| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
၇. သတ္တမနယော သမ္ပယုတ္တေနဝိပ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ
7. Sattamanayo sampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā
၃၀၆. သမ္ပယုတ္တေနဝိပ္ပယုတ္တပဒနိဒ္ဒေသေ ရူပက္ခန္ဓာဒယော တေဟိ သမ္ပယုတ္တာဘာဝတော န ဂဟိတာ။ သမုဒယသစ္စာဒီနိ သတိပိ တေဟိ သမ္ပယုတ္တေ, သမ္ပယုတ္တေဟိ စ ဝိပ္ပယုတ္တေ သမ္ပယုတ္တေနဝိပ္ပယုတ္တာနံ ခန္ဓာဒီဟိ ဝိပ္ပယောဂာဘာဝတော။ န ဟိ သမုဒယသစ္စေန သမ္ပယုတ္တေဟိ လောဘသဟဂတစိတ္တုပ္ပာဒေဟိ ဝိပ္ပယုတ္တာနံ တတော အညဓမ္မာနံ ခန္ဓာဒီသု ကေနစိ ဝိပ္ပယောဂော အတ္ထိ။ နနု စ တေ ဧဝ စိတ္တုပ္ပာဒာ စတ္တာရော ခန္ဓာ အဍ္ဎဒုတိယာနိ အာယတနာနိ အဍ္ဎဒုတိယာ ဓာတုယော စ ဟောန္တီတိ တေဟိ ဝိပ္ပယောဂော ဝတ္တဗ္ဗောတိ? န, တဒညဓမ္မာနံ ခန္ဓာဒိဘာဝတော။ န ဟိ တေ ဧဝ ဓမ္မာ စတ္တာရော ခန္ဓာ, အထ ခော တေ စ တတော အညေ စ, တထာ အဍ္ဎဒုတိယာယတနဓာတုယောပိ။ န စ တဒညသမုဒာယေဟိ အညေ ဝိပ္ပယုတ္တာ ဟောန္တိ သမုဒာယေကဒေသာနံ ဧကဒေသညသမုဒာယာနဉ္စ ဝိပ္ပယောဂာဘာဝတော။ ဧသ နယော မဂ္ဂသစ္စသုခိန္ဒ္ရိယာဒီသု။ အဝိတက္ကဝိစာရမတ္တေသုပိ နိရဝသေသေသု အဓိပ္ပေတေသု တေသံ သဝိတက္ကသဝိစာရသမာနဂတိကတ္တာ အဂ္ဂဟဏေ ကာရဏံ န ဒိသ္သတိ။
306. Sampayuttenavippayuttapadaniddese rūpakkhandhādayo tehi sampayuttābhāvato na gahitā. Samudayasaccādīni satipi tehi sampayutte, sampayuttehi ca vippayutte sampayuttenavippayuttānaṃ khandhādīhi vippayogābhāvato. Na hi samudayasaccena sampayuttehi lobhasahagatacittuppādehi vippayuttānaṃ tato aññadhammānaṃ khandhādīsu kenaci vippayogo atthi. Nanu ca te eva cittuppādā cattāro khandhā aḍḍhadutiyāni āyatanāni aḍḍhadutiyā dhātuyo ca hontīti tehi vippayogo vattabboti? Na, tadaññadhammānaṃ khandhādibhāvato. Na hi te eva dhammā cattāro khandhā, atha kho te ca tato aññe ca, tathā aḍḍhadutiyāyatanadhātuyopi. Na ca tadaññasamudāyehi aññe vippayuttā honti samudāyekadesānaṃ ekadesaññasamudāyānañca vippayogābhāvato. Esa nayo maggasaccasukhindriyādīsu. Avitakkavicāramattesupi niravasesesu adhippetesu tesaṃ savitakkasavicārasamānagatikattā aggahaṇe kāraṇaṃ na dissati.
အဋ္ဌကထာယံ ပန ဧဝရူပာနီတိ ယထာ ရူပက္ခန္ဓေ ဝိသ္သဇ္ဇနံ န ယုဇ္ဇတိ, ဧဝံ ယေသု အညေသုပိ န ယုဇ္ဇတိ, တာနိ ဝိသ္သဇ္ဇနသ္သ အယောဂေန ‘‘ဧဝရူပာနီ’’တိ ဝုတ္တာနိ, န သမ္ပယုတ္တာဘာဝေနာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ယာနိ ပန ပဒာနိ ဓမ္မဓာတုယာ သမ္ပယုတ္တေ ဓမ္မေ ဒီပေန္တီတိ ဧတေန ဝေဒနာက္ခန္ဓာဒိပဒာနိ ဒသ္သေတိ, ဝိညာဏဉ္စ အညေန အသမ္မိသ္သန္တိ ဝိညာဏက္ခန္ဓမနာယတနာဒိပဒာနိ။ တတ္ထ အညေန အသမ္မိသ္သန္တိ အသမ္ပယုတ္တေန အသမ္မိသ္သန္တိ အတ္ထော။ အဒုက္ခမသုခာယဝေဒနာယသမ္ပယုတ္တပဒာနိပိ ဟိ သမ္ပယုတ္တေဟိ သမ္မိသ္သဝိညာဏဒီပကာနိ ဣဓ ဂဟိတာနီတိ။ ဧတေန စ လက္ခဏေန ဧဝရူပာနေဝ ဂဟိတာနီတိ ဒသ္သေတိ, န ဧဝရူပာနိ ဂဟိတာနေဝာတိ သမုဒယသစ္စာဒိဣဒ္ဓိပာဒာဒိပဒာနံ အသင္ဂဟိတတ္တာ။ ‘‘အထ ဖသ္သသတ္တကံ စိတ္တံ သဟ ယုတ္တပဒေဟိ သတ္တာ’’တိ ပုရာဏပာဌော, အယံ ပန ဦနောတိ ကတ္ဝာ ‘‘အထ ဖသ္သသတ္တကံ, တိကေ တယော သတ္တ မဟန္တရေ စာ’’တိ ပာဌော ကတော။
Aṭṭhakathāyaṃ pana evarūpānīti yathā rūpakkhandhe vissajjanaṃ na yujjati, evaṃ yesu aññesupi na yujjati, tāni vissajjanassa ayogena ‘‘evarūpānī’’ti vuttāni, na sampayuttābhāvenāti daṭṭhabbaṃ. Yāni pana padāni dhammadhātuyā sampayutte dhamme dīpentīti etena vedanākkhandhādipadāni dasseti, viññāṇañca aññena asammissanti viññāṇakkhandhamanāyatanādipadāni. Tattha aññena asammissanti asampayuttena asammissanti attho. Adukkhamasukhāyavedanāyasampayuttapadānipi hi sampayuttehi sammissaviññāṇadīpakāni idha gahitānīti. Etena ca lakkhaṇena evarūpāneva gahitānīti dasseti, na evarūpāni gahitānevāti samudayasaccādiiddhipādādipadānaṃ asaṅgahitattā. ‘‘Atha phassasattakaṃ cittaṃ saha yuttapadehi sattā’’ti purāṇapāṭho, ayaṃ pana ūnoti katvā ‘‘atha phassasattakaṃ, tike tayo satta mahantare cā’’ti pāṭho kato.
၃၀၉. ပုစ္ဆာယ ဥဒ္ဓဋပဒေနေဝ သဒ္ဓိံ ဝိပ္ပယုတ္တာနံ ဝသေနာတိ ဣဒံ ပုစ္ဆာယ ဥဒ္ဓဋပဒေန သမ္ပယုတ္တေဟိ ဝိပ္ပယုတ္တာ တေန သဒ္ဓိံ ဝိပ္ပယုတ္တာ ဟောန္တီတိ ကတ္ဝာ ဝုတ္တံ။ ပာဠိဥဒ္ဒာနဂာထာယံ ဒ္ဝေ စ မနေန ယုတ္တာ, ဝိတက္ကဝိစာရဏာတိ မနောဓာတုယာ ဧကန္တသမ္ပယုတ္တာ ဒ္ဝေ ဝိတက္ကဝိစာရာတိ သဝိတက္ကပဒံ သဝိစာရပဒဉ္စ ဒသ္သေတိ။
309. Pucchāya uddhaṭapadeneva saddhiṃ vippayuttānaṃ vasenāti idaṃ pucchāya uddhaṭapadena sampayuttehi vippayuttā tena saddhiṃ vippayuttā hontīti katvā vuttaṃ. Pāḷiuddānagāthāyaṃ dve ca manena yuttā, vitakkavicāraṇāti manodhātuyā ekantasampayuttā dve vitakkavicārāti savitakkapadaṃ savicārapadañca dasseti.
သတ္တမနယသမ္ပယုတ္တေနဝိပ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Sattamanayasampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ဓာတုကထာပာဠိ • Dhātukathāpāḷi / ၇. သမ္ပယုတ္တေနဝိပ္ပယုတ္တပဒနိဒ္ဒေသော • 7. Sampayuttenavippayuttapadaniddeso
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ၇. သတ္တမနယော သမ္ပယုတ္တေနဝိပ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Sattamanayo sampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၇. သတ္တမနယော သမ္ပယုတ္တေနဝိပ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Sattamanayo sampayuttenavippayuttapadavaṇṇanā
