Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
5. සත්තක්ඛත්තුපරමකථාවණ්ණනා
5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
641-645. අස්සාති ඉමස්ස සත්තක්ඛත්තුපරමස්ස. තෙනාහ ‘‘සත්තක්ඛත්තුපරමභාවෙ ච නියාමං ඉච්ඡසී’’ති. යෙන ආනන්තරියකම්මෙන. අන්තරාති සත්ත භවෙ අනිබ්බත්තෙත්වා තෙසං අන්තරෙයෙව. කෙචීති අභයගිරිවාසිනො. අපරෙති පදකාරා. තස්සාති යො සත්තක්ඛත්තුපරමොති වා, කොලංකොලොති වා, එකබීජීති වා භගවතා ඤාණෙන පරිච්ඡින්දිත්වා බ්යාකතො, තස්ස යථාවුත්තපරිච්ඡෙදා අන්තරා උපරිමග්ගාධිගමො නත්ථි අවිතථදෙසනත්තා. යථාපරිච්ඡෙදමෙව තස්ස අභිසමයො, ස්වායං විභාගො තෙසංයෙව පුග්ගලානං ඉන්ද්රියපරොපරියත්තෙන වෙදිතබ්බො භවනියාමෙන තාදිසස්ස කස්සචි අභාවතො. යස්මා කස්සචි මුදුකානිපි ඉන්ද්රියානි පච්චයවිසෙසෙන තික්ඛභාවං ආපජ්ජෙය්යුං, තස්මා තාදිසං සන්ධාය ‘‘භබ්බොති වුච්චති, න සො අභබ්බො නාමා’’ති ච වුත්තං. යස්මා පන භගවා න තාදිසං ‘‘සත්තක්ඛත්තුපරමො’’තිආදිනා නියමෙත්වා බ්යාකරොති, තස්මා ආහ ‘‘න පන අන්තරා අභිසමෙතුං භබ්බතා වුත්තා’’ති. අයඤ්ච නයො එකන්තෙන ඉච්ඡිතබ්බො. අඤ්ඤථා පුග්ගලස්ස සඞ්කරො සියාති දස්සෙන්තො ‘‘යදි චා’’තිආදිමාහ.
641-645. Assāti imassa sattakkhattuparamassa. Tenāha ‘‘sattakkhattuparamabhāve ca niyāmaṃ icchasī’’ti. Yena ānantariyakammena. Antarāti satta bhave anibbattetvā tesaṃ antareyeva. Kecīti abhayagirivāsino. Apareti padakārā. Tassāti yo sattakkhattuparamoti vā, kolaṃkoloti vā, ekabījīti vā bhagavatā ñāṇena paricchinditvā byākato, tassa yathāvuttaparicchedā antarā uparimaggādhigamo natthi avitathadesanattā. Yathāparicchedameva tassa abhisamayo, svāyaṃ vibhāgo tesaṃyeva puggalānaṃ indriyaparopariyattena veditabbo bhavaniyāmena tādisassa kassaci abhāvato. Yasmā kassaci mudukānipi indriyāni paccayavisesena tikkhabhāvaṃ āpajjeyyuṃ, tasmā tādisaṃ sandhāya ‘‘bhabboti vuccati, na so abhabbo nāmā’’ti ca vuttaṃ. Yasmā pana bhagavā na tādisaṃ ‘‘sattakkhattuparamo’’tiādinā niyametvā byākaroti, tasmā āha ‘‘na pana antarā abhisametuṃ bhabbatā vuttā’’ti. Ayañca nayo ekantena icchitabbo. Aññathā puggalassa saṅkaro siyāti dassento ‘‘yadi cā’’tiādimāha.
සත්තක්ඛත්තුපරමකථාවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ද්වාදසමවග්ගවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Dvādasamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (120) 5. සත්තක්ඛත්තුපරමකථා • (120) 5. Sattakkhattuparamakathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්මපිටක (අට්ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්චපකරණ-අට්ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 5. සත්තක්ඛත්තුපරමකථාවණ්ණනා • 5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 5. සත්තක්ඛත්තුපරමකථාවණ්ණනා • 5. Sattakkhattuparamakathāvaṇṇanā