Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౭. సత్తకనిద్దేసవణ్ణనా
7. Sattakaniddesavaṇṇanā
౨౦౩. సత్తకే – సకిం నిముగ్గోతి ఏకవారం నిముగ్గో. ఏకన్తకాళకేహీతి ఏకన్తేనేవ కాళకేహి నత్థికవాదఅహేతుకవాదఅకిరియవాదసఙ్ఖాతేహి నియతమిచ్ఛాదిట్ఠిధమ్మేహి. ఏవం పుగ్గలోతి ఇమినా కారణేన పుగ్గలో ఏకవారం నిముగ్గో తథా నిముగ్గోవ హోతి. ఏతస్స హి పున భవతో వుట్ఠానం నామ నత్థీతి వదన్తి. మక్ఖలిగోసాలాదయో వియ హేట్ఠా నరకగ్గీనంయేవ ఆహారో హోతి.
203. Sattake – sakiṃ nimuggoti ekavāraṃ nimuggo. Ekantakāḷakehīti ekanteneva kāḷakehi natthikavādaahetukavādaakiriyavādasaṅkhātehi niyatamicchādiṭṭhidhammehi. Evaṃ puggaloti iminā kāraṇena puggalo ekavāraṃ nimuggo tathā nimuggova hoti. Etassa hi puna bhavato vuṭṭhānaṃ nāma natthīti vadanti. Makkhaligosālādayo viya heṭṭhā narakaggīnaṃyeva āhāro hoti.
సాహు సద్ధా కుసలేసు ధమ్మేసూతి కుసలధమ్మేసు సద్ధా నామ సాధులద్ధికాతి ఉమ్ముజ్జతి. సో తావతకేనేవ కుసలేన ఉమ్ముజ్జతి నామ. సాధు హిరీతిఆదీసుపి ఏసేవ నయో. హాయతియేవాతి చఙ్కవారే ఆసిత్తఉదకం వియ ఏకన్తేన పరిహాయతేవ. ఏవం పుగ్గలోతి ఏవం సాహు సద్ధాతి. ఇమేసం సద్ధాదీనం వసేన ఏకవారం ఉమ్ముజ్జిత్వా తేసం పరిహానియా పున నిముజ్జతియేవ, దేవదత్తాదయో వియ. దేవదత్తో హి అట్ఠ సమాపత్తియో, పఞ్చ చ అభిఞ్ఞాయో నిబ్బత్తేత్వాపి పున బుద్ధానం పటికణ్టకతాయ తేహి గుణేహి పరిహీనో రుహిరుప్పాదకమ్మం సఙ్ఘభేదకమ్మఞ్చ కత్వా కాయస్స భేదా దుతియచిత్తవారేన నిరయే నిబ్బత్తి. కోకాలికో ద్వే అగ్గసావకే ఉపవదిత్వా పదుమనిరయే నిబ్బత్తో.
Sāhu saddhā kusalesu dhammesūti kusaladhammesu saddhā nāma sādhuladdhikāti ummujjati. So tāvatakeneva kusalena ummujjati nāma. Sādhu hirītiādīsupi eseva nayo. Hāyatiyevāti caṅkavāre āsittaudakaṃ viya ekantena parihāyateva. Evaṃ puggaloti evaṃ sāhu saddhāti. Imesaṃ saddhādīnaṃ vasena ekavāraṃ ummujjitvā tesaṃ parihāniyā puna nimujjatiyeva, devadattādayo viya. Devadatto hi aṭṭha samāpattiyo, pañca ca abhiññāyo nibbattetvāpi puna buddhānaṃ paṭikaṇṭakatāya tehi guṇehi parihīno ruhiruppādakammaṃ saṅghabhedakammañca katvā kāyassa bhedā dutiyacittavārena niraye nibbatti. Kokāliko dve aggasāvake upavaditvā padumaniraye nibbatto.
నేవ హాయతి నో వడ్ఢతీతి అప్పహోనకకాలేపి న హాయతి, పహోనకకాలేపి న వడ్ఢతి. ఉభయమ్పి పనేతం అగారికేనపి అనగారికేనపి దీపేతబ్బం. ఏకచ్చో హి అగారికో అప్పహోనకకాలే పక్ఖికభత్తం వా సలాకభత్తం వా వస్సావాసికం వా ఉపనిబన్ధాపేతి. సో పచ్ఛా పహోనకకాలేపి పక్ఖికభత్తాదిమత్తమేవ పవత్తేతి. అనగారికోపి ఆదిమ్హి అప్పహోనకకాలే ఉద్దేసం వా ధుతఙ్గం వా గణ్హాతి, మేధాబలవీరియసమ్పత్తియా పహోనకకాలేపి తతో ఉత్తరిం న కరోతి. ఏవం పుగ్గలోతి ఏవం ఇమాయ సద్ధాదీనం ఠితియా పుగ్గలో ఉమ్ముజ్జిత్వా ఠితో నామ హోతి.
Neva hāyati no vaḍḍhatīti appahonakakālepi na hāyati, pahonakakālepi na vaḍḍhati. Ubhayampi panetaṃ agārikenapi anagārikenapi dīpetabbaṃ. Ekacco hi agāriko appahonakakāle pakkhikabhattaṃ vā salākabhattaṃ vā vassāvāsikaṃ vā upanibandhāpeti. So pacchā pahonakakālepi pakkhikabhattādimattameva pavatteti. Anagārikopi ādimhi appahonakakāle uddesaṃ vā dhutaṅgaṃ vā gaṇhāti, medhābalavīriyasampattiyā pahonakakālepi tato uttariṃ na karoti. Evaṃ puggaloti evaṃ imāya saddhādīnaṃ ṭhitiyā puggalo ummujjitvā ṭhito nāma hoti.
ఉమ్ముజ్జిత్వా విపస్సతి విలోకేతీతి సోతాపన్నో పుగ్గలో ఉట్ఠహిత్వా గమనమగ్గం గన్తబ్బం దిసం వా ఆలోకేతి నామ.
Ummujjitvā vipassati viloketīti sotāpanno puggalo uṭṭhahitvā gamanamaggaṃ gantabbaṃ disaṃ vā āloketi nāma.
ఉమ్ముజ్జిత్వా పతరతీతి సకదాగామిపుగ్గలో కిలేసతనుతాయ ఉట్ఠహిత్వా గన్తబ్బదిసాభిముఖో పతరతి నామ.
Ummujjitvāpataratīti sakadāgāmipuggalo kilesatanutāya uṭṭhahitvā gantabbadisābhimukho patarati nāma.
పతిగాధప్పత్తో హోతీతి అనాగామిపుగ్గలో ఉట్ఠాయ విలోకేత్వా పతరిత్వా గన్త్వా ఏకస్మిం ఠానే పతిట్ఠాపత్తో నామ హోతి, తిట్ఠతి, న పునాగచ్ఛతి.
Patigādhappatto hotīti anāgāmipuggalo uṭṭhāya viloketvā pataritvā gantvā ekasmiṃ ṭhāne patiṭṭhāpatto nāma hoti, tiṭṭhati, na punāgacchati.
తిణ్ణో పారఙ్గతో థలే తిట్ఠతీతి సబ్బకిలేసోఘం తరిత్వా పరతీరం గన్త్వా నిబ్బానథలే ఠితో నామ హోతి. ఇమే పన సత్త పుగ్గలా ఉదకోపమేన దీపితా.
Tiṇṇo pāraṅgato thale tiṭṭhatīti sabbakilesoghaṃ taritvā paratīraṃ gantvā nibbānathale ṭhito nāma hoti. Ime pana satta puggalā udakopamena dīpitā.
సత్త కిర జఙ్ఘవాణిజా అద్ధానమగ్గపటిపన్నా అన్తరామగ్గే ఏకం పుణ్ణనదిం పాపుణింసు. తేసు పఠమం ఓతిణ్ణో ఉదకభీరుకో పురిసో ఓతిణ్ణట్ఠానేయేవ నిముజ్జిత్వా పున ఉట్ఠాతుం నాసక్ఖి, అన్తోయేవ మచ్ఛకచ్ఛపభక్ఖో జాతో. దుతియో ఓతిణ్ణట్ఠానే నిముజ్జిత్వా సకిం ఉట్ఠహిత్వా పున నిముగ్గో ఉట్ఠాతుం నాసక్ఖి, అన్తోయేవ మచ్ఛకచ్ఛపభక్ఖో జాతో. తతియో నిముజ్జిత్వా ఉట్ఠహి. సో మజ్ఝే నదియా ఠత్వా నేవ ఓరతో ఆగన్తుం, న పరతో గన్తుం అసక్ఖి . చతుత్థో ఉట్ఠాయ ఠితో ఉత్తరణతిత్థం ఓలోకేసి. పఞ్చమో ఓతరణతిత్థం ఓలోకేత్వా పతరి. ఛట్ఠో తరిత్వా పారిమతీరం గన్త్వా కటిప్పమాణే ఉదకే ఠితో. సత్తమో పారిమతీరం గన్త్వా గన్ధచుణ్ణాదీహి న్హాత్వా వరవత్థాని నివాసేత్వా సురభివిలేపనం విలిమ్పిత్వా నీలుప్పలాదీని పిళన్ధిత్వా నానాలఙ్కారపటిమణ్డితో మహానగరం పవిసిత్వా పాసాదవరమారుయ్హ ఉత్తమభోజనం భుఞ్జి.
Satta kira jaṅghavāṇijā addhānamaggapaṭipannā antarāmagge ekaṃ puṇṇanadiṃ pāpuṇiṃsu. Tesu paṭhamaṃ otiṇṇo udakabhīruko puriso otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjitvā puna uṭṭhātuṃ nāsakkhi, antoyeva macchakacchapabhakkho jāto. Dutiyo otiṇṇaṭṭhāne nimujjitvā sakiṃ uṭṭhahitvā puna nimuggo uṭṭhātuṃ nāsakkhi, antoyeva macchakacchapabhakkho jāto. Tatiyo nimujjitvā uṭṭhahi. So majjhe nadiyā ṭhatvā neva orato āgantuṃ, na parato gantuṃ asakkhi . Catuttho uṭṭhāya ṭhito uttaraṇatitthaṃ olokesi. Pañcamo otaraṇatitthaṃ oloketvā patari. Chaṭṭho taritvā pārimatīraṃ gantvā kaṭippamāṇe udake ṭhito. Sattamo pārimatīraṃ gantvā gandhacuṇṇādīhi nhātvā varavatthāni nivāsetvā surabhivilepanaṃ vilimpitvā nīluppalādīni piḷandhitvā nānālaṅkārapaṭimaṇḍito mahānagaraṃ pavisitvā pāsādavaramāruyha uttamabhojanaṃ bhuñji.
తత్థ సత్త జఙ్ఘవాణిజా వియ ఇమే సత్త పుగ్గలా. నదీ వియ వట్టం. పఠమస్స ఉదకభీరుకస్స పురిసస్స ఓతిణ్ణట్ఠానేయేవ నిముజ్జనం వియ మిచ్ఛాదిట్ఠికస్స వట్టే నిముజ్జనం. ఉమ్ముజ్జిత్వా నిముగ్గపురిసో వియ సద్ధాదీనం ఉప్పత్తిమత్తకేన ఉమ్ముజ్జిత్వా తేసం పరిహానియా నిముగ్గపుగ్గలో. మజ్ఝే నదియా ఠితో వియ సద్ధాదీనం ఠితియా ఠితపుగ్గలో. ఉత్తరణతిత్థం ఓలోకేన్తో వియ గన్తబ్బమగ్గం గన్తబ్బదిసం వా ఓలోకేన్తో సోతాపన్నో. పతరితపురిసో వియ కిలేసతనుతాయ పతరన్తో సకదాగామీ. తరిత్వా కటిమత్తే ఉదకే ఠితపురిసో వియ అనావత్తితధమ్మతాయ ఠితో అనాగామీ. న్హత్వా పారిమతీరం ఉత్తరిత్వా థలే ఠితపురిసో వియ చత్తారో ఓఘే అతిక్కమిత్వా నిబ్బానథలే ఠితో ఖీణాసవబ్రాహ్మణో. థలే ఠితపురిసస్స నగరం పవిసిత్వా పాసాదవరం ఆరుయ్హ ఉత్తమభోజనభుఞ్జనం వియ ఖీణాసవస్స నిబ్బానారమ్మణం ఫలసమాపత్తిం అప్పేత్వా వీతినామనం వేదితబ్బం. ఉభతోభాగవిముత్తాదయో హేట్ఠా పకాసితాయేవాతి.
Tattha satta jaṅghavāṇijā viya ime satta puggalā. Nadī viya vaṭṭaṃ. Paṭhamassa udakabhīrukassa purisassa otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjanaṃ viya micchādiṭṭhikassa vaṭṭe nimujjanaṃ. Ummujjitvā nimuggapuriso viya saddhādīnaṃ uppattimattakena ummujjitvā tesaṃ parihāniyā nimuggapuggalo. Majjhe nadiyā ṭhito viya saddhādīnaṃ ṭhitiyā ṭhitapuggalo. Uttaraṇatitthaṃ olokento viya gantabbamaggaṃ gantabbadisaṃ vā olokento sotāpanno. Pataritapuriso viya kilesatanutāya pataranto sakadāgāmī. Taritvā kaṭimatte udake ṭhitapuriso viya anāvattitadhammatāya ṭhito anāgāmī. Nhatvā pārimatīraṃ uttaritvā thale ṭhitapuriso viya cattāro oghe atikkamitvā nibbānathale ṭhito khīṇāsavabrāhmaṇo. Thale ṭhitapurisassa nagaraṃ pavisitvā pāsādavaraṃ āruyha uttamabhojanabhuñjanaṃ viya khīṇāsavassa nibbānārammaṇaṃ phalasamāpattiṃ appetvā vītināmanaṃ veditabbaṃ. Ubhatobhāgavimuttādayo heṭṭhā pakāsitāyevāti.
సత్తకనిద్దేసవణ్ణనా.
Sattakaniddesavaṇṇanā.
౨౦౭. అట్ఠకనవకనిద్దేసాపి హేట్ఠా వుత్తనయేనేవ వేదితబ్బా.
207. Aṭṭhakanavakaniddesāpi heṭṭhā vuttanayeneva veditabbā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / పుగ్గలపఞ్ఞత్తిపాళి • Puggalapaññattipāḷi
౭. సత్తకపుగ్గలపఞ్ఞత్తి • 7. Sattakapuggalapaññatti
౮. అట్ఠకపుగ్గలపఞ్ఞత్తి • 8. Aṭṭhakapuggalapaññatti
౯. నవకపుగ్గలపఞ్ఞత్తి • 9. Navakapuggalapaññatti
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౭. సత్తకనిద్దేసవణ్ణనా • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౭. సత్తకనిద్దేసవణ్ణనా • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā