| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पेतवत्थु-अट्ठकथा • Petavatthu-aṭṭhakathā |
७. सत्तपुत्तखादकपेतिवत्थुवण्णना
7. Sattaputtakhādakapetivatthuvaṇṇanā
नग्गा दुब्बण्णरूपासीति इदं सत्थरि सावत्थियं विहरन्ते सत्तपुत्तखादकपेतिं आरब्भ वुत्तं। सावत्थिया किर अविदूरे अञ्ञतरस्मिं गामके अञ्ञतरस्स उपासकस्स द्वे पुत्ता अहेसुं – पठमवये ठिता रूपसम्पन्ना सीलाचारेन समन्नागता। तेसं माता ‘‘पुत्तवती अह’’न्ति पुत्तबलेन भत्तारं अतिमञ्ञति। सो भरियाय अवमानितो निब्बिन्नमानसो अञ्ञं कञ्ञं आनेसि। सा नचिरस्सेव गब्भिनी अहोसि। अथस्स जेट्ठभरिया इस्सापकता अञ्ञतरं वेज्जं आमिसेन उपलापेत्वा तेन तस्सा तेमासिकं गब्भं पातेसि। अथ सा ञातीहि च भत्तारा च ‘‘तया इमिस्सा गब्भो पातितो’’ति पुट्ठा ‘‘नाहं पातेमी’’ति मुसा वत्वा तेहि असद्दहन्तेहि ‘‘सपथं करोही’’ति वुत्ता ‘‘सायं पातं सत्त सत्त पुत्ते विजायित्वा पुत्तमंसानि खादामि, निच्चं दुग्गन्धा च मक्खिकापरिकिण्णा च भवेय्य’’न्ति सपथं अकासि।
Naggādubbaṇṇarūpāsīti idaṃ satthari sāvatthiyaṃ viharante sattaputtakhādakapetiṃ ārabbha vuttaṃ. Sāvatthiyā kira avidūre aññatarasmiṃ gāmake aññatarassa upāsakassa dve puttā ahesuṃ – paṭhamavaye ṭhitā rūpasampannā sīlācārena samannāgatā. Tesaṃ mātā ‘‘puttavatī aha’’nti puttabalena bhattāraṃ atimaññati. So bhariyāya avamānito nibbinnamānaso aññaṃ kaññaṃ ānesi. Sā nacirasseva gabbhinī ahosi. Athassa jeṭṭhabhariyā issāpakatā aññataraṃ vejjaṃ āmisena upalāpetvā tena tassā temāsikaṃ gabbhaṃ pātesi. Atha sā ñātīhi ca bhattārā ca ‘‘tayā imissā gabbho pātito’’ti puṭṭhā ‘‘nāhaṃ pātemī’’ti musā vatvā tehi asaddahantehi ‘‘sapathaṃ karohī’’ti vuttā ‘‘sāyaṃ pātaṃ satta satta putte vijāyitvā puttamaṃsāni khādāmi, niccaṃ duggandhā ca makkhikāparikiṇṇā ca bhaveyya’’nti sapathaṃ akāsi.
सा अपरेन समयेन कालं कत्वा तस्स गब्भपातनस्स मुसावादस्स च फलेनेव पेतयोनियं निब्बत्तित्वा पुत्तनयेन पुत्तमंसानि खादन्ती तस्सेव गामस्स अविदूरे विचरति। तेन च समयेन सम्बहुला थेरा गामकावासे वुत्थवस्सा भगवन्तं दस्सनाय सावत्थिं आगच्छन्ता तस्स गामस्स अविदूरे एकस्मिं पदेसे रत्तियं वासं कप्पेसुं। अथ सा पेती तेसं थेरानं अत्तानं दस्सेसि। तं महाथेरो गाथाय पुच्छि –
Sā aparena samayena kālaṃ katvā tassa gabbhapātanassa musāvādassa ca phaleneva petayoniyaṃ nibbattitvā puttanayena puttamaṃsāni khādantī tasseva gāmassa avidūre vicarati. Tena ca samayena sambahulā therā gāmakāvāse vutthavassā bhagavantaṃ dassanāya sāvatthiṃ āgacchantā tassa gāmassa avidūre ekasmiṃ padese rattiyaṃ vāsaṃ kappesuṃ. Atha sā petī tesaṃ therānaṃ attānaṃ dassesi. Taṃ mahāthero gāthāya pucchi –
३५.
35.
‘‘नग्गा दुब्बण्णरूपासि, दुग्गन्धा पूति वायसि।
‘‘Naggā dubbaṇṇarūpāsi, duggandhā pūti vāyasi;
मक्खिकाहि परिकिण्णा, का नु त्वं इध तिट्ठसी’’ति॥
Makkhikāhi parikiṇṇā, kā nu tvaṃ idha tiṭṭhasī’’ti.
सा थेरेन पुट्ठा तीहि गाथाहि पटिवचनं अदासि –
Sā therena puṭṭhā tīhi gāthāhi paṭivacanaṃ adāsi –
३६.
36.
‘‘अहं भदन्ते पेतीम्हि, दुग्गता यमलोकिका।
‘‘Ahaṃ bhadante petīmhi, duggatā yamalokikā;
पापकम्मं करित्वान, पेतलोकं इतो गता॥
Pāpakammaṃ karitvāna, petalokaṃ ito gatā.
३७.
37.
‘‘कालेन सत्त पुत्तानि, सायं सत्त पुनापरे।
‘‘Kālena satta puttāni, sāyaṃ satta punāpare;
विजायित्वान खादामि, तेपि ना होन्ति मे अलं॥
Vijāyitvāna khādāmi, tepi nā honti me alaṃ.
३८.
38.
‘‘परिडय्हति धूमायति, खुदाय हदयं मम।
‘‘Pariḍayhati dhūmāyati, khudāya hadayaṃ mama;
निब्बुतिं नाधिगच्छामि, अग्गिदड्ढाव आतपे’’ति॥
Nibbutiṃ nādhigacchāmi, aggidaḍḍhāva ātape’’ti.
३८. तत्थ निब्बुतिन्ति खुप्पिपासादुक्खस्स वूपसमं। नाधिगच्छामीति न लभामि। अग्गिदड्ढाव आतपेति अतिउण्हआतपे अग्गिना डय्हमाना विय निब्बुतिं नाधिगच्छामीति योजना।
38. Tattha nibbutinti khuppipāsādukkhassa vūpasamaṃ. Nādhigacchāmīti na labhāmi. Aggidaḍḍhāva ātapeti atiuṇhaātape agginā ḍayhamānā viya nibbutiṃ nādhigacchāmīti yojanā.
तं सुत्वा महाथेरो ताय कतकम्मं पुच्छन्तो –
Taṃ sutvā mahāthero tāya katakammaṃ pucchanto –
३९.
39.
‘‘किं नु कायेन वाचाय, मनसा दुक्कटं कतं।
‘‘Kiṃ nu kāyena vācāya, manasā dukkaṭaṃ kataṃ;
किस्सकम्मविपाकेन, पुत्तमंसानि खादसी’’ति॥ – गाथमाह।
Kissakammavipākena, puttamaṃsāni khādasī’’ti. – gāthamāha;
अथ सा पेती अत्तनो पेतलोकूपपत्तिञ्च पुत्तमंसखादनकारणञ्च कथेन्ती –
Atha sā petī attano petalokūpapattiñca puttamaṃsakhādanakāraṇañca kathentī –
४०.
40.
‘‘अहू मय्हं दुवे पुत्ता, उभो सम्पत्तयोब्बना।
‘‘Ahū mayhaṃ duve puttā, ubho sampattayobbanā;
साहं पुत्तबलूपेता, सामिकं अतिमञ्ञिसं॥
Sāhaṃ puttabalūpetā, sāmikaṃ atimaññisaṃ.
४१.
41.
‘‘ततो मे सामिको कुद्धो, सपतिं मय्हमानयि।
‘‘Tato me sāmiko kuddho, sapatiṃ mayhamānayi;
सा च गब्भं अलभित्थ, तस्सा पापं अचेतयिं॥
Sā ca gabbhaṃ alabhittha, tassā pāpaṃ acetayiṃ.
४२.
42.
‘‘साहं पदुट्ठमनसा, अकरिं गब्भपातनं।
‘‘Sāhaṃ paduṭṭhamanasā, akariṃ gabbhapātanaṃ;
तस्स तेमासिको गब्भो, पूतिलोहितको पति॥
Tassa temāsiko gabbho, pūtilohitako pati.
४३.
43.
‘‘तदस्सा माता कुपिता, मय्हं ञाती समानयि।
‘‘Tadassā mātā kupitā, mayhaṃ ñātī samānayi;
सपथञ्च मं कारेसि, परिभासापयी च मं॥
Sapathañca maṃ kāresi, paribhāsāpayī ca maṃ.
४४.
44.
‘‘साहं घोरञ्च सपथं, मुसावादं अभासिसं।
‘‘Sāhaṃ ghorañca sapathaṃ, musāvādaṃ abhāsisaṃ;
‘पुत्तमंसानि खादामि, सचे तं पकतं मया’॥
‘Puttamaṃsāni khādāmi, sace taṃ pakataṃ mayā’.
४५.
45.
‘‘तस्स कम्मस्स विपाकेन, मुसावादस्स चूभयं।
‘‘Tassa kammassa vipākena, musāvādassa cūbhayaṃ;
पुत्तमंसानि खादामि, पुब्बलोहितमक्खिता’’ति॥ – इमा गाथा अभासि।
Puttamaṃsāni khādāmi, pubbalohitamakkhitā’’ti. – imā gāthā abhāsi;
४०-४५. तत्थ पुत्तबलूपेताति पुत्तबलेन उपेता, पुत्तानं वसेन लद्धबला। अतिमञ्ञिसन्ति अतिक्कमित्वा मञ्ञिं अवमञ्ञिं। पूतिलोहितको पतीति कुणपलोहितं हुत्वा गब्भो परिपति। सेसं सब्बं अनन्तरसदिसमेव। तत्थ अट्ठ थेरा, इध सम्बहुला। तत्थ पञ्च पुत्ता, इध सत्ताति अयमेव विसेसोति।
40-45. Tattha puttabalūpetāti puttabalena upetā, puttānaṃ vasena laddhabalā. Atimaññisanti atikkamitvā maññiṃ avamaññiṃ. Pūtilohitako patīti kuṇapalohitaṃ hutvā gabbho paripati. Sesaṃ sabbaṃ anantarasadisameva. Tattha aṭṭha therā, idha sambahulā. Tattha pañca puttā, idha sattāti ayameva visesoti.
सत्तपुत्तखादकपेतिवत्थुवण्णाना निट्ठिता।
Sattaputtakhādakapetivatthuvaṇṇānā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / पेतवत्थुपाळि • Petavatthupāḷi / ७. सत्तपुत्तखादपेतिवत्थु • 7. Sattaputtakhādapetivatthu
