Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā

    ౯. సాసఙ్కసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā

    ౬౫౨. ‘‘తిణ్ణం చీవరానం అఞ్ఞతరం చీవరన్తి ఇదం తిచీవరే ఏవ అయం విధి, ఇతరస్మిం యథాసుఖన్తి దస్సనత్థం వుత్త’’న్తి వదన్తి. ‘‘అతిరేకఛారత్తం విప్పవసన్తీ’’తి తస్మింయేవ సేనాసనే వాసో న విప్పవాసోతి కత్వా వుత్తం. కస్మా? చీవరప్పవత్తిజాననతో. ఏత్థ కిఞ్చాపి ‘‘ఆరఞ్ఞకం నామ సేనాసనం పఞ్చధనుసతికం పచ్ఛిమ’’న్తి వచనతో అతిరేకతోపి వుత్తం, ఆరఞ్ఞకమేవ పన సేనాసనం హోతి, ధుతఙ్గం రక్ఖతి చీవరప్పవత్తిజాననపలిబోధసమ్భవతో.

    652.‘‘Tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaranti idaṃ ticīvare eva ayaṃ vidhi, itarasmiṃ yathāsukhanti dassanatthaṃ vutta’’nti vadanti. ‘‘Atirekachārattaṃ vippavasantī’’ti tasmiṃyeva senāsane vāso na vippavāsoti katvā vuttaṃ. Kasmā? Cīvarappavattijānanato. Ettha kiñcāpi ‘‘āraññakaṃ nāma senāsanaṃ pañcadhanusatikaṃ pacchima’’nti vacanato atirekatopi vuttaṃ, āraññakameva pana senāsanaṃ hoti, dhutaṅgaṃ rakkhati cīvarappavattijānanapalibodhasambhavato.

    ౬౫౩. ‘‘గావుతతో అతిరేకప్పమాణేన లభతీ’’తి యం వుత్తం, తం కథం పఞ్ఞాయతీతి చే? ‘‘సియా చ తస్స భిక్ఖునో కోచిదేవ పచ్చయో తేన చీవరేన విప్పవాసాయా’’తి వచనతో. యోజనప్పమాణేపి సియాతి చే? న, ‘‘పున గామసీమం ఓక్కమిత్వా వసిత్వా పక్కమతీ’’తి అనాపత్తివారే అనుఞ్ఞాతత్తా. యది ఏవం ‘‘యోజనప్పమాణే న లభతీ’’తి ఇదం కిన్తి? ఇదం నిబద్ధావాసవసేనేవ వుత్తం. తత్థ ధుతఙ్గం భిజ్జతీతి? న భిజ్జతి, కిన్తు న ఇధ ధుతఙ్గాధికారో అత్థీతి. అథ కస్మా ‘‘అయం ధుతఙ్గచోరోతి వేదితబ్బో’’తి వుత్తన్తి? అసమ్భవతో. కథం పఞ్ఞాయతీతి? అఙ్గేసు అభావతో. ధుతఙ్గధరస్స పతిరూపసేనాసనదీపనతో ధుతఙ్గధరతా తస్స సిద్ధా. వచనప్పమాణతోతి చే? న, వచనప్పమాణతో చ పాళియేవ పమాణం. ‘‘అనాపత్తి పున గామసీమం ఓక్కమిత్వా వసిత్వా పక్కమతీ’’తి హి వుత్తం. గామసీమా నిక్ఖమిత్వా కిత్తకం కాలం వసిత్వా పక్కమితబ్బన్తి చే? పునదివసేయేవ, తస్మా అట్ఠమో అరుణో నిబద్ధావాసే వా గన్తబ్బట్ఠానే వా ఉట్ఠేతబ్బోతి ఏకే. అన్తోఛారత్తన్తి ఏకే. యావ నిబద్ధావాసం న కప్పేతీతి ఏకే. యావ మగ్గపరిస్సమవినోదనాతి ఏకే. సతి అన్తరాయే అన్తోఛారత్తం వసతి, అనాపత్తి. నిబద్ధావాసకప్పనే సతి అరుణుగ్గమనే ఆపత్తి. సచే తంసత్తమో దివసో, తదహేవ నిక్ఖిత్తచీవరం గహేతబ్బం, పచ్చుద్ధరితబ్బం వాతి ఏకే. సచే అన్తరా నవమగ్గపాతుభావేన వా నవగామసన్నివేసేన వా, తం సేనాసనం అఙ్గసమ్పత్తితో పరిహాయతి. తదహేవ చీవరం గహేతబ్బం వా పచ్చుద్ధరితబ్బం వా. ఛారత్తం విప్పవసన్తస్స చే పరిహాయతి, అనాపత్తి అనుఞ్ఞాతదివసత్తాతి ఏకే. ఆపత్తి ఏవ అనఙ్గసమ్పత్తితోతి ఏకే. యుత్తతరం పనేత్థ విచారేత్వా గహేతబ్బం. సచే ధుతఙ్గధరో హోతి, గామసీమాయం అవసిత్వా పచ్ఛిమప్పమాణయుత్తే ఠానే వసిత్వా పక్కమితబ్బం. పఠమం బద్ధఅవిప్పవాససీమో చే గామో హోతి, అఞ్ఞస్మిమ్పి మాసే అన్తోసీమాయ వసతో అనాపత్తి. పోరాణగణ్ఠిపదే ‘‘యథావుత్తసేనాసనే వసన్తేనాపి ఛారత్తమేవ చీవరం గామే నిక్ఖిపితబ్బన్తి అధిప్పాయేన అఞ్ఞం అన్తోఛారత్తమ్పి అఞ్ఞమ్పి వసతో ఆపత్తియేవా’’తి వుత్తం.

    653. ‘‘Gāvutato atirekappamāṇena labhatī’’ti yaṃ vuttaṃ, taṃ kathaṃ paññāyatīti ce? ‘‘Siyā ca tassa bhikkhuno kocideva paccayo tena cīvarena vippavāsāyā’’ti vacanato. Yojanappamāṇepi siyāti ce? Na, ‘‘puna gāmasīmaṃ okkamitvā vasitvā pakkamatī’’ti anāpattivāre anuññātattā. Yadi evaṃ ‘‘yojanappamāṇe na labhatī’’ti idaṃ kinti? Idaṃ nibaddhāvāsavaseneva vuttaṃ. Tattha dhutaṅgaṃ bhijjatīti? Na bhijjati, kintu na idha dhutaṅgādhikāro atthīti. Atha kasmā ‘‘ayaṃ dhutaṅgacoroti veditabbo’’ti vuttanti? Asambhavato. Kathaṃ paññāyatīti? Aṅgesu abhāvato. Dhutaṅgadharassa patirūpasenāsanadīpanato dhutaṅgadharatā tassa siddhā. Vacanappamāṇatoti ce? Na, vacanappamāṇato ca pāḷiyeva pamāṇaṃ. ‘‘Anāpatti puna gāmasīmaṃ okkamitvā vasitvā pakkamatī’’ti hi vuttaṃ. Gāmasīmā nikkhamitvā kittakaṃ kālaṃ vasitvā pakkamitabbanti ce? Punadivaseyeva, tasmā aṭṭhamo aruṇo nibaddhāvāse vā gantabbaṭṭhāne vā uṭṭhetabboti eke. Antochārattanti eke. Yāva nibaddhāvāsaṃ na kappetīti eke. Yāva maggaparissamavinodanāti eke. Sati antarāye antochārattaṃ vasati, anāpatti. Nibaddhāvāsakappane sati aruṇuggamane āpatti. Sace taṃsattamo divaso, tadaheva nikkhittacīvaraṃ gahetabbaṃ, paccuddharitabbaṃ vāti eke. Sace antarā navamaggapātubhāvena vā navagāmasannivesena vā, taṃ senāsanaṃ aṅgasampattito parihāyati. Tadaheva cīvaraṃ gahetabbaṃ vā paccuddharitabbaṃ vā. Chārattaṃ vippavasantassa ce parihāyati, anāpatti anuññātadivasattāti eke. Āpatti eva anaṅgasampattitoti eke. Yuttataraṃ panettha vicāretvā gahetabbaṃ. Sace dhutaṅgadharo hoti, gāmasīmāyaṃ avasitvā pacchimappamāṇayutte ṭhāne vasitvā pakkamitabbaṃ. Paṭhamaṃ baddhaavippavāsasīmo ce gāmo hoti, aññasmimpi māse antosīmāya vasato anāpatti. Porāṇagaṇṭhipade ‘‘yathāvuttasenāsane vasantenāpi chārattameva cīvaraṃ gāme nikkhipitabbanti adhippāyena aññaṃ antochārattampi aññampi vasato āpattiyevā’’ti vuttaṃ.

    సాసఙ్కసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౯. సాసఙ్కసిక్ఖాపదం • 9. Sāsaṅkasikkhāpadaṃ

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౯. సాసఙ్కసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౯. సాసఙ్కసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౯. సాసఙ్కసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact