| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੨. ਦੁਤਿਯવਗ੍ਗੋ
2. Dutiyavaggo
੧. ਸਤ੍ਤਜਟਿਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Sattajaṭilasuttavaṇṇanā
੧੨੨. ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮਸਙ੍ਖਾਤੇਤਿ ਸਾવਤ੍ਥਿਨਗਰਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਦਿਸਾਯ ਕਤਤ੍ਤਾ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤੇ। ਤਤ੍ਰਾਤਿ ‘‘ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਯਾ ਪਾਸਾਦੇ’’ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤવਚਨੇ। ਅਯਂ ਇਦਾਨਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਕਥਾ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨੁਕ੍ਕਮਕਥਾ। ਪਤ੍ਥਨਂ ਅਕਾਸਿ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਗ੍ਗੁਪਟ੍ਠਾਯਿਕਂ ਏਕਂ ਉਪਾਸਿਕਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਠਾਨਨ੍ਤਰਂ ਆਕਙ੍ਖਨ੍ਤੀ। ਮੇਣ੍ਡਕਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਮੇਣ੍ਡਕਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ। ਮਾਤਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ ਤਸ੍ਸਾ ਉਪਕਾਰਂ ਗਰੁਭਾવਞ੍ਚ ਦਿਸ੍વਾ। ਤਾਯ ਕਾਰਿਤੇ ਪਾਸਾਦੇਤਿ ਤਾਯ ਮਹਾਉਪਾਸਿਕਾਯ ਮਹਾਲਤਾਪਸਾਧਨਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਨવਹਿ ਕੋਟੀਹਿ ਕਰੀਸਮਤ੍ਤੇ ਭੂਮਿਭਾਗੇ ਕਾਰਿਤੇ ਸਹਸ੍ਸਗਬ੍ਭਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇ ਪਾਸਾਦੇ।
122.Pubbārāmasaṅkhāteti sāvatthinagarassa pubbadisāya katattā pubbārāmeti saṅkhaṃ gate. Tatrāti ‘‘migāramātuyā pāsāde’’ti tasmiṃ saṃkhittavacane. Ayaṃ idāni vuccamānā anupubbikathā ādito paṭṭhāya anukkamakathā. Patthanaṃ akāsi tassa bhagavato aggupaṭṭhāyikaṃ ekaṃ upāsikaṃ disvā taṃ ṭhānantaraṃ ākaṅkhantī. Meṇḍakaputtassāti meṇḍakaseṭṭhiputtassa. Mātiṭṭhāneṭhapesi tassā upakāraṃ garubhāvañca disvā. Tāya kārite pāsādeti tāya mahāupāsikāya mahālatāpasādhanaṃ vissajjetvā navahi koṭīhi karīsamatte bhūmibhāge kārite sahassagabbhapaṭimaṇḍite pāsāde.
ਪਰੂਲ਼੍ਹਕਚ੍ਛਾਤਿ ਪਰੂਲ਼੍ਹਕਚ੍ਛਲੋਮਾ। ਕਮਣ੍ਡਲੁਘਟਿਕਾਦਿਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ। ਨਗ੍ਗਭੋਗ੍ਗਨਿਸ੍ਸਿਰਿਕਾਨਨ੍ਤਿ ਨਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚੇવ ਭੋਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਿਰਿਕਾਨਞ੍ਚ। ਤੇ ਹਿ ਅਨਿવਤ੍ਥવਤ੍ਥਤਾਯ ਨਗ੍ਗਾ ਚੇવ, ਅਚੇਲਕવਤਾਦਿਨਾ ਭੋਗ੍ਗਸਰੀਰਤਾਯ ਭੋਗ੍ਗਾ, ਸੋਭਾਰਹਿਤਤਾਯ ਨਿਸ੍ਸਿਰਿਕਾ ਚ। ਅਤ੍ਤਨਾ ਦਿਟ੍ਠਸੁਤਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਨ ਕਥੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਅਕਾਰਣਮੇਤਂ ਤੇਸਂ ਰਞ੍ਞਾ ਪਯੁਤ੍ਤਚਰਪੁਰਿਸਭਾવਤੋ। ਏવਂ ਕਤੇ ਪਨ ਤੇ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਯਂ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਮਞ੍ਞੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਕੋਹਞ੍ਞਚਿਤ੍ਤੋ ਏવਂ ਅਕਾਸੀਤਿ ਸਕ੍ਕਾ વਿਞ੍ਞਾਤੁਂ। ਤਥਾ ਹਿ ਤੇਨਤ੍ਥੇਨ ਅਪਰਿਤੋਸਮਾਨੋ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ।
Parūḷhakacchāti parūḷhakacchalomā. Kamaṇḍalughaṭikādiṃ pabbajitaparikkhāraṃ. Naggabhogganissirikānanti naggānañceva bhoggānañca nissirikānañca. Te hi anivatthavatthatāya naggā ceva, acelakavatādinā bhoggasarīratāya bhoggā, sobhārahitatāya nissirikā ca. Attanā diṭṭhasutaṃpaṭicchādetvā na katheyyunti akāraṇametaṃ tesaṃ raññā payuttacarapurisabhāvato. Evaṃ kate pana te ‘‘aññepi pabbajitā atthīti ayaṃ jānātī’’ti maññeyyunti kohaññacitto evaṃ akāsīti sakkā viññātuṃ. Tathā hi tenatthena aparitosamāno ‘‘apicā’’tiādimāha.
ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਉਜ੍ਜਲਚਨ੍ਦਨਂ। ਤਂ ਕਿਰ વਣ੍ਣવਸੇਨ ਸਮੁਜ੍ਜਲਂ ਹੋਤਿ ਪਭਸ੍ਸਰਂ, ਤਦਤ੍ਥਮੇવ ਨਂ ਸਣ੍ਹਤਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਨ੍ਤਿ ਸਣ੍ਹਚਨ੍ਦਨ’’ਨ੍ਤਿ। વਣ੍ਣਗਨ੍ਧਤ੍ਥਾਯਾਤਿ વਣ੍ਣਸੋਭਤ੍ਥਞ੍ਚੇવ ਸੁਗਨ੍ਧਭਾવਤ੍ਥਞ੍ਚ। વਣ੍ਣਗਨ੍ਧਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਛવਿਰਾਗਕਰਣਤ੍ਥਞ੍ਚੇવ ਸੁਗਨ੍ਧਤ੍ਥਾਯ ਚ। ‘‘ਗਿਹਿਨਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਪਦੇਹਿ ਏવਂ ਪਮਾਦવਿਹਾਰਿਨਾ ਤਯਾ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਦੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Kāsikacandananti ujjalacandanaṃ. Taṃ kira vaṇṇavasena samujjalaṃ hoti pabhassaraṃ, tadatthameva naṃ saṇhataraṃ karonti. Tenāha ‘‘kāsikacandananti saṇhacandana’’nti. Vaṇṇagandhatthāyāti vaṇṇasobhatthañceva sugandhabhāvatthañca. Vaṇṇagandhatthāyāti chavirāgakaraṇatthañceva sugandhatthāya ca. ‘‘Gihinā’’tiādīhi padehi evaṃ pamādavihārinā tayā arahanto duviññeyyāti dasseti.
ਸਂવਾਸੋ ਨਾਮ ਇਧ ਕਾਲੇਨ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਕਾਯવਾਚਾਹਿ ਅਸਂਯਤੇਨਪਿ ਸਂਯਤਾਕਾਰੋ, ਅਸਂવੁਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਨਪਿ ਸਂવੁਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਕਾਰੋ। ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ વੀਮਂਸਿਸ੍ਸਾਮਿ ‘‘ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਨੁ ਖੋ, ਨੋ’’ਤਿ। ਸਪ੍ਪਞ੍ਞੇਨਾਤਿ ਸੀਲਪਰਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਪਞ੍ਞਾਯ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞੇਨ। ਜਾਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਸਭਾવਸ੍ਸ ਸਤੋ ਸੀਲਸ੍ਸ ਅਨੁਪਧਾਰਣਤੋ।
Saṃvāso nāma idha kālena upasaṅkamananti dassento ‘‘upasaṅkamantenā’’ti āha. Kāyavācāhi asaṃyatenapi saṃyatākāro, asaṃvutindriyenapi saṃvutindriyākāro. Pariggahessāmīti vīmaṃsissāmi ‘‘parisuddhaṃ nu kho, no’’ti. Sappaññenāti sīlapariggaṇhanapaññāya sappaññena. Jānituṃ na sakkoti sabhāvassa sato sīlassa anupadhāraṇato.
ਕਥਨੇਨਾਤਿ ਅਪਰਾਪਰਂ ਕਥਨੇਨ। ਤਥਾ ਹਿ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਰਿਯવੋਹਾਰੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਾਦਿਲਕ੍ਖਣੇਨ વੋਹਰਿਤੋ ‘‘ਦਿਟ੍ਠਂ ਅਦਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪવੁਤ੍ਤਸਦ੍ਦવੋਹਾਰੋ। ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਕਾਰਣਮੇવ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਚੇਤਨਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਏਸ ਨਯੋ ਅਨਰਿਯવੋਹਾਰੇਪਿ। ਪਰਮਤ੍ਥਤੋ ਹਿ ਸਚ੍ਚવਾਚਾਦਯੋ ਮੁਸਾવਾਦਾਦਯੋ ਚੇਤਨਾਲਕ੍ਖਣਾਤਿ। ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿવੋਹਾਰੋ ਤਥਾ ਤਥਾ વੋਹਰਿਤਬ੍ਬਤੋ ਏવਮਾਹ ‘‘ਸਂવੋਹਾਰੇਨ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਸੋਚੇਯ੍ਯਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ।
Kathanenāti aparāparaṃ kathanena. Tathā hi vakkhati ‘‘ekaccassa hī’’tiādi. Ariyavohāroti diṭṭhādilakkhaṇena voharito ‘‘diṭṭhaṃ adiṭṭha’’ntiādinā pavuttasaddavohāro. Tassa pana kāraṇameva gaṇhanto ‘‘ettha cetanā’’ti āha. Esa nayo anariyavohārepi. Paramatthato hi saccavācādayo musāvādādayo cetanālakkhaṇāti. Paññattivohāro tathā tathā voharitabbato evamāha ‘‘saṃvohārena kho, mahārāja, soceyyaṃ veditabba’’nti.
ਞਾਣਥਾਮੋਤਿ ਞਾਣਗੁਣਬਲਂ, ਯੇਨ ਠਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਪਟਿਭਾਨਾਦਿਨਾ ਅਚ੍ਚਾਯਿਕਕਿਚ੍ਚਕਰਣੀਯਾਨਿ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ। ਸਂਕਥਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥવੀਮਂਸਨવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਾਯ ਸਮ੍ਮਾਕਥਾਯ। ਉਪ੍ਪਿਲવਤਿ ਲਹੁਕਭਾવਤੋ। ਹੇਟ੍ਠਾਚਰਕਾਤਿ ਅવਚਰਕਾ। ਯੇ ਅਨੁਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਰੇਸਂ ਰਹਸ੍ਸવੀਮਂਸਨવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਾ, ਤੇਸੁ ਓਚਰਕવੋਹਾਰੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਚਰਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ।
Ñāṇathāmoti ñāṇaguṇabalaṃ, yena ṭhānuppattikapaṭibhānādinā accāyikakiccakaraṇīyāni niṭṭhāpeti. Saṃkathāyāti atthavīmaṃsanavasena pavattāya sammākathāya. Uppilavati lahukabhāvato. Heṭṭhācarakāti avacarakā. Ye anupavisitvā paresaṃ rahassavīmaṃsanavasena pavattā, tesu ocarakavohāroti vuttaṃ ‘‘carā hī’’tiādi.
વਣ੍ਣਸਣ੍ਠਾਨੇਨਾਤਿ વਣ੍ਣੇਨ વਾ ਸਣ੍ਠਾਨੇਨ વਾ વਣ੍ਣਪੋਕ੍ਖਰਤਾਯ વਾ ਸਣ੍ਠਾਨਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ। ਸੁਜਾਨੋ ਪੇਸਲੋ વਿਸ੍ਸਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਲਹੁਕਦਸ੍ਸਨੇਨਾਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨੇਨ વਿਜ੍ਜੁਕੇਨ વਿਯ। ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਭਣ੍ਡਕੇਨਾਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਪਰਿਕ੍ਖਾਰਭੂਤੇਨ ਭਣ੍ਡਕੇਨ। ਲੋਹਡ੍ਢਮਾਸੋਤਿ ਲੋਹਮਯੋ ਉਪਡ੍ਢਗ੍ਘਨਕਮਾਸੋ।
Vaṇṇasaṇṭhānenāti vaṇṇena vā saṇṭhānena vā vaṇṇapokkharatāya vā saṇṭhānasampattiyā vā. Sujāno pesalo vissaseti yojanā. Lahukadassanenāti parittadassanena vijjukena viya. Parikkhārabhaṇḍakenāti pabbajitaparikkhārabhūtena bhaṇḍakena. Lohaḍḍhamāsoti lohamayo upaḍḍhagghanakamāso.
ਸਤ੍ਤਜਟਿਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Sattajaṭilasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਸਤ੍ਤਜਟਿਲਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Sattajaṭilasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਸਤ੍ਤਜਟਿਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sattajaṭilasuttavaṇṇanā
