| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
१६७. सत्थकम्मपटिक्खेपकथा
167. Satthakammapaṭikkhepakathā
२७९. दुक्खेन रुपतीति दुरोपयोति दस्सेन्तो आह ‘‘दुक्खेन रुहती’’ति। सत्थकम्मं वा वत्थिकम्मं वाति एत्थ सत्थेन कातब्बं कम्मं सत्थकम्मं, वत्थिपीळनं कातब्बं कम्मं वत्थिकम्मन्ति वचनत्थं दस्सेन्तो आह ‘‘यथा पटिच्छन्ने’’तिआदि। ‘‘सूचिया वा’’तिआदिना सत्थकम्मन्ति एत्थ ‘‘सत्थ’’न्ति पदं उपलक्खणमत्तन्ति दस्सेति। ‘‘सत्थेन वा’’ति पदं ‘‘छिन्दनं वा फालनं वा’’तिपदेहि योजेतब्बं। ‘‘सूचिया वा कण्टकेन वा सत्तिकाय वा’’तिपदानि ‘‘विज्झनं वा’’ति पदेन योजेतब्बानि। ‘‘पासाणसक्खलिकाय वा नखेन वा’’ति पदानि ‘‘लेखनं वा’’ति पदेन योजेतब्बानि। एतन्ति सत्थेन छिन्दनादिकम्मं। एत्थ चाति सत्थकम्मवत्थिकम्मेसु। तत्थ पनाति सम्बाधे पन। तेनाति खारादिना। वच्चमग्गे याय भेसज्जमक्खितादानवट्टिया खारकम्मं वा करोन्ति, याय वेळुनाळिकाय तेलं वा पवेसेन्ति, सा भेसज्जमक्खितादानवट्टि वा सा वेळुनाळिका वा वट्टतियेवाति योजना।
279. Dukkhena rupatīti duropayoti dassento āha ‘‘dukkhena ruhatī’’ti. Satthakammaṃ vā vatthikammaṃ vāti ettha satthena kātabbaṃ kammaṃ satthakammaṃ, vatthipīḷanaṃ kātabbaṃ kammaṃ vatthikammanti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘yathā paṭicchanne’’tiādi. ‘‘Sūciyā vā’’tiādinā satthakammanti ettha ‘‘sattha’’nti padaṃ upalakkhaṇamattanti dasseti. ‘‘Satthena vā’’ti padaṃ ‘‘chindanaṃ vā phālanaṃ vā’’tipadehi yojetabbaṃ. ‘‘Sūciyā vā kaṇṭakena vā sattikāya vā’’tipadāni ‘‘vijjhanaṃ vā’’ti padena yojetabbāni. ‘‘Pāsāṇasakkhalikāya vā nakhena vā’’ti padāni ‘‘lekhanaṃ vā’’ti padena yojetabbāni. Etanti satthena chindanādikammaṃ. Ettha cāti satthakammavatthikammesu. Tattha panāti sambādhe pana. Tenāti khārādinā. Vaccamagge yāya bhesajjamakkhitādānavaṭṭiyā khārakammaṃ vā karonti, yāya veḷunāḷikāya telaṃ vā pavesenti, sā bhesajjamakkhitādānavaṭṭi vā sā veḷunāḷikā vā vaṭṭatiyevāti yojanā.
२८०. तं दिवसन्ति तस्मिं दिवसे। किञ्चि सत्थन्ति योजना। इमायाति सुप्पियाय अञ्ञं किञ्चि अदेय्यं किम्पि भविस्सतीति योजना। यत्र नामाति एत्थ त्रपच्चयो कारणत्थे होतीति आह ‘‘यस्मा नामा’’ति। ‘‘वीमंसी’’ति इमिना पटिवेक्खीति एत्थ पटिअवपुब्बो इक्खधातु वीमंसनत्थोति दस्सेति। असुकमंसन्ति असुकं मंसं, असुकस्स वा सत्तस्स मंसं।
280.Taṃdivasanti tasmiṃ divase. Kiñci satthanti yojanā. Imāyāti suppiyāya aññaṃ kiñci adeyyaṃ kimpi bhavissatīti yojanā. Yatra nāmāti ettha trapaccayo kāraṇatthe hotīti āha ‘‘yasmā nāmā’’ti. ‘‘Vīmaṃsī’’ti iminā paṭivekkhīti ettha paṭiavapubbo ikkhadhātu vīmaṃsanatthoti dasseti. Asukamaṃsanti asukaṃ maṃsaṃ, asukassa vā sattassa maṃsaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi
१६७. सत्थकम्मपटिक्खेपकथा • 167. Satthakammapaṭikkhepakathā
१६८. मनुस्समंसपटिक्खेपकथा • 168. Manussamaṃsapaṭikkhepakathā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / गुळादिअनुजाननकथा • Guḷādianujānanakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / गुळादिअनुजाननकथावण्णना • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā
गुळादिअनुजाननकथावण्णना • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
मनुस्समंसपटिक्खेपकथावण्णना • Manussamaṃsapaṭikkhepakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / गुळादिअनुजाननकथावण्णना • Guḷādianujānanakathāvaṇṇanā
