச நிவாரயே, குஸலே த⁴ம்மே ச பதிட்டா²பெய்யாதி அத்தோ². ஸதஞ்ஹி ஸோதி ஏவரூபோ புக்³க³லோ ஸாதூ⁴னங் பியோ ஹோதி. யே பன அஸந்தா அஸப்புரிஸா விதிண்ணபரலோகா ஆமிஸசக்கு²கா ஜீவிகத்தா²ய பப்³ப³ஜிதா, தேஸங் ஸோ ஓவாத³கோ அனுஸாஸகோ ‘‘ந த்வங் அம்ஹாகங் உபஜ்ஜா²யோ, ந ஆசரியோ, கஸ்மா அம்ஹே வத³ஸீ’’தி ஏவங் முக²ஸத்தீஹி விஜ்ஜ²ந்தானங் அப்பியோ ஹோதீதி.

    Athekadā assajipunabbasukehi kīṭāgirismiṃ āvāse dūsite satthārā āṇatto attano parisāya mahāmoggallānena ca saddhiṃ tattha gato dhammasenāpati assajipunabbasukesu ovādaṃ anādiyantesu imaṃ gāthamāha. Tattha ovadeyyāti ovādaṃ anusiṭṭhiṃ dadeyya. Anusāseyyāti tasseva pariyāyavacanaṃ. Atha vā uppanne vatthusmiṃ vadanto ovadati nāma, anuppanne ‘‘ayasopi te siyā’’tiādiṃ anāgataṃ uddissa vadanto anusāsati nāma. Sammukhā vadanto vā ovadati nāma, parammukhā dūtaṃ, sāsanaṃ vā pesetvā vadanto anusāsati nāma. Sakiṃ vadanto vā ovadati nāma, punappunaṃ vadanto anusāsati nāma. Asabbhā cāti akusalā dhammā ca nivāraye, kusale dhamme ca patiṭṭhāpeyyāti attho. Satañhi soti evarūpo puggalo sādhūnaṃ piyo hoti. Ye pana asantā asappurisā vitiṇṇaparalokā āmisacakkhukā jīvikatthāya pabbajitā, tesaṃ so ovādako anusāsako ‘‘na tvaṃ amhākaṃ upajjhāyo, na ācariyo, kasmā amhe vadasī’’ti evaṃ mukhasattīhi vijjhantānaṃ appiyo hotīti.

    ‘‘யங் ஆரப்³ப⁴ ஸத்தா² த⁴ம்மங் தே³ஸேதி, ஸோ ஏவ உபனிஸ்ஸயஸம்பன்னோ’’தி பி⁴க்கூ²ஸு கதா²ய ஸமுட்டி²தாய ‘‘நயித³மேத’’ந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அஞ்ஞஸ்ஸா’’தி கா³த²மாஹ. தத்த² அஞ்ஞஸ்ஸாதி அத்தனோ பா⁴கி³னெய்யங் தீ³க⁴னக²பரிப்³பா³ஜகங் ஸந்தா⁴யாஹ. தஸ்ஸ ஹி ஸத்தா²ரா வேத³னாபரிக்³க³ஹஸுத்தே (ம॰ நி॰ 2.205-206) தே³ஸியமானே அயங் மஹாதே²ரோ பா⁴வனாமக்³கே³ அதி⁴க³ந்த்வா ஸாவகபாரமீஞாணஸ்ஸ மத்த²கங் பத்தோ. ஸோதமோதே⁴ஸிமத்தி²கோதி ஸத்தா²ரங் பீ³ஜயமானோ டி²தோ அத்தி²கோ ஹுத்வா ஸுஸ்ஸூஸந்தோ ஸோதங் ஓத³ஹிங். தங் மே அமோக⁴ங் ஸவனந்தி தங் ததா² ஸுதங் ஸவனங் மய்ஹங் அமோக⁴ங் அவஞ்ஜ²ங் அஹோஸி, அக்³க³ஸாவகேன பத்தப்³ப³ங் ஸம்பத்தீனங் அவஸ்ஸயோ அஹோஸி. தேனாஹ ‘‘விமுத்தொம்ஹீ’’திஆதி³.

    ‘‘Yaṃ ārabbha satthā dhammaṃ deseti, so eva upanissayasampanno’’ti bhikkhūsu kathāya samuṭṭhitāya ‘‘nayidameta’’nti dassento ‘‘aññassā’’ti gāthamāha. Tattha aññassāti attano bhāgineyyaṃ dīghanakhaparibbājakaṃ sandhāyāha. Tassa hi satthārā vedanāpariggahasutte (ma. ni. 2.205-206) desiyamāne ayaṃ mahāthero bhāvanāmagge adhigantvā sāvakapāramīñāṇassa matthakaṃ patto. Sotamodhesimatthikoti satthāraṃ bījayamāno ṭhito atthiko hutvā sussūsanto sotaṃ odahiṃ. Taṃme amoghaṃ savananti taṃ tathā sutaṃ savanaṃ mayhaṃ amoghaṃ avañjhaṃ ahosi, aggasāvakena pattabbaṃ sampattīnaṃ avassayo ahosi. Tenāha ‘‘vimuttomhī’’tiādi.

    தத்த² நேவ புப்³பே³னிவாஸாயாதி அத்தனோ பரேஸஞ்ச புப்³பே³னிவாஸஜானநஞாணத்தா²ய, பணிதீ⁴ மே நேவ விஜ்ஜதீதி யோஜனா. பரிகம்மகரணவஸேன தத³த்த²ங் சித்தபணிதா⁴னமத்தம்பி நேவத்தி² நேவ அஹோஸீதி அத்தோ². சேதோபரியாயாதி சேதோபரியஞாணஸ்ஸ. இத்³தி⁴யாதி இத்³தி⁴வித⁴ஞாணஸ்ஸ. சுதியா உபபத்தியாதி, ஸத்தானங் சுதியா உபபத்தியா ச ஜானநஞாணாய சுதூபபாதஞாணத்தா²ய. ஸோததா⁴துவிஸுத்³தி⁴யாதி தி³ப்³ப³ஸோதஞாணஸ்ஸ. பணிதீ⁴ மே ந விஜ்ஜதீதி இமேஸங் அபி⁴ஞ்ஞாவிஸேஸானங் அத்தா²ய பரிகம்மவஸேன சித்தஸ்ஸ பணிதி⁴ சித்தாபி⁴னீஹாரோ மே நத்தி² நாஹோஸீதி அத்தோ². ஸப்³ப³ஞ்ஞுகு³ணா விய ஹி பு³த்³தா⁴னங் அக்³க³மக்³கா³தி⁴க³மேனேவ ஸாவகானங் ஸப்³பே³ ஸாவககு³ணா ஹத்த²க³தா ஹொந்தி, ந தேஸங் அதி⁴க³மாய விஸுங் பரிகம்மகரணகிச்சங் அத்தீ²தி.

    Tattha neva pubbenivāsāyāti attano paresañca pubbenivāsajānanañāṇatthāya, paṇidhī me neva vijjatīti yojanā. Parikammakaraṇavasena tadatthaṃ cittapaṇidhānamattampi nevatthi neva ahosīti attho. Cetopariyāyāti cetopariyañāṇassa. Iddhiyāti iddhividhañāṇassa. Cutiyā upapattiyāti, sattānaṃ cutiyā upapattiyā ca jānanañāṇāya cutūpapātañāṇatthāya. Sotadhātuvisuddhiyāti dibbasotañāṇassa. Paṇidhī me na vijjatīti imesaṃ abhiññāvisesānaṃ atthāya parikammavasena cittassa paṇidhi cittābhinīhāro me natthi nāhosīti attho. Sabbaññuguṇā viya hi buddhānaṃ aggamaggādhigameneva sāvakānaṃ sabbe sāvakaguṇā hatthagatā honti, na tesaṃ adhigamāya visuṃ parikammakaraṇakiccaṃ atthīti.

    ருக்க²மூலந்திஆதி³கா திஸ்ஸோ கா³தா² கபோதகந்த³ராயங் விஹரந்தஸ்ஸ யக்கே²ன பஹதகாலே ஸமாபத்திப³லேன அத்தனோ நிப்³பி³காரதாதீ³பனவஸேன வுத்தா. தத்த² முண்டோ³தி ந வோரோபிதகேஸோ. ஸங்கா⁴டிபாருதோதி ஸங்கா⁴டிங் பாருபித்வா நிஸின்னோ. ‘‘ஸங்கா⁴டியா ஸுபாருதோ’’தி ச பட²ந்தி. பஞ்ஞாய உத்தமோ தே²ரோதி தே²ரோ ஹுத்வா பஞ்ஞாய உத்தமோ, ஸாவகேஸு பஞ்ஞாய ஸெட்டோ²தி அத்தோ². ஜா²யதீதி ஆரம்மணூபனிஜ்ஜா²னேன லக்க²ணூபனிஜ்ஜா²னேன ச ஜா²யதி, ப³ஹுலங் ஸமாபத்திவிஹாரேன விஹரதீதி அத்தோ².

    Rukkhamūlantiādikā tisso gāthā kapotakandarāyaṃ viharantassa yakkhena pahatakāle samāpattibalena attano nibbikāratādīpanavasena vuttā. Tattha muṇḍoti na voropitakeso. Saṅghāṭipārutoti saṅghāṭiṃ pārupitvā nisinno. ‘‘Saṅghāṭiyā supāruto’’ti ca paṭhanti. Paññāya uttamo theroti thero hutvā paññāya uttamo, sāvakesu paññāya seṭṭhoti attho. Jhāyatīti ārammaṇūpanijjhānena lakkhaṇūpanijjhānena ca jhāyati, bahulaṃ samāpattivihārena viharatīti attho.

    உபேதோ ஹோதி தாவதே³தி யதா³ யக்கே²ன ஸீஸே பஹதோ, தாவதே³வ அவிதக்கங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னிகப²லஸமாபத்திங் ஸமாபன்னோ அரியேன துண்ஹீபா⁴வேன உபேதோ ஸமன்னாக³தோ அஹோஸி. அதீதத்தே² ஹி ஹோதீதி இத³ங் வத்தமானவசனங்.

    Upeto hoti tāvadeti yadā yakkhena sīse pahato, tāvadeva avitakkaṃ catutthajjhānikaphalasamāpattiṃ samāpanno ariyena tuṇhībhāvena upeto samannāgato ahosi. Atītatthe hi hotīti idaṃ vattamānavacanaṃ.

    பப்³ப³தோவ ந வேத⁴தீதி மோஹக்க²யா பி⁴ன்னஸப்³ப³கிலேஸோ பி⁴க்கு². ஸோ ஸேலமயபப்³ப³தோ விய அசலோ ஸுப்பதிட்டி²தோ இட்டா²தி³னா கேனசி ந வேத⁴தி, ஸப்³ப³த்த² நிப்³பி³காரோ ஹோதீதி அத்தோ².

    Pabbatova na vedhatīti mohakkhayā bhinnasabbakileso bhikkhu. So selamayapabbato viya acalo suppatiṭṭhito iṭṭhādinā kenaci na vedhati, sabbattha nibbikāro hotīti attho.

    அதே²கதி³வஸங் தே²ரஸ்ஸ அஸதியா நிவாஸனகண்ணே ஓலம்ப³ந்தே அஞ்ஞதரோ ஸாமணேரோ, ‘‘ப⁴ந்தே, பரிமண்ட³லங் நிவாஸேதப்³ப³’’ந்தி ஆஹ. தங் ஸுத்வா ‘‘ப⁴த்³த³ங் தயா ஸுட்டு² வுத்த’’ந்தி ஸிரஸா விய ஸம்படிச்ச²ந்தோ தாவதே³வ தோ²கங் அபக்கமித்வா பரிமண்ட³லங் நிவாஸெத்வா ‘‘மாதி³ஸானங் அயம்பி தோ³ஸோயேவா’’தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அனங்க³ணஸ்ஸா’’தி கா³த²மாஹ.

    Athekadivasaṃ therassa asatiyā nivāsanakaṇṇe olambante aññataro sāmaṇero, ‘‘bhante, parimaṇḍalaṃ nivāsetabba’’nti āha. Taṃ sutvā ‘‘bhaddaṃ tayā suṭṭhu vutta’’nti sirasā viya sampaṭicchanto tāvadeva thokaṃ apakkamitvā parimaṇḍalaṃ nivāsetvā ‘‘mādisānaṃ ayampi dosoyevā’’ti dassento ‘‘anaṅgaṇassā’’ti gāthamāha.

    புன மரணே ஜீவிதே ச அத்தனோ ஸமசித்ததங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘நாபி⁴னந்தா³மீ’’திஆதி³னா த்³வே கா³தா² வத்வா பரேஸங் த⁴ம்மங் கதெ²ந்தோ ‘‘உப⁴யேன மித³’’ந்திஆதி³னா கா³தா²த்³வயமாஹ. தத்த² உப⁴யேனாதி உப⁴யேஸு, உபோ⁴ஸு காலேஸூதி அத்தோ². மித³ந்தி ம-காரோ பத³ஸந்தி⁴கரோ. இத³ங் மரணமேவ, மரணங் அத்தே²வ நாம, அமரணங் நாம நத்தி². கேஸு உபோ⁴ஸு காலேஸூதி ஆஹ ‘‘பச்சா² வா புரே வா’’தி மஜ்ஜி²மவயஸ்ஸ பச்சா² வா ஜராஜிண்ணகாலே புரே வா த³ஹரகாலே மரணமேவ மரணங் ஏகந்திகமேவ. தஸ்மா படிபஜ்ஜத² ஸம்மா படிபத்திங் பூரேத² விப்படிபஜ்ஜித்வா மா வினஸ்ஸத² அபாயேஸு மஹாது³க்க²ங் மானுப⁴வத². க²ணோ வோ மா உபச்சகா³தி அட்ட²ஹி அக்க²ணேஹி விவஜ்ஜிதோ அயங் நவமோ க²ணோ மா தும்ஹே அதிக்கமீதி அத்தோ².

    Puna maraṇe jīvite ca attano samacittataṃ dassento ‘‘nābhinandāmī’’tiādinā dve gāthā vatvā paresaṃ dhammaṃ kathento ‘‘ubhayena mida’’ntiādinā gāthādvayamāha. Tattha ubhayenāti ubhayesu, ubhosu kālesūti attho. Midanti ma-kāro padasandhikaro. Idaṃ maraṇameva, maraṇaṃ attheva nāma, amaraṇaṃ nāma natthi. Kesu ubhosu kālesūti āha ‘‘pacchā vā pure vā’’ti majjhimavayassa pacchā vā jarājiṇṇakāle pure vā daharakāle maraṇameva maraṇaṃ ekantikameva. Tasmā paṭipajjatha sammā paṭipattiṃ pūretha vippaṭipajjitvā mā vinassatha apāyesu mahādukkhaṃ mānubhavatha. Khaṇo vo mā upaccagāti aṭṭhahi akkhaṇehi vivajjito ayaṃ navamo khaṇo mā tumhe atikkamīti attho.

    அதே²கதி³வஸங் ஆயஸ்மந்தங் மஹாகொட்டி²கங் தி³ஸ்வா தஸ்ஸ கு³ணங் பகாஸெந்தோ ‘‘உபஸந்தோ’’திஆதி³னா திஸ்ஸோ கா³தா² அபா⁴ஸி. தத்த² அனுத்³தே³ஸிகவஸேன ‘‘து⁴னாதீ’’தி வுத்தமேவத்த²ங் புன தே²ரஸன்னிஸ்ஸிதங் கத்வா வத³ந்தோ ‘‘அப்பாஸீ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² அப்பாஸீதி அது⁴னா பஹாஸீதி அத்தோ². அனாயாஸோதி அபரிஸ்ஸமோ, கிலேஸது³க்க²ரஹிதோதி அத்தோ². விப்பஸன்னோ அனாவிலோதி விப்பஸன்னோ அஸத்³தி⁴யாதீ³னங் அபா⁴வேன ஸுட்டு² பஸன்னசித்தோ அனாவிலஸங்கப்பதாய அனாவிலோ.

    Athekadivasaṃ āyasmantaṃ mahākoṭṭhikaṃ disvā tassa guṇaṃ pakāsento ‘‘upasanto’’tiādinā tisso gāthā abhāsi. Tattha anuddesikavasena ‘‘dhunātī’’ti vuttamevatthaṃ puna therasannissitaṃ katvā vadanto ‘‘appāsī’’tiādimāha. Tattha appāsīti adhunā pahāsīti attho. Anāyāsoti aparissamo, kilesadukkharahitoti attho. Vippasanno anāviloti vippasanno asaddhiyādīnaṃ abhāvena suṭṭhu pasannacitto anāvilasaṅkappatāya anāvilo.

    ந விஸ்ஸஸேதி கா³தா² தே³வத³த்தங் ஸத்³த³ஹித்வா தஸ்ஸ தி³ட்டி²ங் ரோசெத்வா டி²தே வஜ்ஜிபுத்தகே ஆரப்³ப⁴ வுத்தா. தத்த² ந விஸ்ஸஸேதி விஸ்ஸட்டோ² ந ப⁴வெய்ய, ந ஸத்³த³ஹெய்யாதி அத்தோ². ஏகதியேஸூதி ஏகச்சேஸு அனவட்டி²தஸபா⁴வேஸு புது²ஜ்ஜனேஸு. ஏவந்தி யதா² தும்ஹே ‘‘தே³வத³த்தோ ஸம்மா படிபன்னோ’’தி விஸ்ஸாஸங் ஆபஜ்ஜித்த², ஏவங். அகா³ரிஸூதி க³ஹட்டே²ஸு. ஸாதூ⁴பி ஹுத்வானாதி யஸ்மா புது²ஜ்ஜனபா⁴வோ நாம அஸ்ஸபிட்டே² ட²பிதகும்ப⁴ண்ட³ங் விய து²ஸராஸிம்ஹி நிகா²தகா²ணுகங் விய ச அனவட்டி²தோ, தஸ்மா ஏகச்சே ஆதி³தோ ஸாதூ⁴ ஹுத்வா டி²தாபி பச்சா² அஸாதூ⁴ ஹொந்தி. யதா² தே³வத³த்தோ புப்³பே³ ஸீலஸம்பன்னோ அபி⁴ஞ்ஞாஸமாபத்திலாபீ⁴ ஹுத்வா லாப⁴ஸக்காரபகதோ இதா³னி பரிஹீனவிஸேஸோ சி²ன்னபக்க²காகோ விய ஆபாயிகோ ஜாதோ. தஸ்மா தாதி³ஸோ தி³ட்ட²மத்தேன ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ந விஸ்ஸாஸிதப்³போ³. ஏகச்சே பன கல்யாணமித்தஸங்ஸக்³கா³பா⁴வேன ஆதி³தோ அஸாதூ⁴ ஹுத்வாபி பச்சா² கல்யாணஸங்ஸக்³கே³ன ஸாதூ⁴ ஹொந்தியேவ, தஸ்மா தே³வத³த்தஸதி³ஸே ஸாது⁴பதிரூபே ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ந விஸ்ஸாஸெய்யாதி அத்தோ².

    Na vissaseti gāthā devadattaṃ saddahitvā tassa diṭṭhiṃ rocetvā ṭhite vajjiputtake ārabbha vuttā. Tattha na vissaseti vissaṭṭho na bhaveyya, na saddaheyyāti attho. Ekatiyesūti ekaccesu anavaṭṭhitasabhāvesu puthujjanesu. Evanti yathā tumhe ‘‘devadatto sammā paṭipanno’’ti vissāsaṃ āpajjittha, evaṃ. Agārisūti gahaṭṭhesu. Sādhūpi hutvānāti yasmā puthujjanabhāvo nāma assapiṭṭhe ṭhapitakumbhaṇḍaṃ viya thusarāsimhi nikhātakhāṇukaṃ viya ca anavaṭṭhito, tasmā ekacce ādito sādhū hutvā ṭhitāpi pacchā asādhū honti. Yathā devadatto pubbe sīlasampanno abhiññāsamāpattilābhī hutvā lābhasakkārapakato idāni parihīnaviseso chinnapakkhakāko viya āpāyiko jāto. Tasmā tādiso diṭṭhamattena ‘‘sādhū’’ti na vissāsitabbo. Ekacce pana kalyāṇamittasaṃsaggābhāvena ādito asādhū hutvāpi pacchā kalyāṇasaṃsaggena sādhū hontiyeva, tasmā devadattasadise sādhupatirūpe ‘‘sādhū’’ti na vissāseyyāti attho.

    யேஸங் காமச்ச²ந்தா³த³யோ சித்துபக்கிலேஸா அவிக³தா, தே அஸாதூ⁴. யேஸங் தே விக³தா, தே ஸாதூ⁴தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘காமச்ச²ந்தோ³’’தி கா³த²ங் வத்வா அஸாதா⁴ரணதோ உக்கங்ஸக³தங் ஸாது⁴லக்க²ணங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யஸ்ஸ ஸக்கரியமானஸ்ஸா’’திஆதி³னா கா³தா²த்³வயங் வுத்தங்.

    Yesaṃ kāmacchandādayo cittupakkilesā avigatā, te asādhū. Yesaṃ te vigatā, te sādhūti dassetuṃ ‘‘kāmacchando’’ti gāthaṃ vatvā asādhāraṇato ukkaṃsagataṃ sādhulakkhaṇaṃ dassetuṃ ‘‘yassa sakkariyamānassā’’tiādinā gāthādvayaṃ vuttaṃ.

    அஸாதா⁴ரணதோ பன உக்கங்ஸக³தங் தங் த³ஸ்ஸேதுங் ஸத்தா²ரங் அத்தானஞ்ச உதா³ஹரந்தோ ‘‘மஹாஸமுத்³தோ³’’திஆதி³கா கா³தா² அபா⁴ஸி. தத்த² மஹாஸமுத்³தோ³தி அயங் மஹாஸமுத்³தோ³, மஹாபத²வீ ஸேலோ பப்³ப³தோ, புரத்தி²மாதி³பே⁴த³தோ அனிலோ ச அத்தனோ அசேதனாபா⁴வேன இட்டா²னிட்ட²ங் ஸஹந்தி, ந படிஸங்கா²னப³லேன, ஸத்தா² பன யஸ்ஸா அரஹத்துப்பத்தியா வஸேன உத்தமே தாதி³பா⁴வே டி²தோ இட்டா²தீ³ஸு ஸப்³ப³த்த² ஸமோ நிப்³பி³காரோ, தஸ்ஸா ஸத்து² வரவிமுத்தியா அக்³க³ப²லவிமுத்தியா தே மஹாஸமுத்³தா³த³யோ உபமாய உபமாபா⁴வேன ந யுஜ்ஜந்தி கலபா⁴க³ம்பி ந உபெந்தீதி அத்தோ².

    Asādhāraṇato pana ukkaṃsagataṃ taṃ dassetuṃ satthāraṃ attānañca udāharanto ‘‘mahāsamuddo’’tiādikā gāthā abhāsi. Tattha mahāsamuddoti ayaṃ mahāsamuddo, mahāpathavī selo pabbato, puratthimādibhedato anilo ca attano acetanābhāvena iṭṭhāniṭṭhaṃ sahanti, na paṭisaṅkhānabalena, satthā pana yassā arahattuppattiyā vasena uttame tādibhāve ṭhito iṭṭhādīsu sabbattha samo nibbikāro, tassā satthu varavimuttiyā aggaphalavimuttiyā te mahāsamuddādayo upamāya upamābhāvena na yujjanti kalabhāgampi na upentīti attho.

    சக்கானுவத்தகோதி ஸத்தா²ரா வத்திதஸ்ஸ த⁴ம்மசக்கஸ்ஸ அனுவத்தகோ. தே²ரோதி அஸெக்கே²ஹி ஸீலக்க²ந்தா⁴தீ³ஹி ஸமன்னாக³மேன தே²ரோ. மஹாஞாணீதி மஹாபஞ்ஞோ. ஸமாஹிதோதி உபசாரப்பனாஸமாதி⁴னா அனுத்தரஸமாதி⁴னா ச ஸமாஹிதோ. பட²வாபக்³கி³ஸமானோதி இட்டா²தி³ஆரம்மணஸன்னிபாதே நிப்³பி³காரதாய பத²வியா ஆபேன அக்³கி³னா ச ஸதி³ஸவுத்திகோ. தேனாஹ ‘‘ந ரஜ்ஜதி ந து³ஸ்ஸதீ’’தி.

    Cakkānuvattakoti satthārā vattitassa dhammacakkassa anuvattako. Theroti asekkhehi sīlakkhandhādīhi samannāgamena thero. Mahāñāṇīti mahāpañño. Samāhitoti upacārappanāsamādhinā anuttarasamādhinā ca samāhito. Paṭhavāpaggisamānoti iṭṭhādiārammaṇasannipāte nibbikāratāya pathaviyā āpena agginā ca sadisavuttiko. Tenāha ‘‘na rajjati na dussatī’’ti.

    பஞ்ஞாபாரமிதங் பத்தோதி ஸாவகஞாணஸ்ஸ பாரமிங் பாரகோடிங் பத்தோ. மஹாபு³த்³தீ⁴தி மஹாபுது²ஹாஸஜவனதிக்க²னிப்³பே³தி⁴கபா⁴வப்பத்தாய மஹதியா பு³த்³தி⁴யா பஞ்ஞாய ஸமன்னாக³தோ. மஹாமதீதி த⁴ம்மன்வயவேதி³தஸங்கா²தாய மஹதியா நயக்³கா³ஹமதியா ஸமன்னாக³தோ. யே ஹி தே சதுப்³பி³தா⁴, ஸோளஸவிதா⁴, சதுசத்தாலீஸவிதா⁴, தேஸத்ததிவிதா⁴ ச பஞ்ஞப்பபே⁴தா³. தேஸங் ஸப்³ப³ஸோ அனவஸேஸானங் அதி⁴க³தத்தா மஹாபஞ்ஞதா தி³விஸேஸயோக³தோ ச அயங் மஹாதே²ரோ ஸாதிஸயங் ‘‘மஹாபு³த்³தீ⁴’’தி வத்தப்³ப³தங் அரஹதி. யதா²ஹ ப⁴க³வா –

    Paññāpāramitaṃ pattoti sāvakañāṇassa pāramiṃ pārakoṭiṃ patto. Mahābuddhīti mahāputhuhāsajavanatikkhanibbedhikabhāvappattāya mahatiyā buddhiyā paññāya samannāgato. Mahāmatīti dhammanvayaveditasaṅkhātāya mahatiyā nayaggāhamatiyā samannāgato. Ye hi te catubbidhā, soḷasavidhā, catucattālīsavidhā, tesattatividhā ca paññappabhedā. Tesaṃ sabbaso anavasesānaṃ adhigatattā mahāpaññatā divisesayogato ca ayaṃ mahāthero sātisayaṃ ‘‘mahābuddhī’’ti vattabbataṃ arahati. Yathāha bhagavā –

    ‘‘பண்டி³தோ, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ; மஹாபஞ்ஞோ, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ; புது²பஞ்ஞோ, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ; ஹாஸபஞ்ஞோ, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ; ஜவனபஞ்ஞோ, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ; திக்க²பஞ்ஞோ, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ; நிப்³பே³தி⁴கபஞ்ஞோ, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ’’திஆதி³ (ம॰ நி॰ 3.93).

    ‘‘Paṇḍito, bhikkhave, sāriputto; mahāpañño, bhikkhave, sāriputto; puthupañño, bhikkhave, sāriputto; hāsapañño, bhikkhave, sāriputto; javanapañño, bhikkhave, sāriputto; tikkhapañño, bhikkhave, sāriputto; nibbedhikapañño, bhikkhave, sāriputto’’tiādi (ma. ni. 3.93).

    தத்தா²யங் பண்டி³தபா⁴வாதீ³னங் விபா⁴க³விபா⁴வனா. தா⁴துகுஸலதா, ஆயதனகுஸலதா, படிச்சஸமுப்பாத³குஸலதா, டா²னாட்டா²னகுஸலதாதி இமேஹி சதூஹி காரணேஹி பண்டி³தோ. மஹாபஞ்ஞதாதீ³னங் விபா⁴க³த³ஸ்ஸனே அயங் பாளி –

    Tatthāyaṃ paṇḍitabhāvādīnaṃ vibhāgavibhāvanā. Dhātukusalatā, āyatanakusalatā, paṭiccasamuppādakusalatā, ṭhānāṭṭhānakusalatāti imehi catūhi kāraṇehi paṇḍito. Mahāpaññatādīnaṃ vibhāgadassane ayaṃ pāḷi –

    ‘‘கதமா மஹாபஞ்ஞா? மஹந்தே அத்தே² பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே த⁴ம்மே பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தா நிருத்தியோ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தானி படிபா⁴னானி பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே ஸீலக்க²ந்தே⁴ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே ஸமாதி⁴க்க²ந்தே⁴ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே பஞ்ஞாக்க²ந்தே⁴ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே விமுத்திக்க²ந்தே⁴ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனக்க²ந்தே⁴ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தானி டா²னாட்டா²னானி பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தா விஹாரஸமாபத்தியோ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தானி அரியஸச்சானி பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே ஸதிபட்டா²னே பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே ஸம்மப்பதா⁴னே பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே இத்³தி⁴பாதே³ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தானி இந்த்³ரியானி பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தானி ப³லானி பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே பொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தே அரியமக்³கே³ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தானி ஸாமஞ்ஞப²லானி பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தா அபி⁴ஞ்ஞாயோ பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா, மஹந்தங் பரமத்த²ங் நிப்³பா³னங் பரிக்³க³ண்ஹாதீதி மஹாபஞ்ஞா.

    ‘‘Katamā mahāpaññā? Mahante atthe pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante dhamme pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantā niruttiyo pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantāni paṭibhānāni pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante sīlakkhandhe pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante samādhikkhandhe pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante paññākkhandhe pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante vimuttikkhandhe pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante vimuttiñāṇadassanakkhandhe pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantāni ṭhānāṭṭhānāni pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantā vihārasamāpattiyo pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantāni ariyasaccāni pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante satipaṭṭhāne pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante sammappadhāne pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante iddhipāde pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantāni indriyāni pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantāni balāni pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante bojjhaṅge pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahante ariyamagge pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantāni sāmaññaphalāni pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantā abhiññāyo pariggaṇhātīti mahāpaññā, mahantaṃ paramatthaṃ nibbānaṃ pariggaṇhātīti mahāpaññā.

    ‘‘கதமா புது²பஞ்ஞா? புது²னானாக²ந்தே⁴ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா , புது²னானாதா⁴தூஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஆயதனேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாபடிச்சஸமுப்பாதே³ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஸுஞ்ஞதமனுபலப்³பே⁴ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஅத்தே²ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாத⁴ம்மேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானானிருத்தீஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாபடிபா⁴னேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஸீலக்க²ந்தே⁴ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஸமாதி⁴க்க²ந்தே⁴ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாபஞ்ஞாக்க²ந்தே⁴ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாவிமுத்திக்க²ந்தே⁴ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாவிமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனக்க²ந்தே⁴ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாடா²னாட்டா²னேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாவிஹாரஸமாபத்தீஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஅரியஸச்சேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஸதிபட்டா²னேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஸம்மப்பதா⁴னேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஇத்³தி⁴பாதே³ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஇந்த்³ரியேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாப³லேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாபொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஅரியமக்³கே³ஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஸாமஞ்ஞப²லேஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²னானாஅபி⁴ஞ்ஞாஸு ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா, புது²ஜ்ஜனஸாதா⁴ரணே த⁴ம்மே அதிக்கம்ம பரமத்தே² நிப்³பா³னே ஞாணங் பவத்ததீதி புது²பஞ்ஞா.

    ‘‘Katamā puthupaññā? Puthunānākhandhesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā , puthunānādhātūsu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāāyatanesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāpaṭiccasamuppādesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāsuññatamanupalabbhesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāatthesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānādhammesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāniruttīsu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāpaṭibhānesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāsīlakkhandhesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāsamādhikkhandhesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāpaññākkhandhesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāvimuttikkhandhesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāvimuttiñāṇadassanakkhandhesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāṭhānāṭṭhānesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāvihārasamāpattīsu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāariyasaccesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāsatipaṭṭhānesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāsammappadhānesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāiddhipādesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāindriyesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānābalesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānābojjhaṅgesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāariyamaggesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāsāmaññaphalesu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthunānāabhiññāsu ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā, puthujjanasādhāraṇe dhamme atikkamma paramatthe nibbāne ñāṇaṃ pavattatīti puthupaññā.

    ‘‘கதமா ஹாஸபஞ்ஞா? இதே⁴கச்சோ ஹாஸப³ஹுலோ வேத³ப³ஹுலோ துட்டி²ப³ஹுலோ பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ ஸீலானி பரிபூரேதீதி ஹாஸபஞ்ஞா, ஹாஸப³ஹுலோ…பே॰… பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ இந்த்³ரியஸங்வரங் பரிபூரேதீதி ஹாஸபஞ்ஞா, ஹாஸப³ஹுலோ…பே॰… பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ போ⁴ஜனே மத்தஞ்ஞுதங் பரிபூரேதீதி ஹாஸபஞ்ஞா, ஹாஸப³ஹுலோ…பே॰… பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ ஜாக³ரியானுயோக³ங் பரிபூரேதீதி ஹாஸபஞ்ஞா, ஹாஸப³ஹுலோ…பே॰… பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ ஸீலக்க²ந்த⁴ங்…பே॰… ஸமாதி⁴க்க²ந்த⁴ங், பஞ்ஞாக்க²ந்த⁴ங், விமுத்திக்க²ந்த⁴ங், விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனக்க²ந்த⁴ங் பரிபூரேதீதி…பே॰… படிவிஜ்ஜ²தீதி. விஹாரஸமாபத்தியோ பரிபூரேதீதி, அரியஸச்சானி படிவிஜ்ஜ²தீதி, ஸதிபட்டா²னே பா⁴வேதீதி, ஸம்மப்பதா⁴னே பா⁴வேதீதி, இத்³தி⁴பாதே³ பா⁴வேதீதி, இந்த்³ரியானி பா⁴வேதீதி, ப³லானி பா⁴வேதீதி, பொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ பா⁴வேதீதி, அரியமக்³க³ங் பா⁴வேதீதி…பே॰… ஸாமஞ்ஞப²லானி ஸச்சி²கரோதீதி ஹாஸபஞ்ஞா, ஹாஸப³ஹுலோ வேத³ப³ஹுலோ துட்டி²ப³ஹுலோ பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ அபி⁴ஞ்ஞாயோ படிவிஜ்ஜ²தீதி ஹாஸபஞ்ஞா; ஹாஸப³ஹுலோ வேத³ப³ஹுலோ துட்டி²ப³ஹுலோ பாமோஜ்ஜப³ஹுலோ பரமத்த²ங் நிப்³பா³னங் ஸச்சி²கரோதீதி ஹாஸபஞ்ஞா.

    ‘‘Katamā hāsapaññā? Idhekacco hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo sīlāni paripūretīti hāsapaññā, hāsabahulo…pe… pāmojjabahulo indriyasaṃvaraṃ paripūretīti hāsapaññā, hāsabahulo…pe… pāmojjabahulo bhojane mattaññutaṃ paripūretīti hāsapaññā, hāsabahulo…pe… pāmojjabahulo jāgariyānuyogaṃ paripūretīti hāsapaññā, hāsabahulo…pe… pāmojjabahulo sīlakkhandhaṃ…pe… samādhikkhandhaṃ, paññākkhandhaṃ, vimuttikkhandhaṃ, vimuttiñāṇadassanakkhandhaṃ paripūretīti…pe… paṭivijjhatīti. Vihārasamāpattiyo paripūretīti, ariyasaccāni paṭivijjhatīti, satipaṭṭhāne bhāvetīti, sammappadhāne bhāvetīti, iddhipāde bhāvetīti, indriyāni bhāvetīti, balāni bhāvetīti, bojjhaṅge bhāvetīti, ariyamaggaṃ bhāvetīti…pe… sāmaññaphalāni sacchikarotīti hāsapaññā, hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo abhiññāyo paṭivijjhatīti hāsapaññā; hāsabahulo vedabahulo tuṭṭhibahulo pāmojjabahulo paramatthaṃ nibbānaṃ sacchikarotīti hāsapaññā.

    ‘‘கதமா ஜவனபஞ்ஞா? யங் கிஞ்சி ரூபங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங்…பே॰… யங் தூ³ரே ஸந்திகே வா, ஸப்³ப³ங் ரூபங் அனிச்சதோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா, து³க்க²தோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா, அனத்ததோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா; யா காசி வேத³னா…பே॰… யங் கிஞ்சி விஞ்ஞாணங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங்…பே॰… ஸப்³ப³ங் விஞ்ஞாணங் அனிச்சதோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா, து³க்க²தோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா, அனத்ததோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா. சக்கு²…பே॰… ஜராமரணங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங், அனிச்சதோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா, து³க்க²தோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா, அனத்ததோ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா.

    ‘‘Katamā javanapaññā? Yaṃ kiñci rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ…pe… yaṃ dūre santike vā, sabbaṃ rūpaṃ aniccato khippaṃ javatīti javanapaññā, dukkhato khippaṃ javatīti javanapaññā, anattato khippaṃ javatīti javanapaññā; yā kāci vedanā…pe… yaṃ kiñci viññāṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ…pe… sabbaṃ viññāṇaṃ aniccato khippaṃ javatīti javanapaññā, dukkhato khippaṃ javatīti javanapaññā, anattato khippaṃ javatīti javanapaññā. Cakkhu…pe… jarāmaraṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ, aniccato khippaṃ javatīti javanapaññā, dukkhato khippaṃ javatīti javanapaññā, anattato khippaṃ javatīti javanapaññā.

    ‘‘ரூபங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் அனிச்சங் க²யட்டே²ன, து³க்க²ங் ப⁴யட்டே²ன, அனத்தா அஸாரகட்டே²னாதி துலயித்வா தீரயித்வா விபா⁴வயித்வா விபூ⁴தங் கத்வா ரூபனிரோதே⁴ நிப்³பா³னே கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா…பே॰… வேத³னா…பே॰… ஸஞ்ஞா… ஸங்கா²ரா… விஞ்ஞாணங்… சக்கு²…பே॰… ஜராமரணங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் அனிச்சங் க²யட்டே²ன, து³க்க²ங் ப⁴யட்டே²ன, அனத்தா அஸாரகட்டே²னாதி துலயித்வா தீரயித்வா விபா⁴வயித்வா விபூ⁴தங் கத்வா ஜராமரணனிரோதே⁴ நிப்³பா³னே கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா.

    ‘‘Rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ aniccaṃ khayaṭṭhena, dukkhaṃ bhayaṭṭhena, anattā asārakaṭṭhenāti tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā rūpanirodhe nibbāne khippaṃ javatīti javanapaññā…pe… vedanā…pe… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ… cakkhu…pe… jarāmaraṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ aniccaṃ khayaṭṭhena, dukkhaṃ bhayaṭṭhena, anattā asārakaṭṭhenāti tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā jarāmaraṇanirodhe nibbāne khippaṃ javatīti javanapaññā.

    ‘‘ரூபங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் அனிச்சங் ஸங்க²தங் படிச்சஸமுப்பன்னங் க²யத⁴ம்மங் வயத⁴ம்மங் விராக³த⁴ம்மங் நிரோத⁴த⁴ம்மந்தி துலயித்வா தீரயித்வா விபா⁴வயித்வா விபூ⁴தங் கத்வா ரூபனிரோதே⁴ கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா. வேத³னா…பே॰… ஸஞ்ஞா… ஸங்கா²ரா… விஞ்ஞாணங்… சக்கு²…பே॰… ஜராமரணங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் அனிச்சங் ஸங்க²தங் படிச்சஸமுப்பன்னங் க²யத⁴ம்மங் வயத⁴ம்மங் விராக³த⁴ம்மங் நிரோத⁴த⁴ம்மந்தி துலயித்வா தீரயித்வா விபா⁴வயித்வா விபூ⁴தங் கத்வா ஜராமரணனிரோதே⁴ நிப்³பா³னே கி²ப்பங் ஜவதீதி ஜவனபஞ்ஞா.

    ‘‘Rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhammanti tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā rūpanirodhe khippaṃ javatīti javanapaññā. Vedanā…pe… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ… cakkhu…pe… jarāmaraṇaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhammanti tulayitvā tīrayitvā vibhāvayitvā vibhūtaṃ katvā jarāmaraṇanirodhe nibbāne khippaṃ javatīti javanapaññā.

    ‘‘கதமா திக்க²பஞ்ஞா? கி²ப்பங் கிலேஸே சி²ந்த³தீதி திக்க²பஞ்ஞா, உப்பன்னங் காமவிதக்கங் நாதி⁴வாஸேதி பஜஹதி வினோதே³தி ப்³யந்தீகரோதி அனபா⁴வங் க³மேதீதி திக்க²பஞ்ஞா; உப்பன்னங் ப்³யாபாத³விதக்கங் நாதி⁴வாஸேதி பஜஹதி வினோதே³தி ப்³யந்தீகரோதி அனபா⁴வங் க³மேதீதி திக்க²பஞ்ஞா; உப்பன்னங் விஹிங்ஸாவிதக்கங் நாதி⁴வாஸேதி…பே॰… உப்பன்னுப்பன்னே பாபகே அகுஸலே த⁴ம்மே நாதி⁴வாஸேதி பஜஹதி வினோதே³தி ப்³யந்தீகரோதி அனபா⁴வங் க³மேதீதி திக்க²பஞ்ஞா; உப்பன்னங் ராக³ங் நாதி⁴வாஸேதி பஜஹதி வினோதே³தி ப்³யந்தீகரோதி அனபா⁴வங் க³மேதீதி திக்க²பஞ்ஞா; உப்பன்னங் தோ³ஸங்…பே॰… உப்பன்னங் மோஹங்… உப்பன்னங் கோத⁴ங்… உப்பன்னங் உபனாஹங்… மக்க²ங்… பளாஸங்… இஸ்ஸங்… மச்ச²ரியங்… மாயங்… ஸாடெ²ய்யங்… த²ம்ப⁴ங்… ஸாரம்ப⁴ங்… மானங்… அதிமானங்… மத³ங்… பமாத³ங்… ஸப்³பே³ கிலேஸே… ஸப்³பே³ து³ச்சரிதே… ஸப்³பே³ அபி⁴ஸங்கா²ரே…பே॰… ஸப்³பே³ ப⁴வகா³மிகம்மே நாதி⁴வாஸேதி பஜஹதி வினோதே³தி ப்³யந்தீகரோதி அனபா⁴வங் க³மேதீதி திக்க²பஞ்ஞா. ஏகஸ்மிங் ஆஸனே சத்தாரோ ச அரியமக்³கா³, சத்தாரி ஸாமஞ்ஞப²லானி, சதஸ்ஸோ படிஸம்பி⁴தா³யோ, ச² அபி⁴ஞ்ஞாயோ அதி⁴க³தா ஹொந்தி ஸச்சி²கதா ப²ஸ்ஸிதா பஞ்ஞாயாதி திக்க²பஞ்ஞா.

    ‘‘Katamā tikkhapaññā? Khippaṃ kilese chindatīti tikkhapaññā, uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gametīti tikkhapaññā; uppannaṃ byāpādavitakkaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gametīti tikkhapaññā; uppannaṃ vihiṃsāvitakkaṃ nādhivāseti…pe… uppannuppanne pāpake akusale dhamme nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gametīti tikkhapaññā; uppannaṃ rāgaṃ nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gametīti tikkhapaññā; uppannaṃ dosaṃ…pe… uppannaṃ mohaṃ… uppannaṃ kodhaṃ… uppannaṃ upanāhaṃ… makkhaṃ… paḷāsaṃ… issaṃ… macchariyaṃ… māyaṃ… sāṭheyyaṃ… thambhaṃ… sārambhaṃ… mānaṃ… atimānaṃ… madaṃ… pamādaṃ… sabbe kilese… sabbe duccarite… sabbe abhisaṅkhāre…pe… sabbe bhavagāmikamme nādhivāseti pajahati vinodeti byantīkaroti anabhāvaṃ gametīti tikkhapaññā. Ekasmiṃ āsane cattāro ca ariyamaggā, cattāri sāmaññaphalāni, catasso paṭisambhidāyo, cha abhiññāyo adhigatā honti sacchikatā phassitā paññāyāti tikkhapaññā.

    ‘‘கதமா நிப்³பே³தி⁴கபஞ்ஞா? இதே⁴கச்சோ ஸப்³ப³ஸங்கா²ரேஸு உப்³பே³க³ப³ஹுலோ ஹோதி உத்தாஸப³ஹுலோ உக்கண்ட²னப³ஹுலோ அரதிப³ஹுலோ அனபி⁴ரதிப³ஹுலோ ப³ஹிமுகோ² ந ரமதி ஸப்³ப³ஸங்கா²ரேஸு, அனிப்³பி³த்³த⁴புப்³ப³ங் அபதா³லிதபுப்³ப³ங் லோப⁴க்க²ந்த⁴ங் நிப்³பி³ஜ்ஜ²தி பதா³லேதீதி நிப்³பே³தி⁴கபஞ்ஞா, அனிப்³பி³த்³த⁴புப்³ப³ங் அபதா³லிதபுப்³ப³ங் தோ³ஸக்க²ந்த⁴ங் நிப்³பி³ஜ்ஜ²தி பதா³லேதீதி நிப்³பே³தி⁴கபஞ்ஞா, அனிப்³பி³த்³த⁴புப்³ப³ங் அபதா³லிதபுப்³ப³ங் மோஹக்க²ந்த⁴ங் நிப்³பி³ஜ்ஜ²தி பதா³லேதீதி நிப்³பே³தி⁴கபஞ்ஞா; அனிப்³பி³த்³த⁴புப்³ப³ங் அபதா³லிதபுப்³ப³ங் கோத⁴ங்…பே॰… உபனாஹங்…பே॰… ஸப்³பே³ ப⁴வகா³மிகம்மே நிப்³பி³ஜ்ஜ²தி பதா³லேதீதி நிப்³பே³தி⁴கபஞ்ஞா’’தி (படி॰ ம॰ 3.6-7).

    ‘‘Katamā nibbedhikapaññā? Idhekacco sabbasaṅkhāresu ubbegabahulo hoti uttāsabahulo ukkaṇṭhanabahulo aratibahulo anabhiratibahulo bahimukho na ramati sabbasaṅkhāresu, anibbiddhapubbaṃ apadālitapubbaṃ lobhakkhandhaṃ nibbijjhati padāletīti nibbedhikapaññā, anibbiddhapubbaṃ apadālitapubbaṃ dosakkhandhaṃ nibbijjhati padāletīti nibbedhikapaññā, anibbiddhapubbaṃ apadālitapubbaṃ mohakkhandhaṃ nibbijjhati padāletīti nibbedhikapaññā; anibbiddhapubbaṃ apadālitapubbaṃ kodhaṃ…pe… upanāhaṃ…pe… sabbe bhavagāmikamme nibbijjhati padāletīti nibbedhikapaññā’’ti (paṭi. ma. 3.6-7).

    ஏவங் யதா²வுத்தவிபா⁴கா³ய மஹதியா பஞ்ஞாய ஸமன்னாக³தத்தா ‘‘மஹாபு³த்³தீ⁴’’தி வுத்தங்.

    Evaṃ yathāvuttavibhāgāya mahatiyā paññāya samannāgatattā ‘‘mahābuddhī’’ti vuttaṃ.

    அபிச அனுபத³த⁴ம்மவிபஸ்ஸனாவஸேனாபி இமஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ மஹாபஞ்ஞதா வேதி³தப்³பா³. வுத்தஞ்ஹேதங் –

    Apica anupadadhammavipassanāvasenāpi imassa therassa mahāpaññatā veditabbā. Vuttañhetaṃ –

    ‘‘ஸாரிபுத்தோ, பி⁴க்க²வே, அட்³ட⁴மாஸங் அனுபத³த⁴ம்மவிபஸ்ஸனங் விபஸ்ஸதி. தத்ரித³ங், பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தஸ்ஸ அனுபத³த⁴ம்மவிபஸ்ஸனாய ஹோதி.

    ‘‘Sāriputto, bhikkhave, aḍḍhamāsaṃ anupadadhammavipassanaṃ vipassati. Tatridaṃ, bhikkhave, sāriputtassa anupadadhammavipassanāya hoti.

    ‘‘இத⁴, பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. யே ச பட²மே ஜா²னே த⁴ம்மா விதக்கோ ச…பே॰… சித்தேகக்³க³தா ச ப²ஸ்ஸோ வேத³னா ஸஞ்ஞா சேதனா சித்தங் ச²ந்தோ³ அதி⁴மொக்கோ² வீரியங் ஸதி உபெக்கா² மனஸிகாரோ, த்யாஸ்ஸ த⁴ம்மா அனுபத³வவத்தி²தா ஹொந்தி, த்யாஸ்ஸ த⁴ம்மா விதி³தா உப்பஜ்ஜந்தி, விதி³தா உபட்ட²ஹந்தி, விதி³தா அப்³ப⁴த்த²ங் க³ச்ச²ந்தி. ஸோ ஏவங் பஜானாதி ‘ஏவங் கிர மே த⁴ம்மா அஹுத்வா ஸம்பொ⁴ந்தி, ஹுத்வா படிவெந்தீ’தி. ஸோ தேஸு த⁴ம்மேஸு அனுபாயோ அனபாயோ அனிஸ்ஸிதோ அப்படிப³த்³தோ⁴ விப்பமுத்தோ விஸங்யுத்தோ விமரியாதீ³கதேன சேதஸா விஹரதி. ஸோ ‘அத்தி² உத்தரி நிஸ்ஸரண’ந்தி பஜானாதி. தப்³ப³ஹுலீகாரா அத்தி²த்வேவஸ்ஸ ஹோதி.

    ‘‘Idha, bhikkhave, sāriputto vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ye ca paṭhame jhāne dhammā vitakko ca…pe… cittekaggatā ca phasso vedanā saññā cetanā cittaṃ chando adhimokkho vīriyaṃ sati upekkhā manasikāro, tyāssa dhammā anupadavavatthitā honti, tyāssa dhammā viditā uppajjanti, viditā upaṭṭhahanti, viditā abbhatthaṃ gacchanti. So evaṃ pajānāti ‘evaṃ kira me dhammā ahutvā sambhonti, hutvā paṭiventī’ti. So tesu dhammesu anupāyo anapāyo anissito appaṭibaddho vippamutto visaṃyutto vimariyādīkatena cetasā viharati. So ‘atthi uttari nissaraṇa’nti pajānāti. Tabbahulīkārā atthitvevassa hoti.

    ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ விதக்கவிசாரானங் வூபஸமா…பே॰… து³தியங் ஜா²னங்… ததியங் ஜா²னங்… சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. ஆகாஸானஞ்சாயதனங்… விஞ்ஞாணஞ்சாயதனங்… ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனங்… ஸப்³ப³ஸோ ஆகிஞ்சஞ்ஞாயதனங் ஸமதிக்கம்ம நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. ஸோ தாய ஸமாபத்தியா ஸதோ வுட்ட²ஹதி, ஸோ தாய ஸமாபத்தியா ஸதோ வுட்ட²ஹித்வா யே த⁴ம்மா அதீதா நிருத்³தா⁴ விபரிணதா, தே த⁴ம்மே ஸமனுபஸ்ஸதி ‘‘ஏவங் கிர மே த⁴ம்மா அஹுத்வா ஸம்பொ⁴ந்தி, ஹுத்வா படிவெந்தீ’’தி. ஸோ தேஸு த⁴ம்மேஸு அனுபாயோ அனபாயோ அனிஸ்ஸிதோ அப்படிப³த்³தோ⁴ விப்பமுத்தோ விஸங்யுத்தோ விமரியாதீ³கதேன சேதஸா விஹரதி. ஸோ ‘அத்தி² உத்தரி நிஸ்ஸரண’ந்தி பஜானாதி. தப்³ப³ஹுலீகாரா அத்தி²த்வேவஸ்ஸ ஹோதி.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sāriputto vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ākāsānañcāyatanaṃ… viññāṇañcāyatanaṃ… ākiñcaññāyatanaṃ… sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So tāya samāpattiyā sato vuṭṭhahati, so tāya samāpattiyā sato vuṭṭhahitvā ye dhammā atītā niruddhā vipariṇatā, te dhamme samanupassati ‘‘evaṃ kira me dhammā ahutvā sambhonti, hutvā paṭiventī’’ti. So tesu dhammesu anupāyo anapāyo anissito appaṭibaddho vippamutto visaṃyutto vimariyādīkatena cetasā viharati. So ‘atthi uttari nissaraṇa’nti pajānāti. Tabbahulīkārā atthitvevassa hoti.

    ‘‘புன சபரங், பி⁴க்க²வே, ஸாரிபுத்தோ ஸப்³ப³ஸோ நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனங் ஸமதிக்கம்ம ஸஞ்ஞாவேத³யிதனிரோத⁴ங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி. பஞ்ஞாய சஸ்ஸ தி³ஸ்வா ஆஸவா பரிக்கீ²ணா ஹொந்தி. ஸோ தாய ஸமாபத்தியா ஸதோ வுட்ட²ஹதி, ஸோ தாய ஸமாபத்தியா ஸதோ வுட்ட²ஹித்வா யே த⁴ம்மா அதீதா நிருத்³தா⁴ விபரிணதா, தே த⁴ம்மே ஸமனுபஸ்ஸதி ‘ஏவங் கிர மே த⁴ம்மா அஹுத்வா ஸம்பொ⁴ந்தி, ஹுத்வா படிவெந்தீ’தி. ஸோ தேஸு த⁴ம்மேஸு அனுபாயோ அனபாயோ அனிஸ்ஸிதோ அப்படிப³த்³தோ⁴ விப்பமுத்தோ விஸங்யுத்தோ விமரியாதீ³கதேன சேதஸா விஹரதி, ஸோ ‘நத்தி² உத்தரி நிஸ்ஸரண’ந்தி பஜானாதி. தப்³ப³ஹுலீகாரா நத்தி²த்வேவஸ்ஸ ஹோதி.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sāriputto sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. So tāya samāpattiyā sato vuṭṭhahati, so tāya samāpattiyā sato vuṭṭhahitvā ye dhammā atītā niruddhā vipariṇatā, te dhamme samanupassati ‘evaṃ kira me dhammā ahutvā sambhonti, hutvā paṭiventī’ti. So tesu dhammesu anupāyo anapāyo anissito appaṭibaddho vippamutto visaṃyutto vimariyādīkatena cetasā viharati, so ‘natthi uttari nissaraṇa’nti pajānāti. Tabbahulīkārā natthitvevassa hoti.

    ‘‘யங் கோ² தங், பி⁴க்க²வே, ஸம்மா வத³மானோ வதெ³ய்ய ‘வஸிப்பத்தோ பாரமிப்பத்தோ அரியஸ்மிங் ஸீலஸ்மிங், வஸிப்பத்தோ பாரமிப்பத்தோ அரியஸ்மிங் ஸமாதி⁴ஸ்மிங், வஸிப்பத்தோ பாரமிப்பத்தோ அரியாய பஞ்ஞாய, வஸிப்பத்தோ பாரமிப்பத்தோ அரியாய விமுத்தியா’தி. ஸாரிபுத்தமேவேதங் ஸம்மா வத³மானோ வதெ³ய்யா’’தி (ம॰ நி॰ 3.93-97).

    ‘‘Yaṃ kho taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya ‘vasippatto pāramippatto ariyasmiṃ sīlasmiṃ, vasippatto pāramippatto ariyasmiṃ samādhismiṃ, vasippatto pāramippatto ariyāya paññāya, vasippatto pāramippatto ariyāya vimuttiyā’ti. Sāriputtamevetaṃ sammā vadamāno vadeyyā’’ti (ma. ni. 3.93-97).

    ஏவங் மஹாபுது²ஹாஸஜவனதிக்க²னிப்³பே³தி⁴கபா⁴வப்பத்தாய மஹதியா பு³த்³தி⁴யா ஸமன்னாக³தத்தா தே²ரோ மஹாபு³த்³தீ⁴தி அத்தோ². த⁴ம்மன்வயவேதி³தா பனஸ்ஸ ஸம்பஸாத³னீயஸுத்தேன (தீ³॰ நி॰ 3.141 ஆத³யோ) தீ³பேதப்³பா³. தத்த² ஹி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸதி³ஸோ தே²ரஸ்ஸ நயக்³கா³ஹோ வுத்தோ. அஜளோ ஜளஸமானோதி ஸாவகேஸு பஞ்ஞாய உக்கங்ஸக³தத்தா ஸப்³ப³தா²பி அஜளோ ஸமானோ பரமப்பிச்ச²தாய அத்தானங் அஜானந்தங் விய கத்வா, த³ஸ்ஸனேன ஜளஸதி³ஸோ மந்த³ஸரிக்கோ² கிலேஸபரிளாஹாபா⁴வேன நிப்³பு³தோ ஸீதிபூ⁴தோ ஸதா³ சரதி நிச்சங் விஹரதீதி அத்தோ².

    Evaṃ mahāputhuhāsajavanatikkhanibbedhikabhāvappattāya mahatiyā buddhiyā samannāgatattā thero mahābuddhīti attho. Dhammanvayaveditā panassa sampasādanīyasuttena (dī. ni. 3.141 ādayo) dīpetabbā. Tattha hi sabbaññutaññāṇasadiso therassa nayaggāho vutto. Ajaḷo jaḷasamānoti sāvakesu paññāya ukkaṃsagatattā sabbathāpi ajaḷo samāno paramappicchatāya attānaṃ ajānantaṃ viya katvā, dassanena jaḷasadiso mandasarikkho kilesapariḷāhābhāvena nibbuto sītibhūto sadā carati niccaṃ viharatīti attho.

    பரிசிண்ணோதி கா³தா² தே²ரேன அத்தனோ கதகிச்சதங் பகாஸெந்தேன பா⁴ஸிதா, ஸாபி வுத்தத்தா²யேவ.

    Pariciṇṇoti gāthā therena attano katakiccataṃ pakāsentena bhāsitā, sāpi vuttatthāyeva.

    ஸம்பாதே³த²ப்பமாதே³னாதி அயங் பன அத்தனோ பரினிப்³பா³னகாலே ஸன்னிபதிதானங் பி⁴க்கூ²னங் ஓவாத³தா³னவஸேன பா⁴ஸிதா. ஸாபி வுத்தத்தா²யேவாதி.

    Sampādethappamādenāti ayaṃ pana attano parinibbānakāle sannipatitānaṃ bhikkhūnaṃ ovādadānavasena bhāsitā. Sāpi vuttatthāyevāti.

    ஸாரிபுத்தத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Sāriputtattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 2. ஸாரிபுத்தத்தே²ரகா³தா² • 2. Sāriputtattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact