Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / භික්ඛුනීවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā |
7. සත්තමසික්ඛාපදවණ්ණනා
7. Sattamasikkhāpadavaṇṇanā
822. සත්තමෙ – භුඤ්ජිස්සාමීති පටිග්ගණ්හාති ආපත්ති දුක්කටස්සාති ඉදං පයොගදුක්කටං නාම, තස්මා න කෙවලං පටිග්ගහණෙයෙව හොති, පටිග්ගණ්හිත්වා පන අරඤ්ඤතො ආහරණෙපි සුක්ඛාපනෙපි වද්දලිදිවසෙ භජ්ජනත්ථාය උද්ධනසජ්ජනෙපි කපල්ලසජ්ජනෙපි දබ්බිසජ්ජනෙපි දාරූනි ආදාය අග්ගිකරණෙපි කපල්ලම්හි ධඤ්ඤපක්ඛිපනෙපි දබ්බියා සඞ්ඝට්ටනෙසුපි කොට්ටනත්ථං උදුක්ඛලමුසලාදිසජ්ජනෙසුපි කොට්ටනපප්ඵොටනධොවනාදීසුපි යාව මුඛෙ ඨපෙත්වා අජ්ඣොහරණත්ථං දන්තෙහි සඞ්ඛාදති, තාව සබ්බපයොගෙසු දුක්කටානි, අජ්ඣොහරණකාලෙ පන අජ්ඣොහරණගණනාය පාචිත්තියානි. එත්ථ ච විඤ්ඤත්ති චෙව භොජනඤ්ච පමාණං. තස්මා සයං විඤ්ඤාපෙත්වා අඤ්ඤාය භජ්ජනකොට්ටනපචනානි කාරාපෙත්වා භුඤ්ජන්තියාපි ආපත්ති. අඤ්ඤාය විඤ්ඤාපෙත්වා සයං භජ්ජනාදීනි කත්වා භුඤ්ජන්තියාපි ආපත්ති. මහාපච්චරියං පන වුත්තං – ‘‘ඉදං ආමකධඤ්ඤං නාම මාතරම්පි විඤ්ඤාපෙත්වා භුඤ්ජන්තියා පාචිත්තියමෙව, අවිඤ්ඤත්තියා ලද්ධං සයං භජ්ජනාදීනි කත්වා වා කාරාපෙත්වා වා භුඤ්ජන්තියා දුක්කටං. අඤ්ඤාය විඤ්ඤත්තියා ලද්ධං සයං වා භජ්ජනාදීනි කත්වා තාය වා කාරාපෙත්වා අඤ්ඤාය වා කාරාපෙත්වා භුඤ්ජන්තියාපි දුක්කටමෙවා’’ති. පුනපි වුත්තං ‘‘අඤ්ඤාය විඤ්ඤත්තියා ලද්ධං, සයං භජ්ජනාදීනි කත්වා භුඤ්ජන්තියා පාචිත්තියමෙව. භජ්ජනාදීනි කාරාපෙත්වා භුඤ්ජන්තියා පන දුක්කට’’න්ති. තං පුබ්බාපරවිරුද්ධං හොති, න හි භජ්ජනාදීනං කරණෙ වා කාරාපනෙ වා විසෙසො අත්ථි. මහාඅට්ඨකථායං පන ‘‘අඤ්ඤාය විඤ්ඤත්තං භුඤ්ජන්තියා දුක්කට’’න්ති අවිසෙසෙන වුත්තං.
822. Sattame – bhuñjissāmīti paṭiggaṇhāti āpatti dukkaṭassāti idaṃ payogadukkaṭaṃ nāma, tasmā na kevalaṃ paṭiggahaṇeyeva hoti, paṭiggaṇhitvā pana araññato āharaṇepi sukkhāpanepi vaddalidivase bhajjanatthāya uddhanasajjanepi kapallasajjanepi dabbisajjanepi dārūni ādāya aggikaraṇepi kapallamhi dhaññapakkhipanepi dabbiyā saṅghaṭṭanesupi koṭṭanatthaṃ udukkhalamusalādisajjanesupi koṭṭanapapphoṭanadhovanādīsupi yāva mukhe ṭhapetvā ajjhoharaṇatthaṃ dantehi saṅkhādati, tāva sabbapayogesu dukkaṭāni, ajjhoharaṇakāle pana ajjhoharaṇagaṇanāya pācittiyāni. Ettha ca viññatti ceva bhojanañca pamāṇaṃ. Tasmā sayaṃ viññāpetvā aññāya bhajjanakoṭṭanapacanāni kārāpetvā bhuñjantiyāpi āpatti. Aññāya viññāpetvā sayaṃ bhajjanādīni katvā bhuñjantiyāpi āpatti. Mahāpaccariyaṃ pana vuttaṃ – ‘‘idaṃ āmakadhaññaṃ nāma mātarampi viññāpetvā bhuñjantiyā pācittiyameva, aviññattiyā laddhaṃ sayaṃ bhajjanādīni katvā vā kārāpetvā vā bhuñjantiyā dukkaṭaṃ. Aññāya viññattiyā laddhaṃ sayaṃ vā bhajjanādīni katvā tāya vā kārāpetvā aññāya vā kārāpetvā bhuñjantiyāpi dukkaṭamevā’’ti. Punapi vuttaṃ ‘‘aññāya viññattiyā laddhaṃ, sayaṃ bhajjanādīni katvā bhuñjantiyā pācittiyameva. Bhajjanādīni kārāpetvā bhuñjantiyā pana dukkaṭa’’nti. Taṃ pubbāparaviruddhaṃ hoti, na hi bhajjanādīnaṃ karaṇe vā kārāpane vā viseso atthi. Mahāaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘aññāya viññattaṃ bhuñjantiyā dukkaṭa’’nti avisesena vuttaṃ.
823. ආබාධපච්චයාති සෙදකම්මාදීනං අත්ථාය ධඤ්ඤවිඤ්ඤත්තියා අනාපත්ති. ‘‘අවිඤ්ඤත්තියා ලබ්භමානං පන නවකම්මත්ථාය සම්පටිච්ඡිතුං වට්ටතී’’ති මහාපච්චරියං වුත්තං. අපරණ්ණං විඤ්ඤාපෙතීති ඨපෙත්වා සත්ත ධඤ්ඤානි මුග්ගමාසාදිං වා ලාබුකුම්භණ්ඩාදිං වා අඤ්ඤං යංකිඤ්චි ඤාතකපවාරිතට්ඨානෙ විඤ්ඤාපෙන්තියා අනාපත්ති. ආමකධඤ්ඤං පන ඤාතකපවාරිතට්ඨානෙ න වට්ටති. සෙසං උත්තානමෙව.
823.Ābādhapaccayāti sedakammādīnaṃ atthāya dhaññaviññattiyā anāpatti. ‘‘Aviññattiyā labbhamānaṃ pana navakammatthāya sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Aparaṇṇaṃ viññāpetīti ṭhapetvā satta dhaññāni muggamāsādiṃ vā lābukumbhaṇḍādiṃ vā aññaṃ yaṃkiñci ñātakapavāritaṭṭhāne viññāpentiyā anāpatti. Āmakadhaññaṃ pana ñātakapavāritaṭṭhāne na vaṭṭati. Sesaṃ uttānameva.
චතුසමුට්ඨානං – කායතො කායවාචතො කායචිත්තතො කායවාචාචිත්තතො ච සමුට්ඨාති, කිරියං, නොසඤ්ඤාවිමොක්ඛං, අචිත්තකං, පණ්ණත්තිවජ්ජං, කායකම්මං, වචීකම්මං, තිචිත්තං, තිවෙදනන්ති.
Catusamuṭṭhānaṃ – kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
සත්තමසික්ඛාපදං.
Sattamasikkhāpadaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / භික්ඛුනීවිභඞ්ග • Bhikkhunīvibhaṅga / 7. සත්තමසික්ඛාපදං • 7. Sattamasikkhāpadaṃ
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 1. ලසුණවග්ගවණ්ණනා • 1. Lasuṇavaggavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 7. සත්තමසික්ඛාපදවණ්ණනා • 7. Sattamasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 1. පඨමලසුණාදිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 1. Paṭhamalasuṇādisikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 7. සත්තමසික්ඛාපදං • 7. Sattamasikkhāpadaṃ