| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
पठमगाथासङ्गणिकवण्णना
Paṭhamagāthāsaṅgaṇikavaṇṇanā
सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना
Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
३३५. वचनसम्पटिच्छनत्थे वा निपातोति अत्थो। अड्ढुड्ढसतानीति तीणि सतानि, पञ्ञासानि च। विग्गहन्ति मनुस्सविग्गहं। अतिरेकं वाति दसाहपरमं अतिरेकचीवरं। काळकन्ति ‘‘सुद्धकाळकान’’न्ति (पारा॰ ५५२-५५४) वुत्तकाळकं। भूतन्ति भूतारोचनं। परम्परभत्तन्ति परम्परभोजनं। भिक्खुनीसु च अक्कोसोति या पन भिक्खुनी भिक्खुं अक्कोसेय्य वा परिभासेय्य वा (पाचि॰ १०२९)। अन्तरवासकन्ति अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरपटिग्गहणं। रूपियन्ति रूपियसब्बोहारं। सुत्तन्ति सामं सुत्तं विञ्ञापेत्वा तन्तवायेहि। उज्झापनकेति उज्झापनके खीयनके। पाचितपिण्डन्ति भिक्खुनीपअपाचितपिण्डपातं। चारित्तन्ति निमन्तितो सभत्तो समानो सन्तं। चीवरं दत्वाति समग्गेन सङ्घेन चीवरं दत्वा। वोसासन्तीति भिक्खू पनेव कुलेसु निमन्तिता भुञ्जन्ति (पाचि॰ ५५८), तत्थ चेसा। गिरग्गचरियाति ‘‘या पन भिक्खुनी नच्चं वा गीतं वा’’ति (पाचि॰ ८३४) च, ‘‘अन्तोवस्सं चारिकं चरेय्या’’ति (पाचि॰ ९७०) च वुत्तद्वयं। छन्ददानेनाति पारिवासिकछन्ददानेन सिक्खमानं वुट्ठापेय्य (पाचि॰ ११६७)। पाराजिकानि चत्तारि, भिक्खुनीनं सञ्ञाचिककुटिञ्च कोसियमिस्ससन्थतञ्च सेय्या च अनुपसम्पन्नेन सह पथवीखणनं। गच्छ देवतेति भूतगामपातब्यता सप्पाणकउदकसिञ्चनन्ति अत्थो। महाविहारोति महल्लकविहारो। अञ्ञन्ति अञ्ञवादकं। द्वारन्ति यावद्वारकोसा। ‘‘अनादरियपाचित्तीति च सहधम्मिकं वुच्चमानो’’ति पाठो। पयोपानन्ति सुरुसुरुकारकं। एळकलोमानि पत्तो चाति एळकलोमधोवापनञ्च ऊनपञ्चबन्धनपत्तो च। ओवादो चेव भेसज्जन्ति भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा ओवादो तदुत्तरिभेसज्जविञ्ञापनञ्च। सूचि अरञ्ञकोति ‘‘अट्ठिमयं वा दन्तमयं वा विसाणमयं वा सूचिघर’’न्ति (पाचि॰ ५१७) च ‘‘यानि खो पन तानि आरञ्ञकानि सेनासनानि सासङ्क…पे॰… पटिदेसेतब्ब’’न्ति (पाचि॰ ५७०) च। ओवादोति या पन भिक्खुनी ओवादाय वा संवासाय वा न गच्छेय्य (पाचि॰ १०५५)। पाराजिकानि चत्तारीतिआदि द्वीसु नगरेसु पञ्ञत्तसम्पिण्डनं।
335. Vacanasampaṭicchanatthe vā nipātoti attho. Aḍḍhuḍḍhasatānīti tīṇi satāni, paññāsāni ca. Viggahanti manussaviggahaṃ. Atirekaṃ vāti dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ. Kāḷakanti ‘‘suddhakāḷakāna’’nti (pārā. 552-554) vuttakāḷakaṃ. Bhūtanti bhūtārocanaṃ. Paramparabhattanti paramparabhojanaṃ. Bhikkhunīsu ca akkosoti yā pana bhikkhunī bhikkhuṃ akkoseyya vā paribhāseyya vā (pāci. 1029). Antaravāsakanti aññātikāya bhikkhuniyā cīvarapaṭiggahaṇaṃ. Rūpiyanti rūpiyasabbohāraṃ. Suttanti sāmaṃ suttaṃ viññāpetvā tantavāyehi. Ujjhāpanaketi ujjhāpanake khīyanake. Pācitapiṇḍanti bhikkhunīpaapācitapiṇḍapātaṃ. Cārittanti nimantito sabhatto samāno santaṃ. Cīvaraṃ datvāti samaggena saṅghena cīvaraṃ datvā. Vosāsantīti bhikkhū paneva kulesu nimantitā bhuñjanti (pāci. 558), tattha cesā. Giraggacariyāti ‘‘yā pana bhikkhunī naccaṃ vā gītaṃ vā’’ti (pāci. 834) ca, ‘‘antovassaṃ cārikaṃ careyyā’’ti (pāci. 970) ca vuttadvayaṃ. Chandadānenāti pārivāsikachandadānena sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya (pāci. 1167). Pārājikāni cattāri, bhikkhunīnaṃ saññācikakuṭiñca kosiyamissasanthatañca seyyā ca anupasampannena saha pathavīkhaṇanaṃ. Gaccha devateti bhūtagāmapātabyatā sappāṇakaudakasiñcananti attho. Mahāvihāroti mahallakavihāro. Aññanti aññavādakaṃ. Dvāranti yāvadvārakosā. ‘‘Anādariyapācittīti ca sahadhammikaṃ vuccamāno’’ti pāṭho. Payopānanti surusurukārakaṃ. Eḷakalomāni patto cāti eḷakalomadhovāpanañca ūnapañcabandhanapatto ca. Ovādo ceva bhesajjanti bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā ovādo taduttaribhesajjaviññāpanañca. Sūci araññakoti ‘‘aṭṭhimayaṃ vā dantamayaṃ vā visāṇamayaṃ vā sūcighara’’nti (pāci. 517) ca ‘‘yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanāni sāsaṅka…pe… paṭidesetabba’’nti (pāci. 570) ca. Ovādoti yā pana bhikkhunī ovādāya vā saṃvāsāya vā na gaccheyya (pāci. 1055). Pārājikāni cattārītiādi dvīsu nagaresu paññattasampiṇḍanaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi / १. सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदं • 1. Sattanagaresu paññattasikkhāpadaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / सत्तनगरेसु पञ्ञत्तसिक्खापदवण्णना • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
