| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
5. සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමකථාවණ්‌ණනා
5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
641-645. සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමතානියතොති සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමතාය නියතො. ඉමං විභාගන්‌ති ඉමං විසෙසං. ත්‌වං පනස්‌ස නියාමං ඉච්‌ඡසීති අවිනිපාතධම්‌මතාඵලප්‌පත්‌තීහි අඤ්‌ඤස්‌මිං සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමභාවෙ ච නියාමං ඉච්‌ඡසීති අත්‌ථො.
641-645. Sattakkhattuparamatāniyatoti sattakkhattuparamatāya niyato. Imaṃ vibhāganti imaṃ visesaṃ. Tvaṃ panassa niyāmaṃ icchasīti avinipātadhammatāphalappattīhi aññasmiṃ sattakkhattuparamabhāve ca niyāmaṃ icchasīti attho.
ආනන්‌තරියාභාවන්‌ති යෙන සො ධම්‌මාභිසමයෙන භබ්‌බො නාම හොති, තස්‌ස ආනන්‌තරියකම්‌මස්‌ස අභාවන්‌ති අත්‌ථො, පුග්‌ගලස්‌ස වා ආනන්‌තරියභාවස්‌ස අභාවන්‌ති. කිං පන සො අන්‌තරාධම්‌මං අභිසමිස්‌සතීති? කෙචි වදන්‌ති ‘‘සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමො සත්‌තමං භවං නාතික්‌කමති, ඔරතො පන නත්‌ථි පටිසෙධො’’ති. අපරෙ ‘‘යො භගවතා ඤාණබලෙන බ්‍යාකතො, තස්‌ස අන්‌තරා අභිසමයො නාම නත්‌ථි, තථාපි භවනියාමස්‌ස කස්‌සචි අභාවා භබ්‌බොති වුච්‌චති. යථා කුසලා අභිඤ්‌ඤාචෙතනා කදාචි විපාකං අදදමානාපි සති කාරණෙ දාතුං භබ්‌බතාය විපාකධම්‌මධම්‌මා නාම, තථා ඉන්‌ද්‍රියානං මුදුතාය සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමො, න නියාමසබ්‌භාවා නාපි භගවතා බ්‍යාකතත්‌තා, න ච ඉන්‌ද්‍රියමුදුතා අභබ්‌බතාකරො ධම්‌මොති න සො අභබ්‌බො නාම. අභබ්‌බතාකරධම්‌මාභාවතො චෙත්‌ථ අභබ්‌බතා පටිසෙධිතා, න පන අන්‌තරා අභිසමෙතුං භබ්‌බතා වුත්‌තා. යදි ච සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමො අන්‌තරා අභිසමෙය්‍ය, කොලංකොලො සියා’’ති. විසෙසං පන අකත්‌වා භබ්‌බසභාවතාය භබ්‌බොති වත්‌තුං යුත්‌තං. න භවනියාමකං කිඤ්‌චීති එත්‌ථ පස්‌සිත්‌වාති වචනසෙසො, බ්‍යාකරොතීති වා සම්‌බන්‌ධො.
Ānantariyābhāvanti yena so dhammābhisamayena bhabbo nāma hoti, tassa ānantariyakammassa abhāvanti attho, puggalassa vā ānantariyabhāvassa abhāvanti. Kiṃ pana so antarādhammaṃ abhisamissatīti? Keci vadanti ‘‘sattakkhattuparamo sattamaṃ bhavaṃ nātikkamati, orato pana natthi paṭisedho’’ti. Apare ‘‘yo bhagavatā ñāṇabalena byākato, tassa antarā abhisamayo nāma natthi, tathāpi bhavaniyāmassa kassaci abhāvā bhabboti vuccati. Yathā kusalā abhiññācetanā kadāci vipākaṃ adadamānāpi sati kāraṇe dātuṃ bhabbatāya vipākadhammadhammā nāma, tathā indriyānaṃ mudutāya sattakkhattuparamo, na niyāmasabbhāvā nāpi bhagavatā byākatattā, na ca indriyamudutā abhabbatākaro dhammoti na so abhabbo nāma. Abhabbatākaradhammābhāvato cettha abhabbatā paṭisedhitā, na pana antarā abhisametuṃ bhabbatā vuttā. Yadi ca sattakkhattuparamo antarā abhisameyya, kolaṃkolo siyā’’ti. Visesaṃ pana akatvā bhabbasabhāvatāya bhabboti vattuṃ yuttaṃ. Na bhavaniyāmakaṃ kiñcīti ettha passitvāti vacanaseso, byākarotīti vā sambandho.
සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ද්‌වාදසමවග්‌ගවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Dvādasamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (120) 5. සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමකථා • (120) 5. Sattakkhattuparamakathā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 5. සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමකථාවණ්‌ණනා • 5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 5. සත්‌තක්‌ඛත්‌තුපරමකථාවණ්‌ණනා • 5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
