| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
7. ஸத்தமனயோ ஸம்பயுத்தேனவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா
7. Sattamanayo sampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā
306. தேஹி ஸமுத³யஸச்சாதீ³ஹி க²ந்த⁴த்தயக²ந்தே⁴கதே³ஸாதி³கே ஸம்பயுத்தே ஸதிபி, ஸம்பயுத்தேஹி ச விப்பயுத்தே ரூபனிப்³பா³னாதி³கே தத³ஞ்ஞத⁴ம்மே ஸதிபி விப்பயோகா³பா⁴வதோ. ஸங்கே²பேன வுத்தமத்த²ங் வித்தா²ரேன த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ந ஹீ’’திஆதி³ வுத்தங். ததோ லோப⁴ஸஹக³தசித்துப்பாத³தோ அஞ்ஞத⁴ம்மானங் அவஸிட்டா²னங் குஸலாகுஸலாப்³யாகதத⁴ம்மானங் க²ந்தா⁴தீ³ஸு கேனசி விப்பயோகோ³ ந ஹி அத்தி² க²ந்த⁴பஞ்சகாதீ³னங் ஸங்க³ண்ஹனதோ தேஸங். தே ஏவ சித்துப்பாதா³தி தே லோப⁴ஸஹக³தசித்துப்பாதா³ ஏவ. தத³ஞ்ஞத⁴ம்மானந்தி தத³ஞ்ஞத⁴ம்மானம்பீதி பி-ஸத்³த³லோபோ த³ட்ட²ப்³போ³. ததா²தி இமினா ந ச தே ஏவ த⁴ம்மா அட்³ட⁴து³தியாயதனதா⁴துயோ, அத² கோ² தே ச ததோ அஞ்ஞே சாதி இமமத்த²ங் உபஸங்ஹரதி.
306. Tehi samudayasaccādīhi khandhattayakhandhekadesādike sampayutte satipi, sampayuttehi ca vippayutte rūpanibbānādike tadaññadhamme satipi vippayogābhāvato. Saṅkhepena vuttamatthaṃ vitthārena dassetuṃ ‘‘na hī’’tiādi vuttaṃ. Tato lobhasahagatacittuppādato aññadhammānaṃ avasiṭṭhānaṃ kusalākusalābyākatadhammānaṃ khandhādīsu kenaci vippayogo na hi atthi khandhapañcakādīnaṃ saṅgaṇhanato tesaṃ. Te eva cittuppādāti te lobhasahagatacittuppādā eva. Tadaññadhammānanti tadaññadhammānampīti pi-saddalopo daṭṭhabbo. Tathāti iminā na ca te eva dhammā aḍḍhadutiyāyatanadhātuyo, atha kho te ca tato aññe cāti imamatthaṃ upasaṃharati.
நனு தத³ஞ்ஞபா⁴வதோ ஏவ தேஹி இதரேஸங் விப்பயோகோ³ ஸித்³தோ⁴தி ஆஹ ‘‘ந சா’’திஆதி³. தத³ஞ்ஞஸமுதா³யேஹீதி ததோ லோப⁴ஸஹக³தசித்துப்பாத³தோ அஞ்ஞஸமுதா³யேஹி அஞ்ஞே லோப⁴ஸஹக³தா த⁴ம்மா விப்பயுத்தா ந ஹொந்தி. கஸ்மா? ஸமுதா³யே…பே॰… விப்பயோகா³பா⁴வதோ. தஸ்ஸத்தோ² – ஸமுதா³யேன லோப⁴ஸஹக³ததத³ஞ்ஞத⁴ம்மராஸினா ஏகதே³ஸானங் லோப⁴ஸஹக³தத⁴ம்மானங் விப்பயோகா³பா⁴வதோ, ததா² யே ஏகதே³ஸா ஹுத்வா அஞ்ஞேஸங் அவயவானங் ஸமுதா³யபூ⁴தா, தேஸஞ்ச ஸமுதா³யேன விப்பயோகா³பா⁴வதோதி. அனேன ஸமுதா³யேன அவயவஸ்ஸ ஸமுதா³யஸ்ஸ அவயவேன ச தஸ்ஸ ந விப்பயோகோ³, அவயவஸ்ஸேவ பன அவயவேனாதி த³ஸ்ஸேதி. ஏஸ நயோதி ய்வாயங் ஸமுத³யஸச்சே வுத்தோ விதி⁴, ஏஸேவ மக்³க³ஸச்சஸுகி²ந்த்³ரியாதீ³ஸு அரூபக்க²ந்தே⁴கதே³ஸத்தா தேஸந்தி த³ஸ்ஸேதி. நிரவஸேஸேஸூதி அப³ஹிகதவிதக்கேஸு. விதக்கோ ஹி ஸமுதா³யதோ அப³ஹிகதோ. ‘‘ஸோ ஹி ஸமுதா³யோ’’திஆதி³கோ வுத்தனயோ லப்³ப⁴தீதி ஆஹ ‘‘அக்³க³ஹணே காரணங் ந தி³ஸ்ஸதீ’’தி.
Nanu tadaññabhāvato eva tehi itaresaṃ vippayogo siddhoti āha ‘‘na cā’’tiādi. Tadaññasamudāyehīti tato lobhasahagatacittuppādato aññasamudāyehi aññe lobhasahagatā dhammā vippayuttā na honti. Kasmā? Samudāye…pe… vippayogābhāvato. Tassattho – samudāyena lobhasahagatatadaññadhammarāsinā ekadesānaṃ lobhasahagatadhammānaṃ vippayogābhāvato, tathā ye ekadesā hutvā aññesaṃ avayavānaṃ samudāyabhūtā, tesañca samudāyena vippayogābhāvatoti. Anena samudāyena avayavassa samudāyassa avayavena ca tassa na vippayogo, avayavasseva pana avayavenāti dasseti. Esa nayoti yvāyaṃ samudayasacce vutto vidhi, eseva maggasaccasukhindriyādīsu arūpakkhandhekadesattā tesanti dasseti. Niravasesesūti abahikatavitakkesu. Vitakko hi samudāyato abahikato. ‘‘So hi samudāyo’’tiādiko vuttanayo labbhatīti āha ‘‘aggahaṇe kāraṇaṃ na dissatī’’ti.
அஞ்ஞேஸுபி ஸமுத³யஸச்சாதீ³ஸு விஸ்ஸஜ்ஜனஸ்ஸ…பே॰… த³ட்ட²ப்³ப³ங், யதோ ஸமுத³யஸச்சாதி³ இத⁴ ந க³ஹிதந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ஸம்பயுத்தாதி⁴காரதோ ‘‘அஞ்ஞேனா’’தி பத³ங் ஸம்பயுத்ததோ அஞ்ஞங் வத³தீதி ஆஹ ‘‘அஸம்பயுத்தேன அஸம்மிஸ்ஸந்தி அத்தோ²’’தி. இதா³னி ப்³யதிரேகேனபி தமத்த²ங் பதிட்டா²பேதுங் ‘‘அது³க்க²மஸுகா²…பே॰… க³ஹிதானீ’’தி வுத்தங். ஏதேன லக்க²ணேனாதி ‘‘அஸம்பயுத்தேன அஸம்மிஸ்ஸ’’ந்தி வுத்தலக்க²ணேன. சித்தந்தி ‘‘சித்தேஹி த⁴ம்மேஹி யே த⁴ம்மா’’தி பஞ்ஹங் உபலக்கே²தி. ஸஹயுத்தபதே³ஹி ஸத்தாதி ‘‘சேதஸிகேஹி த⁴ம்மேஹி யே த⁴ம்மா’’திஆதி³னா சித்தேன ஸஹயுத்தே த⁴ம்மே தீ³பெந்தேஹி பதே³ஹி ஆக³தா ஸத்த பஞ்ஹா. திண்ணங் திகபதா³னமக்³க³ஹணேன ஊனோதி கத்வா. யே ஸந்தா⁴ய ‘‘திகே தயோ’’தி வுத்தங். தங் பன வேத³னாபீதித்திகேஸு பச்சி²மங், விதக்கத்திகே பட²மந்தி பத³த்தயங் வேதி³தப்³ப³ங்.
Aññesupi samudayasaccādīsu vissajjanassa…pe… daṭṭhabbaṃ, yato samudayasaccādi idha na gahitanti adhippāyo. Sampayuttādhikārato ‘‘aññenā’’ti padaṃ sampayuttato aññaṃ vadatīti āha ‘‘asampayuttena asammissanti attho’’ti. Idāni byatirekenapi tamatthaṃ patiṭṭhāpetuṃ ‘‘adukkhamasukhā…pe… gahitānī’’ti vuttaṃ. Etena lakkhaṇenāti ‘‘asampayuttena asammissa’’nti vuttalakkhaṇena. Cittanti ‘‘cittehi dhammehi ye dhammā’’ti pañhaṃ upalakkheti. Sahayuttapadehi sattāti ‘‘cetasikehi dhammehi ye dhammā’’tiādinā cittena sahayutte dhamme dīpentehi padehi āgatā satta pañhā. Tiṇṇaṃ tikapadānamaggahaṇena ūnoti katvā. Ye sandhāya ‘‘tike tayo’’ti vuttaṃ. Taṃ pana vedanāpītittikesu pacchimaṃ, vitakkattike paṭhamanti padattayaṃ veditabbaṃ.
309. உத்³த⁴டபதே³ன பகாஸியமானா அத்தா² அபே⁴தோ³பசாரேன ‘‘உத்³த⁴டபத³’’ந்தி வுத்தாதி ஆஹ ‘‘உத்³த⁴டபதே³ன ஸம்பயுத்தேஹீ’’தி. தேன ச யதா²வுத்தேன உத்³த⁴டபதே³ன. மனேன யுத்தாதி எத்த² மனநமத்தத்தா மனோதா⁴து ‘‘மனோ’’தி வுத்தாதி ஆஹ ‘‘மனோதா⁴துயா ஏகந்தஸம்பயுத்தா’’தி.
309. Uddhaṭapadena pakāsiyamānā atthā abhedopacārena ‘‘uddhaṭapada’’nti vuttāti āha ‘‘uddhaṭapadena sampayuttehī’’ti. Tena ca yathāvuttena uddhaṭapadena. Manena yuttāti ettha mananamattattā manodhātu ‘‘mano’’ti vuttāti āha ‘‘manodhātuyā ekantasampayuttā’’ti.
ஸத்தமனயஸம்பயுத்தேனவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sattamanayasampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Next: 8. அட்ட²மனயோ விப்பயுத்தேனஸம்பயுத்தபத³வண்ணனா • 8. Aṭṭhamanayo vippayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / தா⁴துகதா²பாளி • Dhātukathāpāḷi / 7. ஸம்பயுத்தேனவிப்பயுத்தபத³னித்³தே³ஸோ • 7. Sampayuttenavippayuttapadaniddeso
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 7. ஸத்தமனயோ ஸம்பயுத்தேனவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா • 7. Sattamanayo sampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 7. ஸத்தமனயோ ஸம்பயுத்தேனவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா • 7. Sattamanayo sampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā
