Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
9. සාසඞ්කසික්ඛාපදවණ්ණනා
9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā
652-3. නවමෙ අන්තරන්තරා ඝරමෙත්ථාති අන්තරඝරන්ති ගාමො වුත්තොති ආහ ‘‘අන්තොගාමෙ’’ති. ‘‘පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරතී’’ති (විභ. 624) ඉමස්ස විභඞ්ගෙ ‘‘උපසම්පජ්ජ’’න්ති සානුසාරං උද්ධටං. තං සන්ධායාහ ‘‘උපසම්පජ්ජන්තිආදීසු වියා’’ති. තස්සාපීති ‘‘වුත්ථවස්සාන’’න්ති විභඞ්ගපදස්සපි. වුත්ථවස්සානන්ති ච නිද්ධාරණෙ සාමිවචනං, එතෙන ච පුරිමසික්ඛාපදෙ අනත්ථතකථිනානං කථිනමාසෙපි අසමාදානචාරො න ලබ්භතීති සිද්ධං හොති, ඉතරථා සික්ඛාපදස්සෙව නිරත්ථකත්තාති දට්ඨබ්බං.
652-3. Navame antarantarā gharametthāti antaragharanti gāmo vuttoti āha ‘‘antogāme’’ti. ‘‘Paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharatī’’ti (vibha. 624) imassa vibhaṅge ‘‘upasampajja’’nti sānusāraṃ uddhaṭaṃ. Taṃ sandhāyāha ‘‘upasampajjantiādīsu viyā’’ti. Tassāpīti ‘‘vutthavassāna’’nti vibhaṅgapadassapi. Vutthavassānanti ca niddhāraṇe sāmivacanaṃ, etena ca purimasikkhāpade anatthatakathinānaṃ kathinamāsepi asamādānacāro na labbhatīti siddhaṃ hoti, itarathā sikkhāpadasseva niratthakattāti daṭṭhabbaṃ.
පරික්ඛෙපාරහට්ඨානතොති එත්ථ ගාමපරියන්තෙ ඨිතඝරූපචාරතො පට්ඨාය එකො ලෙඩ්ඩුපාතො පරික්ඛෙපාරහට්ඨානං නාම. විසුද්ධිමග්ගෙපි ‘‘අපරික්ඛිත්තස්ස පඨමලෙඩ්ඩුපාතතො පට්ඨායා’’ති (විසුද්ධි. 1.31) වුත්තං. තන්ති තං පඨමසෙනාසනාදිං. මජ්ඣිමනිකායට්ඨකථායං පන විහාරස්සපි ගාමස්සෙව උපචාරං නීහරිත්වා උභින්නං ලෙඩ්ඩුපාතානං අන්තරා මිනිතබ්බන්ති වුත්තං.
Parikkhepārahaṭṭhānatoti ettha gāmapariyante ṭhitagharūpacārato paṭṭhāya eko leḍḍupāto parikkhepārahaṭṭhānaṃ nāma. Visuddhimaggepi ‘‘aparikkhittassa paṭhamaleḍḍupātato paṭṭhāyā’’ti (visuddhi. 1.31) vuttaṃ. Tanti taṃ paṭhamasenāsanādiṃ. Majjhimanikāyaṭṭhakathāyaṃ pana vihārassapi gāmasseva upacāraṃ nīharitvā ubhinnaṃ leḍḍupātānaṃ antarā minitabbanti vuttaṃ.
‘‘කොසම්බියං අඤ්ඤතරො භික්ඛු ගිලානො හොතී’’ති ආගතත්තා ‘‘කොසම්බකසම්මුති අනුඤ්ඤාතා’’ති වුත්තං. ‘‘අයඤ්ච පච්ඡිමදිසං ගතො හොතී’’ති ඉමිනා අන්තරඝරෙ චීවරං නික්ඛිපිත්වා තස්මිං විහාරෙ වසන්තස්ස සකලම්පි චීවරමාසං විප්පවසිතුං වට්ටති, තතො අඤ්ඤත්ථ ගමනකිච්චෙ සති විහාරතො බහි ඡාරත්තං විප්පවාසො අනුඤ්ඤාතොති දීපෙති. තෙනාහ ‘‘සෙනාසනං ආගන්ත්වා සත්තමං අරුණං උට්ඨාපෙතු’’න්තිආදි. වසිත්වාති අරුණං උට්ඨාපෙත්වා. තත්ථෙවාති තස්මිඤ්ඤෙව ගතට්ඨානෙ. අඞ්ගානි පනෙත්ථ අට්ඨකථායමෙව වුත්තානි.
‘‘Kosambiyaṃ aññataro bhikkhu gilāno hotī’’ti āgatattā ‘‘kosambakasammuti anuññātā’’ti vuttaṃ. ‘‘Ayañca pacchimadisaṃ gato hotī’’ti iminā antaraghare cīvaraṃ nikkhipitvā tasmiṃ vihāre vasantassa sakalampi cīvaramāsaṃ vippavasituṃ vaṭṭati, tato aññattha gamanakicce sati vihārato bahi chārattaṃ vippavāso anuññātoti dīpeti. Tenāha ‘‘senāsanaṃ āgantvā sattamaṃ aruṇaṃ uṭṭhāpetu’’ntiādi. Vasitvāti aruṇaṃ uṭṭhāpetvā. Tatthevāti tasmiññeva gataṭṭhāne. Aṅgāni panettha aṭṭhakathāyameva vuttāni.
සාසඞ්කසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 9. සාසඞ්කසික්ඛාපදං • 9. Sāsaṅkasikkhāpadaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 9. සාසඞ්කසික්ඛාපදවණ්ණනා • 9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 9. සාසඞ්කසික්ඛාපදවණ්ණනා • 9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 9. සාසඞ්කසික්ඛාපදවණ්ණනා • 9. Sāsaṅkasikkhāpadavaṇṇanā