Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပရိဝာရ-အဋ္ဌကထာ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ပဌမဂာထာသင္ဂဏိကံ
Paṭhamagāthāsaṅgaṇikaṃ
သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
၃၃၅. ဧကံသံ စီဝရံ ကတ္ဝာတိ ဧကသ္မိံ အံသကူဋေ စီဝရံ ကတ္ဝာ; သာဓုကံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကတ္ဝာတိ အတ္ထော။ ပဂ္ဂဏ္ဟိတ္ဝာန အဉ္ဇလိန္တိ ဒသနခသမောဓာနသမုဇ္ဇလံ အဉ္ဇလိံ ဥက္ခိပိတ္ဝာ။ အာသီသမာနရူပော ဝာတိ ပစ္စာသီသမာနရူပော ဝိယ။ ကိသ္သ တ္ဝံ ဣဓ မာဂတောတိ ကေန ကာရဏေန ကိမတ္ထံ ပတ္ထယမာနော တ္ဝံ ဣဓ အာဂတော။ ကော ဧဝမာဟ? သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော။ ကံ ဧဝမာဟ? အာယသ္မန္တံ ဥပာလိံ။ ဣတိ အာယသ္မာ ဥပာလိ ဘဂဝန္တံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ‘‘ဒ္ဝီသု ဝိနယေသူ’’တိ ဣမံ ဂာထံ ပုစ္ဆိ။ အထသ္သ ဘဂဝာ ‘‘ဘဒ္ဒကော တေ ဥမ္မင္ဂော’’တိအာဒီနိ ဝတ္ဝာ တံ ဝိသ္သဇ္ဇေသိ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။ ဣတိ ဣမေ သဗ္ဗပဉ္ဟေ ဗုဒ္ဓကာလေ ဥပာလိတ္ထေရော ပုစ္ဆိ။ ဘဂဝာ ဗ္ယာကာသိ။ သင္ဂီတိကာလေ ပန မဟာကသ္သပတ္ထေရော ပုစ္ဆိ။ ဥပာလိတ္ထေရော ဗ္ယာကာသိ။
335.Ekaṃsaṃcīvaraṃ katvāti ekasmiṃ aṃsakūṭe cīvaraṃ katvā; sādhukaṃ uttarāsaṅgaṃ katvāti attho. Paggaṇhitvāna añjalinti dasanakhasamodhānasamujjalaṃ añjaliṃ ukkhipitvā. Āsīsamānarūpo vāti paccāsīsamānarūpo viya. Kissa tvaṃ idha māgatoti kena kāraṇena kimatthaṃ patthayamāno tvaṃ idha āgato. Ko evamāha? Sammāsambuddho. Kaṃ evamāha? Āyasmantaṃ upāliṃ. Iti āyasmā upāli bhagavantaṃ upasaṅkamitvā ‘‘dvīsu vinayesū’’ti imaṃ gāthaṃ pucchi. Athassa bhagavā ‘‘bhaddako te ummaṅgo’’tiādīni vatvā taṃ vissajjesi. Esa nayo sabbattha. Iti ime sabbapañhe buddhakāle upālitthero pucchi. Bhagavā byākāsi. Saṅgītikāle pana mahākassapatthero pucchi. Upālitthero byākāsi.
တတ္ထ ဘဒ္ဒကော တေ ဥမ္မင္ဂောတိ ဘဒ္ဒကာ တေ ပဉ္ဟာ; ပဉ္ဟာ ဟိ အဝိဇ္ဇန္ဓကာရတော ဥမ္မုဇ္ဇိတ္ဝာ ဌိတတ္တာ ‘‘ဥမ္မင္ဂော’’တိ ဝုစ္စတိ။ တဂ္ဃာတိ ကာရဏတ္ထေ နိပာတော။ ယသ္မာ မံ ပုစ္ဆသိ, တသ္မာ တေ အဟမက္ခိသ္သန္တိ အတ္ထော။ သမ္ပဋိစ္ဆနတ္ထေ ဝာ, ‘‘တဂ္ဃာ’’တိ ဟိ ဣမိနာ ဝစနံ သမ္ပဋိစ္ဆိတ္ဝာ အက္ခိသ္သန္တိ အာဟ။ ‘‘သမာဒဟိတ္ဝာ ဝိသိဗ္ဗေန္တိ, သာမိသေန, သသိတ္ထက’’န္တိ ဣမာနိ တီဏိယေဝ သိက္ခာပဒာနိ ဘဂ္ဂေသု ပညတ္တာနိ။
Tattha bhaddako te ummaṅgoti bhaddakā te pañhā; pañhā hi avijjandhakārato ummujjitvā ṭhitattā ‘‘ummaṅgo’’ti vuccati. Tagghāti kāraṇatthe nipāto. Yasmā maṃ pucchasi, tasmā te ahamakkhissanti attho. Sampaṭicchanatthe vā, ‘‘tagghā’’ti hi iminā vacanaṃ sampaṭicchitvā akkhissanti āha. ‘‘Samādahitvā visibbenti, sāmisena, sasitthaka’’nti imāni tīṇiyeva sikkhāpadāni bhaggesu paññattāni.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / ပရိဝာရပာဠိ • Parivārapāḷi / ၁. သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒံ • 1. Sattanagaresu paññattasikkhāpadaṃ
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā