Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā

    ౭. సత్తమసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    7. Sattamasikkhāpadavaṇṇanā

    ౮౨౦-౮౨౨. ‘‘నగరం అతిహరన్తీ’’తి పాఠో. ‘‘నగరద్వారే అతిహరన్తీ’’తి కత్థచి, తత్థ ద్వారేనాతి అత్థో. అయమేవ వా పాఠో. తం పుబ్బాపరవిరుద్ధన్తి ‘‘పునపి వుత్త’’న్తి వుత్తం వాదం సన్ధాయ, న తతో పుబ్బే తత్థ వుత్తం వాదం. ఏత్థ ‘‘మాతరమ్పి విఞ్ఞాపేత్వాతి వచనేన విరుజ్ఝతీ’’తి లిఖితం, తం దుల్లిఖితం, న హి తేన విరోధం సన్ధాయ ఇదం వుత్తన్తి. కరణే చే పాచిత్తియం, కారాపనేపి పాచిత్తియేనేవ భవితబ్బం. అథ కారాపనే దుక్కటం, కరణేపి దుక్కటేనేవ భవితబ్బం. న హి కరణే వా కారాపనే వా విసేసో అత్థి ఆపజ్జనే సతీతి అధిప్పాయో.

    820-822. ‘‘Nagaraṃ atiharantī’’ti pāṭho. ‘‘Nagaradvāre atiharantī’’ti katthaci, tattha dvārenāti attho. Ayameva vā pāṭho. Taṃ pubbāparaviruddhanti ‘‘punapi vutta’’nti vuttaṃ vādaṃ sandhāya, na tato pubbe tattha vuttaṃ vādaṃ. Ettha ‘‘mātarampi viññāpetvāti vacanena virujjhatī’’ti likhitaṃ, taṃ dullikhitaṃ, na hi tena virodhaṃ sandhāya idaṃ vuttanti. Karaṇe ce pācittiyaṃ, kārāpanepi pācittiyeneva bhavitabbaṃ. Atha kārāpane dukkaṭaṃ, karaṇepi dukkaṭeneva bhavitabbaṃ. Na hi karaṇe vā kārāpane vā viseso atthi āpajjane satīti adhippāyo.

    ౮౨౩. సమ్పటిచ్ఛితుం వట్టతీతి అప్పటిక్ఖిపిత్వా ‘‘సాధూ’’తి వత్తుం వట్టతీతి అధిప్పాయో. న హి పటిగ్గహేతుం వట్టతి. అనామాసత్తా ‘‘ఆమకధఞ్ఞం పన ఞాతకపవారితట్ఠానేపి న వట్టతీ’’తి వుత్తం. అనుగణ్ఠిపదే పన ‘‘కప్పియేన లద్ధం ధఞ్ఞం భజ్జిత్వా భుఞ్జన్తియా దుక్కటం. అపరణ్ణేపి ఏసేవ నయో’’తి చ ‘‘అనాపత్తి ఆబాధపచ్చయాతి వచనతో సత్త ధఞ్ఞానిపి అనామాసానీతి సిద్ధం, తేనేవ హేట్ఠా అట్ఠకథాయం దుక్కటవత్థుమ్హి సత్త ధఞ్ఞానిపి గహితాని అనామాసానీ’’తి చ వుత్తాని. ఆమాసాని కప్పియవత్థూని చ యది భవేయ్యుం, యథా ఞాతకపవారితే సన్ధాయ ‘‘అపరణ్ణం విఞ్ఞాపేతీ’’తి అవిసేసేన వుత్తం, ఏవం ‘‘అనాపత్తి ఞాతకానం పవారితానం అఞ్ఞస్స అత్థాయ విఞ్ఞాపేతి, ఉమ్మత్తికాయ ఆదికమ్మికాయా’’తి వత్తబ్బం. యస్మా దుక్కటవత్థుత్తా చ అనామాసత్తా చ మాతరమ్పి సత్తవిధం ధఞ్ఞం విఞ్ఞాపేతుం న వట్టతి , తస్మా తదత్థదీపనత్థం సత్తవిధం ధఞ్ఞం సన్ధాయ ‘‘అనాపత్తి ఆబాధపచ్చయా’’తి వుత్తం, యథా భిక్ఖునియా ఆబాధపచ్చయా వట్టతి, తథా భిక్ఖుస్సాపీతి చ. యథా వా పన భిక్ఖునియా భజ్జనాదీని కారాపేతుం న వట్టతి, ఏవం భిక్ఖుస్సాపి. వుత్తమ్పి చేతం అన్ధకట్ఠకథాయం ‘‘అఞ్ఞతరో బాలభిక్ఖు కప్పియం అజానన్తో ఏతదవోచ ‘ఆమకధఞ్ఞం సమ్పటిచ్ఛితుం భిక్ఖూనం న వట్టతి. ఏతం ధఞ్ఞం భజ్జిత్వా కోట్టేత్వా పచిత్వా యాగుఖజ్జకం భత్తఞ్చ దేథా’తి, ఆణాపకస్సేవ భిక్ఖుస్స ఆపత్తి, సబ్బేసం అనాపత్తీ’’తి. తస్మా ‘‘సఙ్ఘవారికానం ధఞ్ఞం కోట్టేథా’’తి ఆరామికానం వత్తుఞ్చ న వట్టతి. ‘‘దివసం పరిబ్బయం గణ్హథ, తణ్డులే సమ్పాదేథ, త్వం ఏత్తకే గణ్హ, త్వం ఏత్తకే’’తి ఏవమాదీని పన వత్తుం వట్టతీతి చ. యం పన ‘‘అవిఞ్ఞత్తియా లబ్భమానం పన నవకమ్మత్థాయ సమ్పటిచ్ఛితుం వట్టతీ’’తి వుత్తం, తమ్పి హేట్ఠా ‘‘ఇమం తళాకం ఖేత్తం వత్థుం విహారస్స దేమా’తి వుత్తే ‘సమ్పటిచ్ఛితుం వట్టతీ’’తి వుత్తం నయం సన్ధాయ వుత్తత్తా సువుత్తమేవ. ‘‘నవకమ్మత్థాయ ధఞ్ఞం దేమా’’తి వుత్తే ‘‘సాధూ’’తి వత్తబ్బం. యం పన హేట్ఠా ‘‘తత్థ నిస్సగ్గియవత్థుం అత్తనో వా సఙ్ఘగణపుగ్గలచేతియానం వా అత్థాయ సమ్పటిచ్ఛితుం న వట్టతి…పే॰… దుక్కటవత్థుం సబ్బేసమ్పి అత్థాయ సమ్పటిచ్ఛతో దుక్కటమేవా’’తి వుత్తం, తమ్పి సువుత్తమేవ. కస్మా? ‘‘చేతియస్స అత్థాయ ధఞ్ఞం దాతుకామోమ్హి, తుమ్హే భన్తే తదత్థాయ సమ్పటిచ్ఛథా’’తి వుత్తే పటిగ్గహేతుం అకప్పియత్తా. ‘‘ఇదం పన తాదిసం న హోతీ’’తి చ వుత్తం. సబ్బోపాయం ఉపతిస్సత్థేరవాదో కిర. ధమ్మసిరిత్థేరో పనేవమాహ ‘‘పుబ్బేపి నవకమ్మత్థాయ పటిగ్గహో న వారితో, సఙ్ఘస్సత్థాయ పటిగ్గహితమ్పి పటిగ్గాహకస్సేవ అకప్పియ’’న్తి.

    823.Sampaṭicchituṃ vaṭṭatīti appaṭikkhipitvā ‘‘sādhū’’ti vattuṃ vaṭṭatīti adhippāyo. Na hi paṭiggahetuṃ vaṭṭati. Anāmāsattā ‘‘āmakadhaññaṃ pana ñātakapavāritaṭṭhānepi na vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Anugaṇṭhipade pana ‘‘kappiyena laddhaṃ dhaññaṃ bhajjitvā bhuñjantiyā dukkaṭaṃ. Aparaṇṇepi eseva nayo’’ti ca ‘‘anāpatti ābādhapaccayāti vacanato satta dhaññānipi anāmāsānīti siddhaṃ, teneva heṭṭhā aṭṭhakathāyaṃ dukkaṭavatthumhi satta dhaññānipi gahitāni anāmāsānī’’ti ca vuttāni. Āmāsāni kappiyavatthūni ca yadi bhaveyyuṃ, yathā ñātakapavārite sandhāya ‘‘aparaṇṇaṃ viññāpetī’’ti avisesena vuttaṃ, evaṃ ‘‘anāpatti ñātakānaṃ pavāritānaṃ aññassa atthāya viññāpeti, ummattikāya ādikammikāyā’’ti vattabbaṃ. Yasmā dukkaṭavatthuttā ca anāmāsattā ca mātarampi sattavidhaṃ dhaññaṃ viññāpetuṃ na vaṭṭati , tasmā tadatthadīpanatthaṃ sattavidhaṃ dhaññaṃ sandhāya ‘‘anāpatti ābādhapaccayā’’ti vuttaṃ, yathā bhikkhuniyā ābādhapaccayā vaṭṭati, tathā bhikkhussāpīti ca. Yathā vā pana bhikkhuniyā bhajjanādīni kārāpetuṃ na vaṭṭati, evaṃ bhikkhussāpi. Vuttampi cetaṃ andhakaṭṭhakathāyaṃ ‘‘aññataro bālabhikkhu kappiyaṃ ajānanto etadavoca ‘āmakadhaññaṃ sampaṭicchituṃ bhikkhūnaṃ na vaṭṭati. Etaṃ dhaññaṃ bhajjitvā koṭṭetvā pacitvā yāgukhajjakaṃ bhattañca dethā’ti, āṇāpakasseva bhikkhussa āpatti, sabbesaṃ anāpattī’’ti. Tasmā ‘‘saṅghavārikānaṃ dhaññaṃ koṭṭethā’’ti ārāmikānaṃ vattuñca na vaṭṭati. ‘‘Divasaṃ paribbayaṃ gaṇhatha, taṇḍule sampādetha, tvaṃ ettake gaṇha, tvaṃ ettake’’ti evamādīni pana vattuṃ vaṭṭatīti ca. Yaṃ pana ‘‘aviññattiyā labbhamānaṃ pana navakammatthāya sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ, tampi heṭṭhā ‘‘imaṃ taḷākaṃ khettaṃ vatthuṃ vihārassa demā’ti vutte ‘sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ nayaṃ sandhāya vuttattā suvuttameva. ‘‘Navakammatthāya dhaññaṃ demā’’ti vutte ‘‘sādhū’’ti vattabbaṃ. Yaṃ pana heṭṭhā ‘‘tattha nissaggiyavatthuṃ attano vā saṅghagaṇapuggalacetiyānaṃ vā atthāya sampaṭicchituṃ na vaṭṭati…pe… dukkaṭavatthuṃ sabbesampi atthāya sampaṭicchato dukkaṭamevā’’ti vuttaṃ, tampi suvuttameva. Kasmā? ‘‘Cetiyassa atthāya dhaññaṃ dātukāmomhi, tumhe bhante tadatthāya sampaṭicchathā’’ti vutte paṭiggahetuṃ akappiyattā. ‘‘Idaṃ pana tādisaṃ na hotī’’ti ca vuttaṃ. Sabbopāyaṃ upatissattheravādo kira. Dhammasiritthero panevamāha ‘‘pubbepi navakammatthāya paṭiggaho na vārito, saṅghassatthāya paṭiggahitampi paṭiggāhakasseva akappiya’’nti.

    సత్తమసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Sattamasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / భిక్ఖునీవిభఙ్గ • Bhikkhunīvibhaṅga / ౭. సత్తమసిక్ఖాపదం • 7. Sattamasikkhāpadaṃ

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / భిక్ఖునీవిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౭. సత్తమసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 7. Sattamasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౧. లసుణవగ్గవణ్ణనా • 1. Lasuṇavaggavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౧. పఠమలసుణాదిసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 1. Paṭhamalasuṇādisikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౭. సత్తమసిక్ఖాపదం • 7. Sattamasikkhāpadaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact