| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೨. ಸತ್ತಸೂರಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Sattasūriyasuttavaṇṇanā
೬೬. ದುತಿಯೇ ಯಸ್ಮಾ ಅಯಂ ಸತ್ತಸೂರಿಯದೇಸನಾ ತೇಜೋಸಂವಟ್ಟದಸ್ಸನವಸೇನ ಪವತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ತಯೋ ಸಂವಟ್ಟಾ, ತಿಸ್ಸೋ ಸಂವಟ್ಟಸೀಮಾ, ತೀಣಿ ಸಂವಟ್ಟಮೂಲಾನೀ, ತೀಣಿ ಕೋಲಾಹಲಾನೀತಿ ಅಯಂ ತಾವ ಆದಿತೋವ ಇಮಸ್ಸ ಸುತ್ತಸ್ಸ ಪುರೇಚಾರಿಕಕಥಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಸಾ ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇ (ವಿಸುದ್ಧಿ॰ ೨.೪೦೩) ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಾನುಸ್ಸತಿನಿದ್ದೇಸೇ ವಿತ್ಥಾರಿತಾವ। ಏತದವೋಚಾತಿ ಅನಿಚ್ಚಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಿಕಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖುಸತಾನಂ ಅಜ್ಝಾಸಯೇನ ಉಪಾದಿನ್ನಕಾನಂ ಅನುಪಾದಿನ್ನಕಾನಂ ಸಙ್ಖಾರಾನಂ ವಿಪತ್ತಿದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಏತಂ ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ’’ತಿಆದಿಸತ್ತಸೂರಿಯೋಪಮಸುತ್ತನ್ತಂ ಅವೋಚ। ತತ್ಥ ಅನಿಚ್ಚಾತಿ ಹುತ್ವಾ ಅಭಾವಟ್ಠೇನ ಅನಿಚ್ಚಾ। ಸಙ್ಖಾರಾತಿ ಉಪಾದಿನ್ನಕಅನುಪಾದಿನ್ನಕಾ ಸಙ್ಖಾರಧಮ್ಮಾ। ಅದ್ಧುವಾತಿ ಏವಂ ಅಚಿರಟ್ಠೇನ ನ ಧುವಾ। ಅನಸ್ಸಾಸಿಕಾತಿ ಅಸಸ್ಸತಭಾವೇನ ಅಸ್ಸಾಸರಹಿತಾ। ಅಲಮೇವಾತಿ ಯುತ್ತಮೇವ।
66. Dutiye yasmā ayaṃ sattasūriyadesanā tejosaṃvaṭṭadassanavasena pavattā, tasmā tayo saṃvaṭṭā, tisso saṃvaṭṭasīmā, tīṇi saṃvaṭṭamūlānī, tīṇi kolāhalānīti ayaṃ tāva āditova imassa suttassa purecārikakathā veditabbā. Sā visuddhimagge (visuddhi. 2.403) pubbenivāsānussatiniddese vitthāritāva. Etadavocāti aniccakammaṭṭhānikānaṃ pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ ajjhāsayena upādinnakānaṃ anupādinnakānaṃ saṅkhārānaṃ vipattidassanatthaṃ etaṃ ‘‘aniccā, bhikkhave, saṅkhārā’’tiādisattasūriyopamasuttantaṃ avoca. Tattha aniccāti hutvā abhāvaṭṭhena aniccā. Saṅkhārāti upādinnakaanupādinnakā saṅkhāradhammā. Addhuvāti evaṃ aciraṭṭhena na dhuvā. Anassāsikāti asassatabhāvena assāsarahitā. Alamevāti yuttameva.
ಅಜ್ಝೋಗಾಳ್ಹೋತಿ ಉದಕೇ ಅನುಪವಿಟ್ಠೋ। ಅಚ್ಚುಗ್ಗತೋತಿ ಉದಕಪಿಟ್ಠಿತೋ ಉಗ್ಗತೋ। ದೇವೋ ನ ವಸ್ಸತೀತಿ ಪಠಮಂ ತಾವ ಉಪಕಪ್ಪನಮೇಘೋ ನಾಮ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳೇ ಏಕಮೇಘೋ ಹುತ್ವಾ ವಸ್ಸತಿ, ತದಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಬೀಜಂ ನ ಪುನ ಗೇಹಂ ಪವಿಸತಿ। ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಧಮಕರಣೇ ನಿರುದ್ಧಂ ವಿಯ ಉದಕಂ ಹೋತಿ, ಪುನ ಏಕಬಿನ್ದುಮ್ಪಿ ದೇವೋ ನ ವಸ್ಸತೀತಿ ಉಪಮಾನಧಮ್ಮಕಥಾವ ಪಮಾಣಂ। ವಿನಸ್ಸನ್ತೇ ಪನ ಲೋಕೇ ಪಠಮಂ ಅವೀಚಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ತುಚ್ಛೋ ಹೋತಿ, ತತೋ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಸತ್ತಾ ಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ ಚ ತಿರಚ್ಛಾನೇಸು ಚ ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತಿ। ತಿರಚ್ಛಾನೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತಾಪಿ ಪುತ್ತಭಾತಿಕೇಸು ಮೇತ್ತಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ಕಾಲಕತಾ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತಿ। ದೇವತಾ ಆಕಾಸೇನ ಚರನ್ತಿಯೋ ಆರೋಚೇನ್ತಿ – ‘‘ನ ಇದಂ ಠಾನಂ ಸಸ್ಸತಂ ನ ನಿಬದ್ಧಂ, ಮೇತ್ತಂ ಭಾವೇಥ, ಕರುಣಂ, ಮುದಿತಂ, ಉಪೇಕ್ಖಂ ಭಾವೇಥಾ’’ತಿ। ತೇ ಮೇತ್ತಾದಯೋ ಭಾವೇತ್ವಾ ತತೋ ಚುತಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತಿ।
Ajjhogāḷhoti udake anupaviṭṭho. Accuggatoti udakapiṭṭhito uggato. Devo na vassatīti paṭhamaṃ tāva upakappanamegho nāma koṭisatasahassacakkavāḷe ekamegho hutvā vassati, tadā nikkhantabījaṃ na puna gehaṃ pavisati. Tato paṭṭhāya dhamakaraṇe niruddhaṃ viya udakaṃ hoti, puna ekabindumpi devo na vassatīti upamānadhammakathāva pamāṇaṃ. Vinassante pana loke paṭhamaṃ avīcito paṭṭhāya tuccho hoti, tato uṭṭhahitvā sattā manussaloke ca tiracchānesu ca nibbattanti. Tiracchānesu nibbattāpi puttabhātikesu mettaṃ paṭilabhitvā kālakatā devamanussesu nibbattanti. Devatā ākāsena carantiyo ārocenti – ‘‘na idaṃ ṭhānaṃ sassataṃ na nibaddhaṃ, mettaṃ bhāvetha, karuṇaṃ, muditaṃ, upekkhaṃ bhāvethā’’ti. Te mettādayo bhāvetvā tato cutā brahmaloke nibbattanti.
ಬೀಜಗಾಮಾತಿ ಏತ್ಥ ಬೀಜಗಾಮೋ ನಾಮ ಪಞ್ಚ ಬೀಜಜಾತಾನಿ। ಭೂತಗಾಮೋ ನಾಮ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ನಿಕ್ಖನ್ತಮೂಲಪಣ್ಣಂ ಹರಿತಕಂ। ಓಸಧಿತಿಣವನಪ್ಪತಯೋತಿ ಏತ್ಥ ಓಸಧೀತಿ ಓಸಧರುಕ್ಖಾ। ತಿಣಾತಿ ಬಹಿಸಾರಾ ತಾಲನಾಳಿಕೇರಾದಯೋ। ವನಪ್ಪತಯೋತಿ ವನಜೇಟ್ಠಕರುಕ್ಖಾ। ಕುನ್ನದಿಯೋತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಪಞ್ಚ ಮಹಾನದಿಯೋ ಅವಸೇಸಾ ನಿನ್ನಗಾ। ಕುಸೋಬ್ಭಾತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಸತ್ತ ಮಹಾಸರೇ ಅವಸೇಸಾ ರಹದಾದಯೋ। ದುತಿಯೋ ಸೂರಿಯೋತಿಆದೀಸು ದುತಿಯಸೂರಿಯಕಾಲೇ ಏಕೋ ಉದೇತಿ, ಏಕೋ ಅತ್ಥಙ್ಗಮೇತಿ। ತತಿಯಕಾಲೇ ಏಕೋ ಉದೇತಿ, ಏಕೋ ಅತ್ಥಙ್ಗಮೇತಿ, ಏಕೋ ಮಜ್ಝೇ ಹೋತಿ। ಚತುತ್ಥಕಾಲೇ ಚತುಕುಲಿಕೇ ಗಾಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಪಿಣ್ಡಚಾರಿಕಾ ದ್ವಾರಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಠಿತಾ ವಿಯ ಹೋನ್ತಿ। ಪಞ್ಚಮಾದಿಕಾಲೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಪಲುಜ್ಜನ್ತೀತಿ ಛಿಜ್ಜಿತ್ವಾ ಛಿಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪತನ್ತಿ। ನೇವ ಛಾರಿಕಾ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ನ ಮಸೀತಿ ಚಕ್ಕವಾಳಮಹಾಪಥವೀ ಸಿನೇರುಪಬ್ಬತರಾಜಾ ಹಿಮವಾ ಚಕ್ಕವಾಳಪಬ್ಬತೋ ಛ ಕಾಮಸಗ್ಗಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಿಕಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾತಿ ಏತ್ತಕೇ ಠಾನೇ ದಡ್ಢೇ ಅಚ್ಛರಾಯ ಗಹೇತಬ್ಬಮತ್ತಾಪಿ ಛಾರಿಕಾ ವಾ ಅಙ್ಗಾರೋ ವಾ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ಕೋ ಮನ್ತಾ ಕೋ ಸದ್ಧಾತಾತಿ ಕೋ ತಸ್ಸ ಸದ್ಧಾಪನತ್ಥಾಯ ಸಮತ್ಥೋ, ಕೋ ವಾ ತಸ್ಸ ಸದ್ಧಾತಾ। ಅಞ್ಞತ್ರ ದಿಟ್ಠಪದೇಹೀತಿ ದಿಟ್ಠಪದೇ ಸೋತಾಪನ್ನೇ ಅರಿಯಸಾವಕೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಕೋ ಅಞ್ಞೋ ಸದ್ದಹಿಸ್ಸತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
Bījagāmāti ettha bījagāmo nāma pañca bījajātāni. Bhūtagāmo nāma yaṃkiñci nikkhantamūlapaṇṇaṃ haritakaṃ. Osadhitiṇavanappatayoti ettha osadhīti osadharukkhā. Tiṇāti bahisārā tālanāḷikerādayo. Vanappatayoti vanajeṭṭhakarukkhā. Kunnadiyoti ṭhapetvā pañca mahānadiyo avasesā ninnagā. Kusobbhāti ṭhapetvā satta mahāsare avasesā rahadādayo. Dutiyo sūriyotiādīsu dutiyasūriyakāle eko udeti, eko atthaṅgameti. Tatiyakāle eko udeti, eko atthaṅgameti, eko majjhe hoti. Catutthakāle catukulike gāme cattāro piṇḍacārikā dvārapaṭipāṭiyā ṭhitā viya honti. Pañcamādikālepi eseva nayo. Palujjantīti chijjitvā chijjitvā patanti. Neva chārikā paññāyati na masīti cakkavāḷamahāpathavī sinerupabbatarājā himavā cakkavāḷapabbato cha kāmasaggā paṭhamajjhānikabrahmalokāti ettake ṭhāne daḍḍhe accharāya gahetabbamattāpi chārikā vā aṅgāro vā na paññāyati. Ko mantā ko saddhātāti ko tassa saddhāpanatthāya samattho, ko vā tassa saddhātā. Aññatra diṭṭhapadehīti diṭṭhapade sotāpanne ariyasāvake ṭhapetvā ko añño saddahissatīti attho.
ವೀತರಾಗೋತಿ ವಿಕ್ಖಮ್ಭನವಸೇನ ವೀತರಾಗೋ। ಸಾಸನಂ ಆಜಾನಿಂಸೂತಿ ಅನುಸಿಟ್ಠಿಂ ಜಾನಿಂಸು, ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಸಹಬ್ಯತಾಯ ಮಗ್ಗಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿಂಸು। ಸಮಸಮಗತಿಯೋತಿ ದುತಿಯತ್ತಭಾವೇ ಸಬ್ಬಾಕಾರೇನ ಸಮಗತಿಕೋ ಏಕಗತಿಕೋ। ಉತ್ತರಿ ಮೇತ್ತಂ ಭಾವೇಯ್ಯನ್ತಿ ಪಠಮಜ್ಝಾನತೋ ಉತ್ತರಿ ಯಾವ ತಿಕಚತುಕ್ಕಜ್ಝಾನಾ ಪಣೀತಂ ಕತ್ವಾ ಮೇತ್ತಂ ಭಾವೇಯ್ಯಂ। ಚಕ್ಖುಮಾತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಚಕ್ಖೂಹಿ ಚಕ್ಖುಮಾ। ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋತಿ ಬೋಧಿಪಲ್ಲಙ್ಕೇಯೇವ ಕಿಲೇಸಪರಿನಿಬ್ಬಾನೇನ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ। ಏವಂ ಅನಿಚ್ಚಲಕ್ಖಣಂ ದೀಪೇತ್ವಾ ಸತ್ಥರಿ ದೇಸನಂ ವಿನಿವಟ್ಟೇನ್ತೇ ಪಞ್ಚಸತಾಪಿ ತೇ ಅನಿಚ್ಚಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಿಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ದೇಸನಾನುಸಾರೇನ ಞಾಣಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನಾಸನೇಸುಯೇವ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿಂಸೂತಿ।
Vītarāgoti vikkhambhanavasena vītarāgo. Sāsanaṃ ājāniṃsūti anusiṭṭhiṃ jāniṃsu, brahmalokasahabyatāya maggaṃ paṭipajjiṃsu. Samasamagatiyoti dutiyattabhāve sabbākārena samagatiko ekagatiko. Uttari mettaṃ bhāveyyanti paṭhamajjhānato uttari yāva tikacatukkajjhānā paṇītaṃ katvā mettaṃ bhāveyyaṃ. Cakkhumāti pañcahi cakkhūhi cakkhumā. Parinibbutoti bodhipallaṅkeyeva kilesaparinibbānena parinibbuto. Evaṃ aniccalakkhaṇaṃ dīpetvā satthari desanaṃ vinivaṭṭente pañcasatāpi te aniccakammaṭṭhānikā bhikkhū desanānusārena ñāṇaṃ pesetvā nisinnāsanesuyeva arahattaṃ pāpuṇiṃsūti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೨. ಸತ್ತಸೂರಿಯಸುತ್ತಂ • 2. Sattasūriyasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೨. ಹಿರಿಓತ್ತಪ್ಪಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-2. Hiriottappasuttādivaṇṇanā
