Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
၄. သမထက္ခန္ဓကော
4. Samathakkhandhako
သတိဝိနယကထာဒိဝဏ္ဏနာ
Sativinayakathādivaṇṇanā
၁၉၅. သမထက္ခန္ဓကေ ခီဏာသဝသ္သ ဝိပုလသတိံ နိသ္သာယ ဒာတဗ္ဗော ဝိနယော စောဒနာဒိအသာရုပ္ပာနံ ဝိနယနုပာယော သတိဝိနယော။
195. Samathakkhandhake khīṇāsavassa vipulasatiṃ nissāya dātabbo vinayo codanādiasāruppānaṃ vinayanupāyo sativinayo.
၁၉၆. စိတ္တဝိပရိယာသကတောတိ ကတစိတ္တဝိပရိယာသော။ ဂဂ္ဂံ ဘိက္ခုံ။ပေ.။ စောဒေန္တီတိ ဧတ္ထ ပန ဥမ္မတ္တကသ္သ ဣဒံ ဥမ္မတ္တကံ, အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ။ တဒေဝ စိတ္တဝိပရိယာသေန ကတန္တိ စိတ္တဝိပရိယာသကတံ။ တေန ဥမ္မတ္တကေန စိတ္တဝိပရိယာသကတေန အဇ္ဈာစိဏ္ဏေန အနာစာရေန အာပန္နာယ အာပတ္တိယာ ဂဂ္ဂံ ဘိက္ခုံ စောဒေန္တီတိ ဧဝမတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ပဌမံ မူဠ္ဟော ဟုတ္ဝာ ပစ္ဆာ အမူဠ္ဟဘာဝံ ဥပဂတသ္သ ဒာတဗ္ဗော ဝိနယော အမူဠ္ဟဝိနယော။
196.Cittavipariyāsakatoti katacittavipariyāso. Gaggaṃ bhikkhuṃ…pe… codentīti ettha pana ummattakassa idaṃ ummattakaṃ, ajjhāciṇṇaṃ. Tadeva cittavipariyāsena katanti cittavipariyāsakataṃ. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena anācārena āpannāya āpattiyā gaggaṃ bhikkhuṃ codentīti evamattho daṭṭhabbo. Paṭhamaṃ mūḷho hutvā pacchā amūḷhabhāvaṃ upagatassa dātabbo vinayo amūḷhavinayo.
၂၀၂. ဓမ္မဝာဒီနံ ယေဘုယ္ယဘာဝသမ္ပာဒိကာ ကိရိယာ ယေဘုယ္ယသိကာတိ ဣမသ္မိံ အတ္ထေ သ-ကာရာဂမသဟိတော ဣက-ပစ္စယန္တောယံ သဒ္ဒောတိ ဒသ္သေတုံ အာဟ ‘‘ယသ္သာ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ ယသ္သာ ကိရိယာယာတိ ဂူဠ္ဟကဝိဝဋ္ဋကာဒိနာ သလာကဂ္ဂာဟာပကကိရိယာယ။ ယေဘုယ္ယဘာဝံ နိသ္သိတသမထကိရိယာ ယေဘုယ္ယသိကာတိ ဧဝံ ယေဘုယ္ယသိကာသဒ္ဒသ္သ အတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္ဟိ အယံ အဓိကရဏသမထော နာမ ဟောတိ။ ယထာဝုတ္တသလာကဂ္ဂာဟေန ဟိ ဓမ္မဝာဒီနံ ယေဘုယ္ယဘာဝေ သိဒ္ဓေ ပစ္ဆာ တံ ယေဘုယ္ယဘာဝံ နိသ္သာယေဝ အဓိကရဏဝူပသမော ဟောတိ, န ဓမ္မဝာဒီနံ ဗဟုတရဘာဝသာဓကကိရိယာမတ္တေန။
202. Dhammavādīnaṃ yebhuyyabhāvasampādikā kiriyā yebhuyyasikāti imasmiṃ atthe sa-kārāgamasahito ika-paccayantoyaṃ saddoti dassetuṃ āha ‘‘yassā’’tiādi. Tattha yassā kiriyāyāti gūḷhakavivaṭṭakādinā salākaggāhāpakakiriyāya. Yebhuyyabhāvaṃ nissitasamathakiriyā yebhuyyasikāti evaṃ yebhuyyasikāsaddassa attho gahetabbo. Evañhi ayaṃ adhikaraṇasamatho nāma hoti. Yathāvuttasalākaggāhena hi dhammavādīnaṃ yebhuyyabhāve siddhe pacchā taṃ yebhuyyabhāvaṃ nissāyeva adhikaraṇavūpasamo hoti, na dhammavādīnaṃ bahutarabhāvasādhakakiriyāmattena.
၂၀၇. ‘‘သေသမေတ္ထ တဇ္ဇနီယာဒီသု ဝုတ္တနယမေဝာ’’တိ ဧတေန တဇ္ဇနီယာဒိသတ္တကမ္မာနိ ဝိယ ဣဒမ္ပိ တသ္သပာပိယသိကာကမ္မံ အသုစိဘာဝာဒိဒောသယုတ္တသ္သ, သင္ဃသ္သ စ ဝိနိစ္ဆယေ အတိဋ္ဌမာနသ္သ ကတ္တဗ္ဗံ ဝိသုံ ဧကံ နိဂ္ဂဟကမ္မန္တိ ဒသ္သေတိ။ ဧတသ္မိဉ္ဟိ နိဂ္ဂဟကမ္မေ ကတေ သော ပုဂ္ဂလော ‘‘အဟံ သုဒ္ဓော’’တိ အတ္တနော သုဒ္ဓိယာ သာဓနတ္ထံ သင္ဃမဇ္ဈံ ဩတရိတုံ, သင္ဃော စသ္သ ဝိနိစ္ဆယံ ဒာတုံ န လဘတိ, တံ ကမ္မကရဏမတ္တေနေဝ စ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသန္တံ ဟောတိ။
207.‘‘Sesamettha tajjanīyādīsu vuttanayamevā’’ti etena tajjanīyādisattakammāni viya idampi tassapāpiyasikākammaṃ asucibhāvādidosayuttassa, saṅghassa ca vinicchaye atiṭṭhamānassa kattabbaṃ visuṃ ekaṃ niggahakammanti dasseti. Etasmiñhi niggahakamme kate so puggalo ‘‘ahaṃ suddho’’ti attano suddhiyā sādhanatthaṃ saṅghamajjhaṃ otarituṃ, saṅgho cassa vinicchayaṃ dātuṃ na labhati, taṃ kammakaraṇamatteneva ca taṃ adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ hoti.
ကထံ ပနေတံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပသ္သမ္ဘတီတိ? ကေစိ ပနေတ္ထ ‘‘သော တထာ နိဂ္ဂဟိတော နိဂ္ဂဟိတောဝ ဟောတိ, ဩသာရဏံ န လဘတိ။ တေနေဝ ပာဠိယံ ဩသာရဏာ န ဝုတ္တာ’’တိ ဝဒန္တိ။ အညေ ပန ‘‘ပာဠိယံ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗန္တိအာဒိနာ သမ္မာဝတ္တနသ္သ ဝုတ္တတ္တာ သမ္မာဝတ္တိတ္ဝာ လဇ္ဇိဓမ္မေ ဩက္ကန္တသ္သ ဩသာရဏာ အဝုတ္တာပိ တဇ္ဇနီယာဒီသု ဝိယ နယတော ကမ္မဝာစံ ယောဇေတ္ဝာ ဩသာရဏာ ကာတဗ္ဗာ ဧဝာ’’တိ ဝဒန္တိ, ဣဒံ ယုတ္တံ။ တေနေဝ အဋ္ဌကထာယံ ဝက္ခတိ ‘‘သစေ သီလဝာ ဘဝိသ္သတိ, ဝတ္တံ ပရိပူရေတ္ဝာ ပဋိပ္ပသ္သဒ္ဓိံ လဘိသ္သတိ။ နော စေ, တထာနာသိတကောဝ ဘဝိသ္သတီ’’တိ (စူဠဝ. အဋ္ဌ. ၂၃၈)။ တသ္သပာပိယသိကာကမ္မန္တိ စ အလုတ္တသမာသောယေဝ။ တေနာဟ ‘‘ဣဒံ ဟီ’’တိ အာဒိ။
Kathaṃ panetaṃ kammaṃ paṭippassambhatīti? Keci panettha ‘‘so tathā niggahito niggahitova hoti, osāraṇaṃ na labhati. Teneva pāḷiyaṃ osāraṇā na vuttā’’ti vadanti. Aññe pana ‘‘pāḷiyaṃ na upasampādetabbantiādinā sammāvattanassa vuttattā sammāvattitvā lajjidhamme okkantassa osāraṇā avuttāpi tajjanīyādīsu viya nayato kammavācaṃ yojetvā osāraṇā kātabbā evā’’ti vadanti, idaṃ yuttaṃ. Teneva aṭṭhakathāyaṃ vakkhati ‘‘sace sīlavā bhavissati, vattaṃ paripūretvā paṭippassaddhiṃ labhissati. No ce, tathānāsitakova bhavissatī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 238). Tassapāpiyasikākammanti ca aluttasamāsoyeva. Tenāha ‘‘idaṃ hī’’ti ādi.
သတိဝိနယကထာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Sativinayakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi
၂. သတိဝိနယော • 2. Sativinayo
၃. အမူဠ္ဟဝိနယော • 3. Amūḷhavinayo
၅. ယေဘုယ္ယသိကာ • 5. Yebhuyyasikā
၆. တသ္သပာပိယသိကာ • 6. Tassapāpiyasikā
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā
သတိဝိနယကထာ • Sativinayakathā
အမူဠ္ဟဝိနယကထာ • Amūḷhavinayakathā
ယေဘုယ္ယသိကာကထာ • Yebhuyyasikākathā
တသ္သပာပိယသိကာကထာ • Tassapāpiyasikākathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / သတိဝိနယာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Sativinayādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā
သတိဝိနယကထာဝဏ္ဏနာ • Sativinayakathāvaṇṇanā
အမူဠ္ဟဝိနယကထာဝဏ္ဏနာ • Amūḷhavinayakathāvaṇṇanā
တသ္သပာပိယသိကာကထာဝဏ္ဏနာ • Tassapāpiyasikākathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi
၂. သတိဝိနယကထာ • 2. Sativinayakathā
၃. အမူဠ္ဟဝိနယကထာ • 3. Amūḷhavinayakathā
၅. ယေဘုယ္ယသိကာကထာ • 5. Yebhuyyasikākathā
၆. တသ္သပာပိယသိကာကထာ • 6. Tassapāpiyasikākathā