| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā |
೨. ಸತರಂಸಿತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ
2. Sataraṃsittheraapadānavaṇṇanā
ಉಚ್ಚಿಯಂ ಸೇಲಮಾರುಯ್ಹಾತಿಆದಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಸತರಂಸಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಅಪದಾನಂ। ಅಯಮ್ಪಿ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಭವೇ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಯಾನಿ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಉಪಚಿನನ್ತೋ ಪದುಮುತ್ತರಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ವಿಞ್ಞುತಂ ಪತ್ತೋ ಸಕ್ಕಟಬ್ಯಾಕರಣೇ ವೇದತ್ತಯೇ ಚ ಪಾರಙ್ಗತೋ ಘರಾವಾಸಂ ಪಹಾಯ ಅರಞ್ಞಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಇಸಿಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಹಿಮವನ್ತೇ ವಾಸಂ ಕಪ್ಪೇಸಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಪದುಮುತ್ತರೋ ಭಗವಾ ವಿವೇಕಕಾಮತಾಯ ಉಚ್ಚಂ ಏಕಂ ಪಬ್ಬತಂ ಆರುಯ್ಹ ಜಲಿತಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ತೋ ವಿಯ ನಿಸೀದಿ। ತಂ ತಥಾನಿಸಿನ್ನಂ ಭಗವನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ತಾಪಸೋ ಸೋಮನಸ್ಸಜಾತೋ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ಅನೇಕೇಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಥೋಮೇಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ತತೋ ಚುತೋ ಛಸು ಕಾಮಾವಚರದೇವೇಸು ದಿಬ್ಬಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ತತೋ ಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ ಸತರಂಸೀ ನಾಮ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ರಾಜಾ ಹುತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ತಮ್ಪಿ ಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಅನೇಕಕ್ಖತ್ತುಂ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಕುಲಗೇಹೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಪುಬ್ಬಪುಞ್ಞಸಮ್ಭಾರವಸೇನ ಞಾಣಸ್ಸ ಪರಿಪಕ್ಕತ್ತಾ ಸತ್ತವಸ್ಸಿಕೋವ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ।
Ucciyaṃ selamāruyhātiādikaṃ āyasmato sataraṃsittherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle brāhmaṇakule nibbatto viññutaṃ patto sakkaṭabyākaraṇe vedattaye ca pāraṅgato gharāvāsaṃ pahāya araññaṃ pavisitvā isipabbajjaṃ pabbajitvā himavante vāsaṃ kappesi. Tasmiṃ samaye padumuttaro bhagavā vivekakāmatāya uccaṃ ekaṃ pabbataṃ āruyha jalitaggikkhanto viya nisīdi. Taṃ tathānisinnaṃ bhagavantaṃ disvā tāpaso somanassajāto añjaliṃ paggayha anekehi kāraṇehi thomesi. So tena puññakammena tato cuto chasu kāmāvacaradevesu dibbasampattiṃ anubhavitvā tato manussaloke sataraṃsī nāma cakkavattī rājā hutvā nibbatti. Tampi sampattiṃ anekakkhattuṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto pubbapuññasambhāravasena ñāṇassa paripakkattā sattavassikova pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇi.
೮-೯. ಸೋ ‘‘ಅಹಂ ಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಸತ್ತವಸ್ಸಿಕೋವ ಸನ್ತಿಪದಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋಸ್ಮೀ’’ತಿ ಸರಮಾನೋ ಪುಬ್ಬಕಮ್ಮಂ ಞಾಣೇನ ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋ ದಿಸ್ವಾ ಸೋಮನಸ್ಸಜಾತೋ ಪುಬ್ಬಚರಿತಾಪದಾನಂ ಉದಾನವಸೇನ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ಉಚ್ಚಿಯಂ ಸೇಲಮಾರುಯ್ಹಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಉಚ್ಚಿಯನ್ತಿ ಉಚ್ಚಂ ಸೇಲಮಯಂ ಪಬ್ಬತಂ ಆರುಯ್ಹ ನಿಸೀದಿ ಪದುಮುತ್ತರೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪಬ್ಬತಸ್ಸಾವಿದೂರಮ್ಹೀತಿ ಭಗವತೋ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಆಸನ್ನಟ್ಠಾನೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಮನ್ತಪಾರಗೂತಿ ಮನ್ತಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ವೇದತ್ತಯಸ್ಸ ಪಾರಂ ಪರಿಯೋಸಾನಂ ಕೋಟಿಂ ಗತೋ ಏಕೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋತಿ ಅತ್ಥೋ, ಅಞ್ಞಂ ವಿಯ ಅತ್ತಾನಂ ನಿದ್ದಿಸತಿ ಅಯಂ ಮನ್ತಪಾರಗೂತಿ। ಉಪವಿಟ್ಠಂ ಮಹಾವೀರನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಪಬ್ಬತೇ ನಿಸಿನ್ನಂ ವೀರವನ್ತಂ ಜಿನಂ, ಕಿಂ ವಿಸಿಟ್ಠಂ? ದೇವದೇವಂ ಸಕಲಛಕಾಮಾವಚರಬ್ರಹ್ಮದೇವಾನಂ ಅತಿದೇವಂ ನರಾಸಭಂ ನರಾನಂ ಆಸತಂ ಸೇಟ್ಠಂ ಲೋಕನಾಯಕಂ ಸಕಲಸತ್ತಲೋಕಂ ನಯನ್ತಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಾಪೇನ್ತಂ ಅಹಂ ಅಞ್ಜಲಿಂ ದಸನಖಸಮೋಧಾನಞ್ಜಲಿಪುಟಂ ಸಿರಸಿ ಮುದ್ಧನಿ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾನ ಪತಿಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಸನ್ಥವಿಂ ಸುಟ್ಠುಂ ಥೋಮೇಸಿನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
8-9. So ‘‘ahaṃ kena kammena sattavassikova santipadaṃ anuppattosmī’’ti saramāno pubbakammaṃ ñāṇena paccakkhato disvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ udānavasena pakāsento ucciyaṃ selamāruyhātiādimāha. Tattha ucciyanti uccaṃ selamayaṃ pabbataṃ āruyha nisīdi padumuttaroti sambandho. Pabbatassāvidūramhīti bhagavato nisinnassa pabbatassa āsannaṭṭhāneti attho. Brāhmaṇo mantapāragūti mantasaṅkhātassa vedattayassa pāraṃ pariyosānaṃ koṭiṃ gato eko brāhmaṇoti attho, aññaṃ viya attānaṃ niddisati ayaṃ mantapāragūti. Upaviṭṭhaṃ mahāvīranti tasmiṃ pabbate nisinnaṃ vīravantaṃ jinaṃ, kiṃ visiṭṭhaṃ? Devadevaṃ sakalachakāmāvacarabrahmadevānaṃ atidevaṃ narāsabhaṃ narānaṃ āsataṃ seṭṭhaṃ lokanāyakaṃ sakalasattalokaṃ nayantaṃ nibbānaṃ pāpentaṃ ahaṃ añjaliṃ dasanakhasamodhānañjalipuṭaṃ sirasi muddhani paggahetvāna patiṭṭhapetvā santhaviṃ suṭṭhuṃ thomesinti sambandho.
೧೨. ಅಭಾಸಥಾತಿ ‘‘ಯೇನಾಯಂ ಅಞ್ಜಲೀ ದಿನ್ನೋ…ಪೇ॰… ಅರಹಾ ಸೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾತಿ।
12.Abhāsathāti ‘‘yenāyaṃ añjalī dinno…pe… arahā so bhavissatī’’ti byākāsi. Sesaṃ uttānatthamevāti.
ಸತರಂಸಿತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Sataraṃsittheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi / ೨. ಸತರಂಸಿತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ • 2. Sataraṃsittheraapadānaṃ
