Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൯. സസങ്ഖാരസുത്തം
9. Sasaṅkhārasuttaṃ
൧൬൯. ‘‘ചത്താരോമേ, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലാ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മിം. കതമേ ചത്താരോ? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഇധ പന, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ കായസ്സ ഭേദാ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഇധ പന, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഇധ പന, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ കായസ്സ ഭേദാ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി.
169. ‘‘Cattārome, bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo diṭṭheva dhamme sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo kāyassa bhedā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo diṭṭheva dhamme asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo kāyassa bhedā asaṅkhāraparinibbāyī hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അസുഭാനുപസ്സീ കായേ വിഹരതി, ആഹാരേ പടികൂലസഞ്ഞീ, സബ്ബലോകേ അനഭിരതിസഞ്ഞീ, സബ്ബസങ്ഖാരേസു അനിച്ചാനുപസ്സീ. മരണസഞ്ഞാ ഖോ പനസ്സ അജ്ഝത്തം സൂപട്ഠിതാ ഹോതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം, ഹിരിബലം, ഓത്തപ്പബലം, വീരിയബലം, പഞ്ഞാബലം . തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി അധിമത്താനി പാതുഭവന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം, വീരിയിന്ദ്രിയം, സതിന്ദ്രിയം, സമാധിന്ദ്രിയം, പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം അധിമത്തത്താ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo diṭṭheva dhamme sasaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu asubhānupassī kāye viharati, āhāre paṭikūlasaññī, sabbaloke anabhiratisaññī, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī. Maraṇasaññā kho panassa ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hoti. So imāni pañca sekhabalāni upanissāya viharati – saddhābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ, vīriyabalaṃ, paññābalaṃ . Tassimāni pañcindriyāni adhimattāni pātubhavanti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ adhimattattā diṭṭheva dhamme sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo diṭṭheva dhamme sasaṅkhāraparinibbāyī hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കായസ്സ ഭേദാ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അസുഭാനുപസ്സീ കായേ വിഹരതി, ആഹാരേ പടികൂലസഞ്ഞീ, സബ്ബലോകേ അനഭിരതിസഞ്ഞീ, സബ്ബസങ്ഖാരേസു അനിച്ചാനുപസ്സീ. മരണസഞ്ഞാ ഖോ പനസ്സ അജ്ഝത്തം സൂപട്ഠിതാ ഹോതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം, ഹിരിബലം, ഓത്തപ്പബലം, വീരിയബലം, പഞ്ഞാബലം. തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി മുദൂനി പാതുഭവന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം, വീരിയിന്ദ്രിയം, സതിന്ദ്രിയം, സമാധിന്ദ്രിയം, പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം മുദുത്താ കായസ്സ ഭേദാ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കായസ്സ ഭേദാ സസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo kāyassa bhedā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu asubhānupassī kāye viharati, āhāre paṭikūlasaññī, sabbaloke anabhiratisaññī, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī. Maraṇasaññā kho panassa ajjhattaṃ sūpaṭṭhitā hoti. So imāni pañca sekhabalāni upanissāya viharati – saddhābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ, vīriyabalaṃ, paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni mudūni pātubhavanti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ muduttā kāyassa bhedā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo kāyassa bhedā sasaṅkhāraparinibbāyī hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം…പേ॰… ദുതിയം ഝാനം…പേ॰… തതിയം ഝാനം…പേ॰… ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം…പേ॰… പഞ്ഞാബലം. തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി അധിമത്താനി പാതുഭവന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം…പേ॰… പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം അധിമത്തത്താ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo diṭṭheva dhamme asaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imāni pañca sekhabalāni upanissāya viharati – saddhābalaṃ…pe… paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni adhimattāni pātubhavanti – saddhindriyaṃ…pe… paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ adhimattattā diṭṭheva dhamme asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo diṭṭheva dhamme asaṅkhāraparinibbāyī hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കായസ്സ ഭേദാ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ , ഭിക്ഖു വിവിച്ചേവ കാമേഹി…പേ॰… പഠമം ഝാനം…പേ॰… ദുതിയം ഝാനം…പേ॰… തതിയം ഝാനം…പേ॰… ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ ഇമാനി പഞ്ച സേഖബലാനി ഉപനിസ്സായ വിഹരതി – സദ്ധാബലം, ഹിരിബലം, ഓത്തപ്പബലം, വീരിയബലം, പഞ്ഞാബലം. തസ്സിമാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി…പേ॰… പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സോ ഇമേസം പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം മുദുത്താ കായസ്സ ഭേദാ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പുഗ്ഗലോ കായസ്സ ഭേദാ അസങ്ഖാരപരിനിബ്ബായീ ഹോതി. ഇമേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചത്താരോ പുഗ്ഗലാ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മി’’ന്തി. നവമം.
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo kāyassa bhedā asaṅkhāraparinibbāyī hoti? Idha, bhikkhave , bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imāni pañca sekhabalāni upanissāya viharati – saddhābalaṃ, hiribalaṃ, ottappabalaṃ, vīriyabalaṃ, paññābalaṃ. Tassimāni pañcindriyāni…pe… paññindriyaṃ. So imesaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ muduttā kāyassa bhedā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo kāyassa bhedā asaṅkhāraparinibbāyī hoti. Ime kho, bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Navamaṃ.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൯. സസങ്ഖാരസുത്തവണ്ണനാ • 9. Sasaṅkhārasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൯. സസങ്ഖാരസുത്തവണ്ണനാ • 9. Sasaṅkhārasuttavaṇṇanā