| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಮ್ಮೋಹವಿನೋದನೀ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
(೭.) ಸತ್ತಕನಿದ್ದೇಸಾದಿವಣ್ಣನಾ
(7.) Sattakaniddesādivaṇṇanā
೮೦೬. ಸತ್ತವಿಧೇನ ಞಾಣವತ್ಥುನಿದ್ದೇಸೇ ಜಾತಿಪಚ್ಚಯಾ ಜರಾಮರಣನ್ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಪವತ್ತಿನಿವತ್ತಿವಸೇನ ಏಕಾದಸಸು ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದಙ್ಗೇಸು ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಕಾಲತ್ತಯಭೇದತೋ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣಂ ವತ್ವಾ ಪುನ ‘‘ಯಮ್ಪಿಸ್ಸ ತಂ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ತದೇವ ಞಾಣಂ ಸಙ್ಖೇಪತೋ ಖಯಧಮ್ಮತಾದೀಹಿ ಪಕಾರೇಹಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಜಾತಿಪಚ್ಚಯಾ ಜರಾಮರಣಂ, ಅಸತಿ ಜಾತಿಯಾ ನತ್ಥಿ ಜರಾಮರಣನ್ತಿ ಞಾಣದ್ವಯಂ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನದ್ಧಾನವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಅತೀತಮ್ಪಿ ಅದ್ಧಾನಂ, ಅನಾಗತಮ್ಪಿ ಅದ್ಧಾನನ್ತಿ ಏವಂ ಅತೀತೇ ಞಾಣದ್ವಯಂ, ಅನಾಗತೇ ಞಾಣದ್ವಯನ್ತಿ ಛ। ತಾನಿ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸತ್ತ। ತತ್ಥ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣನ್ತಿ ಪಚ್ಚಯಾಕಾರಞಾಣಂ। ಪಚ್ಚಯಾಕಾರೋ ಹಿ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪವತ್ತಿಟ್ಠಿತಿಕಾರಣತ್ತಾ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ; ತತ್ಥ ಞಾಣಂ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣಂ। ಏತಸ್ಸೇವ ಛಬ್ಬಿಧಸ್ಸ ಞಾಣಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಏವಂ ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಅಙ್ಗೇ ಇಮಾನಿ ಸತ್ತ ಸತ್ತ ಕತ್ವಾ ಏಕಾದಸಸು ಅಙ್ಗೇಸು ಸತ್ತಸತ್ತತಿ ಹೋನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಖಯಧಮ್ಮನ್ತಿ ಖಯಗಮನಸಭಾವಂ। ವಯಧಮ್ಮನ್ತಿ ವಯಗಮನಸಭಾವಂ। ವಿರಾಗಧಮ್ಮನ್ತಿ ವಿರಜ್ಜನಸಭಾವಂ। ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ ನಿರುಜ್ಝನಸಭಾವಂ। ಇಮಿನಾ ಕಿಂ ಕಥಿತಂ? ಅಪರವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಪುರಿಮವಿಪಸ್ಸನಾಸಮ್ಮಸನಂ ಕಥಿತಂ। ತೇನ ಕಿಂ ಕಥಿತಂ ಹೋತಿ? ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಪಟಿವಿಪಸ್ಸನಾ ಕಥಿತಾ। ಪಠಮಞಾಣೇನ ಹಿ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇ ಅನಿಚ್ಚಾ ದುಕ್ಖಾ ಅನತ್ತಾತಿ ದಿಸ್ವಾ ತಂ ಞಾಣಂ ದುತಿಯೇನ ದಟ್ಠುಂ ವಟ್ಟತಿ, ದುತಿಯಂ ತತಿಯೇನ, ತತಿಯಂ ಚತುತ್ಥೇನ, ಚತುತ್ಥಂ ಪಞ್ಚಮೇನ, ಪಞ್ಚಮಂ ಛಟ್ಠೇನ, ಛಟ್ಠಂ ಸತ್ತಮೇನ। ಏವಂ ಸತ್ತ ವಿಪಸ್ಸನಾಪಟಿವಿಪಸ್ಸನಾ ಕಥಿತಾ ಹೋನ್ತೀತಿ।
806. Sattavidhena ñāṇavatthuniddese jātipaccayā jarāmaraṇantiādinā nayena pavattinivattivasena ekādasasu paṭiccasamuppādaṅgesu ekekasmiṃ kālattayabhedato paccavekkhaṇañāṇaṃ vatvā puna ‘‘yampissa taṃ dhammaṭṭhitiñāṇa’’nti evaṃ tadeva ñāṇaṃ saṅkhepato khayadhammatādīhi pakārehi vuttaṃ. Tattha jātipaccayā jarāmaraṇaṃ, asati jātiyā natthi jarāmaraṇanti ñāṇadvayaṃ paccuppannaddhānavasena vuttaṃ. Atītampi addhānaṃ, anāgatampi addhānanti evaṃ atīte ñāṇadvayaṃ, anāgate ñāṇadvayanti cha. Tāni dhammaṭṭhitiñāṇena saddhiṃ satta. Tattha dhammaṭṭhitiñāṇanti paccayākārañāṇaṃ. Paccayākāro hi dhammānaṃ pavattiṭṭhitikāraṇattā dhammaṭṭhitīti vuccati; tattha ñāṇaṃ dhammaṭṭhitiñāṇaṃ. Etasseva chabbidhassa ñāṇassetaṃ adhivacanaṃ. Evaṃ ekekasmiṃ aṅge imāni satta satta katvā ekādasasu aṅgesu sattasattati honti. Tattha khayadhammanti khayagamanasabhāvaṃ. Vayadhammanti vayagamanasabhāvaṃ. Virāgadhammanti virajjanasabhāvaṃ. Nirodhadhammanti nirujjhanasabhāvaṃ. Iminā kiṃ kathitaṃ? Aparavipassanāya purimavipassanāsammasanaṃ kathitaṃ. Tena kiṃ kathitaṃ hoti? Sattakkhattuṃ vipassanāpaṭivipassanā kathitā. Paṭhamañāṇena hi sabbasaṅkhāre aniccā dukkhā anattāti disvā taṃ ñāṇaṃ dutiyena daṭṭhuṃ vaṭṭati, dutiyaṃ tatiyena, tatiyaṃ catutthena, catutthaṃ pañcamena, pañcamaṃ chaṭṭhena, chaṭṭhaṃ sattamena. Evaṃ satta vipassanāpaṭivipassanā kathitā hontīti.
ಸತ್ತಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ।
Sattakaniddesavaṇṇanā.
೮೦೭. ಅಟ್ಠವಿಧೇನ ಞಾಣವತ್ಥುನಿದ್ದೇಸೇ ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗೇ ಪಞ್ಞಾತಿ ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗಮ್ಹಿ ಪಞ್ಞಾ। ಇಮಿನಾ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಪಞ್ಞಾವ ಕಥಿತಾ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋತಿ।
807. Aṭṭhavidhena ñāṇavatthuniddese sotāpattimagge paññāti sotāpattimaggamhi paññā. Iminā sampayuttapaññāva kathitā. Sesapadesupi eseva nayoti.
ಅಟ್ಠಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ।
Aṭṭhakaniddesavaṇṇanā.
೮೦೮. ನವವಿಧೇನ ಞಾಣವತ್ಥುನಿದ್ದೇಸೇ ಅನುಪುಬ್ಬವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತೀಸೂತಿ ಅನುಪುಬ್ಬವಿಹಾರಸಙ್ಖಾತಾಸು ಸಮಾಪತ್ತೀಸು। ತಾಸಂ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಅನುಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ವಿಹಾರಿತಬ್ಬಟ್ಠೇನ ಅನುಪುಬ್ಬವಿಹಾರತಾ, ಸಮಾಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಟ್ಠೇನ ಸಮಾಪತ್ತಿತಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ। ತತ್ಥ ಪಠಮಜ್ಝಾನಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ ಪಞ್ಞಾತಿಆದಯೋ ಅಟ್ಠ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಪಞ್ಞಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ । ನವಮಾ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಪಞ್ಞಾ। ಸಾ ಹಿ ನಿರೋಧಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸನ್ತತೋ ಪಣೀತತೋ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನಸ್ಸ ಪವತ್ತತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಸಞ್ಞಾವೇದಯಿತನಿರೋಧಸಮಾಪತ್ತಿಯಾ ವುಟ್ಠಿತಸ್ಸ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣ’’ನ್ತಿ।
808. Navavidhena ñāṇavatthuniddese anupubbavihārasamāpattīsūti anupubbavihārasaṅkhātāsu samāpattīsu. Tāsaṃ anupubbena anupaṭipāṭiyā vihāritabbaṭṭhena anupubbavihāratā, samāpajjitabbaṭṭhena samāpattitā daṭṭhabbā. Tattha paṭhamajjhānasamāpattiyā paññātiādayo aṭṭha sampayuttapaññā veditabbā . Navamā paccavekkhaṇapaññā. Sā hi nirodhasamāpattiṃ santato paṇītato paccavekkhamānassa pavattati. Tena vuttaṃ – ‘‘saññāvedayitanirodhasamāpattiyā vuṭṭhitassa paccavekkhaṇañāṇa’’nti.
ನವಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ।
Navakaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ವಿಭಙ್ಗಪಾಳಿ • Vibhaṅgapāḷi / ೧೬. ಞಾಣವಿಭಙ್ಗೋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ೧೬. ಞಾಣವಿಭಙ್ಗೋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಅನುಟೀಕಾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ೧೬. ಞಾಣವಿಭಙ್ಗೋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
