| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi |
10. සත්‌තසමථනානත්‌ථාදි
10. Sattasamathanānatthādi
354. සම්‌මුඛාවිනයොති වා සතිවිනයොති වා – ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා නානාබ්‍යඤ්‌ජනා උදාහු එකත්‌ථා බ්‍යඤ්‌ජනමෙව නානං? සම්‌මුඛාවිනයොති වා අමූළ්‌හවිනයොති වා…පෙ.… සම්‌මුඛාවිනයොති වා පටිඤ්‌ඤාතකරණන්‌ති වා… සම්‌මුඛාවිනයොති වා යෙභුය්‍යසිකාති වා… සම්‌මුඛාවිනයොති වා තස්‌සපාපියසිකාති වා… සම්‌මුඛාවිනයොති වා තිණවත්‌ථාරකොති වා – ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා නානාබ්‍යඤ්‌ජනා උදාහු එකත්‌ථා බ්‍යඤ්‌ජනමෙව නානං? සම්‌මුඛාවිනයොති වා සතිවිනයොති වා – ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානාබ්‍යඤ්‌ජනා ච. සම්‌මුඛාවිනයොති වා අමූළ්‌හවිනයොති වා…පෙ.… සම්‌මුඛාවිනයොති වා පටිඤ්‌ඤාතකරණන්‌ති වා… සම්‌මුඛාවිනයොති වා යෙභුය්‍යසිකාති වා… සම්‌මුඛාවිනයොති වා තස්‌සපාපියසිකාති වා… සම්‌මුඛාවිනයොති වා තිණවත්‌ථාරකොති වා – ඉමෙ ධම්‌මා නානත්‌ථා චෙව නානා බ්‍යඤ්‌ජනා ච.
354. Sammukhāvinayoti vā sativinayoti vā – ime dhammā nānatthā nānābyañjanā udāhu ekatthā byañjanameva nānaṃ? Sammukhāvinayoti vā amūḷhavinayoti vā…pe… sammukhāvinayoti vā paṭiññātakaraṇanti vā… sammukhāvinayoti vā yebhuyyasikāti vā… sammukhāvinayoti vā tassapāpiyasikāti vā… sammukhāvinayoti vā tiṇavatthārakoti vā – ime dhammā nānatthā nānābyañjanā udāhu ekatthā byañjanameva nānaṃ? Sammukhāvinayoti vā sativinayoti vā – ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca. Sammukhāvinayoti vā amūḷhavinayoti vā…pe… sammukhāvinayoti vā paṭiññātakaraṇanti vā… sammukhāvinayoti vā yebhuyyasikāti vā… sammukhāvinayoti vā tassapāpiyasikāti vā… sammukhāvinayoti vā tiṇavatthārakoti vā – ime dhammā nānatthā ceva nānā byañjanā ca.
355. 1 විවාදො විවාදාධිකරණං, විවාදො නො අධිකරණං, අධිකරණං නො විවාදො, අධිකරණඤ්‌චෙව විවාදො ච? සියා විවාදො විවාදාධිකරණං, සියා විවාදො නො අධිකරණං, සියා අධිකරණං නො විවාදො, සියා අධිකරණඤ්‌චෙව විවාදො ච.
355.2 Vivādo vivādādhikaraṇaṃ, vivādo no adhikaraṇaṃ, adhikaraṇaṃ no vivādo, adhikaraṇañceva vivādo ca? Siyā vivādo vivādādhikaraṇaṃ, siyā vivādo no adhikaraṇaṃ, siyā adhikaraṇaṃ no vivādo, siyā adhikaraṇañceva vivādo ca.
තත්‌ථ කතමො විවාදො විවාදාධිකරණං? ඉධ භික්‌ඛූ විවදන්‌ති ධම්‌මොති වා අධම්‌මොති වා…පෙ.… දුට්‌ඨුල්‌ලා ආපත්‌තීති වා අදුට්‌ඨුල්‌ලා ආපත්‌තීති වා. යං තත්‌ථ භණ්‌ඩනං, කලහො, විග්‌ගහො, විවාදො, නානාවාදො, අඤ්‌ඤථාවාදො, විපච්‌චතාය වොහාරො, මෙධකං – අයං විවාදො විවාදාධිකරණං.
Tattha katamo vivādo vivādādhikaraṇaṃ? Idha bhikkhū vivadanti dhammoti vā adhammoti vā…pe… duṭṭhullā āpattīti vā aduṭṭhullā āpattīti vā. Yaṃ tattha bhaṇḍanaṃ, kalaho, viggaho, vivādo, nānāvādo, aññathāvādo, vipaccatāya vohāro, medhakaṃ – ayaṃ vivādo vivādādhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමො විවාදො නො අධිකරණං? මාතාපි පුත්‌තෙන විවදති, පුත්‌තොපි මාතරා විවදති, පිතාපි පුත්‌තෙන විවදති, පුත්‌තොපි පිතරා විවදති, භාතාපි භාතරා විවදති, භාතාපි භගිනියා විවදති, භගිනීපි භාතරා විවදති, සහායොපි සහායෙන විවදති – අයං විවාදො නො අධිකරණං.
Tattha katamo vivādo no adhikaraṇaṃ? Mātāpi puttena vivadati, puttopi mātarā vivadati, pitāpi puttena vivadati, puttopi pitarā vivadati, bhātāpi bhātarā vivadati, bhātāpi bhaginiyā vivadati, bhaginīpi bhātarā vivadati, sahāyopi sahāyena vivadati – ayaṃ vivādo no adhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණං නො විවාදො? අනුවාදාධිකරණං, ආපත්‌තාධිකරණං, කිච්‌චාධිකරණං – ඉදං අධිකරණං නො විවාදො.
Tattha katamaṃ adhikaraṇaṃ no vivādo? Anuvādādhikaraṇaṃ, āpattādhikaraṇaṃ, kiccādhikaraṇaṃ – idaṃ adhikaraṇaṃ no vivādo.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණඤ්‌චෙව විවාදො ච? විවාදාධිකරණං අධිකරණඤ්‌චෙව විවාදො ච.
Tattha katamaṃ adhikaraṇañceva vivādo ca? Vivādādhikaraṇaṃ adhikaraṇañceva vivādo ca.
356. 3 අනුවාදො අනුවාදාධිකරණං, අනුවාදො නො අධිකරණං, අධිකරණං නො අනුවාදො, අධිකරණඤ්‌චෙව අනුවාදො ච? සියා අනුවාදො අනුවාදාධිකරණං, සියා අනුවාදො නො අධිකරණං, සියා අධිකරණං නො අනුවාදො, සියා අධිකරණඤ්‌චෙව අනුවාදො ච.
356.4 Anuvādo anuvādādhikaraṇaṃ, anuvādo no adhikaraṇaṃ, adhikaraṇaṃ no anuvādo, adhikaraṇañceva anuvādo ca? Siyā anuvādo anuvādādhikaraṇaṃ, siyā anuvādo no adhikaraṇaṃ, siyā adhikaraṇaṃ no anuvādo, siyā adhikaraṇañceva anuvādo ca.
තත්‌ථ කතමො අනුවාදො අනුවාදාධිකරණං? ඉධ භික්‌ඛූ භික්‌ඛුං අනුවදන්‌ති සීලවිපත්‌තියා වා ආචාරවිපත්‌තියා වා දිට්‌ඨිවිපත්‌තියා වා ආජීවවිපත්‌තියා වා. යො තත්‌ථ අනුවාදො, අනුවදනා අනුල්‌ලපනා අනුභණනා අනුසම්‌පවඞ්‌කතා අබ්‌භුස්‌සහනතා අනුබලප්‌පදානං – අයං අනුවාදො අනුවාදාධිකරණං.
Tattha katamo anuvādo anuvādādhikaraṇaṃ? Idha bhikkhū bhikkhuṃ anuvadanti sīlavipattiyā vā ācāravipattiyā vā diṭṭhivipattiyā vā ājīvavipattiyā vā. Yo tattha anuvādo, anuvadanā anullapanā anubhaṇanā anusampavaṅkatā abbhussahanatā anubalappadānaṃ – ayaṃ anuvādo anuvādādhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමො අනුවාදො නො අධිකරණං? මාතාපි පුත්‌තං අනුවදති, පුත්‌තොපි මාතරං අනුවදති, පිතාපි පුත්‌තං අනුවදති, පුත්‌තොපි පිතරං අනුවදති, භාතාපි භාතරං අනුවදති, භාතාපි භගිනිං අනුවදති, භගිනීපි භාතරං අනුවදති, සහායොපි සහායං අනුවදති – අයං අනුවාදො නො අධිකරණං.
Tattha katamo anuvādo no adhikaraṇaṃ? Mātāpi puttaṃ anuvadati, puttopi mātaraṃ anuvadati, pitāpi puttaṃ anuvadati, puttopi pitaraṃ anuvadati, bhātāpi bhātaraṃ anuvadati, bhātāpi bhaginiṃ anuvadati, bhaginīpi bhātaraṃ anuvadati, sahāyopi sahāyaṃ anuvadati – ayaṃ anuvādo no adhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණං නො අනුවාදො? ආපත්‌තාධිකරණං කිච්‌චාධිකරණං විවාදාධිකරණං – ඉදං අධිකරණං නො අනුවාදො.
Tattha katamaṃ adhikaraṇaṃ no anuvādo? Āpattādhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇaṃ – idaṃ adhikaraṇaṃ no anuvādo.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණඤ්‌චෙව අනුවාදො ච? අනුවාදාධිකරණං අධිකරණඤ්‌චෙව අනුවාදො ච.
Tattha katamaṃ adhikaraṇañceva anuvādo ca? Anuvādādhikaraṇaṃ adhikaraṇañceva anuvādo ca.
357. ආපත්‌ති ආපත්‌තාධිකරණං, ආපත්‌ති නො අධිකරණං, අධිකරණං නො ආපත්‌ති, අධිකරණඤ්‌චෙව ආපත්‌ති ච? සියා ආපත්‌ති ආපත්‌තාධිකරණං, සියා ආපත්‌ති නො අධිකරණං, සියා අධිකරණං නො ආපත්‌ති, සියා අධිකරණඤ්‌චෙව ආපත්‌ති ච.
357. Āpatti āpattādhikaraṇaṃ, āpatti no adhikaraṇaṃ, adhikaraṇaṃ no āpatti, adhikaraṇañceva āpatti ca? Siyā āpatti āpattādhikaraṇaṃ, siyā āpatti no adhikaraṇaṃ, siyā adhikaraṇaṃ no āpatti, siyā adhikaraṇañceva āpatti ca.
තත්‌ථ කතමා ආපත්‌ති ආපත්‌තාධිකරණං? පඤ්‌චපි ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධා ආපත්‌තාධිකරණං . සත්‌තපි ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධා ආපත්‌තාධිකරණං. අයං ආපත්‌ති ආපත්‌තාධිකරණං.
Tattha katamā āpatti āpattādhikaraṇaṃ? Pañcapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ . Sattapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ. Ayaṃ āpatti āpattādhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමා ආපත්‌ති නො අධිකරණං? සොතාපත්‌ති සමාපත්‌ති – අයං ආපත්‌ති නො අධිකරණං.
Tattha katamā āpatti no adhikaraṇaṃ? Sotāpatti samāpatti – ayaṃ āpatti no adhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණං නො ආපත්‌ති? කිච්‌චාධිකරණං විවාදාධිකරණං අනුවාදාධිකරණං – ඉදං අධිකරණං නො ආපත්‌ති.
Tattha katamaṃ adhikaraṇaṃ no āpatti? Kiccādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇaṃ anuvādādhikaraṇaṃ – idaṃ adhikaraṇaṃ no āpatti.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණඤ්‌චෙව ආපත්‌ති ච? ආපත්‌තාධිකරණං අධිකරණඤ්‌චෙව ආපත්‌ති ච.
Tattha katamaṃ adhikaraṇañceva āpatti ca? Āpattādhikaraṇaṃ adhikaraṇañceva āpatti ca.
358. 5 කිච්‌චං කිච්‌චාධිකරණං, කිච්‌චං නො අධිකරණං, අධිකරණං නො කිච්‌චං, අධිකරණඤ්‌චෙව කිච්‌චඤ්‌ච? සියා කිච්‌චං කිච්‌චාධිකරණං, සියා කිච්‌චං නො අධිකරණං, සියා අධිකරණං නො කිච්‌චං, සියා අධිකරණඤ්‌චෙව කිච්‌චඤ්‌ච.
358.6 Kiccaṃ kiccādhikaraṇaṃ, kiccaṃ no adhikaraṇaṃ, adhikaraṇaṃ no kiccaṃ, adhikaraṇañceva kiccañca? Siyā kiccaṃ kiccādhikaraṇaṃ, siyā kiccaṃ no adhikaraṇaṃ, siyā adhikaraṇaṃ no kiccaṃ, siyā adhikaraṇañceva kiccañca.
තත්‌ථ කතමං කිච්‌චං කිච්‌චාධිකරණං? යා සඞ්‌ඝස්‌ස කිච්‌චයතා කරණීයතා අපලොකනකම්‌මං ඤත්‌තිකම්‌මං ඤත්‌තිදුතියකම්‌මං ඤත්‌තිචතුත්‌ථකම්‌මං – ඉදං කිච්‌චං කිච්‌චාධිකරණං.
Tattha katamaṃ kiccaṃ kiccādhikaraṇaṃ? Yā saṅghassa kiccayatā karaṇīyatā apalokanakammaṃ ñattikammaṃ ñattidutiyakammaṃ ñatticatutthakammaṃ – idaṃ kiccaṃ kiccādhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමං කිච්‌චං නො අධිකරණං? ආචරියකිච්‌චං උපජ්‌ඣායකිච්‌චං 7 සමානුපජ්‌ඣායකිච්‌චං සමානාචරියකිච්‌චං – ඉදං කිච්‌චං නො අධිකරණං.
Tattha katamaṃ kiccaṃ no adhikaraṇaṃ? Ācariyakiccaṃ upajjhāyakiccaṃ 8 samānupajjhāyakiccaṃ samānācariyakiccaṃ – idaṃ kiccaṃ no adhikaraṇaṃ.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණං නො කිච්‌චං? විවාදාධිකරණං අනුවාදාධිකරණං ආපත්‌තාධිකරණං – ඉදං අධිකරණං නො කිච්‌චං.
Tattha katamaṃ adhikaraṇaṃ no kiccaṃ? Vivādādhikaraṇaṃ anuvādādhikaraṇaṃ āpattādhikaraṇaṃ – idaṃ adhikaraṇaṃ no kiccaṃ.
තත්‌ථ කතමං අධිකරණඤ්‌චෙව කිච්‌චඤ්‌ච? කිච්‌චාධිකරණං අධිකරණඤ්‌චෙව කිච්‌චං චාති.
Tattha katamaṃ adhikaraṇañceva kiccañca? Kiccādhikaraṇaṃ adhikaraṇañceva kiccaṃ cāti.
අධිකරණභෙදො නිට්‌ඨිතො.
Adhikaraṇabhedo niṭṭhito.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
අධිකරණං උක්‌කොටා, ආකාරා පුග්‌ගලෙන ච;
Adhikaraṇaṃ ukkoṭā, ākārā puggalena ca;
නිදානහෙතුපච්‌චයා, මූලං සමුට්‌ඨානෙන ච.
Nidānahetupaccayā, mūlaṃ samuṭṭhānena ca.
හෙතුපච්‌චයමූලානි, සමුට්‌ඨානෙන බ්‍යඤ්‌ජනා;
Hetupaccayamūlāni, samuṭṭhānena byañjanā;
විවාදො අධිකරණන්‌ති, භෙදාධිකරණෙ ඉදන්‌ති.
Vivādo adhikaraṇanti, bhedādhikaraṇe idanti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්‌ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / සත්‌තසමථනානාත්‌ථාදිවණ්‌ණනා • Sattasamathanānātthādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / සත්‌තසමථනානාත්‌ථාදිවණ්‌ණනා • Sattasamathanānātthādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / සත්‌තසමථනානාත්‌ථාදිවණ්‌ණනා • Sattasamathanānātthādivaṇṇanā
