Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / චූළවග්ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi |
සාටියග්ගාහාපකාදිසම්මුති
Sāṭiyaggāhāpakādisammuti
329. තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්ඝස්ස සාටියග්ගාහාපකො න හොති…පෙ.… පත්තග්ගාහාපකො න හොති…පෙ.… ආරාමිකපෙසකො න හොති…පෙ.… සාමණෙරපෙසකො න හොති. සාමණෙරා අපෙසියමානා කම්මං න කරොන්ති. භගවතො එතමත්ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්ඛවෙ, පඤ්චහඞ්ගෙහි සමන්නාගතං භික්ඛුං සාමණෙරපෙසකං සම්මන්නිතුං – යො න ඡන්දාගතිං ගච්ඡෙය්ය, න දොසාගතිං ගච්ඡෙය්ය, න මොහාගතිං ගච්ඡෙය්ය, න භයාගතිං ගච්ඡෙය්ය, පෙසිතාපෙසිතඤ්ච ජානෙය්ය. එවඤ්ච පන, භික්ඛවෙ, සම්මන්නිතබ්බො. පඨමං භික්ඛු යාචිතබ්බො, යාචිත්වා බ්යත්තෙන භික්ඛුනා පටිබලෙන සඞ්ඝො ඤාපෙතබ්බො –
329. Tena kho pana samayena saṅghassa sāṭiyaggāhāpako na hoti…pe… pattaggāhāpako na hoti…pe… ārāmikapesako na hoti…pe… sāmaṇerapesako na hoti. Sāmaṇerā apesiyamānā kammaṃ na karonti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, pañcahaṅgehi samannāgataṃ bhikkhuṃ sāmaṇerapesakaṃ sammannituṃ – yo na chandāgatiṃ gaccheyya, na dosāgatiṃ gaccheyya, na mohāgatiṃ gaccheyya, na bhayāgatiṃ gaccheyya, pesitāpesitañca jāneyya. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo. Paṭhamaṃ bhikkhu yācitabbo, yācitvā byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘සුණාතු මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. යදි සඞ්ඝස්ස පත්තකල්ලං, සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුං සාමණෙරපෙසකං සම්මන්නෙය්ය. එසා ඤත්ති.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuṃ sāmaṇerapesakaṃ sammanneyya. Esā ñatti.
‘‘සුණාතු මෙ, භන්තෙ, සඞ්ඝො. සඞ්ඝො ඉත්ථන්නාමං භික්ඛුං සාමණෙරපෙසකං සම්මන්නති. යස්සායස්මතො ඛමති ඉත්ථන්නාමස්ස භික්ඛුනො සාමණෙරපෙසකස්ස සම්මුති, සො තුණ්හස්ස; යස්ස නක්ඛමති, සො භාසෙය්ය.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuṃ sāmaṇerapesakaṃ sammannati. Yassāyasmato khamati itthannāmassa bhikkhuno sāmaṇerapesakassa sammuti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘සම්මතො සඞ්ඝෙන ඉත්ථන්නාමො භික්ඛු සාමණෙරපෙසකො. ඛමති සඞ්ඝස්ස, තස්මා තුණ්හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
‘‘Sammato saṅghena itthannāmo bhikkhu sāmaṇerapesako. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
තතියභාණවාරො නිට්ඨිතො.
Tatiyabhāṇavāro niṭṭhito.
සෙනාසනක්ඛන්ධකො ඡට්ඨො.
Senāsanakkhandhako chaṭṭho.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
විහාරං බුද්ධසෙට්ඨෙන, අපඤ්ඤත්තං තදා අහු;
Vihāraṃ buddhaseṭṭhena, apaññattaṃ tadā ahu;
තහං තහං නික්ඛමන්ති, වාසා තෙ ජිනසාවකා.
Tahaṃ tahaṃ nikkhamanti, vāsā te jinasāvakā.
සෙට්ඨී ගහපති දිස්වා, භික්ඛූනං ඉදමබ්ර්වි;
Seṭṭhī gahapati disvā, bhikkhūnaṃ idamabrvi;
කාරාපෙය්යං වසෙය්යාථ, පටිපුච්ඡිංසු නායකං.
Kārāpeyyaṃ vaseyyātha, paṭipucchiṃsu nāyakaṃ.
විහාරං අඩ්ඪයොගඤ්ච, පාසාදං හම්මියං ගුහං;
Vihāraṃ aḍḍhayogañca, pāsādaṃ hammiyaṃ guhaṃ;
පඤ්චලෙණං අනුඤ්ඤාසි, විහාරෙ සෙට්ඨි කාරයි.
Pañcaleṇaṃ anuññāsi, vihāre seṭṭhi kārayi.
ජනො විහාරං කාරෙති, අකවාටං අසංවුතං;
Jano vihāraṃ kāreti, akavāṭaṃ asaṃvutaṃ;
කවාටං පිට්ඨසඞ්ඝාටං, උදුක්ඛලඤ්ච උත්තරි.
Kavāṭaṃ piṭṭhasaṅghāṭaṃ, udukkhalañca uttari.
ආවිඤ්ඡනච්ඡිද්දං රජ්ජුං, වට්ටිඤ්ච කපිසීසකං;
Āviñchanacchiddaṃ rajjuṃ, vaṭṭiñca kapisīsakaṃ;
සූචිඝටිතාළච්ඡිද්දං , ලොහකට්ඨවිසාණකං.
Sūcighaṭitāḷacchiddaṃ , lohakaṭṭhavisāṇakaṃ.
යන්තකං සූචිකඤ්චෙව, ඡදනං උල්ලිත්තාවලිත්තං;
Yantakaṃ sūcikañceva, chadanaṃ ullittāvalittaṃ;
වෙදිජාලසලාකඤ්ච, චක්කලි සන්ථරෙන ච.
Vedijālasalākañca, cakkali santharena ca.
මිඩ්ඪි බිදලමඤ්චඤ්ච, සොසානිකමසාරකො;
Miḍḍhi bidalamañcañca, sosānikamasārako;
බුන්දිකුළිරපාදඤ්ච, ආහච්චාසන්දි උච්චකෙ.
Bundikuḷirapādañca, āhaccāsandi uccake.
සත්තඞ්ගො ච භද්දපීඨං, පීඨකෙළකපාදකං;
Sattaṅgo ca bhaddapīṭhaṃ, pīṭhakeḷakapādakaṃ;
ආමලාඵලකා කොච්ඡා, පලාලපීඨමෙව ච.
Āmalāphalakā kocchā, palālapīṭhameva ca.
උච්චාහිපටිපාදකා, අට්ඨඞ්ගුලි ච පාදකා;
Uccāhipaṭipādakā, aṭṭhaṅguli ca pādakā;
සුත්තං අට්ඨපදං චොළං, තූලිකං අඩ්ඪකායිකං.
Suttaṃ aṭṭhapadaṃ coḷaṃ, tūlikaṃ aḍḍhakāyikaṃ.
ගිරග්ගො භිසියො චාපි, දුස්සං සෙනාසනම්පි ච;
Giraggo bhisiyo cāpi, dussaṃ senāsanampi ca;
ඔනද්ධං හෙට්ඨා පතති, උප්පාටෙත්වා හරන්ති ච.
Onaddhaṃ heṭṭhā patati, uppāṭetvā haranti ca.
භත්තිඤ්ච හත්ථභත්තිඤ්ච, අනුඤ්ඤාසි තථාගතො;
Bhattiñca hatthabhattiñca, anuññāsi tathāgato;
තිත්ථියා විහාරෙ චාපි, ථුසං සණ්හඤ්ච මත්තිකා.
Titthiyā vihāre cāpi, thusaṃ saṇhañca mattikā.
ඉක්කාසං පාණිකං කුණ්ඩං, සාසපං සිත්ථතෙලකං;
Ikkāsaṃ pāṇikaṃ kuṇḍaṃ, sāsapaṃ sitthatelakaṃ;
උස්සන්නෙ පච්චුද්ධරිතුං, ඵරුසං ගණ්ඩුමත්තිකං.
Ussanne paccuddharituṃ, pharusaṃ gaṇḍumattikaṃ.
ඉක්කාසං පටිභානඤ්ච, නීචා චයො ච ආරුහං;
Ikkāsaṃ paṭibhānañca, nīcā cayo ca āruhaṃ;
පරිපතන්ති ආළකා, අඩ්ඪකුට්ටං තයො පුන.
Paripatanti āḷakā, aḍḍhakuṭṭaṃ tayo puna.
ඛුද්දකෙ කුට්ටපාදො ච, ඔවස්සති සරං ඛිලං;
Khuddake kuṭṭapādo ca, ovassati saraṃ khilaṃ;
චීවරවංසං රජ්ජුඤ්ච, ආළින්දං කිටිකෙන ච.
Cīvaravaṃsaṃ rajjuñca, āḷindaṃ kiṭikena ca.
ආලම්බනං තිණචුණ්ණං, හෙට්ඨාමග්ගෙ නයං කරෙ;
Ālambanaṃ tiṇacuṇṇaṃ, heṭṭhāmagge nayaṃ kare;
අජ්ඣොකාසෙ ඔතප්පති, සාලං හෙට්ඨා ච භාජනං.
Ajjhokāse otappati, sālaṃ heṭṭhā ca bhājanaṃ.
විහාරො කොට්ඨකො චෙව, පරිවෙණග්ගිසාලකං;
Vihāro koṭṭhako ceva, pariveṇaggisālakaṃ;
ආරාමෙ ච පුන කොට්ඨෙ, හෙට්ඨඤ්ඤෙව නයං කරෙ.
Ārāme ca puna koṭṭhe, heṭṭhaññeva nayaṃ kare.
සුධං අනාථපිණ්ඩි ච, සද්ධො සීතවනං අගා;
Sudhaṃ anāthapiṇḍi ca, saddho sītavanaṃ agā;
දිට්ඨධම්මො නිමන්තෙසි, සහ සඞ්ඝෙන නායකං.
Diṭṭhadhammo nimantesi, saha saṅghena nāyakaṃ.
ආණාපෙසන්තරාමග්ගෙ, ආරාමං කාරයී ගණො;
Āṇāpesantarāmagge, ārāmaṃ kārayī gaṇo;
වෙසාලියං නවකම්මං, පුරතො ච පරිග්ගහි.
Vesāliyaṃ navakammaṃ, purato ca pariggahi.
කො අරහති භත්තග්ගෙ, තිත්තිරඤ්ච අවන්දියා;
Ko arahati bhattagge, tittirañca avandiyā;
පරිග්ගහිතන්තරඝරා, තූලො සාවත්ථි ඔසරි.
Pariggahitantaragharā, tūlo sāvatthi osari.
පතිට්ඨාපෙසි ආරාමං, භත්තග්ගෙ ච කොලාහලං;
Patiṭṭhāpesi ārāmaṃ, bhattagge ca kolāhalaṃ;
ගිලානා වරසෙය්යා ච, ලෙසා සත්තරසා තහිං.
Gilānā varaseyyā ca, lesā sattarasā tahiṃ.
කෙන නු ඛො කථං නු ඛො, විහාරග්ගෙන භාජයි;
Kena nu kho kathaṃ nu kho, vihāraggena bhājayi;
පරිවෙණං අනුභාගඤ්ච, අකාමා භාගං නො දදෙ.
Pariveṇaṃ anubhāgañca, akāmā bhāgaṃ no dade.
නිස්සීමං සබ්බකාලඤ්ච, ගාහා සෙනාසනෙ තයො;
Nissīmaṃ sabbakālañca, gāhā senāsane tayo;
උපනන්දො ච වණ්ණෙසි, ඨිතකා සමකාසනා.
Upanando ca vaṇṇesi, ṭhitakā samakāsanā.
සමානාසනිකා භින්දිංසු, තිවග්ගා ච දුවග්ගිකං;
Samānāsanikā bhindiṃsu, tivaggā ca duvaggikaṃ;
අසමානාසනිකා දීඝං, සාළින්දං පරිභුඤ්ජිතුං.
Asamānāsanikā dīghaṃ, sāḷindaṃ paribhuñjituṃ.
අය්යිකා ච අවිදූරෙ, භාජිතඤ්ච කීටාගිරෙ;
Ayyikā ca avidūre, bhājitañca kīṭāgire;
ආළවී පිණ්ඩකකුට්ටෙහි, ද්වාරඅග්ගළවට්ටිකා.
Āḷavī piṇḍakakuṭṭehi, dvāraaggaḷavaṭṭikā.
ආලොකසෙතකාළඤ්ච , ගෙරුඡාදනබන්ධනා;
Ālokasetakāḷañca , geruchādanabandhanā;
භණ්ඩිඛණ්ඩපරිභණ්ඩං, වීස තිංසා ච කාලිකා.
Bhaṇḍikhaṇḍaparibhaṇḍaṃ, vīsa tiṃsā ca kālikā.
ඔසිතෙ අකතං විප්පං, ඛුද්දෙ ඡප්පඤ්චවස්සිකං;
Osite akataṃ vippaṃ, khudde chappañcavassikaṃ;
අඩ්ඪයොගෙ ච සත්තට්ඨ, මහල්ලෙ දස ද්වාදස.
Aḍḍhayoge ca sattaṭṭha, mahalle dasa dvādasa.
සබ්බං විහාරං එකස්ස, අඤ්ඤං වාසෙන්ති සඞ්ඝිකං;
Sabbaṃ vihāraṃ ekassa, aññaṃ vāsenti saṅghikaṃ;
නිස්සීමං සබ්බකාලඤ්ච, පක්කමි විබ්භමන්ති ච.
Nissīmaṃ sabbakālañca, pakkami vibbhamanti ca.
කාලඤ්ච සාමණෙරඤ්ච, සික්ඛාපච්චක්ඛඅන්තිමං;
Kālañca sāmaṇerañca, sikkhāpaccakkhaantimaṃ;
උම්මත්තඛිත්තචිත්තා ච, වෙදනාපත්තිදස්සනා.
Ummattakhittacittā ca, vedanāpattidassanā.
අප්පටිකම්මදිට්ඨියා, පණ්ඩකා ථෙය්යතිත්ථියා;
Appaṭikammadiṭṭhiyā, paṇḍakā theyyatitthiyā;
තිරච්ඡානමාතුපිතු, අරහන්තා ච දූසකා.
Tiracchānamātupitu, arahantā ca dūsakā.
භෙදකා ලොහිතුප්පාදා, උභතො චාපි බ්යඤ්ජනකා;
Bhedakā lohituppādā, ubhato cāpi byañjanakā;
මා සඞ්ඝස්ස පරිහායි, කම්මං අඤ්ඤස්ස දාතවෙ.
Mā saṅghassa parihāyi, kammaṃ aññassa dātave.
විප්පකතෙ ච අඤ්ඤස්ස, කතෙ තස්සෙව පක්කමෙ;
Vippakate ca aññassa, kate tasseva pakkame;
විබ්භමති කාලඞ්කතො, සාමණෙරො ච ජායති.
Vibbhamati kālaṅkato, sāmaṇero ca jāyati.
පච්චක්ඛාතො ච සික්ඛාය, අන්තිමජ්ඣාපන්නකො යදි;
Paccakkhāto ca sikkhāya, antimajjhāpannako yadi;
සඞ්ඝොව සාමිකො හොති, උම්මත්තඛිත්තවෙදනා.
Saṅghova sāmiko hoti, ummattakhittavedanā.
අදස්සනාප්පටිකම්මෙ, දිට්ඨි තස්සෙව හොති තං;
Adassanāppaṭikamme, diṭṭhi tasseva hoti taṃ;
පණ්ඩකො ථෙය්යතිත්ථී ච, තිරච්ඡානමාතුපෙත්තිකං.
Paṇḍako theyyatitthī ca, tiracchānamātupettikaṃ.
ඝාතකො දූසකො චාපි, භෙදලොහිතබ්යඤ්ජනා;
Ghātako dūsako cāpi, bhedalohitabyañjanā;
පටිජානාති යදි සො, සඞ්ඝොව හොති සාමිකො.
Paṭijānāti yadi so, saṅghova hoti sāmiko.
හරන්තඤ්ඤත්ර කුක්කුච්චං, උන්ද්රියති ච කම්බලං;
Harantaññatra kukkuccaṃ, undriyati ca kambalaṃ;
දුස්සඤ්ච චම්මචක්කලී, චොළකං අක්කමන්ති ච.
Dussañca cammacakkalī, coḷakaṃ akkamanti ca.
අල්ලා උපාහනානිට්ඨු, ලිඛන්ති අපස්සෙන්ති ච;
Allā upāhanāniṭṭhu, likhanti apassenti ca;
අපස්සෙනං ලිඛතෙව, ධොතපච්චත්ථරෙන ච.
Apassenaṃ likhateva, dhotapaccattharena ca.
රාජගහෙ න සක්කොන්ති, ලාමකං භත්තුද්දෙසකං;
Rājagahe na sakkonti, lāmakaṃ bhattuddesakaṃ;
කථං නු ඛො පඤ්ඤාපකං, භණ්ඩාගාරිකසම්මුති.
Kathaṃ nu kho paññāpakaṃ, bhaṇḍāgārikasammuti.
පටිග්ගාහභාජකො චාපි, යාගු ච ඵලභාජකො;
Paṭiggāhabhājako cāpi, yāgu ca phalabhājako;
ඛජ්ජකභාජකො චෙව, අප්පමත්තකවිස්සජ්ජෙ.
Khajjakabhājako ceva, appamattakavissajje.
සාටියග්ගාහාපකො චෙව, තථෙව පත්තග්ගාහකො;
Sāṭiyaggāhāpako ceva, tatheva pattaggāhako;
ආරාමිකසාමණෙර, පෙසකස්ස ච සම්මුති.
Ārāmikasāmaṇera, pesakassa ca sammuti.
සබ්බාභිභූ ලොකවිදූ, හිතචිත්තො විනායකො;
Sabbābhibhū lokavidū, hitacitto vināyako;
ලෙණත්ථඤ්ච සුඛත්ථඤ්ච, ඣායිතුඤ්ච විපස්සිතුන්ති.
Leṇatthañca sukhatthañca, jhāyituñca vipassitunti.
සෙනාසනක්ඛන්ධකං නිට්ඨිතං.
Senāsanakkhandhakaṃ niṭṭhitaṃ.