| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi |
๘. สติปฎฺฐานกถา
8. Satipaṭṭhānakathā
๓๐๑. สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ สเพฺพ ธมฺมา สติ สตินฺทฺริยํ สติพลํ สมฺมาสติ สติสโมฺพชฺฌโงฺค เอกายนมโคฺค ขยคามี โพธคามี อปจยคามี อนาสวา อสํโยชนิยา อคนฺถนิยา อโนฆนิยา อโยคนิยา อนีวรณิยา อปรามฎฺฐา อนุปาทานิยา อสํกิเลสิกา, สเพฺพ ธมฺมา พุทฺธานุสฺสติ ธมฺมานุสฺสติ สงฺฆานุสฺสติ สีลานุสฺสติ จาคานุสฺสติ เทวตานุสฺสติ อานาปานสฺสติ มรณานุสฺสติ กายคตาสติ อุปสมานุสฺสตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
301. Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbe dhammā sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati satisambojjhaṅgo ekāyanamaggo khayagāmī bodhagāmī apacayagāmī anāsavā asaṃyojaniyā aganthaniyā anoghaniyā ayoganiyā anīvaraṇiyā aparāmaṭṭhā anupādāniyā asaṃkilesikā, sabbe dhammā buddhānussati dhammānussati saṅghānussati sīlānussati cāgānussati devatānussati ānāpānassati maraṇānussati kāyagatāsati upasamānussatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ จกฺขายตนํ สติปฎฺฐานนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… จกฺขายตนํ สติปฎฺฐานนฺติ ? อามนฺตาฯ จกฺขายตนํ สติ สตินฺทฺริยํ สติพลํ สมฺมาสติ สติสโมฺพชฺฌโงฺค เอกายนมโคฺค ขยคามี โพธคามี อปจยคามี อนาสวํ อสํโยชนิยํ…เป.… อสํกิเลสิกํ, จกฺขายตนํ พุทฺธานุสฺสติ ธมฺมานุสฺสติ สงฺฆานุสฺสติ สีลานุสฺสติ จาคานุสฺสติ เทวตานุสฺสติ อานาปานสฺสติ มรณานุสฺสติ กายคตาสติ อุปสมานุสฺสตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… โสตายตนํ… ฆานายตนํ… ชิวฺหายตนํ… กายายตนํ… รูปายตนํ… สทฺทายตนํ… คนฺธายตนํ… รสายตนํ… โผฎฺฐพฺพายตนํ… ราโค… โทโส… โมโห… มาโน… ทิฎฺฐิ… วิจิกิจฺฉา… ถินํ… อุทฺธจฺจํ… อหิริกํ… อโนตฺตปฺปํ สติปฎฺฐานนฺติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… อโนตฺตปฺปํ สติปฎฺฐานนฺติ? อามนฺตาฯ อโนตฺตปฺปํ สติ สตินฺทฺริยํ สติพลํ สมฺมาสติ…เป.… กายคตาสติ อุปสมานุสฺสตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānanti ? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati satisambojjhaṅgo ekāyanamaggo khayagāmī bodhagāmī apacayagāmī anāsavaṃ asaṃyojaniyaṃ…pe… asaṃkilesikaṃ, cakkhāyatanaṃ buddhānussati dhammānussati saṅghānussati sīlānussati cāgānussati devatānussati ānāpānassati maraṇānussati kāyagatāsati upasamānussatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sotāyatanaṃ… ghānāyatanaṃ… jivhāyatanaṃ… kāyāyatanaṃ… rūpāyatanaṃ… saddāyatanaṃ… gandhāyatanaṃ… rasāyatanaṃ… phoṭṭhabbāyatanaṃ… rāgo… doso… moho… māno… diṭṭhi… vicikicchā… thinaṃ… uddhaccaṃ… ahirikaṃ… anottappaṃ satipaṭṭhānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… anottappaṃ satipaṭṭhānanti? Āmantā. Anottappaṃ sati satindriyaṃ satibalaṃ sammāsati…pe… kāyagatāsati upasamānussatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สติ สติปฎฺฐานา, สา จ สตีติ? อามนฺตาฯ จกฺขายตนํ สติปฎฺฐานํ, ตญฺจ สตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สติ สติปฎฺฐานา, สา จ สตีติ? อามนฺตาฯ โสตายตนํ…เป.… กายายตนํ… รูปายตนํ…เป.… โผฎฺฐพฺพายตนํ… ราโค… โทโส… โมโห…เป.… อโนตฺตปฺปํ สติปฎฺฐานํ, ตญฺจ สตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sati satipaṭṭhānā, sā ca satīti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sati satipaṭṭhānā, sā ca satīti? Āmantā. Sotāyatanaṃ…pe… kāyāyatanaṃ… rūpāyatanaṃ…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ… rāgo… doso… moho…pe… anottappaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
จกฺขายตนํ สติปฎฺฐานํ, ตญฺจ น สตีติ? อามนฺตาฯ สติ สติปฎฺฐานา, สา จ น สตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… โสตายตนํ…เป.… กายายตนํ… รูปายตนํ…เป.… โผฎฺฐพฺพายตนํ… ราโค … โทโส… โมโห…เป.… อโนตฺตปฺปํ สติปฎฺฐานํ, ตญฺจ น สตีติ? อามนฺตา ฯ สติ สติปฎฺฐานา, สา จ น สตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Cakkhāyatanaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca na satīti? Āmantā. Sati satipaṭṭhānā, sā ca na satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sotāyatanaṃ…pe… kāyāyatanaṃ… rūpāyatanaṃ…pe… phoṭṭhabbāyatanaṃ… rāgo … doso… moho…pe… anottappaṃ satipaṭṭhānaṃ, tañca na satīti? Āmantā . Sati satipaṭṭhānā, sā ca na satīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๐๒. น วตฺตพฺพํ – ‘‘สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานา’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ สเพฺพ ธเมฺม อารพฺภ สติ สนฺติฎฺฐตีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ สเพฺพ ธเมฺม อารพฺภ สติ สนฺติฎฺฐตีติ, เตน วต เร วตฺตเพฺพ – ‘‘สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานา’’ติฯ
302. Na vattabbaṃ – ‘‘sabbe dhammā satipaṭṭhānā’’ti? Āmantā. Nanu sabbe dhamme ārabbha sati santiṭṭhatīti? Āmantā. Hañci sabbe dhamme ārabbha sati santiṭṭhatīti, tena vata re vattabbe – ‘‘sabbe dhammā satipaṭṭhānā’’ti.
สพฺพํ ธมฺมํ อารพฺภ สติ สนฺติฎฺฐตีติ สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ สพฺพํ ธมฺมํ อารพฺภ ผโสฺส สนฺติฎฺฐตีติ สเพฺพ ธมฺมา ผสฺสปฎฺฐานาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha sati santiṭṭhatīti sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha phasso santiṭṭhatīti sabbe dhammā phassapaṭṭhānāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สพฺพํ ธมฺมํ อารพฺภ สติ สนฺติฎฺฐตีติ สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ สพฺพํ ธมฺมํ อารพฺภ เวทนา สนฺติฎฺฐติ… สญฺญา สนฺติฎฺฐติ… เจตนา สนฺติฎฺฐติ… จิตฺตํ สนฺติฎฺฐตีติ สเพฺพ ธมฺมา จิตฺตปฎฺฐานาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha sati santiṭṭhatīti sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbaṃ dhammaṃ ārabbha vedanā santiṭṭhati… saññā santiṭṭhati… cetanā santiṭṭhati… cittaṃ santiṭṭhatīti sabbe dhammā cittapaṭṭhānāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ สเพฺพ สตฺตา อุปฎฺฐิตสติโน สติยา สมนฺนาคตา สติยา สโมหิตา; สเพฺพสํ สตฺตานํ สติ ปจฺจุปฎฺฐิตาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbe sattā upaṭṭhitasatino satiyā samannāgatā satiyā samohitā; sabbesaṃ sattānaṃ sati paccupaṭṭhitāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๓๐๓. สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘อมตํ เต, ภิกฺขเว, น ปริภุญฺชนฺติ เย กายคตาสติํ น ปริภุญฺชนฺติฯ อมตํ เต, ภิกฺขเว, ปริภุญฺชนฺติ เย กายคตาสติํ ปริภุญฺชนฺตี’’ติ 1ฯ อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ สเพฺพ สตฺตา กายคตาสติํ ปริภุญฺชนฺติ ปฎิลภนฺติ อาเสวนฺติ ภาเวนฺติ พหุลีกโรนฺตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
303. Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘amataṃ te, bhikkhave, na paribhuñjanti ye kāyagatāsatiṃ na paribhuñjanti. Amataṃ te, bhikkhave, paribhuñjanti ye kāyagatāsatiṃ paribhuñjantī’’ti 2. Attheva suttantoti? Āmantā. Sabbe sattā kāyagatāsatiṃ paribhuñjanti paṭilabhanti āsevanti bhāventi bahulīkarontīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘เอกายโน อยํ, ภิกฺขเว, มโคฺค สตฺตานํ วิสุทฺธิยา โสกปริเทวานํ สมติกฺกมาย ทุกฺขโทมนสฺสานํ อตฺถงฺคมาย ญายสฺส อธิคมาย นิพฺพานสฺส สจฺฉิกิริยาย ยทิทํ จตฺตาโร สติปฎฺฐานา’’ติ 3! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตา? สเพฺพ ธมฺมา เอกายนมโคฺคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘ekāyano ayaṃ, bhikkhave, maggo sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya yadidaṃ cattāro satipaṭṭhānā’’ti 4! Attheva suttantoti? Āmantā? Sabbe dhammā ekāyanamaggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘รโญฺญ, ภิกฺขเว, จกฺกวตฺติสฺส ปาตุภาวา สตฺตนฺนํ รตนานํ ปาตุภาโว โหติฯ กตเมสํ สตฺตนฺนํ? จกฺกรตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, หตฺถิรตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, อสฺสรตนสฺส… มณิรตนสฺส… อิตฺถิรตนสฺส … คหปติรตนสฺส… ปริณายกรตนสฺส ปาตุภาโว โหติ ฯ รโญฺญ, ภิกฺขเว, จกฺกวตฺติสฺส ปาตุภาวา อิเมสํ สตฺตนฺนํ รตนานํ ปาตุภาโว โหติฯ
Sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘rañño, bhikkhave, cakkavattissa pātubhāvā sattannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo hoti. Katamesaṃ sattannaṃ? Cakkaratanassa pātubhāvo hoti, hatthiratanassa pātubhāvo hoti, assaratanassa… maṇiratanassa… itthiratanassa … gahapatiratanassa… pariṇāyakaratanassa pātubhāvo hoti . Rañño, bhikkhave, cakkavattissa pātubhāvā imesaṃ sattannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo hoti.
‘‘ตถาคตสฺส, ภิกฺขเว, ปาตุภาวา อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส สตฺตนฺนํ โพชฺฌงฺครตนานํ ปาตุภาโว โหติฯ กตเมสํ สตฺตนฺนํ? สติสโมฺพชฺฌงฺครตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, ธมฺมวิจยสโมฺพชฺฌงฺครตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, วีริยสโมฺพชฺฌงฺครตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, ปีติสโมฺพชฺฌงฺครตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, ปสฺสทฺธิสโมฺพชฺฌงฺครตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, สมาธิสโมฺพชฺฌงฺครตนสฺส ปาตุภาโว โหติ, อุเปกฺขาสโมฺพชฺฌงฺครตนสฺส ปาตุภาโว โหติฯ ตถาคตสฺส, ภิกฺขเว, ปาตุภาวา อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส อิเมสํ สตฺตนฺนํ โพชฺฌงฺครตนานํ ปาตุภาโว โหตี’’ติ 5ฯ อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ ตถาคตสฺส ปาตุภาวา อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส สเพฺพ ธมฺมา สติสโมฺพชฺฌงฺครตนาว โหนฺตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สเพฺพ ธมฺมา สติปฎฺฐานาติ? อามนฺตาฯ สเพฺพ ธมฺมา สมฺมปฺปธานา… อิทฺธิปาทา… อินฺทฺริยา… พลา… โพชฺฌงฺคาติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
‘‘Tathāgatassa, bhikkhave, pātubhāvā arahato sammāsambuddhassa sattannaṃ bojjhaṅgaratanānaṃ pātubhāvo hoti. Katamesaṃ sattannaṃ? Satisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, dhammavicayasambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, vīriyasambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, pītisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, passaddhisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, samādhisambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti, upekkhāsambojjhaṅgaratanassa pātubhāvo hoti. Tathāgatassa, bhikkhave, pātubhāvā arahato sammāsambuddhassa imesaṃ sattannaṃ bojjhaṅgaratanānaṃ pātubhāvo hotī’’ti 6. Attheva suttantoti? Āmantā. Tathāgatassa pātubhāvā arahato sammāsambuddhassa sabbe dhammā satisambojjhaṅgaratanāva hontīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sabbe dhammā satipaṭṭhānāti? Āmantā. Sabbe dhammā sammappadhānā… iddhipādā… indriyā… balā… bojjhaṅgāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สติปฎฺฐานกถา นิฎฺฐิตาฯ
Satipaṭṭhānakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๘. สติปฎฺฐานกถาวณฺณนา • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๘. สติปฎฺฐานกถาวณฺณนา • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๘. สติปฎฺฐานกถาวณฺณนา • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
