| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
๕. สตฺตกฺขตฺตุปรมกถาวณฺณนา
5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
๖๔๑-๖๔๕. อสฺสาติ อิมสฺส สตฺตกฺขตฺตุปรมสฺสฯ เตนาห ‘‘สตฺตกฺขตฺตุปรมภาเว จ นิยามํ อิจฺฉสี’’ติฯ เยน อานนฺตริยกเมฺมนฯ อนฺตราติ สตฺต ภเว อนิพฺพเตฺตตฺวา เตสํ อนฺตเรเยวฯ เกจีติ อภยคิริวาสิโนฯ อปเรติ ปทการาฯ ตสฺสาติ โย สตฺตกฺขตฺตุปรโมติ วา, โกลํโกโลติ วา, เอกพีชีติ วา ภควตา ญาเณน ปริจฺฉินฺทิตฺวา พฺยากโต, ตสฺส ยถาวุตฺตปริเจฺฉทา อนฺตรา อุปริมคฺคาธิคโม นตฺถิ อวิตถเทสนตฺตาฯ ยถาปริเจฺฉทเมว ตสฺส อภิสมโย, สฺวายํ วิภาโค เตสํเยว ปุคฺคลานํ อินฺทฺริยปโรปริยเตฺตน เวทิตโพฺพ ภวนิยาเมน ตาทิสสฺส กสฺสจิ อภาวโตฯ ยสฺมา กสฺสจิ มุทุกานิปิ อินฺทฺริยานิ ปจฺจยวิเสเสน ติกฺขภาวํ อาปเชฺชยฺยุํ, ตสฺมา ตาทิสํ สนฺธาย ‘‘ภโพฺพติ วุจฺจติ, น โส อภโพฺพ นามา’’ติ จ วุตฺตํฯ ยสฺมา ปน ภควา น ตาทิสํ ‘‘สตฺตกฺขตฺตุปรโม’’ติอาทินา นิยเมตฺวา พฺยากโรติ, ตสฺมา อาห ‘‘น ปน อนฺตรา อภิสเมตุํ ภพฺพตา วุตฺตา’’ติฯ อยญฺจ นโย เอกเนฺตน อิจฺฉิตโพฺพฯ อญฺญถา ปุคฺคลสฺส สงฺกโร สิยาติ ทเสฺสโนฺต ‘‘ยทิ จา’’ติอาทิมาหฯ
641-645. Assāti imassa sattakkhattuparamassa. Tenāha ‘‘sattakkhattuparamabhāve ca niyāmaṃ icchasī’’ti. Yena ānantariyakammena. Antarāti satta bhave anibbattetvā tesaṃ antareyeva. Kecīti abhayagirivāsino. Apareti padakārā. Tassāti yo sattakkhattuparamoti vā, kolaṃkoloti vā, ekabījīti vā bhagavatā ñāṇena paricchinditvā byākato, tassa yathāvuttaparicchedā antarā uparimaggādhigamo natthi avitathadesanattā. Yathāparicchedameva tassa abhisamayo, svāyaṃ vibhāgo tesaṃyeva puggalānaṃ indriyaparopariyattena veditabbo bhavaniyāmena tādisassa kassaci abhāvato. Yasmā kassaci mudukānipi indriyāni paccayavisesena tikkhabhāvaṃ āpajjeyyuṃ, tasmā tādisaṃ sandhāya ‘‘bhabboti vuccati, na so abhabbo nāmā’’ti ca vuttaṃ. Yasmā pana bhagavā na tādisaṃ ‘‘sattakkhattuparamo’’tiādinā niyametvā byākaroti, tasmā āha ‘‘na pana antarā abhisametuṃ bhabbatā vuttā’’ti. Ayañca nayo ekantena icchitabbo. Aññathā puggalassa saṅkaro siyāti dassento ‘‘yadi cā’’tiādimāha.
สตฺตกฺขตฺตุปรมกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ทฺวาทสมวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dvādasamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๑๒๐) ๕. สตฺตกฺขตฺตุปรมกถา • (120) 5. Sattakkhattuparamakathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๕. สตฺตกฺขตฺตุปรมกถาวณฺณนา • 5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๕. สตฺตกฺขตฺตุปรมกถาวณฺณนา • 5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
