| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៥. សត្តដ្ឋានសុត្តវណ្ណនា
5. Sattaṭṭhānasuttavaṇṇanā
៥៧. បញ្ចមេ សត្តដ្ឋានកុសលោតិ សត្តសុ ឱកាសេសុ ឆេកោ។ វុសិតវាតិ វុសិតវាសោ។ ឧត្តមបុរិសោតិ សេដ្ឋបុរិសោ។ សេសមេត្ថ វុត្តនយេនេវ វេទិតព្ពំ។ ឥទំ បន សុត្តំ ឧស្សទនន្ទិយញ្ចេវ បលោភនីយញ្ចាតិ វេទិតព្ពំ។ យថា ហិ រាជា វិជិតសង្គាមោ សង្គាមេ វិជយិនោ យោធេ ឧច្ចដ្ឋានេ ឋបេត្វា តេសំ សក្ការំ ករោតិ។ កិំ ការណា? ឯតេសំ សក្ការំ ទិស្វា សេសាបិ សូរា ភវិតុំ មញ្ញិស្សន្តីតិ, ឯវមេវ ភគវា អប្បមេយ្យំ កាលំ បារមិយោ បូរេត្វា មហាពោធិមណ្ឌេ កិលេសមារវិជយំ កត្វា សព្ពញ្ញុតំ បត្តោ សាវត្ថិយំ ជេតវនមហាវិហារេ និសីទិត្វា ឥមំ សុត្តំ ទេសេន្តោ ខីណាសវេ ឧក្ខិបិត្វា ថោមេសិ វណ្ណេសិ។ កិំ ការណា? ឯវំ អវសេសា សេក្ខបុគ្គលា អរហត្តផលំ បត្តព្ពំ មញ្ញិស្សន្តីតិ។ ឯវមេតំ សុត្តំ ខីណាសវានំ ឧក្ខិបិត្វា បសំសិតត្តា ឧស្សទនន្ទិយំ, សេក្ខានំ បលោភិតត្តា បលោភនីយន្តិ វេទិតព្ពំ។
57. Pañcame sattaṭṭhānakusaloti sattasu okāsesu cheko. Vusitavāti vusitavāso. Uttamapurisoti seṭṭhapuriso. Sesamettha vuttanayeneva veditabbaṃ. Idaṃ pana suttaṃ ussadanandiyañceva palobhanīyañcāti veditabbaṃ. Yathā hi rājā vijitasaṅgāmo saṅgāme vijayino yodhe uccaṭṭhāne ṭhapetvā tesaṃ sakkāraṃ karoti. Kiṃ kāraṇā? Etesaṃ sakkāraṃ disvā sesāpi sūrā bhavituṃ maññissantīti, evameva bhagavā appameyyaṃ kālaṃ pāramiyo pūretvā mahābodhimaṇḍe kilesamāravijayaṃ katvā sabbaññutaṃ patto sāvatthiyaṃ jetavanamahāvihāre nisīditvā imaṃ suttaṃ desento khīṇāsave ukkhipitvā thomesi vaṇṇesi. Kiṃ kāraṇā? Evaṃ avasesā sekkhapuggalā arahattaphalaṃ pattabbaṃ maññissantīti. Evametaṃ suttaṃ khīṇāsavānaṃ ukkhipitvā pasaṃsitattā ussadanandiyaṃ, sekkhānaṃ palobhitattā palobhanīyanti veditabbaṃ.
ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ សត្តដ្ឋានកុសលោ ហោតីតិ ឯត្តាវតា ចេត្ថ មគ្គផលបច្ចវេក្ខណវសេន ទេសនំ និដ្ឋបេត្វាបិ បុន កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ តិវិធូបបរិក្ខី ហោតីតិ ឥទំ ‘‘ខីណាសវោ យស្មិំ អារម្មណេ សតតវិហារេន វិហរតិ, តំ សត្តោ វា បុគ្គលោ វា ន ហោតិ, ធាតុអាទិមត្តមេវ បន ហោតី’’តិ ឯវំ ខីណាសវស្ស សតតវិហារញ្ច, ‘‘ឥមេសុ ធម្មេសុ កម្មំ កត្វា អយំ អាគតោ’’តិ អាគមនីយបដិបទញ្ច ទស្សេតុំ វុត្តំ។ តត្ថ ធាតុសោ ឧបបរិក្ខតីតិ ធាតុសភាវេន បស្សតិ ឱលោកេតិ។ សេសបទទ្វយេបិ ឯសេវ នយោ។ បញ្ចមំ។
Evaṃkho, bhikkhave, bhikkhu sattaṭṭhānakusalo hotīti ettāvatā cettha maggaphalapaccavekkhaṇavasena desanaṃ niṭṭhapetvāpi puna kathañca, bhikkhave, bhikkhu tividhūpaparikkhī hotīti idaṃ ‘‘khīṇāsavo yasmiṃ ārammaṇe satatavihārena viharati, taṃ satto vā puggalo vā na hoti, dhātuādimattameva pana hotī’’ti evaṃ khīṇāsavassa satatavihārañca, ‘‘imesu dhammesu kammaṃ katvā ayaṃ āgato’’ti āgamanīyapaṭipadañca dassetuṃ vuttaṃ. Tattha dhātuso upaparikkhatīti dhātusabhāvena passati oloketi. Sesapadadvayepi eseva nayo. Pañcamaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៥. សត្តដ្ឋានសុត្តំ • 5. Sattaṭṭhānasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៥. សត្តដ្ឋានសុត្តវណ្ណនា • 5. Sattaṭṭhānasuttavaṇṇanā
