Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೮. ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
೩೦೧. ಇದಾನಿ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾ ಹೋತಿ। ‘‘ತತ್ಥ – ಚತುನ್ನಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾನಂ ಸಮುದಯಞ್ಚ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಞ್ಚ ದೇಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೫.೪೦೮) ಸತಿಪಟ್ಠಾನಸಂಯುತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಯೇಸಂ ಕಾಯಾದಯೋ ಸತಿಯಾ ಆರಮ್ಮಣಧಮ್ಮೇ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’ತಿ ಲದ್ಧಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಏತರಹಿ ಅನ್ಧಕಾನಂ। ಅನ್ಧಕಾ ನಾಮ ಪುಬ್ಬಸೇಲಿಯಾ, ಅಪರಸೇಲಿಯಾ, ರಾಜಗಿರಿಯಾ, ಸಿದ್ಧತ್ಥಿಕಾತಿ ಇಮೇ ಪಚ್ಛಾ ಉಪ್ಪನ್ನನಿಕಾಯಾ। ತೇಸಂ ಲದ್ಧಿವಿವೇಚನತ್ಥಂ ಪುಚ್ಛಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ, ಪಟಿಞ್ಞಾ ಪರವಾದಿಸ್ಸ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ‘‘ಪತಿಟ್ಠಾತಿ ಏತೇಸೂತಿ ಪಟ್ಠಾನಾ । ಕಾ ಪತಿಟ್ಠಾತಿ? ಸತಿ। ಸತಿಯಾ ಪಟ್ಠಾನಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅತ್ಥೇನ ಸತಿಗೋಚರಾಪಿ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ। ‘‘ಪತಿಟ್ಠಹನ್ತೀತಿ ಪಟ್ಠಾನಾ। ಕಾ ಪತಿಟ್ಠಹನ್ತಿ? ಸತಿಯೋ। ಸತಿಯೋವ ಪಟ್ಠಾನಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅತ್ಥೇನ ಸತಿಯೋವ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ। ತಸ್ಮಾ ದ್ವೇಪಿ ವಾದಾ ಪರಿಯಾಯೇನ ಯುಜ್ಜನ್ತಿ। ಯೇ ಪನ ತಂ ಪರಿಯಾಯಂ ಪಹಾಯ ಏಕನ್ತೇನೇವ ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತೇ ಸನ್ಧಾಯ ಪುಚ್ಛಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ, ಆರಮ್ಮಣವಸೇನ ಪಟಿಞ್ಞಾ ಪರವಾದಿಸ್ಸ। ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಸತೀತಿ ಅನುಯುತ್ತಸ್ಸ ಪನ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸತಿಸಭಾವಾಭಾವತೋ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ ತಸ್ಸೇವ। ತತ್ಥ ಖಯಗಾಮೀತಿಆದೀನಿ ಮಗ್ಗವಿಸೇಸನಾನಿ। ಏಕಾಯನಮಗ್ಗೋ ಹಿ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಖಯಭೂತಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಖಯಗಾಮೀ। ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ ಬುಜ್ಝನ್ತೋ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಬೋಧಗಾಮೀ। ವಟ್ಟಂ ಅಪಚಿನನ್ತೋ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಅಪಚಯಗಾಮೀ। ಏವಮೇತೇಹಿ ಪದೇಹಿ ‘‘ಕಿಂ ತೇ ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಏವರೂಪೋ ತೇ ಏಕಾಯನೋ ಮಗ್ಗೋ ಹೋತೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ಅನಾಸವಾ ಅಸಂಯೋಜನಿಯಾತಿಆದೀನಿಪಿ ಲೋಕುತ್ತರಭಾವಂ ಪುಚ್ಛನತ್ಥಾಯ ವುತ್ತಾನಿ। ಬುದ್ಧಾನುಸ್ಸತೀತಿಆದೀನಿ ಪಭೇದಪುಚ್ಛಾವಸೇನ ವುತ್ತಾನಿ।
301. Idāni satipaṭṭhānakathā hoti. ‘‘Tattha – catunnaṃ, bhikkhave, satipaṭṭhānānaṃ samudayañca atthaṅgamañca desessāmī’’ti (saṃ. ni. 5.408) satipaṭṭhānasaṃyutte vuttanayeneva yesaṃ kāyādayo satiyā ārammaṇadhamme gahetvā ‘‘sabbe dhammā satipaṭṭhānā’’ti laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānaṃ. Andhakā nāma pubbaseliyā, aparaseliyā, rājagiriyā, siddhatthikāti ime pacchā uppannanikāyā. Tesaṃ laddhivivecanatthaṃ pucchā sakavādissa, paṭiññā paravādissa. Tattha yasmā ‘‘patiṭṭhāti etesūti paṭṭhānā. Kā patiṭṭhāti? Sati. Satiyā paṭṭhānā satipaṭṭhānā’’ti iminā atthena satigocarāpi satipaṭṭhānā. ‘‘Patiṭṭhahantīti paṭṭhānā. Kā patiṭṭhahanti? Satiyo. Satiyova paṭṭhānā satipaṭṭhānā’’ti iminā atthena satiyova satipaṭṭhānā. Tasmā dvepi vādā pariyāyena yujjanti. Ye pana taṃ pariyāyaṃ pahāya ekanteneva ‘‘sabbe dhammā satipaṭṭhānā’’ti vadanti, te sandhāya pucchā sakavādissa, ārammaṇavasena paṭiññā paravādissa. Sabbe dhammā satīti anuyuttassa pana sabbesaṃ satisabhāvābhāvato paṭikkhepo tasseva. Tattha khayagāmītiādīni maggavisesanāni. Ekāyanamaggo hi kilesānaṃ khayabhūtaṃ nibbānaṃ gacchatīti khayagāmī. Cattāri saccāni bujjhanto gacchatīti bodhagāmī. Vaṭṭaṃ apacinanto gacchatīti apacayagāmī. Evametehi padehi ‘‘kiṃ te sabbe dhammā evarūpo te ekāyano maggo hotī’’ti pucchati. Anāsavā asaṃyojaniyātiādīnipi lokuttarabhāvaṃ pucchanatthāya vuttāni. Buddhānussatītiādīni pabhedapucchāvasena vuttāni.
ಚಕ್ಖಾಯತನಂ ಸತಿಪಟ್ಠಾನನ್ತಿಆದಿ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮಾನಂ ಪಭೇದಪುಚ್ಛಾವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥಾಪಿ ಸತಿವಸೇನ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ, ಆರಮ್ಮಣವಸೇನ ಪಟಿಞ್ಞಾತಿ। ಏವಂ ಸಬ್ಬಪಞ್ಹೇಸು ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸುತ್ತಸಾಧನಾ ಉತ್ತಾನತ್ಥಾಯೇವಾತಿ।
Cakkhāyatanaṃsatipaṭṭhānantiādi sabbadhammānaṃ pabhedapucchāvasena vuttaṃ. Tatthāpi sativasena paṭikkhepo, ārammaṇavasena paṭiññāti. Evaṃ sabbapañhesu attho veditabbo. Suttasādhanā uttānatthāyevāti.
ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / ೮. ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾ • 8. Satipaṭṭhānakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೮. ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೮. ಸತಿಪಟ್ಠಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 8. Satipaṭṭhānakathāvaṇṇanā