| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೭. ಸತ್ತಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
7. Sattakaniddesavaṇṇanā
೨೦೩. ಸತ್ತಕೇ – ಸಕಿಂ ನಿಮುಗ್ಗೋತಿ ಏಕವಾರಂ ನಿಮುಗ್ಗೋ। ಏಕನ್ತಕಾಳಕೇಹೀತಿ ಏಕನ್ತೇನೇವ ಕಾಳಕೇಹಿ ನತ್ಥಿಕವಾದಅಹೇತುಕವಾದಅಕಿರಿಯವಾದಸಙ್ಖಾತೇಹಿ ನಿಯತಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಧಮ್ಮೇಹಿ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋತಿ ಇಮಿನಾ ಕಾರಣೇನ ಪುಗ್ಗಲೋ ಏಕವಾರಂ ನಿಮುಗ್ಗೋ ತಥಾ ನಿಮುಗ್ಗೋವ ಹೋತಿ। ಏತಸ್ಸ ಹಿ ಪುನ ಭವತೋ ವುಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ನತ್ಥೀತಿ ವದನ್ತಿ। ಮಕ್ಖಲಿಗೋಸಾಲಾದಯೋ ವಿಯ ಹೇಟ್ಠಾ ನರಕಗ್ಗೀನಂಯೇವ ಆಹಾರೋ ಹೋತಿ।
203. Sattake – sakiṃ nimuggoti ekavāraṃ nimuggo. Ekantakāḷakehīti ekanteneva kāḷakehi natthikavādaahetukavādaakiriyavādasaṅkhātehi niyatamicchādiṭṭhidhammehi. Evaṃ puggaloti iminā kāraṇena puggalo ekavāraṃ nimuggo tathā nimuggova hoti. Etassa hi puna bhavato vuṭṭhānaṃ nāma natthīti vadanti. Makkhaligosālādayo viya heṭṭhā narakaggīnaṃyeva āhāro hoti.
ಸಾಹು ಸದ್ಧಾ ಕುಸಲೇಸು ಧಮ್ಮೇಸೂತಿ ಕುಸಲಧಮ್ಮೇಸು ಸದ್ಧಾ ನಾಮ ಸಾಧುಲದ್ಧಿಕಾತಿ ಉಮ್ಮುಜ್ಜತಿ। ಸೋ ತಾವತಕೇನೇವ ಕುಸಲೇನ ಉಮ್ಮುಜ್ಜತಿ ನಾಮ। ಸಾಧು ಹಿರೀತಿಆದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಹಾಯತಿಯೇವಾತಿ ಚಙ್ಕವಾರೇ ಆಸಿತ್ತಉದಕಂ ವಿಯ ಏಕನ್ತೇನ ಪರಿಹಾಯತೇವ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋತಿ ಏವಂ ಸಾಹು ಸದ್ಧಾತಿ। ಇಮೇಸಂ ಸದ್ಧಾದೀನಂ ವಸೇನ ಏಕವಾರಂ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ತೇಸಂ ಪರಿಹಾನಿಯಾ ಪುನ ನಿಮುಜ್ಜತಿಯೇವ, ದೇವದತ್ತಾದಯೋ ವಿಯ। ದೇವದತ್ತೋ ಹಿ ಅಟ್ಠ ಸಮಾಪತ್ತಿಯೋ, ಪಞ್ಚ ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾಯೋ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತ್ವಾಪಿ ಪುನ ಬುದ್ಧಾನಂ ಪಟಿಕಣ್ಟಕತಾಯ ತೇಹಿ ಗುಣೇಹಿ ಪರಿಹೀನೋ ರುಹಿರುಪ್ಪಾದಕಮ್ಮಂ ಸಙ್ಘಭೇದಕಮ್ಮಞ್ಚ ಕತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ದುತಿಯಚಿತ್ತವಾರೇನ ನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ಕೋಕಾಲಿಕೋ ದ್ವೇ ಅಗ್ಗಸಾವಕೇ ಉಪವದಿತ್ವಾ ಪದುಮನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ।
Sāhu saddhā kusalesu dhammesūti kusaladhammesu saddhā nāma sādhuladdhikāti ummujjati. So tāvatakeneva kusalena ummujjati nāma. Sādhu hirītiādīsupi eseva nayo. Hāyatiyevāti caṅkavāre āsittaudakaṃ viya ekantena parihāyateva. Evaṃ puggaloti evaṃ sāhu saddhāti. Imesaṃ saddhādīnaṃ vasena ekavāraṃ ummujjitvā tesaṃ parihāniyā puna nimujjatiyeva, devadattādayo viya. Devadatto hi aṭṭha samāpattiyo, pañca ca abhiññāyo nibbattetvāpi puna buddhānaṃ paṭikaṇṭakatāya tehi guṇehi parihīno ruhiruppādakammaṃ saṅghabhedakammañca katvā kāyassa bhedā dutiyacittavārena niraye nibbatti. Kokāliko dve aggasāvake upavaditvā padumaniraye nibbatto.
ನೇವ ಹಾಯತಿ ನೋ ವಡ್ಢತೀತಿ ಅಪ್ಪಹೋನಕಕಾಲೇಪಿ ನ ಹಾಯತಿ, ಪಹೋನಕಕಾಲೇಪಿ ನ ವಡ್ಢತಿ। ಉಭಯಮ್ಪಿ ಪನೇತಂ ಅಗಾರಿಕೇನಪಿ ಅನಗಾರಿಕೇನಪಿ ದೀಪೇತಬ್ಬಂ। ಏಕಚ್ಚೋ ಹಿ ಅಗಾರಿಕೋ ಅಪ್ಪಹೋನಕಕಾಲೇ ಪಕ್ಖಿಕಭತ್ತಂ ವಾ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ ವಾ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ವಾ ಉಪನಿಬನ್ಧಾಪೇತಿ। ಸೋ ಪಚ್ಛಾ ಪಹೋನಕಕಾಲೇಪಿ ಪಕ್ಖಿಕಭತ್ತಾದಿಮತ್ತಮೇವ ಪವತ್ತೇತಿ। ಅನಗಾರಿಕೋಪಿ ಆದಿಮ್ಹಿ ಅಪ್ಪಹೋನಕಕಾಲೇ ಉದ್ದೇಸಂ ವಾ ಧುತಙ್ಗಂ ವಾ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಮೇಧಾಬಲವೀರಿಯಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಪಹೋನಕಕಾಲೇಪಿ ತತೋ ಉತ್ತರಿಂ ನ ಕರೋತಿ। ಏವಂ ಪುಗ್ಗಲೋತಿ ಏವಂ ಇಮಾಯ ಸದ್ಧಾದೀನಂ ಠಿತಿಯಾ ಪುಗ್ಗಲೋ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಠಿತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ।
Neva hāyati no vaḍḍhatīti appahonakakālepi na hāyati, pahonakakālepi na vaḍḍhati. Ubhayampi panetaṃ agārikenapi anagārikenapi dīpetabbaṃ. Ekacco hi agāriko appahonakakāle pakkhikabhattaṃ vā salākabhattaṃ vā vassāvāsikaṃ vā upanibandhāpeti. So pacchā pahonakakālepi pakkhikabhattādimattameva pavatteti. Anagārikopi ādimhi appahonakakāle uddesaṃ vā dhutaṅgaṃ vā gaṇhāti, medhābalavīriyasampattiyā pahonakakālepi tato uttariṃ na karoti. Evaṃ puggaloti evaṃ imāya saddhādīnaṃ ṭhitiyā puggalo ummujjitvā ṭhito nāma hoti.
ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸತಿ ವಿಲೋಕೇತೀತಿ ಸೋತಾಪನ್ನೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಗಮನಮಗ್ಗಂ ಗನ್ತಬ್ಬಂ ದಿಸಂ ವಾ ಆಲೋಕೇತಿ ನಾಮ।
Ummujjitvā vipassati viloketīti sotāpanno puggalo uṭṭhahitvā gamanamaggaṃ gantabbaṃ disaṃ vā āloketi nāma.
ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪತರತೀತಿ ಸಕದಾಗಾಮಿಪುಗ್ಗಲೋ ಕಿಲೇಸತನುತಾಯ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಗನ್ತಬ್ಬದಿಸಾಭಿಮುಖೋ ಪತರತಿ ನಾಮ।
Ummujjitvāpataratīti sakadāgāmipuggalo kilesatanutāya uṭṭhahitvā gantabbadisābhimukho patarati nāma.
ಪತಿಗಾಧಪ್ಪತ್ತೋ ಹೋತೀತಿ ಅನಾಗಾಮಿಪುಗ್ಗಲೋ ಉಟ್ಠಾಯ ವಿಲೋಕೇತ್ವಾ ಪತರಿತ್ವಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪತ್ತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಿಟ್ಠತಿ, ನ ಪುನಾಗಚ್ಛತಿ।
Patigādhappatto hotīti anāgāmipuggalo uṭṭhāya viloketvā pataritvā gantvā ekasmiṃ ṭhāne patiṭṭhāpatto nāma hoti, tiṭṭhati, na punāgacchati.
ತಿಣ್ಣೋ ಪಾರಙ್ಗತೋ ಥಲೇ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸೋಘಂ ತರಿತ್ವಾ ಪರತೀರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾನಥಲೇ ಠಿತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಇಮೇ ಪನ ಸತ್ತ ಪುಗ್ಗಲಾ ಉದಕೋಪಮೇನ ದೀಪಿತಾ।
Tiṇṇo pāraṅgato thale tiṭṭhatīti sabbakilesoghaṃ taritvā paratīraṃ gantvā nibbānathale ṭhito nāma hoti. Ime pana satta puggalā udakopamena dīpitā.
ಸತ್ತ ಕಿರ ಜಙ್ಘವಾಣಿಜಾ ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪಟಿಪನ್ನಾ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಏಕಂ ಪುಣ್ಣನದಿಂ ಪಾಪುಣಿಂಸು। ತೇಸು ಪಠಮಂ ಓತಿಣ್ಣೋ ಉದಕಭೀರುಕೋ ಪುರಿಸೋ ಓತಿಣ್ಣಟ್ಠಾನೇಯೇವ ನಿಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪುನ ಉಟ್ಠಾತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿ, ಅನ್ತೋಯೇವ ಮಚ್ಛಕಚ್ಛಪಭಕ್ಖೋ ಜಾತೋ। ದುತಿಯೋ ಓತಿಣ್ಣಟ್ಠಾನೇ ನಿಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಕಿಂ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಪುನ ನಿಮುಗ್ಗೋ ಉಟ್ಠಾತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿ, ಅನ್ತೋಯೇವ ಮಚ್ಛಕಚ್ಛಪಭಕ್ಖೋ ಜಾತೋ। ತತಿಯೋ ನಿಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಹಿ। ಸೋ ಮಜ್ಝೇ ನದಿಯಾ ಠತ್ವಾ ನೇವ ಓರತೋ ಆಗನ್ತುಂ, ನ ಪರತೋ ಗನ್ತುಂ ಅಸಕ್ಖಿ । ಚತುತ್ಥೋ ಉಟ್ಠಾಯ ಠಿತೋ ಉತ್ತರಣತಿತ್ಥಂ ಓಲೋಕೇಸಿ। ಪಞ್ಚಮೋ ಓತರಣತಿತ್ಥಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಪತರಿ। ಛಟ್ಠೋ ತರಿತ್ವಾ ಪಾರಿಮತೀರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಕಟಿಪ್ಪಮಾಣೇ ಉದಕೇ ಠಿತೋ। ಸತ್ತಮೋ ಪಾರಿಮತೀರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಗನ್ಧಚುಣ್ಣಾದೀಹಿ ನ್ಹಾತ್ವಾ ವರವತ್ಥಾನಿ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಸುರಭಿವಿಲೇಪನಂ ವಿಲಿಮ್ಪಿತ್ವಾ ನೀಲುಪ್ಪಲಾದೀನಿ ಪಿಳನ್ಧಿತ್ವಾ ನಾನಾಲಙ್ಕಾರಪಟಿಮಣ್ಡಿತೋ ಮಹಾನಗರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪಾಸಾದವರಮಾರುಯ್ಹ ಉತ್ತಮಭೋಜನಂ ಭುಞ್ಜಿ।
Satta kira jaṅghavāṇijā addhānamaggapaṭipannā antarāmagge ekaṃ puṇṇanadiṃ pāpuṇiṃsu. Tesu paṭhamaṃ otiṇṇo udakabhīruko puriso otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjitvā puna uṭṭhātuṃ nāsakkhi, antoyeva macchakacchapabhakkho jāto. Dutiyo otiṇṇaṭṭhāne nimujjitvā sakiṃ uṭṭhahitvā puna nimuggo uṭṭhātuṃ nāsakkhi, antoyeva macchakacchapabhakkho jāto. Tatiyo nimujjitvā uṭṭhahi. So majjhe nadiyā ṭhatvā neva orato āgantuṃ, na parato gantuṃ asakkhi . Catuttho uṭṭhāya ṭhito uttaraṇatitthaṃ olokesi. Pañcamo otaraṇatitthaṃ oloketvā patari. Chaṭṭho taritvā pārimatīraṃ gantvā kaṭippamāṇe udake ṭhito. Sattamo pārimatīraṃ gantvā gandhacuṇṇādīhi nhātvā varavatthāni nivāsetvā surabhivilepanaṃ vilimpitvā nīluppalādīni piḷandhitvā nānālaṅkārapaṭimaṇḍito mahānagaraṃ pavisitvā pāsādavaramāruyha uttamabhojanaṃ bhuñji.
ತತ್ಥ ಸತ್ತ ಜಙ್ಘವಾಣಿಜಾ ವಿಯ ಇಮೇ ಸತ್ತ ಪುಗ್ಗಲಾ। ನದೀ ವಿಯ ವಟ್ಟಂ। ಪಠಮಸ್ಸ ಉದಕಭೀರುಕಸ್ಸ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಓತಿಣ್ಣಟ್ಠಾನೇಯೇವ ನಿಮುಜ್ಜನಂ ವಿಯ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಸ್ಸ ವಟ್ಟೇ ನಿಮುಜ್ಜನಂ। ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ನಿಮುಗ್ಗಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಸದ್ಧಾದೀನಂ ಉಪ್ಪತ್ತಿಮತ್ತಕೇನ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ ತೇಸಂ ಪರಿಹಾನಿಯಾ ನಿಮುಗ್ಗಪುಗ್ಗಲೋ। ಮಜ್ಝೇ ನದಿಯಾ ಠಿತೋ ವಿಯ ಸದ್ಧಾದೀನಂ ಠಿತಿಯಾ ಠಿತಪುಗ್ಗಲೋ। ಉತ್ತರಣತಿತ್ಥಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ವಿಯ ಗನ್ತಬ್ಬಮಗ್ಗಂ ಗನ್ತಬ್ಬದಿಸಂ ವಾ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಸೋತಾಪನ್ನೋ। ಪತರಿತಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಕಿಲೇಸತನುತಾಯ ಪತರನ್ತೋ ಸಕದಾಗಾಮೀ। ತರಿತ್ವಾ ಕಟಿಮತ್ತೇ ಉದಕೇ ಠಿತಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಅನಾವತ್ತಿತಧಮ್ಮತಾಯ ಠಿತೋ ಅನಾಗಾಮೀ। ನ್ಹತ್ವಾ ಪಾರಿಮತೀರಂ ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ಥಲೇ ಠಿತಪುರಿಸೋ ವಿಯ ಚತ್ತಾರೋ ಓಘೇ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾನಥಲೇ ಠಿತೋ ಖೀಣಾಸವಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ। ಥಲೇ ಠಿತಪುರಿಸಸ್ಸ ನಗರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಪಾಸಾದವರಂ ಆರುಯ್ಹ ಉತ್ತಮಭೋಜನಭುಞ್ಜನಂ ವಿಯ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣಂ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಅಪ್ಪೇತ್ವಾ ವೀತಿನಾಮನಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಉಭತೋಭಾಗವಿಮುತ್ತಾದಯೋ ಹೇಟ್ಠಾ ಪಕಾಸಿತಾಯೇವಾತಿ।
Tattha satta jaṅghavāṇijā viya ime satta puggalā. Nadī viya vaṭṭaṃ. Paṭhamassa udakabhīrukassa purisassa otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjanaṃ viya micchādiṭṭhikassa vaṭṭe nimujjanaṃ. Ummujjitvā nimuggapuriso viya saddhādīnaṃ uppattimattakena ummujjitvā tesaṃ parihāniyā nimuggapuggalo. Majjhe nadiyā ṭhito viya saddhādīnaṃ ṭhitiyā ṭhitapuggalo. Uttaraṇatitthaṃ olokento viya gantabbamaggaṃ gantabbadisaṃ vā olokento sotāpanno. Pataritapuriso viya kilesatanutāya pataranto sakadāgāmī. Taritvā kaṭimatte udake ṭhitapuriso viya anāvattitadhammatāya ṭhito anāgāmī. Nhatvā pārimatīraṃ uttaritvā thale ṭhitapuriso viya cattāro oghe atikkamitvā nibbānathale ṭhito khīṇāsavabrāhmaṇo. Thale ṭhitapurisassa nagaraṃ pavisitvā pāsādavaraṃ āruyha uttamabhojanabhuñjanaṃ viya khīṇāsavassa nibbānārammaṇaṃ phalasamāpattiṃ appetvā vītināmanaṃ veditabbaṃ. Ubhatobhāgavimuttādayo heṭṭhā pakāsitāyevāti.
ಸತ್ತಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ।
Sattakaniddesavaṇṇanā.
೨೦೭. ಅಟ್ಠಕನವಕನಿದ್ದೇಸಾಪಿ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
207. Aṭṭhakanavakaniddesāpi heṭṭhā vuttanayeneva veditabbā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿಪಾಳಿ • Puggalapaññattipāḷi
೭. ಸತ್ತಕಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿ • 7. Sattakapuggalapaññatti
೮. ಅಟ್ಠಕಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿ • 8. Aṭṭhakapuggalapaññatti
೯. ನವಕಪುಗ್ಗಲಪಞ್ಞತ್ತಿ • 9. Navakapuggalapaññatti
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೭. ಸತ್ತಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೭. ಸತ್ತಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā
