| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ပဌမဂာထာသင္ဂဏိကံ
Paṭhamagāthāsaṅgaṇikaṃ
သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
၃၃၅. အဍ္ဎုဍ္ဎသတာနီတိ တီဏိ သတာနိ ပညာသဉ္စ သိက္ခာပဒာနိ။ ဝိဂ္ဂဟန္တိ မနုသ္သဝိဂ္ဂဟံ။ အတိရေကန္တိ ဒသာဟပရမံ အတိရေကစီဝရံ။ ကာဠကန္တိ ‘‘သုဒ္ဓကာဠကာန’’န္တိ ဝုတ္တကာဠကံ။ ဘူတန္တိ ဘူတာရောစနံ။ ပရမ္ပရဘတ္တန္တိ ပရမ္ပရဘောဇနံ။ ဘိက္ခုနီသု စ အက္ကောသောတိ ‘‘ယာ ပန ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုံ အက္ကောသေယ္ယ ဝာ ပရိဘာသေယ္ယ ဝာ’’တိ (ပာစိ. ၁၀၂၉) ဝုတ္တသိက္ခာပဒံ။ အန္တရဝာသကန္တိ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရပဋိဂ္ဂဏ္ဟနံ။ ရူပိယန္တိ ရူပိယသံဝောဟာရံ။ သုတ္တန္တိ ‘‘သာမံ သုတ္တံ ဝိညာပေတ္ဝာ တန္တဝာယေဟီ’’တိ (ပာရာ. ၆၃၇) ဝုတ္တသိက္ခာပဒံ။ ဥဇ္ဈာပနကေတိ ဥဇ္ဈာပနကေ ခိယ္ယနကေ ပာစိတ္တိယံ။ ပာစိတပိဏ္ဍန္တိ ဘိက္ခုနီပရိပာစိတံ။ စီဝရံ ဒတ္ဝာတိ ‘‘သမဂ္ဂေန သင္ဃေန စီဝရံ ဒတ္ဝာ’’တိ (ပာစိ. ၄၈၅) ဝုတ္တသိက္ခာပဒံ။ ဝောသာသန္တီတိ ‘‘ဘိက္ခူ ပနေဝ ကုလေသု နိမန္တိတာ ဘုဉ္ဇန္တိ, တတ္ရ စေသာ ဘိက္ခုနီ’’တိ (ပာစိ. ၅၅၈) ဝုတ္တပာဋိဒေသနီယံ။ ဂိရဂ္ဂန္တိ ‘‘ယာ ပန ဘိက္ခုနီ နစ္စံ ဝာ ဂီတံ ဝာ’’တိ (ပာစိ. ၈၃၄) ဝုတ္တသိက္ခာပဒံ။ စရိယာတိ ‘‘အန္တောဝသ္သံ စာရိကံ စရေယ္ယာ’’တိ (ပာစိ. ၉၇၀) စ, ‘‘ဝသ္သံဝုတ္ထာ စာရိကံ န ပက္ကမေယ္ယာ’’တိ (ပာစိ. ၉၇၄) စ ဝုတ္တသိက္ခာပဒဒ္ဝယံ။ ဆန္ဒဒာနေနာတိ ပာရိဝာသိကေန ဆန္ဒဒာနေန။
335.Aḍḍhuḍḍhasatānīti tīṇi satāni paññāsañca sikkhāpadāni. Viggahanti manussaviggahaṃ. Atirekanti dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ. Kāḷakanti ‘‘suddhakāḷakāna’’nti vuttakāḷakaṃ. Bhūtanti bhūtārocanaṃ. Paramparabhattanti paramparabhojanaṃ. Bhikkhunīsu ca akkosoti ‘‘yā pana bhikkhunī bhikkhuṃ akkoseyya vā paribhāseyya vā’’ti (pāci. 1029) vuttasikkhāpadaṃ. Antaravāsakanti aññātikāya bhikkhuniyā cīvarapaṭiggaṇhanaṃ. Rūpiyanti rūpiyasaṃvohāraṃ. Suttanti ‘‘sāmaṃ suttaṃ viññāpetvā tantavāyehī’’ti (pārā. 637) vuttasikkhāpadaṃ. Ujjhāpanaketi ujjhāpanake khiyyanake pācittiyaṃ. Pācitapiṇḍanti bhikkhunīparipācitaṃ. Cīvaraṃ datvāti ‘‘samaggena saṅghena cīvaraṃ datvā’’ti (pāci. 485) vuttasikkhāpadaṃ. Vosāsantīti ‘‘bhikkhū paneva kulesu nimantitā bhuñjanti, tatra cesā bhikkhunī’’ti (pāci. 558) vuttapāṭidesanīyaṃ. Giragganti ‘‘yā pana bhikkhunī naccaṃ vā gītaṃ vā’’ti (pāci. 834) vuttasikkhāpadaṃ. Cariyāti ‘‘antovassaṃ cārikaṃ careyyā’’ti (pāci. 970) ca, ‘‘vassaṃvutthā cārikaṃ na pakkameyyā’’ti (pāci. 974) ca vuttasikkhāpadadvayaṃ. Chandadānenāti pārivāsikena chandadānena.
ပာရာဇိကာနိ စတ္တာရီတိ ဘိက္ခုနီနံ စတ္တာရိ ပာရာဇိကာနိ။ ကုဋီတိ ကုဋိကာရသိက္ခာပဒံ။ ကောသိယန္တိ ကောသိယမိသ္သကသိက္ခာပဒံ။ သေယ္ယာတိ အနုပသမ္ပန္နေန သဟသေယ္ယသိက္ခာပဒံ။ ခဏနေတိ ပထဝီခဏနံ။ ဂစ္ဆ ဒေဝတေတိ ဘူတဂာမသိက္ခာပဒံ။ သိဉ္စန္တိ သပ္ပာဏကဥဒကသိဉ္စနံ။ မဟာဝိဟာရောတိ မဟလ္လကဝိဟာရော။ အညန္တိ အညဝာဒကံ။ ဒ္ဝာရန္တိ ယာဝ ဒ္ဝာရကောသာ။ သဟဓမ္မောတိ သဟဓမ္မိကံ ဝုစ္စမာနော။ ပယောပာနန္တိ သုရုသုရုကာရကံ။ ဧဠကလောမာနီတိ ဧဠကလောမဓောဝာပနံ။ ပတ္တောတိ ဦနပဉ္စဗန္ဓနပတ္တော။ ဩဝာဒောတိ ဘိက္ခုနုပသ္သယံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဩဝာဒော။ ဘေသဇ္ဇန္တိ တဒုတ္တရိဘေသဇ္ဇဝိညာပနံ။ သူစီတိ အဋ္ဌိမယာဒိသူစိဃရံ။ အာရညိကောတိ ‘‘ယာနိ ခော ပန တာနိ အာရညကာနိ သေနာသနာနီ’’တိအာဒိနာ (ပာစိ. ၅၇၀) ဝုတ္တပာဋိဒေသနီယံ ။ ဩဝာဒောတိ ‘‘ယာ ပန ဘိက္ခုနီ ဩဝာဒာယ ဝာ သံဝာသာယ ဝာ န ဂစ္ဆေယ္ယာ’’တိ (ပာစိ. ၁၀၅၅) ဝုတ္တသိက္ခာပဒံ။
Pārājikāni cattārīti bhikkhunīnaṃ cattāri pārājikāni. Kuṭīti kuṭikārasikkhāpadaṃ. Kosiyanti kosiyamissakasikkhāpadaṃ. Seyyāti anupasampannena sahaseyyasikkhāpadaṃ. Khaṇaneti pathavīkhaṇanaṃ. Gaccha devateti bhūtagāmasikkhāpadaṃ. Siñcanti sappāṇakaudakasiñcanaṃ. Mahāvihāroti mahallakavihāro. Aññanti aññavādakaṃ. Dvāranti yāva dvārakosā. Sahadhammoti sahadhammikaṃ vuccamāno. Payopānanti surusurukārakaṃ. Eḷakalomānīti eḷakalomadhovāpanaṃ. Pattoti ūnapañcabandhanapatto. Ovādoti bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā ovādo. Bhesajjanti taduttaribhesajjaviññāpanaṃ. Sūcīti aṭṭhimayādisūcigharaṃ. Āraññikoti ‘‘yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanānī’’tiādinā (pāci. 570) vuttapāṭidesanīyaṃ . Ovādoti ‘‘yā pana bhikkhunī ovādāya vā saṃvāsāya vā na gaccheyyā’’ti (pāci. 1055) vuttasikkhāpadaṃ.
ပာရာဇိကာနိ စတ္တာရီတိအာဒိနာ ဆသု နဂရေသု ပညတ္တံ ဧကတော သမ္ပိဏ္ဍိတ္ဝာ သာဝတ္ထိယာ ပညတ္တံ ဝိသုံ ဂဏေတ္ဝာ သဗ္ဗာနေဝ သိက္ခာပဒာနိ ဒ္ဝီဟိ ရာသီဟိ သင္ဂဏ္ဟာတိ။
Pārājikāni cattārītiādinā chasu nagaresu paññattaṃ ekato sampiṇḍitvā sāvatthiyā paññattaṃ visuṃ gaṇetvā sabbāneva sikkhāpadāni dvīhi rāsīhi saṅgaṇhāti.
သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / ပရိဝာရပာဠိ • Parivārapāḷi / ၁. သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒံ • 1. Sattanagaresu paññattasikkhāpadaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပရိဝာရ-အဋ္ဌကထာ • Parivāra-aṭṭhakathā / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / သတ္တနဂရေသု ပညတ္တသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
