Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā |
សត្តសមថនិទានវណ្ណនា
Sattasamathanidānavaṇṇanā
៣៥២. កិំនិទានោតិ បុច្ឆាវិស្សជ្ជនេ និទានំ និទានមស្សាតិ និទាននិទានោ។ តត្ថ សង្ឃសម្មុខតា, ធម្មសម្មុខតា, វិនយសម្មុខតា, បុគ្គលសម្មុខតាតិ ឥទំ សម្មុខាវិនយស្ស និទានំ។ សតិវេបុល្លបត្តោ ខីណាសវោ លទ្ធុបវាទោ សតិវិនយស្ស និទានំ។ ឧម្មត្តកោ ភិក្ខុ អមូឡ្ហវិនយស្ស និទានំ។ យោ ច ទេសេតិ, យស្ស ច ទេសេតិ, ឧភិន្នំ សម្មុខីភាវោ បដិញ្ញាតករណស្ស និទានំ។ ភណ្ឌនជាតានំ អធិករណំ វូបសមេតុំ អសក្កុណេយ្យតា យេភុយ្យសិកាយ និទានំ។ បាបុស្សន្នោ បុគ្គលោ តស្សបាបិយសិកាយ និទានំ។ ភណ្ឌនជាតានំ ពហុ អស្សាមណកអជ្ឈាចារោ តិណវត្ថារកស្ស និទានំ។ ហេតុបច្ចយវារា វុត្តនយា ឯវ។
352.Kiṃnidānoti pucchāvissajjane nidānaṃ nidānamassāti nidānanidāno. Tattha saṅghasammukhatā, dhammasammukhatā, vinayasammukhatā, puggalasammukhatāti idaṃ sammukhāvinayassa nidānaṃ. Sativepullapatto khīṇāsavo laddhupavādo sativinayassa nidānaṃ. Ummattako bhikkhu amūḷhavinayassa nidānaṃ. Yo ca deseti, yassa ca deseti, ubhinnaṃ sammukhībhāvo paṭiññātakaraṇassa nidānaṃ. Bhaṇḍanajātānaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ asakkuṇeyyatā yebhuyyasikāya nidānaṃ. Pāpussanno puggalo tassapāpiyasikāya nidānaṃ. Bhaṇḍanajātānaṃ bahu assāmaṇakaajjhācāro tiṇavatthārakassa nidānaṃ. Hetupaccayavārā vuttanayā eva.
៣៥៣. មូលបុច្ឆាយ វិស្សជ្ជនំ ឧត្តានមេវ។ សមុដ្ឋានបុច្ឆាយ កិញ្ចាបិ ‘‘សត្តន្នំ សមថានំ កតមេ ឆត្តិំស សមុដ្ឋានា’’តិ វុត្តំ, សម្មុខាវិនយស្ស បន កម្មសង្គហាភាវេន សមុដ្ឋានាភាវតោ ឆន្នំយេវ សមថានំ ឆ សមុដ្ឋានានិ វិភត្តានិ។ តត្ថ កម្មស្ស កិរិយាតិ ញត្តិ វេទិតព្ពា។ ករណន្តិ តស្សាយេវ ញត្តិយា ឋបេតព្ពកាលេ ឋបនំ។ ឧបគមនន្តិ សយំ ឧបគមនំ; អត្តនាយេវ តស្ស កម្មស្ស ករណន្តិ អត្ថោ។ អជ្ឈុបគមនន្តិ អជ្ឈេសនុបគមនំ; អញ្ញំ សទ្ធិវិហារិកាទិកំ ‘‘ឥទំ កម្មំ ករោហី’’តិ អជ្ឈេសនន្តិ អត្ថោ។ អធិវាសនាតិ ‘‘រុច្ចតិ មេ ឯតំ, ករោតុ សង្ឃោ’’តិ ឯវំ អធិវាសនា; ឆន្ទទានន្តិ អត្ថោ។ អប្បដិក្កោសនាតិ ‘‘ន មេតំ ខមតិ, មា ឯវំ ករោថា’’តិ អប្បដិសេធនា។ ឥតិ ឆន្នំ ឆក្កានំ វសេន ឆត្តិំស សមុដ្ឋានា វេទិតព្ពា។
353. Mūlapucchāya vissajjanaṃ uttānameva. Samuṭṭhānapucchāya kiñcāpi ‘‘sattannaṃ samathānaṃ katame chattiṃsa samuṭṭhānā’’ti vuttaṃ, sammukhāvinayassa pana kammasaṅgahābhāvena samuṭṭhānābhāvato channaṃyeva samathānaṃ cha samuṭṭhānāni vibhattāni. Tattha kammassa kiriyāti ñatti veditabbā. Karaṇanti tassāyeva ñattiyā ṭhapetabbakāle ṭhapanaṃ. Upagamananti sayaṃ upagamanaṃ; attanāyeva tassa kammassa karaṇanti attho. Ajjhupagamananti ajjhesanupagamanaṃ; aññaṃ saddhivihārikādikaṃ ‘‘idaṃ kammaṃ karohī’’ti ajjhesananti attho. Adhivāsanāti ‘‘ruccati me etaṃ, karotu saṅgho’’ti evaṃ adhivāsanā; chandadānanti attho. Appaṭikkosanāti ‘‘na metaṃ khamati, mā evaṃ karothā’’ti appaṭisedhanā. Iti channaṃ chakkānaṃ vasena chattiṃsa samuṭṭhānā veditabbā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ៩. សត្តសមថនិទានំ • 9. Sattasamathanidānaṃ
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / អធិករណភេទវណ្ណនា • Adhikaraṇabhedavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អធិករណនិទានាទិវណ្ណនា • Adhikaraṇanidānādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / សត្តសមថនិទានវណ្ណនា • Sattasamathanidānavaṇṇanā