Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
པཋམགཱཐཱསངྒཎིཀཝཎྞནཱ
Paṭhamagāthāsaṅgaṇikavaṇṇanā
སཏྟནགརེསུ པཉྙཏྟསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ
Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
༣༣༥. ཝཙནསམྤཊིཙྪནཏྠེ ཝཱ ནིཔཱཏོཏི ཨཏྠོ། ཨཌྜྷུཌྜྷསཏཱནཱིཏི ཏཱིཎི སཏཱནི, པཉྙཱསཱནི ཙ། ཝིགྒཧནྟི མནུསྶཝིགྒཧཾ། ཨཏིརེཀཾ ཝཱཏི དསཱཧཔརམཾ ཨཏིརེཀཙཱིཝརཾ། ཀཱལ༹ཀནྟི ‘‘སུདྡྷཀཱལ༹ཀཱན’’ནྟི (པཱརཱ॰ ༥༥༢-༥༥༤) ཝུཏྟཀཱལ༹ཀཾ། བྷཱུཏནྟི བྷཱུཏཱརོཙནཾ། པརམྤརབྷཏྟནྟི པརམྤརབྷོཛནཾ། བྷིཀྑུནཱིསུ ཙ ཨཀྐོསོཏི ཡཱ པན བྷིཀྑུནཱི བྷིཀྑུཾ ཨཀྐོསེཡྻ ཝཱ པརིབྷཱསེཡྻ ཝཱ (པཱཙི॰ ༡༠༢༩)། ཨནྟརཝཱསཀནྟི ཨཉྙཱཏིཀཱཡ བྷིཀྑུནིཡཱ ཙཱིཝརཔཊིགྒཧཎཾ། རཱུཔིཡནྟི རཱུཔིཡསབྦོཧཱརཾ། སུཏྟནྟི སཱམཾ སུཏྟཾ ཝིཉྙཱཔེཏྭཱ ཏནྟཝཱཡེཧི། ཨུཛ྄ཛྷཱཔནཀེཏི ཨུཛ྄ཛྷཱཔནཀེ ཁཱིཡནཀེ། པཱཙིཏཔིཎྜནྟི བྷིཀྑུནཱིཔཨཔཱཙིཏཔིཎྜཔཱཏཾ། ཙཱརིཏྟནྟི ནིམནྟིཏོ སབྷཏྟོ སམཱནོ སནྟཾ། ཙཱིཝརཾ དཏྭཱཏི སམགྒེན སངྒྷེན ཙཱིཝརཾ དཏྭཱ། ཝོསཱསནྟཱིཏི བྷིཀྑཱུ པནེཝ ཀུལེསུ ནིམནྟིཏཱ བྷུཉྫནྟི (པཱཙི॰ ༥༥༨), ཏཏྠ ཙེསཱ། གིརགྒཙརིཡཱཏི ‘‘ཡཱ པན བྷིཀྑུནཱི ནཙྩཾ ཝཱ གཱིཏཾ ཝཱ’’ཏི (པཱཙི॰ ༨༣༤) ཙ, ‘‘ཨནྟོཝསྶཾ ཙཱརིཀཾ ཙརེཡྻཱ’’ཏི (པཱཙི॰ ༩༧༠) ཙ ཝུཏྟདྭཡཾ། ཚནྡདཱནེནཱཏི པཱརིཝཱསིཀཚནྡདཱནེན སིཀྑམཱནཾ ཝུཊྛཱཔེཡྻ (པཱཙི॰ ༡༡༦༧)། པཱརཱཛིཀཱནི ཙཏྟཱརི, བྷིཀྑུནཱིནཾ སཉྙཱཙིཀཀུཊིཉྩ ཀོསིཡམིསྶསནྠཏཉྩ སེཡྻཱ ཙ ཨནུཔསམྤནྣེན སཧ པཐཝཱིཁཎནཾ། གཙྪ དེཝཏེཏི བྷཱུཏགཱམཔཱཏབྱཏཱ སཔྤཱཎཀཨུདཀསིཉྩནནྟི ཨཏྠོ། མཧཱཝིཧཱརོཏི མཧལླཀཝིཧཱརོ། ཨཉྙནྟི ཨཉྙཝཱདཀཾ། དྭཱརནྟི ཡཱཝདྭཱརཀོསཱ། ‘‘ཨནཱདརིཡཔཱཙིཏྟཱིཏི ཙ སཧདྷམྨིཀཾ ཝུཙྩམཱནོ’’ཏི པཱཋོ། པཡོཔཱནནྟི སུརུསུརུཀཱརཀཾ། ཨེལ༹ཀལོམཱནི པཏྟོ ཙཱཏི ཨེལ༹ཀལོམདྷོཝཱཔནཉྩ ཨཱུནཔཉྩབནྡྷནཔཏྟོ ཙ། ཨོཝཱདོ ཙེཝ བྷེསཛྫནྟི བྷིཀྑུནུཔསྶཡཾ ཨུཔསངྐམིཏྭཱ ཨོཝཱདོ ཏདུཏྟརིབྷེསཛྫཝིཉྙཱཔནཉྩ། སཱུཙི ཨརཉྙཀོཏི ‘‘ཨཊྛིམཡཾ ཝཱ དནྟམཡཾ ཝཱ ཝིསཱཎམཡཾ ཝཱ སཱུཙིགྷར’’ནྟི (པཱཙི॰ ༥༡༧) ཙ ‘‘ཡཱནི ཁོ པན ཏཱནི ཨཱརཉྙཀཱནི སེནཱསནཱནི སཱསངྐ…པེ॰… པཊིདེསེཏབྦ’’ནྟི (པཱཙི॰ ༥༧༠) ཙ། ཨོཝཱདོཏི ཡཱ པན བྷིཀྑུནཱི ཨོཝཱདཱཡ ཝཱ སཾཝཱསཱཡ ཝཱ ན གཙྪེཡྻ (པཱཙི॰ ༡༠༥༥)། པཱརཱཛིཀཱནི ཙཏྟཱརཱིཏིཨཱདི དྭཱིསུ ནགརེསུ པཉྙཏྟསམྤིཎྜནཾ།
335. Vacanasampaṭicchanatthe vā nipātoti attho. Aḍḍhuḍḍhasatānīti tīṇi satāni, paññāsāni ca. Viggahanti manussaviggahaṃ. Atirekaṃ vāti dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ. Kāḷakanti ‘‘suddhakāḷakāna’’nti (pārā. 552-554) vuttakāḷakaṃ. Bhūtanti bhūtārocanaṃ. Paramparabhattanti paramparabhojanaṃ. Bhikkhunīsu ca akkosoti yā pana bhikkhunī bhikkhuṃ akkoseyya vā paribhāseyya vā (pāci. 1029). Antaravāsakanti aññātikāya bhikkhuniyā cīvarapaṭiggahaṇaṃ. Rūpiyanti rūpiyasabbohāraṃ. Suttanti sāmaṃ suttaṃ viññāpetvā tantavāyehi. Ujjhāpanaketi ujjhāpanake khīyanake. Pācitapiṇḍanti bhikkhunīpaapācitapiṇḍapātaṃ. Cārittanti nimantito sabhatto samāno santaṃ. Cīvaraṃ datvāti samaggena saṅghena cīvaraṃ datvā. Vosāsantīti bhikkhū paneva kulesu nimantitā bhuñjanti (pāci. 558), tattha cesā. Giraggacariyāti ‘‘yā pana bhikkhunī naccaṃ vā gītaṃ vā’’ti (pāci. 834) ca, ‘‘antovassaṃ cārikaṃ careyyā’’ti (pāci. 970) ca vuttadvayaṃ. Chandadānenāti pārivāsikachandadānena sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya (pāci. 1167). Pārājikāni cattāri, bhikkhunīnaṃ saññācikakuṭiñca kosiyamissasanthatañca seyyā ca anupasampannena saha pathavīkhaṇanaṃ. Gaccha devateti bhūtagāmapātabyatā sappāṇakaudakasiñcananti attho. Mahāvihāroti mahallakavihāro. Aññanti aññavādakaṃ. Dvāranti yāvadvārakosā. ‘‘Anādariyapācittīti ca sahadhammikaṃ vuccamāno’’ti pāṭho. Payopānanti surusurukārakaṃ. Eḷakalomāni patto cāti eḷakalomadhovāpanañca ūnapañcabandhanapatto ca. Ovādo ceva bhesajjanti bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā ovādo taduttaribhesajjaviññāpanañca. Sūci araññakoti ‘‘aṭṭhimayaṃ vā dantamayaṃ vā visāṇamayaṃ vā sūcighara’’nti (pāci. 517) ca ‘‘yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanāni sāsaṅka…pe… paṭidesetabba’’nti (pāci. 570) ca. Ovādoti yā pana bhikkhunī ovādāya vā saṃvāsāya vā na gaccheyya (pāci. 1055). Pārājikāni cattārītiādi dvīsu nagaresu paññattasampiṇḍanaṃ.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / པརིཝཱརཔཱལི༹ • Parivārapāḷi / ༡. སཏྟནགརེསུ པཉྙཏྟསིཀྑཱཔདཾ • 1. Sattanagaresu paññattasikkhāpadaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / པརིཝཱར-ཨཊྛཀཐཱ • Parivāra-aṭṭhakathā / སཏྟནགརེསུ པཉྙཏྟསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / སཏྟནགརེསུ པཉྙཏྟསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / སཏྟནགརེསུ པཉྙཏྟསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / སཏྟནགརེསུ པཉྙཏྟསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā