Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
೫. ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿನಿದ್ದೇಸೋ
5. Sassatadiṭṭhiniddeso
೧೩೮. ಸಕ್ಕಾಯವತ್ಥುಕಾಯ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿಯಾ ಕತಮೇಹಿ ಪನ್ನರಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಹೋತಿ? ಇಧ ಅಸ್ಸುತವಾ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಅರಿಯಾನಂ ಅದಸ್ಸಾವೀ ಅರಿಯಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕೋವಿದೋ ಅರಿಯಧಮ್ಮೇ ಅವಿನೀತೋ ಸಪ್ಪುರಿಸಾನಂ ಅದಸ್ಸಾವೀ ಸಪ್ಪುರಿಸಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕೋವಿದೋ ಸಪ್ಪುರಿಸಧಮ್ಮೇ ಅವಿನೀತೋ ರೂಪವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ಅತ್ತನಿ ವಾ ರೂಪಂ ರೂಪಸ್ಮಿಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ। ವೇದನಾವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ…ಪೇ॰… ಸಞ್ಞಾವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ… ಸಙ್ಖಾರವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ… ವಿಞ್ಞಾಣವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ಅತ್ತನಿ ವಾ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ।
138. Sakkāyavatthukāya sassatadiṭṭhiyā katamehi pannarasahi ākārehi abhiniveso hoti? Idha assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpavantaṃ vā attānaṃ attani vā rūpaṃ rūpasmiṃ vā attānaṃ. Vedanāvantaṃ vā attānaṃ…pe… saññāvantaṃ vā attānaṃ… saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ… viññāṇavantaṃ vā attānaṃ attani vā viññāṇaṃ viññāṇasmiṃ vā attānaṃ.
ಕಥಂ ರೂಪವನ್ತಂ ಅತ್ತಾನಂ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ? ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ವೇದನಂ… ಸಞ್ಞಂ… ಸಙ್ಖಾರೇ… ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತ್ತತೋ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ। ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ ಅತ್ತಾ। ಸೋ ಖೋ ಪನ ಮೇ ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಇಮಿನಾ ರೂಪೇನ ರೂಪವಾ’’ತಿ। ರೂಪವನ್ತಂ ಅತ್ತಾನಂ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ರುಕ್ಖೋ ಛಾಯಾಸಮ್ಪನ್ನೋ ಅಸ್ಸ। ತಮೇನಂ ಪುರಿಸೋ ಏವಂ ವದೇಯ್ಯ – ‘‘ಅಯಂ ರುಕ್ಖೋ, ಅಯಂ ಛಾಯಾ; ಅಞ್ಞೋ ರುಕ್ಖೋ, ಅಞ್ಞಾ ಛಾಯಾ। ಸೋ ಖೋ ಪನಾಯಂ ರುಕ್ಖೋ ಇಮಾಯ ಛಾಯಾಯ ಛಾಯಾವಾ’’ತಿ। ಛಾಯಾವನ್ತಂ ರುಕ್ಖಂ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ। ಏವಮೇವಂ ಇಧೇಕಚ್ಚೋ ವೇದನಂ…ಪೇ॰… ಅಯಂ ಪಠಮಾ ಸಕ್ಕಾಯವತ್ಥುಕಾ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿ। ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿ…ಪೇ॰… ಇಮಾನಿ ಸಞ್ಞೋಜನಾನಿ, ನ ಚ ದಿಟ್ಠಿಯೋ। ಏವಂ ರೂಪವನ್ತಂ ಅತ್ತಾನಂ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ…ಪೇ॰… ಸಕ್ಕಾಯವತ್ಥುಕಾಯ ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿಯಾ ಇಮೇಹಿ ಪನ್ನರಸಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಹೋತಿ।
Kathaṃ rūpavantaṃ attānaṃ samanupassati? Idhekacco vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassati. Tassa evaṃ hoti – ‘‘ayaṃ kho me attā. So kho pana me ayaṃ attā iminā rūpena rūpavā’’ti. Rūpavantaṃ attānaṃ samanupassati. Seyyathāpi rukkho chāyāsampanno assa. Tamenaṃ puriso evaṃ vadeyya – ‘‘ayaṃ rukkho, ayaṃ chāyā; añño rukkho, aññā chāyā. So kho panāyaṃ rukkho imāya chāyāya chāyāvā’’ti. Chāyāvantaṃ rukkhaṃ samanupassati. Evamevaṃ idhekacco vedanaṃ…pe… ayaṃ paṭhamā sakkāyavatthukā sassatadiṭṭhi. Sassatadiṭṭhi micchādiṭṭhi…pe… imāni saññojanāni, na ca diṭṭhiyo. Evaṃ rūpavantaṃ attānaṃ samanupassati…pe… sakkāyavatthukāya sassatadiṭṭhiyā imehi pannarasahi ākārehi abhiniveso hoti.
ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿನಿದ್ದೇಸೋ ಪಞ್ಚಮೋ।
Sassatadiṭṭhiniddeso pañcamo.
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ೫. ಸಸ್ಸತದಿಟ್ಠಿನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 5. Sassatadiṭṭhiniddesavaṇṇanā