Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਾਲ਼ਿ • Puggalapaññattipāḷi |
੭. ਸਤ੍ਤਕਪੁਗ੍ਗਲਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ
7. Sattakapuggalapaññatti
੨੦੩. ਕਥਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਕਿਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋવ ਹੋਤਿ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ ਏਕਨ੍ਤਕਾਲ਼ਕੇਹਿ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਕਿਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋવ ਹੋਤਿ।
203. Kathañca puggalo sakiṃ nimuggo nimuggova hoti? Idhekacco puggalo samannāgato hoti ekantakāḷakehi akusalehi dhammehi. Evaṃ puggalo sakiṃ nimuggo nimuggova hoti.
ਕਥਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਮੁਜ੍ਜਤਿ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ 1 ਹਿਰੀ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ વੀਰਿਯਂ 2 ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਪਞ੍ਞਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਸਦ੍ਧਾ ਨੇવ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਹਾਯਤਿਯੇવ , ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਹਿਰੀ ਨੇવ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਹਾਯਤਿਯੇવ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਨੇવ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਹਾਯਤਿਯੇવ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ વੀਰਿਯਂ ਨੇવ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਹਾਯਤਿਯੇવ, ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨੇવ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਹਾਯਤਿਯੇવ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਮੁਜ੍ਜਤਿ।
Kathañca puggalo ummujjitvā nimujjati? Idhekacco puggalo ummujjati ‘‘sāhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu 3 hirī kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu vīriyaṃ 4 kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū’’ti. Tassa sā saddhā neva tiṭṭhati no vaḍḍhati hāyatiyeva , tassa sā hirī neva tiṭṭhati no vaḍḍhati hāyatiyeva, tassa taṃ ottappaṃ neva tiṭṭhati no vaḍḍhati hāyatiyeva, tassa taṃ vīriyaṃ neva tiṭṭhati no vaḍḍhati hāyatiyeva, tassa sā paññā neva tiṭṭhati no vaḍḍhati hāyatiyeva. Evaṃ puggalo ummujjitvā nimujjati.
ਕਥਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਹਿਰੀ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ વੀਰਿਯਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਪਞ੍ਞਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਸਦ੍ਧਾ ਨੇવ ਹਾਯਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਹਿਰੀ ਨੇવ ਹਾਯਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਨੇવ ਹਾਯਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ વੀਰਿਯਂ ਨੇવ ਹਾਯਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਾ ਪਞ੍ਞਾ ਨੇવ ਹਾਯਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤਿ ਠਿਤਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ।
Kathañca puggalo ummujjitvā ṭhito hoti? Idhekacco puggalo ummujjati ‘‘sāhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu hirī kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu vīriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū’’ti. Tassa sā saddhā neva hāyati no vaḍḍhati ṭhitā hoti, tassa sā hirī neva hāyati no vaḍḍhati ṭhitā hoti, tassa taṃ ottappaṃ neva hāyati no vaḍḍhati ṭhitaṃ hoti, tassa taṃ vīriyaṃ neva hāyati no vaḍḍhati ṭhitaṃ hoti, tassa sā paññā neva hāyati no vaḍḍhati ṭhitā hoti. Evaṃ puggalo ummujjitvā ṭhito hoti.
ਕਥਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਤਿ વਿਲੋਕੇਤਿ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਹਿਰੀ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ વੀਰਿਯਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਪਞ੍ਞਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ। ਸੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਅવਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮੋ ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਨੋ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਤਿ વਿਲੋਕੇਤਿ।
Kathañca puggalo ummujjitvā vipassati viloketi? Idhekacco puggalo ummujjati ‘‘sāhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu hirī kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu vīriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū’’ti. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyano. Evaṃ puggalo ummujjitvā vipassati viloketi.
ਕਥਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਤਰਤਿ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਹਿਰੀ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ વੀਰਿਯਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਪਞ੍ਞਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ। ਸੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਤਨੁਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ ਸਕਿਦੇવ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਕਰੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਤਰਤਿ।
Kathañca puggalo ummujjitvā patarati? Idhekacco puggalo ummujjati ‘‘sāhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu hirī kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu vīriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū’’ti. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantakaro hoti. Evaṃ puggalo ummujjitvā patarati.
ਕਥਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਤਿਗਾਧਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਹਿਰੀ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ વੀਰਿਯਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਪਞ੍ਞਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ। ਸੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਤਿਗਾਧਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ।
Kathañca puggalo ummujjitvā patigādhappatto hoti? Idhekacco puggalo ummujjati ‘‘sāhu saddhā kusalesu dhammesu, sādhu hirī kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu vīriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū’’ti. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā. Evaṃ puggalo ummujjitvā patigādhappatto hoti.
ਕਥਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਿਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋ ਥਲੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ‘‘ਸਾਹੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ , ਸਾਧੁ ਹਿਰੀ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਓਤ੍ਤਪ੍ਪਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ વੀਰਿਯਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਸਾਧੁ ਪਞ੍ਞਾ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ। ਸੋ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਿਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ ਪਾਰਙ੍ਗਤੋ ਥਲੇ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ।
Kathañca puggalo ummujjitvā tiṇṇo hoti pāraṅgato thale tiṭṭhati brāhmaṇo? Idhekacco puggalo ummujjati ‘‘sāhu saddhā kusalesu dhammesu , sādhu hirī kusalesu dhammesu, sādhu ottappaṃ kusalesu dhammesu, sādhu vīriyaṃ kusalesu dhammesu, sādhu paññā kusalesu dhammesū’’ti. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ puggalo ummujjitvā tiṇṇo hoti pāraṅgato thale tiṭṭhati brāhmaṇo.
੨੦੪. ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਟ੍ਠ વਿਮੋਕ੍ਖੇ ਕਾਯੇਨ ਫੁਸਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ ਪਞ੍ਞਾਯ ਚਸ੍ਸ ਦਿਸ੍વਾ ਆਸવਾ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋ।
204. Katamo ca puggalo ubhatobhāgavimutto? Idhekacco puggalo aṭṭha vimokkhe kāyena phusitvā viharati paññāya cassa disvā āsavā parikkhīṇā honti. Ayaṃ vuccati puggalo ubhatobhāgavimutto.
੨੦੫. ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ…ਪੇ॰… ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ… ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ… ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ… ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ …।
205. Katamo ca puggalo paññāvimutto…pe… kāyasakkhī… diṭṭhippatto… saddhāvimutto… dhammānusārī ….
੨੦੬. ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ? ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਾવਾਹਿਂ ਸਦ੍ਧਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ। ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ, ਫਲੇ ਠਿਤੋ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ।
206. Katamo ca puggalo saddhānusārī? Yassa puggalassa sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipannassa saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti, saddhāvāhiṃ saddhāpubbaṅgamaṃ ariyamaggaṃ bhāveti. Ayaṃ vuccati puggalo saddhānusārī. Sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno puggalo saddhānusārī, phale ṭhito saddhāvimuttoti.
ਸਤ੍ਤਕਨਿਦ੍ਦੇਸੋ।
Sattakaniddeso.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ੭. ਸਤ੍ਤਕਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੭. ਸਤ੍ਤਕਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੭. ਸਤ੍ਤਕਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 7. Sattakaniddesavaṇṇanā