Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
೪. ಸಮಥಕ್ಖನ್ಧಕೋ
4. Samathakkhandhako
ಸತಿವಿನಯಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ
Sativinayakathādivaṇṇanā
೧೯೫. ಸಮಥಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ವಿಪುಲಸತಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ದಾತಬ್ಬೋ ವಿನಯೋ ಚೋದನಾದಿಅಸಾರುಪ್ಪಾನಂ ವಿನಯನುಪಾಯೋ ಸತಿವಿನಯೋ।
195. Samathakkhandhake khīṇāsavassa vipulasatiṃ nissāya dātabbo vinayo codanādiasāruppānaṃ vinayanupāyo sativinayo.
೧೯೬. ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೋತಿ ಕತಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸೋ। ಗಗ್ಗಂ ಭಿಕ್ಖುಂ…ಪೇ॰… ಚೋದೇನ್ತೀತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಉಮ್ಮತ್ತಕಸ್ಸ ಇದಂ ಉಮ್ಮತ್ತಕಂ, ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣಂ। ತದೇವ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸೇನ ಕತನ್ತಿ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತಂ। ತೇನ ಉಮ್ಮತ್ತಕೇನ ಚಿತ್ತವಿಪರಿಯಾಸಕತೇನ ಅಜ್ಝಾಚಿಣ್ಣೇನ ಅನಾಚಾರೇನ ಆಪನ್ನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಗಗ್ಗಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಚೋದೇನ್ತೀತಿ ಏವಮತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಪಠಮಂ ಮೂಳ್ಹೋ ಹುತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಅಮೂಳ್ಹಭಾವಂ ಉಪಗತಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬೋ ವಿನಯೋ ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೋ।
196.Cittavipariyāsakatoti katacittavipariyāso. Gaggaṃ bhikkhuṃ…pe… codentīti ettha pana ummattakassa idaṃ ummattakaṃ, ajjhāciṇṇaṃ. Tadeva cittavipariyāsena katanti cittavipariyāsakataṃ. Tena ummattakena cittavipariyāsakatena ajjhāciṇṇena anācārena āpannāya āpattiyā gaggaṃ bhikkhuṃ codentīti evamattho daṭṭhabbo. Paṭhamaṃ mūḷho hutvā pacchā amūḷhabhāvaṃ upagatassa dātabbo vinayo amūḷhavinayo.
೨೦೨. ಧಮ್ಮವಾದೀನಂ ಯೇಭುಯ್ಯಭಾವಸಮ್ಪಾದಿಕಾ ಕಿರಿಯಾ ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಸ-ಕಾರಾಗಮಸಹಿತೋ ಇಕ-ಪಚ್ಚಯನ್ತೋಯಂ ಸದ್ದೋತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಸಾ ಕಿರಿಯಾಯಾತಿ ಗೂಳ್ಹಕವಿವಟ್ಟಕಾದಿನಾ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹಾಪಕಕಿರಿಯಾಯ। ಯೇಭುಯ್ಯಭಾವಂ ನಿಸ್ಸಿತಸಮಥಕಿರಿಯಾ ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾತಿ ಏವಂ ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾಸದ್ದಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ಏವಞ್ಹಿ ಅಯಂ ಅಧಿಕರಣಸಮಥೋ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಯಥಾವುತ್ತಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೇನ ಹಿ ಧಮ್ಮವಾದೀನಂ ಯೇಭುಯ್ಯಭಾವೇ ಸಿದ್ಧೇ ಪಚ್ಛಾ ತಂ ಯೇಭುಯ್ಯಭಾವಂ ನಿಸ್ಸಾಯೇವ ಅಧಿಕರಣವೂಪಸಮೋ ಹೋತಿ, ನ ಧಮ್ಮವಾದೀನಂ ಬಹುತರಭಾವಸಾಧಕಕಿರಿಯಾಮತ್ತೇನ।
202. Dhammavādīnaṃ yebhuyyabhāvasampādikā kiriyā yebhuyyasikāti imasmiṃ atthe sa-kārāgamasahito ika-paccayantoyaṃ saddoti dassetuṃ āha ‘‘yassā’’tiādi. Tattha yassā kiriyāyāti gūḷhakavivaṭṭakādinā salākaggāhāpakakiriyāya. Yebhuyyabhāvaṃ nissitasamathakiriyā yebhuyyasikāti evaṃ yebhuyyasikāsaddassa attho gahetabbo. Evañhi ayaṃ adhikaraṇasamatho nāma hoti. Yathāvuttasalākaggāhena hi dhammavādīnaṃ yebhuyyabhāve siddhe pacchā taṃ yebhuyyabhāvaṃ nissāyeva adhikaraṇavūpasamo hoti, na dhammavādīnaṃ bahutarabhāvasādhakakiriyāmattena.
೨೦೭. ‘‘ಸೇಸಮೇತ್ಥ ತಜ್ಜನೀಯಾದೀಸು ವುತ್ತನಯಮೇವಾ’’ತಿ ಏತೇನ ತಜ್ಜನೀಯಾದಿಸತ್ತಕಮ್ಮಾನಿ ವಿಯ ಇದಮ್ಪಿ ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಮ್ಮಂ ಅಸುಚಿಭಾವಾದಿದೋಸಯುತ್ತಸ್ಸ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಚ ವಿನಿಚ್ಛಯೇ ಅತಿಟ್ಠಮಾನಸ್ಸ ಕತ್ತಬ್ಬಂ ವಿಸುಂ ಏಕಂ ನಿಗ್ಗಹಕಮ್ಮನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ನಿಗ್ಗಹಕಮ್ಮೇ ಕತೇ ಸೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ‘‘ಅಹಂ ಸುದ್ಧೋ’’ತಿ ಅತ್ತನೋ ಸುದ್ಧಿಯಾ ಸಾಧನತ್ಥಂ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಂ ಓತರಿತುಂ, ಸಙ್ಘೋ ಚಸ್ಸ ವಿನಿಚ್ಛಯಂ ದಾತುಂ ನ ಲಭತಿ, ತಂ ಕಮ್ಮಕರಣಮತ್ತೇನೇವ ಚ ತಂ ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸನ್ತಂ ಹೋತಿ।
207.‘‘Sesamettha tajjanīyādīsu vuttanayamevā’’ti etena tajjanīyādisattakammāni viya idampi tassapāpiyasikākammaṃ asucibhāvādidosayuttassa, saṅghassa ca vinicchaye atiṭṭhamānassa kattabbaṃ visuṃ ekaṃ niggahakammanti dasseti. Etasmiñhi niggahakamme kate so puggalo ‘‘ahaṃ suddho’’ti attano suddhiyā sādhanatthaṃ saṅghamajjhaṃ otarituṃ, saṅgho cassa vinicchayaṃ dātuṃ na labhati, taṃ kammakaraṇamatteneva ca taṃ adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ hoti.
ಕಥಂ ಪನೇತಂ ಕಮ್ಮಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭತೀತಿ? ಕೇಚಿ ಪನೇತ್ಥ ‘‘ಸೋ ತಥಾ ನಿಗ್ಗಹಿತೋ ನಿಗ್ಗಹಿತೋವ ಹೋತಿ, ಓಸಾರಣಂ ನ ಲಭತಿ। ತೇನೇವ ಪಾಳಿಯಂ ಓಸಾರಣಾ ನ ವುತ್ತಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಅಞ್ಞೇ ಪನ ‘‘ಪಾಳಿಯಂ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬನ್ತಿಆದಿನಾ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಸ್ಸ ವುತ್ತತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾವತ್ತಿತ್ವಾ ಲಜ್ಜಿಧಮ್ಮೇ ಓಕ್ಕನ್ತಸ್ಸ ಓಸಾರಣಾ ಅವುತ್ತಾಪಿ ತಜ್ಜನೀಯಾದೀಸು ವಿಯ ನಯತೋ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಓಸಾರಣಾ ಕಾತಬ್ಬಾ ಏವಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಇದಂ ಯುತ್ತಂ। ತೇನೇವ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ವಕ್ಖತಿ ‘‘ಸಚೇ ಸೀಲವಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ವತ್ತಂ ಪರಿಪೂರೇತ್ವಾ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಂ ಲಭಿಸ್ಸತಿ। ನೋ ಚೇ, ತಥಾನಾಸಿತಕೋವ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨೩೮)। ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಮ್ಮನ್ತಿ ಚ ಅಲುತ್ತಸಮಾಸೋಯೇವ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇದಂ ಹೀ’’ತಿ ಆದಿ।
Kathaṃ panetaṃ kammaṃ paṭippassambhatīti? Keci panettha ‘‘so tathā niggahito niggahitova hoti, osāraṇaṃ na labhati. Teneva pāḷiyaṃ osāraṇā na vuttā’’ti vadanti. Aññe pana ‘‘pāḷiyaṃ na upasampādetabbantiādinā sammāvattanassa vuttattā sammāvattitvā lajjidhamme okkantassa osāraṇā avuttāpi tajjanīyādīsu viya nayato kammavācaṃ yojetvā osāraṇā kātabbā evā’’ti vadanti, idaṃ yuttaṃ. Teneva aṭṭhakathāyaṃ vakkhati ‘‘sace sīlavā bhavissati, vattaṃ paripūretvā paṭippassaddhiṃ labhissati. No ce, tathānāsitakova bhavissatī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 238). Tassapāpiyasikākammanti ca aluttasamāsoyeva. Tenāha ‘‘idaṃ hī’’ti ādi.
ಸತಿವಿನಯಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sativinayakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi
೨. ಸತಿವಿನಯೋ • 2. Sativinayo
೩. ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯೋ • 3. Amūḷhavinayo
೫. ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾ • 5. Yebhuyyasikā
೬. ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾ • 6. Tassapāpiyasikā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā
ಸತಿವಿನಯಕಥಾ • Sativinayakathā
ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಕಥಾ • Amūḷhavinayakathā
ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾಕಥಾ • Yebhuyyasikākathā
ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಥಾ • Tassapāpiyasikākathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸತಿವಿನಯಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sativinayādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ಸತಿವಿನಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sativinayakathāvaṇṇanā
ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Amūḷhavinayakathāvaṇṇanā
ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Tassapāpiyasikākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi
೨. ಸತಿವಿನಯಕಥಾ • 2. Sativinayakathā
೩. ಅಮೂಳ್ಹವಿನಯಕಥಾ • 3. Amūḷhavinayakathā
೫. ಯೇಭುಯ್ಯಸಿಕಾಕಥಾ • 5. Yebhuyyasikākathā
೬. ತಸ್ಸಪಾಪಿಯಸಿಕಾಕಥಾ • 6. Tassapāpiyasikākathā