Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੪. ਸਤ੍ਤવਸ੍ਸਾਨੁਬਨ੍ਧਸੁਤ੍ਤਂ
4. Sattavassānubandhasuttaṃ
੧੬੦. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਉਰੁવੇਲਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਨਜ੍ਜਾ ਨੇਰਞ੍ਜਰਾਯ ਤੀਰੇ ਅਜਪਾਲਨਿਗ੍ਰੋਧੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਸਤ੍ਤવਸ੍ਸਾਨਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧੋ ਹੋਤਿ ਓਤਾਰਾਪੇਕ੍ਖੋ ਓਤਾਰਂ ਅਲਭਮਾਨੋ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –
160. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā uruvelāyaṃ viharati najjā nerañjarāya tīre ajapālanigrodhe. Tena kho pana samayena māro pāpimā sattavassāni bhagavantaṃ anubandho hoti otārāpekkho otāraṃ alabhamāno. Atha kho māro pāpimā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘ਸੋਕਾવਤਿਣ੍ਣੋ ਨੁ વਨਮ੍ਹਿ ਝਾਯਸਿ,
‘‘Sokāvatiṇṇo nu vanamhi jhāyasi,
વਿਤ੍ਤਂ ਨੁ ਜੀਨੋ ਉਦ ਪਤ੍ਥਯਾਨੋ।
Vittaṃ nu jīno uda patthayāno;
ਆਗੁਂ ਨੁ ਗਾਮਸ੍ਮਿਮਕਾਸਿ ਕਿਞ੍ਚਿ,
Āguṃ nu gāmasmimakāsi kiñci,
ਕਸ੍ਮਾ ਜਨੇਨ ਨ ਕਰੋਸਿ ਸਕ੍ਖਿਂ।
Kasmā janena na karosi sakkhiṃ;
ਸਕ੍ਖੀ ਨ ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਕੇਨਚਿ ਤੇ’’ਤਿ॥
Sakkhī na sampajjati kenaci te’’ti.
‘‘ਸੋਕਸ੍ਸ ਮੂਲਂ ਪਲਿਖਾਯ ਸਬ੍ਬਂ,
‘‘Sokassa mūlaṃ palikhāya sabbaṃ,
ਅਨਾਗੁ ਝਾਯਾਮਿ ਅਸੋਚਮਾਨੋ।
Anāgu jhāyāmi asocamāno;
ਛੇਤ੍વਾਨ ਸਬ੍ਬਂ ਭવਲੋਭਜਪ੍ਪਂ,
Chetvāna sabbaṃ bhavalobhajappaṃ,
ਅਨਾਸવੋ ਝਾਯਾਮਿ ਪਮਤ੍ਤਬਨ੍ਧੂ’’ਤਿ॥
Anāsavo jhāyāmi pamattabandhū’’ti.
‘‘ਯਂ વਦਨ੍ਤਿ ਮਮ ਯਿਦਨ੍ਤਿ, ਯੇ વਦਨ੍ਤਿ ਮਮਨ੍ਤਿ ਚ।
‘‘Yaṃ vadanti mama yidanti, ye vadanti mamanti ca;
ਏਤ੍ਥ ਚੇ ਤੇ ਮਨੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਮੇ ਸਮਣ ਮੋਕ੍ਖਸੀ’’ਤਿ॥
Ettha ce te mano atthi, na me samaṇa mokkhasī’’ti.
‘‘ਯਂ વਦਨ੍ਤਿ ਨ ਤਂ ਮਯ੍ਹਂ, ਯੇ વਦਨ੍ਤਿ ਨ ਤੇ ਅਹਂ।
‘‘Yaṃ vadanti na taṃ mayhaṃ, ye vadanti na te ahaṃ;
ਏવਂ ਪਾਪਿਮ ਜਾਨਾਹਿ, ਨ ਮੇ ਮਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਦਕ੍ਖਸੀ’’ਤਿ॥
Evaṃ pāpima jānāhi, na me maggampi dakkhasī’’ti.
‘‘ਸਚੇ ਮਗ੍ਗਂ ਅਨੁਬੁਦ੍ਧਂ, ਖੇਮਂ ਅਮਤਗਾਮਿਨਂ।
‘‘Sace maggaṃ anubuddhaṃ, khemaṃ amatagāminaṃ;
ਅਪੇਹਿ ਗਚ੍ਛ ਤ੍વਮੇવੇਕੋ, ਕਿਮਞ੍ਞਮਨੁਸਾਸਸੀ’’ਤਿ॥
Apehi gaccha tvameveko, kimaññamanusāsasī’’ti.
‘‘ਅਮਚ੍ਚੁਧੇਯ੍ਯਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਯੇ ਜਨਾ ਪਾਰਗਾਮਿਨੋ।
‘‘Amaccudheyyaṃ pucchanti, ye janā pāragāmino;
ਤੇਸਾਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਕ੍ਖਾਮਿ, ਯਂ ਸਚ੍ਚਂ ਤਂ ਨਿਰੂਪਧਿ’’ਨ੍ਤਿ॥
Tesāhaṃ puṭṭho akkhāmi, yaṃ saccaṃ taṃ nirūpadhi’’nti.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਾਮਸ੍ਸ વਾ ਨਿਗਮਸ੍ਸ વਾ ਅવਿਦੂਰੇ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ। ਤਤ੍ਰਸ੍ਸ ਕਕ੍ਕਟਕੋ। ਅਥ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਕੁਮਾਰਕਾ વਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯੋ વਾ ਤਮ੍ਹਾ ਗਾਮਾ વਾ ਨਿਗਮਾ વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਯੇਨ ਸਾ ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯੁਂ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ ਕਕ੍ਕਟਕਂ ਉਦਕਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਥਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਯ੍ਯੁਂ। ਯਂ ਯਦੇવ ਹਿ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਕ੍ਕਟਕੋ ਅਲ਼ਂ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਯ੍ਯ ਤਂ ਤਦੇવ ਤੇ ਕੁਮਾਰਕਾ વਾ ਕੁਮਾਰਿਕਾਯੋ વਾ ਕਟ੍ਠੇਨ વਾ ਕਥਲਾਯ વਾ ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯੁਂ ਸਮ੍ਭਞ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ ਸਮ੍ਪਲਿਭਞ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਏવਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਕ੍ਕਟਕੋ ਸਬ੍ਬੇਹਿ ਅਲ਼ੇਹਿ ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਨੇਹਿ ਸਮ੍ਭਗ੍ਗੇਹਿ ਸਮ੍ਪਲਿਭਗ੍ਗੇਹਿ ਅਭਬ੍ਬੋ ਤਂ ਪੋਕ੍ਖਰਣਿਂ ਓਤਰਿਤੁਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਾਨਿ ਕਾਨਿਚਿ વਿਸੂਕਾਯਿਕਾਨਿ 1 વਿਸੇવਿਤਾਨਿ વਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ 2 ਭਗવਤਾ ਸਞ੍ਛਿਨ੍ਨਾਨਿ ਸਮ੍ਭਗ੍ਗਾਨਿ ਸਮ੍ਪਲਿਭਗ੍ਗਾਨਿ। ਅਭਬ੍ਬੋ ਦਾਨਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ ਯਦਿਦਂ ਓਤਾਰਾਪੇਕ੍ਖੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਇਮਾ ਨਿਬ੍ਬੇਜਨੀਯਾ ਗਾਥਾਯੋ ਅਭਾਸਿ –
‘‘Seyyathāpi, bhante, gāmassa vā nigamassa vā avidūre pokkharaṇī. Tatrassa kakkaṭako. Atha kho, bhante, sambahulā kumārakā vā kumārikāyo vā tamhā gāmā vā nigamā vā nikkhamitvā yena sā pokkharaṇī tenupasaṅkameyyuṃ; upasaṅkamitvā taṃ kakkaṭakaṃ udakā uddharitvā thale patiṭṭhapeyyuṃ. Yaṃ yadeva hi so, bhante, kakkaṭako aḷaṃ abhininnāmeyya taṃ tadeva te kumārakā vā kumārikāyo vā kaṭṭhena vā kathalāya vā sañchindeyyuṃ sambhañjeyyuṃ sampalibhañjeyyuṃ. Evañhi so, bhante, kakkaṭako sabbehi aḷehi sañchinnehi sambhaggehi sampalibhaggehi abhabbo taṃ pokkharaṇiṃ otarituṃ. Evameva kho, bhante, yāni kānici visūkāyikāni 3 visevitāni vipphanditāni, sabbāni tāni 4 bhagavatā sañchinnāni sambhaggāni sampalibhaggāni. Abhabbo dānāhaṃ, bhante, puna bhagavantaṃ upasaṅkamituṃ yadidaṃ otārāpekkho’’ti. Atha kho māro pāpimā bhagavato santike imā nibbejanīyā gāthāyo abhāsi –
‘‘ਮੇਦવਣ੍ਣਞ੍ਚ ਪਾਸਾਣਂ, વਾਯਸੋ ਅਨੁਪਰਿਯਗਾ।
‘‘Medavaṇṇañca pāsāṇaṃ, vāyaso anupariyagā;
ਅਪੇਤ੍ਥ ਮੁਦੁਂ વਿਨ੍ਦੇਮ, ਅਪਿ ਅਸ੍ਸਾਦਨਾ ਸਿਯਾ॥
Apettha muduṃ vindema, api assādanā siyā.
‘‘ਅਲਦ੍ਧਾ ਤਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸਾਦਂ, વਾਯਸੇਤ੍ਤੋ ਅਪਕ੍ਕਮੇ।
‘‘Aladdhā tattha assādaṃ, vāyasetto apakkame;
ਕਾਕੋવ ਸੇਲਮਾਸਜ੍ਜ, ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜਾਪੇਮ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ॥
Kākova selamāsajja, nibbijjāpema gotamā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਸਤ੍ਤવਸ੍ਸਾਨੁਬਨ੍ਧਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Sattavassānubandhasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੪. ਸਤ੍ਤવਸ੍ਸਾਨੁਬਨ੍ਧਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Sattavassānubandhasuttavaṇṇanā